عوامل سلب اعتماد از دانشگاه/حرکت به سمت نوآوری و پرهیز از انحصارطلبی

به گزارش ایکنا؛ منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در اجلاس سراسری کارگروه‌های تخصصی برنامه‌ریزی و گسترش این وزارتخانه که امروز چهارشنبه، ۲۸ فروردین‌ماه و با حضور جمعی از اساتید در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد، اظهار کرد: اگر به تاریخچه ۴۰ ساله آموزش عالی نگاه کنیم، زمینه‌های فعالیت‌های علمی ما مدت طولانی است که در قالب‌های قدیمی باقی مانده است. این در حالی است که در دنیا تحول آموزش عالی همراه با یک پویایی بوده؛ به این صورت که اگر پس از 10 سال مجدداً به مرکز آموزشی مراجعه کنید، تحولات را مشاهده خواهید کرد. این تغییرات عمدتاً فیزیکی نیست و منظور تغییر سرفصل‌های دروس و رشته‌ها و تغییر رویکرد‌ها و مأموریت‌های آموزشی است.

وی ادامه داد: آن‌چه که انتظار می‌رود با حضور و مشارکت اساتید در مرحله جدید اتفاق بیفتد، این است که همه باید در تغییر و تحول وضع آموزشی و گروه‌های آن تلاش کنیم و وقتی به عنوان یک عضو هیئت علمی در یک گروه کارشناسی قرار می‌گیریم، در بسیاری از بخش‌های کارشناسی و نقادی مشارکت داشته باشیم.

وزیر علوم افزود: اینکه تحول و تغییری ایجاد نشده، حاکی است که طبیعتاً مدیران نه با اندیشه فردی و نه با تلاش اعضای محدود هیئت علمی می‌تواند کاری از پیش ببرد و نه در این سیستم‌ها فرصت کافی برای تغییر و تحول ضروری پیدا می‌کنند. در این راستا نیازمند مشارکت همه اعضای هیئت علمی هستیم. این مهم به دست نمی‌آید، مگر آنکه اساتید این وظیفه را برای خود تعریف کنند و نقد‌ها و پیشنهاد‌ها را به سمت مجموعه متمرکز در وزارت علوم که وظیفه هماهنگی و تطبیق پیشنهادات، اهداف و برنامه‌ها را دارد منتقل کنند.

غلامی با بیان اینکه حوزه آموزشی ما وظیفه ستادی هماهنگی و جمع‌بندی پیشنهادات را بر عهده دارد، گفت: بدون مشارکت صاحب‌نظران نه می‌توان این تحول را انجام داد و نه فرصت آن وجود دارد. ما امروز در یک مقطع زمانی خاصی قرار گرفته‌ایم، به این معنی که در شرایطی هستیم که مصوبات ملی و شورای عالی انقلاب فرهنگی ما را ملزم به ایجاد تحول کرده و دانشگاهیان نیز به فراخور به این مطلب تأکید داشته‌اند، اما اجرای آن ممکن نیست، مگر با حمایت همه اساتید دانشگاهی.

وی با بیان اینکه آن‌چه در این بین باید اتفاق بیفتد، این است که تکلیف مراکز متعدد آموزش عالی با ابعاد کوچک را مشخص کنیم، گفت: سال گذشته در حوزه ستادی وزارت علوم با همکاری دانشگاه‌های بزرگ و استانی طرح اولیه این ساماندهی کلید خورد. در کنار طرح ساماندهی لازم است به تحولات مربوط به بخش آموزش را در حوزه محتوای دروس نظری و کاربرد‌های دروس عملی بپردازیم.

وی افزود: آموزش‌های ما آموزش‌های دانشگاهی به روز نیست و وظیفه ما تبیین کاربرد علوم در جامعه است. آموزش ما باید آموزش علوم‌جدید و به روز باشد.

وزیر علوم در بخشی از سخنان خود با اشاره به نقش فارغ‌التحصیلان در تأثیرگذاری و در زمینه تحول در جامعه، گفت: در بحث دروس عملی، کارآموزی و کارورزی‌ها به نظر می‌رسد با وضع فعلی و برای تأثیرگذاری بیشتر و قوی‌تر باید برنامه‌ریزی کنیم و دانشگاه‌ها نیز باید امکانات را فراهم کنند. یک طرف برنامه‌ریزی، پیشنهاد و تصویب ابلاغ و یک طرف هم اجرای آن است.

وی افزود: در همین راستا می‌بایست پیمایش و آمایش در سطح جامعه انجام بگیرد. در زمینه دوره‌ها و مقاطع نیاز به آمایش و پیمایش سطح جامعه داریم. سازمان برنامه و بودجه وظیفه این کار را برعهده دارد. در ساماندهی آموزش عالی کشور یک حرکت جامع و پیوسته باید انجام گیرد، در غیر این صورت، در زمان پیش رو ممکن است دچار یک عدم انطباق و تاخیر در هماهنگی‌ها شویم که در سابقه تاریخی موارد این چنینی را داشته‌ایم. باید دقت شود زمان برای ارائه یک برنامه منسجم محدود است.

غلامی گفت: باید با توجه به دسترسی‌های موجود و با بهره‌گیری و درگیر کردن دانشجویان تحصیلات تکمیلی براساس این موضوعات، هم در تعریف و تدوین رشته‌های جدید و نیز تعریف دوره‌های جدید با عناوین نو و تمام‌شمول در گروه‌های آموزشی و دانشکده‌ها، بتوانیم از تجربیات کشور‌های دیگر هم استفاده کنیم.

غلامی با بیان اینکه نگاه ما برای تحول جامعه خودمان باید باشد، گفت: اگر این تحول و نیاز‌ها را تعریف کنیم در برنامه ریزی‌ها تاثیر خواهد داشت. ما به رشد علمی که دست پیدا کرده‌ایم و علی‌رغم نقد‌هایی که به آن می‌شود، در سطح بین‌المللی و بر اساس شاخص‌های بین‌المللی باید حضور داشته باشیم. باید برنامه‌ها به نحوی باشد که در جهت حمایت و رشد علمی و حضور دانشگاه‌ها در عرصه بین‌الملل نقش ایفا کنیم.

وی افزود: ما نیازمند آن هستیم که در برنامه‌های مقاطع کاردانی و کارشناسی به فکر تحول و تغییرات جدی باشیم. تعریف مجدد برخب از واحد‌های عمومی و پایه و اثر‌گذاری دانش آموختگان در آینده و در جامعه و نیز توجه به دوره‌های تحصیلات تکمیلی و تربیت دانشجوی پژوهشگر اقداماتی لازم است.

وزیر علوم با بیان اینکه سابقه سلب اعتماد از دانشگاه‌ها به دلیل انجام حرکت‌های فردی را داشته‌ایم، گفت: این مسئله یکی از عوامل عدم اعتماد به دانشگاه‌ها در گذشته بوده است. ارتباطاتی بر اساس ارتباطات فردی شکل گرفته بود و این‌ها را به پای دانشگاه‌ها و اساتید دانشگاهی ثبت کرده بودند. باید مراقب باشیم که به نام دانشگاه و گروه تخصصی حرف بزنیم در این صورت پشتیبانی خواهیم داشت و نهایتا در بحث‌های اقناعی، قوی‌تر هم عمل می‌کنیم. باید این را به عنوان یک کار گروهی دنبال کنیم.

غلامی افزود: اساتید موظف‌اند دانشجویان را با این نمونه مسائل بیشتر آشنا کنند و با کمک آن‌ها راه‌حل تعریف کنند و بتوانند دانشجویان را برای ورود به مسائل اجتماعی در آینده تربیت کنند تا دانشجویان جرات ورود به این مسائل با نگاه آکادمیک را داشته باشند.

وی در پایان گفت: این مقطع نقطه عطفی در تحول در حوزه آموزش و پژوهش وزارت علوم تلقی می‌شود و باید به سمت نوآوری و پرهیز از انحصارطلبی برویم. زمینه همکاری‌های بین گروهی و بین دانشکده‌ای باید فراهم شود تا فعالیت‌های پژوهشی متاثر از این همکاری‌ها توسعه یابد.

انتهای پیام