به گزارش ایکنا، آیتالله محمدتقی مصباح یزدی، شامگاه جمعه، 20 اردیبهشت، در ادامه مباحث اخلاقی ماه مبارک رمضان در دفتر مقام معظم رهبری با بیان اینکه اخلاق اسلامی وسیعترین کاربردها را دارد که مهمترین کاربرد آن در اخلاق اجتماعی است، گفت: یکی از موارد اساسی در مسائل اخلاقی، اخلاق الهی یعنی نوع رابطه انسان با خداوند است که در اخلاق عرفی و در نگاه عموم با این تعبیر مورد توجه نیست؛ لذا اگر کسی خداپرست باشد و اهل عبادت نمیگویند اخلاق الهی دارد.
وی با اشاره به اخلاق عرفانی با بیان اینکه رویکرد این اخلاق، توحیدمحوری است و منشأ همه خوبیها از خدا دیده میشود، افزود: در این اخلاق افراد تلاش میکنند تا همه توجه و تلاششان معطوف به خدا باشد.
مصباح یزدی با بیان اینکه جهت دادن به کمال مطلوب نیازمند شکرگزاری به عنوان اخلاق الهی است. همچنین رضا و تسلیم نیز در اخلاق الهی مطرح است، اظهار کرد: در کتب اخلاقی عمدتاً از اخلاق فردی و قوههای شهویه، غضبیه و ... بحث میشود و فرد باکنترل و مدیریت قوای درونی خود میتواند به کمال برسد، زیرا کمال انسان به مدیریت و تعدیل قوای نفسانی است و نمونه خوب و از افتخارات شیعه معراج السعادة و جامعالسعادات است که مرحوم نراقیین نوشتهاند که از الگوی اخلاقی ارسطویی با مبانی اسلامی بحث شده است.
اخلاق اجتماعی در دنیا
وی با بیان اینکه اخلاق اجتماعی امروز در دنیا مورد توجه است، افزود: این اخلاق در ارتباط با دیگران و جامعه مطرح است و در اسلام به عنوان بخشی از اخلاق مطرح شده است.
مصباح یزدی با اشاره به این اخلاق در مکاتب دیگر اظهار کرد: این افراد معتقدند که زندگی اجتماعی دادوستد عمومی است، زیرا وقتی انسانها با همدیگر کار کرده و دادوستد داشته باشند به رشد و پیشرفت بیشتری میرسند و روح اصلی در این اخلاق، استفاده از یکدیگر است. اگر ماهیت زندگی اجتماعی این شد مفهومی به نام عدالت شکل میگیرد زیرا وقتی ارزش این دادوستد معقول است که عادلانه باشد بنابراین هر عاقلی، عدالت را اصل میداند.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان اینکه عدالت اولین ارزش اجتماعی است تصریح کرد: استعمارگران دنیا کارشان همین است که در برابر چیزی که به دیگران میدهند دهها برابر آن دریافت میکنند و این ظلم و بی انصافی است.
آیت الله مصباح یزدی با بیان اینکه در تعریف عدالت گفته شده که هر کسی به حق خود برسد بیان کرد: در اینجا این سؤال به وجود میآید که حق چیست و چه کسی آن را تعیین میکند؛ زیرا صرفاً این حق مادی هم نیست؛ مثلاً والدین چقدر برای تربیت فرزند و بزرگ کردن او زحمت میکشند؛ والدین این خدمات را میدهند ولی چه چیزی دریافت میکنند؟ این حق مالی نیست و باید امر عاطفی را دریافت کند.
وی با بیان اینکه حقوق بینالمللی و حقوق بشر در ذیل این مباحث ایجاد شده است، اظهار کرد: در خیلی از موارد افراد میدانند که کسی حقی بر گردن آنان دارد ولی نمیخواهند آن را بپردازند و با هر کلکی هست میخواهند آن را ضایع کنند و گاهی نام آن را زرنگبازی هم میگذارند؛ نمونه بینالمللی آن جنگها و ظلمهایی است که استکبار در دنیا و منطقه انجام میدهند، بنابراین این حقوق تعیین کردن چه فایده دارد؟ چکار باید کنیم که افراد انگیزه برای رعایت این حقوق داشته باشند.
رعایت حقوق افتخار باشد
وی افزود: یک راه این است که افراد طوری تربیت شوند که رعایت حقوق دیگران فضیلت و افتخار باشد، یعنی عامل درونی برای این رعایت وجود داشته باشد؛ بنابراین در کنار این عامل درونی باید مجازاتی هم در کار باشد تا خلاف حق افراد کاری انجام نشود و اگر گرفت جبران شود.
این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه اساس علوم اجتماعی، حقوق، اخلاق و سیاست است بیان کرد: بنابراین بهترین کسی که میتواند برای انسان حق تعیین کند کسی است که او را آفریده، او را میشناسد به همین دلیل قرآن از تعبیر میزان و قسط استفاده و هدف بعثت انبیا را رعایت قسط از سوی مردم بیان فرموده و در کنار آن از نازل کردن حدید(که نام سورهای از قرآن است) بحث به میان آورده تا قانون خدایی حتماً رعایت شود و چون برخی زیر بار قانون نمیروند زور برای آنان لازم است.
به قانون خدا نیاز داریم
مصباح یزدی با بیان اینکه در مرحله قانونگذاری به قانون خدا نیاز داریم، زیرا هیچ کسی چون خدا مصالح دنیا و آخرت انسان را نمیداند، بیان کرد: در مرحله بعد، تعلیم و تزکیه و تربیت افراد است تا با انگیزه درونی به قانون عمل کنند و اگر زیر بار نرفتند با زور این کار انجام میشود و در اینجا بحث ولایت و حکومت طرح میشود تا جلوی ظلم و زور خائنان را بگیرد تا هدف الهی از خلقت انسان محقق شود؛ بنابراین متمم تحقق هدف الهی از خلقت انسان وجود ولی امر برای مسلمین است.
وی در خاتمه تأکید کرد: جامعه ما به برکت مجاهدتهای امام(ره) و خون شهدا سبب شد تا این بحث از فقه در جامعه ما محقق شود.
انتهای پیام