جریمه دیرکرد وام‌های بانکی مصداق رباست
گروه معارف ــ استاد حوزه و دانشگاه گفت: وام‌هایی که در حال حاضر بانک‌ها به مردم می‌دهند و در مقابل آن سود دریافت می‌کنند و حتی به دیرکرد آن وام هم جریمه تعلق می‌گیرد همان رباست.
آیت‌الله محمدعلی مقدس، استاد حوزه و دانشگاه، در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، درباره جایگاه قرض‌الحسنه در قرآن اظهار کرد: در آیات متعددی از قرآن راجع به قرض‌الحسنه صحبت شده، از جمله در آیه 245 سوره بقره آمده است: «مَنْ ذَا الَّذي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَيُضاعِفَهُ لَهُ أَضْعافاً کَثيرَةً وَ اللَّهُ يَقْبِضُ وَ يَبْصُطُ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ؛ کیست آن کس که با پرداخت هزینه جهاد وامى نیکو به خدا دهد؟ هر کس چنین کند، خدا آن را براى او چندین برابر مى‌کند و خداست که از اموال شما مى‌کاهد و هموست که آن را گسترش مى‌دهد و بر آن مى‌افزاید و شما به سوى او بازگردانده مى‌شوید تا پاداش وامى را که به او داده‌اید دریافت کنید».
وی ادامه داد: در آیه 11 سوره حدید نیز خداوند می‌فرماید: «مَنْ ذَا الَّذي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَيُضاعِفَهُ لَهُ وَ لَهُ أَجْرٌ کَريمٌ؛ کیست آن که با انفاق مال خود، به خدا وامى نیکو دهد؟ که خداوند هنگام پرداخت وام، آن را دو چندان به او عطا مى‌کند و در آخرت پاداشى نفیس و گرانمایه خواهد داشت». در این آیه مقصود از وام به خدا، وام به بندگان خدا برای رضای خداوند است.
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: در آیه 18 سوره حدید نیز آمده است: «إِنَّ الْمُصَّدِّقينَ وَ الْمُصَّدِّقاتِ وَ أَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً يُضاعَفُ لَهُمْ وَ لَهُمْ أَجْرٌ کَريمٌ؛ همانا مردان و زنانى که صدقه داده‌اند و کسانى که با انفاقشان در راه خدا به خداوند وامى نیکو داده‌اند، آنچه پرداخته‌اند براى آنان دو چندان مى‌شود و در آخرت پاداشى نفیس و گرانمایه خواهند داشت».
آیت‌الله مقدس تصریح کرد: در آیه 17 سوره تغابن خداوند فرموده است: «إِنْ تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً يُضاعِفْهُ لَکُمْ وَ يَغْفِرْ لَکُمْ وَ اللَّهُ شَکُورٌ حَليمٌ؛ اگر با انفاق خود به خدا وامى نیکو دهید، خدا هنگام پرداخت آن، آن را دوچندان به شما بازمى‌گرداند و شما را مى‌آمرزد و خدا بسیار سپاسگزار و بردبار است».
وی گفت: پیامبر اکرم(ص) نیز در این رابطه می‌فرمایند: «اگر برادر دینی کسی از او درخواست قرض کند و او در صورتی که می‌تواند، به برادرش قرض ندهد، خداوند بوی بهشت را بر او حرام می‌کند».
ثواب قرض از صدقه بیشتر است
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به روایت دیگری تصریح کرد: «پاداش قرض‌الحسنه 18 برابر و پاداش صدقه 10 برابر است». امام صادق(ع) در خصوص علت این مسئله می‌فرمایند: «قرض در دست افراد محتاج قرار می‌گیرد، چون انسان تا گرفتاری و مشکلی نداشته باشد، به سراغ قرض گرفتن نمی‌رود (اگر چه امروزه برخی به منظور تکثیر ثروت وام‌های کلان می‌گیرند)، ولی صدقه ممکن است در دست افراد غیرمحتاج نیز قرار بگیرد». به همین دلیل ثواب قرض از ثواب صدقه دادن بیشتر است.
وی اضافه کرد: در روایت دیگری پیامبر(ص) فرمودند: «کسی که به مومنی قرض دهد و منتظر بماند تا هر موقع که دست طرف مقابل باز شد و توانست قرضش را پس بدهد، تا مادامی که پول در دست شخص مقروض است، قرض‌دهنده در پاکی و زکات و برکت بوده و دائماً مورد درود ملائکه خداوند قرار می‌گیرد».
تفاوت قرض‌الحسنه با وام
آیت‌الله مقدس در خصوص تفاوت قرض‌الحسنه با وام گفت: قرض‌الحسنه در واقع همان وام محسوب می‌شود، ولی وام‌های معمولی شامل سود است، در صورتی که در قرض‌الحسنه سودی در کار نیست و فرد هر مقدار پولی که قرض گرفت، همان را پس می‌دهد. در فقه اسلامی نیز آمده است اگر کسی در مقابل پولی که قرض می‌دهد، حتی شرط کند که فرد مقابل برای او کاری انجام دهد، مرتکب ربا شده است. یعنی قرض‌الحسنه پولی است که هیچ چیز اضافه‌ای در قبال آن درخواست نشود.
وی تصریح کرد: وام‌هایی که در حال حاضر بانک‌ها به مردم می‌دهند و در مقابل آن سود دریافت می‌کنند و حتی به دیرکرد آن جریمه تعلق می‌گیرد و فرد را بیچاره می‌کنند، در واقع همان ربایی است که خداوند در آیه 276 سوره بقره درباره آن می‌فرماید: «يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبَا وَيُرْبِي الصَّدَقَاتِ؛ خدا سود ربا را نابود گرداند و صدقات را افزونی بخشد».
این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه گفت: در روایتی آمده است: «کسانی که صدقه می‌دهند، مانند کسانی که شتر پرورش می‌دهد و شترهایشان بزرگ می‌شود، خداوند نیز این صدقه را برای آنان بزرگ می‌کند و ثواب بسیار زیادی برای آنان در نظر می‌گیرد». قرض‌الحسنه از صدقه بهتر بوده و ثواب بیشتری دارد.
وی اظهار کرد: بهتر است بانک‌ها در وام دادن به مردم حتی به حداقل کارمزد اکتفا کنند. در حال حاضر برخی از صندوق‌های قرض‌الحسنه نیز سوءاستفاده و مانند بانک‌ها عمل می‌کنند، ولی قرض‌الحسنه‌هایی که فقط برای خدا کار می‌کنند، عملی بسیار خوب و خداپسندانه انجام می‌دهند و گرفتاری افراد را برطرف می‌کنند. اگر افراد خودشان به یکدیگر قرض دهند، چون حتی کارمزد هم نمی‌گیرند، مشمول دریافت ثوابی بسیار بزرگ خواهند شد.
انتهای پیام
