تاثیر هویت بر انتخاب‌ها
گروه سیاست و اقتصاد - استادیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد عنوان کرد: هویت بر انتخاب انسان‌ها تاثیر می‌گذارد و شما وقتی هنجارها و هویت‌های اجتماعی را متذکر می‌شوید، بسیار بر انتخاب افراد و رفتار آن‌ها تاثیر می‌گذارید. البته با تغییر برداشت انسان‌ها از هویت، می‌توان مسیر انتخاب آن‌ها را تغییر داد و برای چنین کاری هم لازم نیست دست به اقدامات عجیب و سخت بزنیم.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، مهدی فیضی، استادیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد، در نشست رفتار عقلایی و عقلانیت اقتصادی در دانشکده علوم ریاضی دانشگاه با اشاره به ویژگی‌های اقتصاد و رفتار اقتصادی عنوان کرد: رفتار اقتصادی رفتاری خودخواه، منطقی، بدون احساس و در طول زمان و مستقل از محیط تصمیم گرفتن است و توان محاسبه و اراده نامحدود دارد. البته طبیعی است که ما با آن فاصله زیادی داریم.
وی با بیان اینکه اقتصاد یک علم وارداتی است، ادامه داد: بر خلاف سایر علوم مثل تاریخ که ما در آن مشاهیر زیادی داریم و پیشینه زیادی از آن شنیده شده، ریاضی اینگونه نیست و یک علم وارداتی محسوب می‌شود؛ اینکه ما بدون درک فضای غرب و مدرن بر اساس یک فهم بد و غلط بگوییم غرب اشتباه کرده، یک رفتار نادرست است.
فیضی اضافه کرد: مغز انسان دو سیستم دارد. یک سیستم احساسی و سریع که در لحظه تصمیم می‌گیرد و سیستم دیگر نیز بخشی است که شامل تصمیماتی با سرعت کمتر، بازحمت‌تر، دقیق‌تر و متفکرانه‌تر است.
این مدرس دانشگاه افزود: ترجیحات اجتماعی بحثی است که ما در آن می‌گوییم انتخاب افراد در خیلی از موارد متأثر از انتخاب دیگران است. اگر بخواهیم اقتصادی حرف بزنیم، کسی حاضر نیست پول خود را به دیگران بدهد اما در سراسر جهان بر خلاف این مورد دیده می‌شود.
فیضی ادامه داد: نمونه‌های زیادی از سوگیری‌های شناختی و رفتاری وجود دارد که از روش‌شناسی اجتماعی به اقتصاد وارد شده است. به عنوان مثال وقتی شما قیمت یک کالا را می‌دانید و آن را با تخفیف خریداری می‌کنید، بسیار از این خرید راضی هستید. حتی اگر قیمت واقعی یک کالا این نباشد. این در حالی است که شما از قیمت کالا اطلاع ندارید اما خرید باتخفیف برای‌تان رضایت بخش‌تر است چرا که ذهن شما در مورد اول به قیمت و پیش‌فرض موجود متمرکز شده است.
وی با بیان اینکه فاصله گرفتن از پیش فرض‌های ذهنی در تحقیقات بسیار سخت است، اظهار کرد: اقتصاد آزمون یکی از بنیادی‌ترین روش‌ها برای به دست آوردن تدوین فرضیه نظری در علوم اجتماعی است. البته این مساله بعدها به علم اقتصاد وارد شد.
فیضی با بیان اینکه فقر در معنای کلی منجر به نوعی محدودیت در انتقال داده‌های ذهنی و کاهش پهنای باند ذهن افراد در قدرت تصمیم‌گیری می‌شود، افزود: حال بد فقرا بر اساس کمبودها دقیقا مثل همان دغدغه ذهنی پولدارهاست. تحقیقات نشان می‌دهد دقیقا یک جا از مغز فقیر و غنی درگیر این مساله بوده و دچار اضطراب می‌شود.
این مدرس دانشگاه بیان کرد: اقدام برای تصمیم‌های مهم را باید زمانی از انسان‌ها بخواهیم که ذهن آن‌ها آزاد است. پیاده کردن این ایده پول نمی‌خواهد؛ فکر می‌خواهد اما نباید به دنبال سیاست‌گذاری درست باشیم تا اینکه بخواهیم به دنبال پول بودجه باشیم. در کشور ما بیش از اینکه نیاز به پول باشد، نیاز به تفکر و تصمیم درست بیشتر حس می‌شود.
وی ادامه داد: هویت بر انتخاب انسان‌ها تاثیر می‌گذارد و شما وقتی هنجارها و هویت‌های اجتماعی را متذکر می‌شوید، بسیار بر انتخاب افراد و رفتار آن‌ها تاثیر می‌گذارید. البته با تغییر برداشت انسان‌ها از هویت، می‌توان مسیر انتخاب آن‌ها را تغییر داد و برای چنین کاری هم لازم نیست دست به اقدامات عجیب و سخت بزنیم.
فیضی با اشاره به اهمیت چارچوب بندی‌های مشوق در سطح دنیا عنوان کرد: در دنیا سیاست تشویق برای رسیدن به هدف‌ها انجام می‌شود. مثلا استفاده رایگان از فضاهای ورزشی یک تشویق است و در صورت استفاده نکردن از آن افراد مجبور به پرداخت هزینه هستند و فرد اگر در مسیر تشویقی حرکت نکند، باید هزینه بدهد. همین موضوع فرد را به قرار گرفتن در چارچوب تشویقی ملزم می‌کند.
انتهای پیام
