نادرعلی:
ترجمه‌های منظوم قرآن گویا نیستند/ امکان دخالت تخیل مترجم در ترجمه آیات

سیدعادل نادرعلی، صاحب «تفسیر مطلع‌الانوار» در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره ترجمه‌های منظوم قرآن گفت: ترجمه‌های منظوم را نمی‌پسندم، چرا که گویا نیست و نمی‌تواند آن طور که باید و شاید، معانی آیات را منتقل کند و یا اینکه گوشه‌ای از این معانی را منتقل کرده و بخش دیگر از دست سراینده خارج خواهد شد.

وی افزود: تاکنون چندین ترجمه منظوم را به ویژه ترجمه منظوم صفی‌علیشاه را دیده‌ام، که مربوط به قرن گذشته است و از باب اینکه برای مخاطب عام گویا نیست، در حال حاضر دیگر به چاپ نمی‌رسد و مخاطب چندانی ندارد.

نادرعلی درباره مهمترین نقدی که به این نوع ترجمه‌ها وارد است، اظهار کرد: صفی‌علیشاه با توجه به اینکه صوفی بوده، باورهای صوفی‌گرایانه وی در ترجمه‌اش دخالت داشته است و در لابه‌لای اشعارش به وضوح دیده می‌شود و این بزرگترین عیب این ترجمه است که فرد صوفی بوده و اعتقاداتش در ترجمه هویداست و کسی که 20 - 30 بیت از این ترجمه را مطالعه کند، به این موضوع پی می‌برد؛ از این رو در ترجمه نباید تخیل و اعتقادات صوفی‌گرایانه دخالت کند.

وی ادامه داد: ترجمه‌های منظوم از این حیث مورد توجه قرار نمی‌گیرند که ممکن است شاعر در سرودن شعر و به نظم درآوردن قرآن تخیل خود را وارد این ترجمه کند و نتواند به درستی معنای آیه را انتقال دهد.

نادرعلی تصریح کرد: اگر سراینده در ترجمه متن، حتی دقت کامل را هم داشته باشد باز مورد استفاده همه کس نیست و عامه مردم نمی‌توانند آن را مورد استفاده قرار دهند و هر کسی نمی‌پسندد که آیات قرآن را به شعر بخواند و این یک واقعیت است که باید بپذیریم.

صاحب تفسیر «مطلع‌الانوار» در ادامه اظهار کرد: کسانی که علاقه‌مند به شعر بوده و قریحه شعری دارند، بیشتر از این نوع ترجمه‌ها استفاده می‌کنند و این ترجمه‌ها، معمولاً پس از مدتی از حائز اهمیت بودن ساقط می‌شوند.

وی با بیان اینکه همه ترجمه‌هایی که در حال حاضر وجود دارد، نظیر ترجمه انتقال معنا، لفظ به لفظ برای مردم و مخاطب عام قابل استفاده هستند، بیان کرد: معتقدم در ترجمه‌های لفظ به لفظ مترجم، دخالتی در انتقال معنا نمی‌کند و در ترجمه انتقال معنا نیز ترجمه باید به دست کسی سپرده شود که به زبان دوم مسلط است و می‌تواند معنای کلی آیه را استخراج کند ودر این صورت کم و بیش معلومات قرآنی در ترجمه دخالت خواهد کرد.