حجت‌الاسلام و المسلمین سعید بهمنی، مدیر گروه علوم قرآن مرکز فرهنگ و معارف قرآن در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، از انتشار کتاب منطق پاسخدهی قرآن در آینده خبر داد و گفت: این پژوهش که از آغاز شروع طرح تحقیق آن تاکنون با عنوان روش پاسخدهی قرآن به شبهات و تعامل با شبهه‌گران خوانده شده بود، در ویرایش نهایی که از سوی انتشارات درخواست شد، به پیشنهاد دوستان به «منطق پاسخدهی قرآن» تغییر نام یافت و اکنون هم در نوبت چاپ قرار گرفته است.
مراحل شکل‌گیری
بهمنی با اشاره به مراحل این پژوهش از ابتدا، گفت: ایده نگارش این کتاب اوایل دهه ۸۰ در ذهنم شکل گرفت. ابتدا یادداشت‌هایی از آن را به صورت جزوه تنظیم کردم و آن را برای گروهی از محصلان سطح سه که گفته می‌شد گروه گزیده‌ای از طلاب سراسر کشور هستند تدریس کردم. استقبال آنان انگیزه مرا برای کامل کردن تحقیقات مربوط به آن افزایش داد و در نتیجه مطالعات گسترده مربوط به آن را از سال ۱۳۸۷آغاز کردم و اکنون پس از حدود هفت سال آماده نشر است.
محتوای کتاب
وی با بیان این‌که در این کتاب، تحلیل داده‌های قرآنی، فرضیه‌سازی و نظریه‌پردازی درباره روش‌شناسی قرآن کریم مدل‌سازی شده است، اظهار کرد: من این مدل را در نمونه‌هایی از داده‌های قرآنی اجرا کرده‌ام و به طور کلی مدل مورد نظر در زمینه پاسخدهی به شبهات و تعامل با شبهه‌گران ارائه و اجرا شده است.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به این مطلب که قرآن کریم شبهات بسیاری را به طور مستقیم یا غیرمستقیم، مصرح یا غیرمصرح گزارش کرده، عنوان کرد: قرآن در پاسخ به شبهات گزارش‌شده، اهتمامی جدی دارد و بر همین اساس، ضمن این گزارش، عناصر پاسخ هر شبهه‌ای را که بیان یا بدان اشاره کرده، فراهم آورده است.
ارائه مدل روش‌شناختی با الهام از نظریه آیت‌الله جوادی آملی
بهمنی با اشاره به این‌که در این پژوهش با الهام از نظریه آیت‌الله جوادی آملی درباره شبهه‌زدایی قرآن کریم، به ساخت مدل روش‌شناسی کتاب الاهی در پاسخدهی به شبهات و تعامل با شبهه‌گران پرداخته است، بیان کرد: برای این منظور، پس از بحث درباره کلیات و مبانی نخست مدل تحلیل داده‌های قرآنی ساخته و سپس با استفاده از مدل یادشده داده‌های قرآنی درباره روش پاسخدهی و تعامل با شبهه‌گران تحلیل می‌شود.
گام‌های نظریه‌سازی در این پژوهش
وی با اشاره به گام‌های این فرایند تحلیل و نظریه‌سازی، اظهار کرد: ساخت مدل تحلیل شبهات گزارش شده در قرآن، ساخت مدل تحلیل عناصر پاسخدهی به شبهات، ساخت مدل فرضیه‌سازی درباره روش‌شناسی پاسخدهی به شبهات، ساخت مدل تحلیل و دستیابی به عناصر تعاملی در مواجهه با شبهه‌گران، ساخت مدل فرضیه‌سازی درباره روش‌شناسی تعامل با شبهه‌گران، ساخت مدل نظریه‌پردازی درباره روش‌شناسی پاسخدهی و تعامل و اجرای مدل درباره داده‌های قرآنی مراحلی بوده است که در این پژوهش طی شده است.
مدیر گروه علوم قرآن مرکز فرهنگ و معارف قرآن با بیان این‌که مدل ارائه شده در این پژوهش قابلیت کاربرد برای هر نوع نظریه‌پردازی درباره روش‌شناسی قرآن کریم را دارد، افزود: تحلیل داده‌های قرآنی زمینه دستیابی به گزاره‌هایی روش‌شناسانه و قابل تعمیم را فراهم می‌کند و این گزاره‌ها همان فرضیه‌های روش‌شناسی قرآن کریم در موضوعی است که مورد نظر ماست. پس از آن فرضیه‌هایی که دست کم با دو داده قرآنی تأیید شوند، نظریه‌های روش‌شناسی قرآن کریم را رقم می‌زند.
بهمنی در پایان اظهار امیدواری کرد که کوششی که در این کتاب انجام داده است، گام‌هایی استوار باشد که سبب توسعه مطالعات روش‌شناسی قرآن کریم شود.