جشنواره مستند؛ پلی برای انتقال آموزه‌های دینی به مخاطبان
دبیر نهمین دوره جشنواره تلویزیونی مستند گفت: جشنواره تلویزیونی مستند با پخش فیلم‌ها، مجموعه‌ها و گزارش‌های تصویری مرتبط با موضوعات دینی، زمینه‌ای برای آموزش، تبیین و بازشناسی ارزش‌های اسلامی و فرهنگی فراهم کرده و مشارکت مخاطبان را در ارزیابی آثار در نظر گرفته است.
به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست خبری، حسین زارع‌زاده، دبیر نهمین دوره جشنواره تلویزیونی مستند امروز ۲۰ آبان در مرکز همایش‌های صدا و سیما برگزار شد.
این جشنواره در بخش‌های «فیلم مستند»، «مجموعه مستند»، «عکس مستند»، «مستندنگاری» و «گزارش تصویری-خبری» و همچنین بخش‌های ویژه «ایران عزیز»، «محیط زیست» و «تولید ایرانی» برگزار می‌شود و فرصتی برای نمایش آثار متنوع مستندسازان سراسر کشور فراهم آورده است.
حسین زارع‌زاده، دبیر نهمین دوره جشنواره تلویزیونی مستند در آغاز مراسم با تأکید بر اهمیت جشنواره برای مخاطبان وفادار و علاقه‌مند، گفت: فیلم مستند نقش مهمی در حفظ و انتقال هویت دینی و بومی ایفا می‌کند، زیرا این نوع آثار با ثبت واقعیت‌ها، آیین‌ها، سنت‌ها و باورهای محلی، به مخاطب امکان می‌دهند تا با ریشه‌ها و ارزش‌های فرهنگی خود ارتباط عمیق‌تری برقرار کند. مستندها می‌توانند با بازنمایی زندگی روزمره مردم، مناسک مذهبی و مراسم محلی، هویت دینی و فرهنگی جامعه را مستند کنند و به نسلی منتقل کنند که شاید فرصت تجربه مستقیم این سنت‌ها را نداشته باشد. این فرآیند باعث تقویت حس تعلق و افتخار نسبت به فرهنگ و تاریخ ملی می‌شود و از فراموشی ارزش‌ها جلوگیری می‌کند.
وی افزود: فیلم مستند با پرداختن به موضوعات بومی و دینی، بستری برای نقد، تحلیل و بازشناسی آموزه‌های فرهنگی فراهم می‌کند. مستندسازان با نگاه پژوهشی و هنری می‌توانند جنبه‌های مختلف فرهنگ دینی و محلی را به تصویر بکشند و آن را در قالب روایت‌های جذاب و تأثیرگذار ارائه دهند. این رویکرد علاوه بر حفظ هویت دینی و بومی، موجب افزایش آگاهی عمومی، تقویت حس همبستگی اجتماعی و شکل‌گیری هویت جمعی مبتنی بر ارزش‌های فرهنگی و دینی می‌شود.
دبیر جشنواره تأکید کرد: شبکه مستند تلاش دارد با توجه به تحولات ملی و منطقه‌ای، رسالت خود در زمینه اطلاع‌رسانی و عدالت رسانه‌ای را محقق کند. برگزاری اختتامیه جشنواره در شهرستان‌ها، علاوه بر معرفی ظرفیت‌های منطقه‌ای، سبب آشنایی مخاطبان با مستندسازان اقصی نقاط کشور می‌شود و شبکه مستند از این طریق، مخاطبان را در جریان جشنواره در حد و اندازه یک داور قرار می‌دهد.
وی با اشاره به افزودن بخش‌های جدید به جشنواره افزود: سال گذشته بخش مستندنگاری به جشنواره افزوده شد و امسال با همفکری مخاطبان، بخش کتاب مستند و ناداستان به آن اضافه شده است. علاوه بر این، برای اولین بار آثار مجموعه تلویزیونی نیز در جشنواره پخش و براساس زمان‌بندی قرعه‌کشی، برای ارزیابی مخاطبان ارائه می‌شود. پخش آثار منتخب جشنواره از ۲۴ آبان آغاز خواهد شد و پس از وقفه کوتاه همزمان با برگزاری جشنواره سینما حقیقت، ادامه خواهد یافت.
دبیر جشنواره از ثبت نزدیک به ۳ هزار اثر تا کنون خبر داد و تأکید کرد: دریافت آثار در بخش مجموعه مستند تا پایان آبان ادامه دارد. هیچ محدودیتی برای نوع و ساختار آثار تولید شده وجود ندارد و همه آثار حرفه‌ای، چه از داخل سازمان، خبرگزاری‌ها و چه تولیدات شخصی، در داوری لحاظ می‌شوند.
فیلم مستند نقش مهمی در حفظ و انتقال هویت دینی و بومی ایفا می‌کند، زیرا این نوع آثار با ثبت واقعیت‌ها، آیین‌ها، سنت‌ها و باورهای محلی، به مخاطب امکان می‌دهند تا با ریشه‌ها و ارزش‌های فرهنگی خود ارتباط عمیق‌تری برقرار کند
زارع‌زاده همچنین به تشکیل شورای سیاست‌گذاری جشنواره اشاره کرد و گفت: ترکیب شورا متشکل از پژوهشگران، روزنامه‌نگاران، مستندسازان و مدیران سازمان‌های فرهنگی است. تصمیمات این شورا شامل هماهنگی با تقویم جشنواره سینما حقیقت، ایجاد بخش‌های جدید و ارتقای جوایز جشنواره است. همچنین برگزاری کارگاه‌های تخصصی، نمایشگاه عکس و تعامل با مراکز مختلف مستندسازی از جمله برنامه‌های شبکه مستند برای این دوره عنوان شد.
وی ادامه داد: این جشنواره علاوه بر ارائه آثار مستند، زمینه‌ساز ارتقای تولیدات در حوزه مستندنگاری، گزارش‌های تصویری و مجموعه‌های تلویزیونی شده و با تمرکز بر مشارکت فعال مخاطبان، سعی دارد همواره کیفیت و تنوع آثار ارائه شده را ارتقا دهد. اختتامیه نهمین جشنواره تلویزیونی مستند نیز، با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده، اواخر سال جاری در شهری از ایران برگزار خواهد شد.
دبیر جشنواره درباره تغییرات تقویم اجرایی و فرصت‌های جدید برای مستندسازان چنین توضیح داد: با توجه به برخی تأخیرها در تولید آثار مرتبط با موضوعات ملی و بین‌المللی، از جمله جنگ ۱۲ روزه، مهلت ارسال آثار در بخش‌های مختلف تا پایان آبان تمدید شد. این تصمیم به مستندسازان اجازه داد تا آثار خود را با کیفیت مناسب آماده و ارسال کنند، به‌ویژه در بخش‌های مجموعه مستند که آماده‌سازی آثار زودتر انجام شده بود.
زارع‌زاده همچنین به ایجاد فرصت بین‌المللی برای حضور آثار اشاره کرد و افزود: سال گذشته، بخش بین‌الملل جشنواره برای اولین بار با استقبال گسترده مواجه شد و بیش از ۵۰ اثر از کشورهای مختلف دریافت شد. با وجود محدودیت‌های ناشی از صدور ویزا و شرایط بین‌المللی، برنامه‌ریزی برای ادامه حضور بین‌المللی آثار امسال نیز در دستور کار قرار دارد و جشنواره تلاش می‌کند فرصت حضور و نمایش آثار خارجی را فراهم کند.
وی به برگزاری بخش جدید گزارش‌های تصویری - خبری در جشنواره اشاره کرد و توضیح داد: این بخش مخصوص خبرگزاری‌ها و تولیدات حرفه‌ای رسانه‌ای طراحی شده است. در این دوره، آثار در قالب گزارش خبری و تصویری بدون محدودیت در نوع تولید و فرم، در داوری قرار می‌گیرند تا کیفیت و تنوع آثار ارتقا یابد.
زارع‌زاده تأکید کرد: جشنواره تلویزیونی مستند تنها یک رویداد نمایشی نیست، بلکه بستری برای آموزش، توسعه پژوهش‌های مستند و ارتقای تعامل میان تولیدکنندگان و مخاطبان است. شبکه مستند و دبیرخانه جشنواره همواره آماده همکاری با مستندسازان، خبرگزاری‌ها و مراکز فرهنگی هستند تا تجربه‌ای جامع و باکیفیت از تولید و ارائه مستند در ایران شکل گیرد.
دبیر جشنواره در ادامه به اهمیت مشارکت مخاطبان در روند داوری آثار اشاره کرد و گفت: شبکه مستند تلاش دارد با فراهم کردن امکان رأی‌گیری از طریق پیامک، مخاطبان را به شکلی فعال در ارزیابی آثار درگیر کند. تجربه سال گذشته نشان داد که چند صد هزار پیامک در این فرآیند ثبت شد و مخاطبان توانستند نقش داور را به‌صورت واقعی ایفا کنند. این رویکرد سبب شده است که جشنواره نه تنها برای مستندسازان، بلکه برای مخاطبان نیز تجربه‌ای تعاملی و آموزنده باشد.
وی با اشاره به تنوع موضوعی آثار، تأکید کرد: جشنواره در همه شاخه‌های تخصصی مستند ورود کرده و از فیلم و عکس گرفته تا مستندنگاری و آثار مکتوب را پوشش می‌دهد. اضافه شدن بخش کتاب مستند و ناداستان، فرصت تازه‌ای برای مستندسازان فراهم کرده تا روایت‌های مستند خود را در قالب نوشتاری ارائه کنند و با این کار، ابعاد تازه‌ای از فرهنگ مستندسازی در ایران توسعه یافته است.
زارع‌زاده همچنین به همکاری شبکه مستند با مراکز مختلف تولید و پژوهش مستند اشاره کرد و گفت: این همکاری شامل مرکز گسترش سینمای تجربی، حوزه هنری، سازمان‌های رسانه‌ای و سایر نهادهای مرتبط است. این تعامل باعث شده تا جشنواره به بستری برای تبادل تجربه و ارتقای مهارت‌های حرفه‌ای مستندسازان تبدیل شود و آثار ارائه شده از نظر فنی و محتوایی در سطح بالایی قرار گیرند. یکی دیگر از اهداف مهم جشنواره، معرفی ظرفیت‌های شهرستان‌ها و مناطق مختلف کشور است.
سال گذشته، بخش بین‌الملل جشنواره برای اولین بار با استقبال گسترده مواجه و بیش از ۵۰ اثر از کشورهای مختلف دریافت شد
دبیر جشنواره تأکید کرد: برگزاری اختتامیه خارج از تهران، علاوه بر ایجاد عدالت رسانه‌ای، باعث شناسایی استعدادهای محلی و معرفی جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی مناطق مختلف به مخاطبان سراسر کشور می‌شود. این رویکرد، جشنواره را به یک رویداد ملی با چشم‌انداز توسعه فرهنگی و اجتماعی تبدیل کرده است.
زارع‌زاده در ادامه درباره برنامه‌های آتی جشنواره اظهار کرد: پس از پایان پخش آثار و برگزاری اختتامیه، شبکه مستند قصد دارد بازخوردهای مخاطبان و کارشناسان را جمع‌بندی کند و از این تجربیات برای ارتقای کیفیت دوره‌های بعدی بهره‌برداری کند. هدف نهایی جشنواره، ایجاد فضایی پویا، حرفه‌ای و خلاق برای مستندسازان و ارائه آثاری ارزشمند و تأثیرگذار به مخاطبان است.
وی در پایان به اهمیت زمان‌بندی و تقویم جشنواره اشاره کرد و افزود: برای جلوگیری از هم‌پوشانی با جشنواره سینما حقیقت، پخش آثار تلویزیونی از ۲۴ آبان آغاز می‌شود اما تا زمان برگزاری سینما حقیقت متوقف خواهد بود. این هماهنگی باعث می‌شود که مستندسازان بتوانند توجه هر دو جشنواره را به آثار خود جلب کنند و امکان حضور فعال در هر دو رویداد برای آنان فراهم شود.
انتهای پیام
