رؤیای عربستان برای تبدیل شدن به مرکز تأمین مالی اسلامی جهان

به گزارش ایکنا، در پاسخ به تقاضای فزاینده برای ابزارهای منطبق با شریعت و خدمات سرمایه‌گذاری، تداول، بورس اوراق بهادار عربستان سعودی، اولین شاخص اسلامی خود را ماه گذشته راه‌اندازی کرد.

شاخص اسلامی تاسی (TASI) عملکرد شرکت‌های منطبق با شریعت اسلامی را که در بورس عربستان فهرست شده‌اند ردیابی می‌کند. شاخص اسلامی تاسی از شاخص کل سهام  بورس عربستان به نام تداول (Tadawul) ساخته شده، توسط کمیته مشورتی شریعت بورس از نظر انطباق با شریعت مورد بررسی قرار می‌گیرد. این کمیته مسئولیت نظارت و تأیید فهرست شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را به صورت دوره‌ای بر عهده خواهد داشت.

به گفته ردا الانصاری، رئیس تحقیقات مالی اسلامی، داده‌ها و تجزیه و تحلیل در گروه بورس لندن، گسترش شاخص‌های منطبق با شریعت مانند شاخص تاسی منطقی است.

الانصاری تصریح کرد: در دو یا سه سال گذشته، سرمایه‌گذاران خرده‌فروشی و نهادی شروع به سرمایه‌گذاری در عربستان کردند. با توجه به اینکه عربستان یکی از بزرگترین بازارهای مالی اسلامی در جهان است، شما باید در واقع فرصت‌های سرمایه‌گذاری بیشتری را برای مؤسسات تأمین مالی اسلامی و فراتر از صکوک و املاک و مستغلات فراهم کنید.

شرکت‌های موجود در این شاخص توسط یک ارائه‌دهنده مستقل تحت نظارت کمیته مشورتی شریعت تشکیل شده که شامل نمایندگانی از مؤسسات مالی پیشرو است. با این همه تداول به درخواست Salaam Gateway  برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد روشی که برای این شاخص اتخاذ خواهد شد پاسخ نداد.

مأموریت شاخص تاسی 

این شاخص همچنین به عنوان ابزاری برای سرمایه‌گذاران و سایر ذی‌نفعان عمل می‌کند تا هنگام تجزیه و تحلیل سرمایه‌گذاری‌ها، تصمیمات را راهنمایی و اطلاع‌رسانی کنند. همچنین به مدیران مالی کمک می‌کند تا عملکرد پورتفوی‌های مطابق با شریعت خود را بررسی کنند.

یکی از مدیران پورتفولیوی مستقر در ریاض گفت که با توجه به اینکه بخش بزرگی از شرکت‌های موجود در تداول در حال حاضر ذاتاً از شریعت پیروی می‌کنند، شاخص جدید اسلامی یک گام طبیعی است.

او که خواست نامش فاش نشود، گفت: بیشتر مدیران مالی از شاخص Ideal Ratings برای ارزیابی عملکرد استفاده می‌کردند، اکنون می‌توان آنها را در مقابل یک شاخص منتشر شده که اکثر سرمایه‌گذاران (خرده‌فروش) می‌توانند ردیابی کنند، بررسی کرد.

منعم سلام، معاون اجرایی و مدیر پورتفولیو در Saturna Capital مستقر در ایالات متحده، گفت که هر قدمی که در راستای پیروی از شریعت برداشته شود به نفع صنعت (تأمین مالی اسلامی) است.

سلام گفت: هنوز کمی نامشخص است که آنها از کدام روش استفاده خواهند کرد. آنها از گروهی از علما از مؤسسات مختلف نام می‌برند. تجربه من از عربستان سعودی این است که مؤسسات دستورالعمل‌های متفاوتی دارند، بنابراین جالب است که ببینیم آنها به چه توافقی دست پیدا می‌کنند. با این حال، ارائه دستورالعمل‌ها می‌تواند برای سرمایه‌گذاران فردی/خرده‌فروشی‌ها بسیار مفید باشد و من این حرکت را تحسین می‌کنم.

اما یک مدیر پرتفوی مستقر در دبی گفت که با وجود مثبت بودن شاخص اسلامی تاسی، با توجه به تعداد اندک صندوق‌های جهانی منطبق با شریعت اسلامی و همچنین اندازه کوچک بورس اوراق بهادار عربستان سعودی در مقایسه با سایر بازارهای سهام در سراسر جهان، شاخص تاسی تغییر دهنده بازی نیست.

عربستان صاحب بزرگترین بازار خاورمیانه و شمال آفریقا

علاوه بر محک زدن بازار، شاخص جدید همچنین می‌تواند به عنوان پایه‌ای برای ابزارهای مالی مانند مشتقات و صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) باشد.

طارق الرفاعی، مدیر عامل مرکز مطالعات استراتژیک  Quorum، یک اندیشکده مستقر در لندن، گفت: سعودی‌ها با ایجاد معیارهای خود یک مزیت استراتژیک دارند، زیرا این کشور دارای بزرگترین ارزش بازار در خاورمیانه و شمال آفریقا است. این به این دلیل است که ارائه‌دهندگان شاخص ممکن است اهداف شما را برای یک معیار خاص ندانند و مهمتر از آن، شما مالک داده‌ها هستید. پول اینجاست.

شاخص اسلامی تاسی به تعداد فزاینده‌ای از شاخص‌های اسلامی خواهد پیوست که سهام منطقه‌ای و جهانی و همچنین سایر مناطق را پوشش می‌دهند. ارائه‌دهندگانی مانند S&P، Ideal Ratings، MSCI و FTSE شاخص‌های منطبق با شریعت خود را ارائه می‌دهند.

مطرح‌ترین شاخص‌های اسلامی جهانی شامل شاخص بازار اسلامی داو جونز و شاخص جهانی اسلامی MSCI  است. علاوه بر این، ارائه‌دهندگان شاخص‌های منطقه‌ای مانند شاخص داو جونز اسلامی بازار کشورهای حوزه خلیج فارس را نیز ارائه می‌دهند. همچنین FTSE شاخص‌های منطبق با شریعت را در سایر حوزه‌های قضایی مانند مالزی و تایوان ارائه می‌دهد.

فیصل حسن، مدیر ارشد اجرایی و مدیر مدیریت دارایی در Al Mal Capital مستقر در دبی توضیح داد: داشتن شاخص‌های منطبق با شریعت مهم است، زیرا بازار بزرگ و رو به رشدی برای سرمایه‌گذاری‌های مطابق با شریعت وجود دارد و سرمایه‌گذاران برای مقایسه بازده به معیارهای معتبری نیاز دارند. این یک حرکت مثبت است که به اندازه‌گیری عملکرد سرمایه‌گذاری‌های مطابق با شریعت کمک می‌کند. من مطمئن هستم که با متنوع‌تر شدن و عمیق‌تر شدن بازار، شاخص‌های شرعی بیشتری در آینده خواهند آمد.

چشم‌انداز 2030 سعودی‌ها 

راه‌اندازی شاخص اسلامی جدید تاسی بخشی از تلاش‌های ریاض برای قرار دادن این پادشاهی به عنوان پایتخت تأمین مالی اسلامی جهان تا سال 2030 است.‌

بشار الناتور، رئیس بخش جهانی تأمین مالی اسلامی در مؤسسه رتبه‌بندی فیچ، گفت که راه‌اندازی شاخص اسلامی تاسی تعجب‌آور نیست و به عنوان یکی از ابتکارات برنامه توسعه بخش مالی پادشاهی (FSDP) در رابطه با تامین مالی اسلامی و بخشی از چشم‌انداز 2030 است.

وی تصریح کرد: این بخشی از اهداف بین‌المللی عربستان سعودی است که با هدف ارتقای موقعیت بین‌المللی این کشور به عنوان پیشرو در امور تأمین مالی اسلامی، همراه با سایر اهداف و ابتکارات راهبردی با هدف ارتقا و توسعه حاکمیت، مؤسسات آموزشی و تحقیقاتی صنعت مالی اسلامی صورت می‌گیرد.

راه‌اندازی شاخص تاسی به دنبال تشکیل کمیته مشورتی شریعت تداول در ماه آوریل صورت گرفت. این کمیته متشکل از نمایندگانی از بزرگترین مؤسسات مالی کشور برای تضمین استقلال و شفافیت است.

الناتور بار دیگر تأکید کرد که پیشرفت و توسعه صنعت مالی اسلامی پادشاهی بخشی از هدف گسترده‌تر ایجاد تنوع اقتصادی است.

وی افزود: فراتر از تأمین مالی اسلامی، هدف FSDP توسعه یک بخش مالی متنوع و مؤثر برای حمایت از توسعه اقتصاد ملی، تنوع بخشیدن به منابع درآمد و تحریک حوزه‌های پس‌انداز، تأمین مالی و سرمایه‌گذاری است.

خبرنگار: علیرضا بختیاری