سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص تغییر نام وزارت دفاع آمریکا به «وزارت جنگ» اظهار کرد:«این تغییر در حقیقت به یک واقعیت موجود اذعان میکند. ما همواره در رسانهها و ادبیات تحلیلی خود، اقدامات این وزارتخانه را بیشتر بهعنوان وزارت جنگ توصیف میکردیم، زیرا عملکرد و رفتارهای عملی آمریکا دقیقاً همین را نشان میدهد. آنچه رخ داد، صرفاً بازتاب واقعیاتی بود که از قبل وجود داشت؛ این نهاد همواره درگیر تنش و درگیری با دیگر کشورها بوده است.
وی در مورد زمان مشخص مذاکرات با اروپا و آژانس بینالمللی انرژی اتمی افزود: در دیدار وزیر خارجه با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، برخی پیشنهادها مطرح شد و ما و طرف اروپایی باید با مراجع ذیربط مشورت کنیم. در حال حاضر زمان مشخصی برای مذاکرات تعیین نشده، اما ارتباطها و تبادل نظرها ادامه دارد. درباره مذاکره تازه با آژانس نیز هنوز تاریخی مشخص نشده است.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین به اخبار منتشرشده درباره ربودهشدن امیر موسوی در مصر واکنش نشان داد و گفت: امروز چنین اخباری به ما رسید. ایشان دیپلمات نیستند و با گذرنامه عراقی وارد مصر شدهاند. ما وظیفه داریم از حقوق ایشان حمایت کنیم و از طریق دفتر حفاظت منافع در مصر، این موضوع را پیگیری خواهیم کرد.
بقایی در واکنش به بیانیه مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره نشست شانگهای تصریح کرد: اظهارات خانم کالاس را باید در چارچوب نگاه دشمنانگارانه برخی کشورهای غربی نسبت به رقبا ارزیابی کرد. اما پرسش این است که ایشان به چه قواعد و نظم بینالمللی اشاره دارند؟ آیا منظورشان آنچه در غزه رخ میدهد است؟ آیا قوانین اتحادیه اروپا نسلکشی یک ملت در فلسطین را مجاز میدانند؟ چنین ادعاهایی با عملکرد واقعی اتحادیه اروپا همخوانی ندارد و صرفاً در راستای دشمنانگاری کشورهایی است که بر اساس منافع خود و حفظ استقلال ملی خود پیشرفت میکنند.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسشی درباره محدودیتهای سفر هیئت ایرانی به سازمان ملل در نیویورک اظهار کرد: از نظر قانونی آمریکا نمیتواند مانع رفتوآمد ما شود، اما این کشور با نقض قوانین بینالمللی چنین اقداماتی انجام میدهد. ما برنامه داریم همانند گذشته از فرصتهای این اجلاس برای تشریح مواضع خود بهره ببریم. رئیسجمهور کشورمان نیز در این اجلاس حضور خواهد داشت و هماهنگیهای لازم برای پیگیری مباحث صورت گرفته است.
وی افزود: با توجه به تحولات جاری در منطقه، بهویژه موضوع نسلکشی فلسطین، انتظار میرود که مهمترین دغدغه جامعه جهانی و مطالبات بینالمللی، همین مسئله باشد. محدودیتهایی که علیه دیپلماتهای ایرانی اعمال میشود، سابقهای طولانی دارد و نقض تعهدات دولت میزبان محسوب میشود؛ ما اعتراض خود را رسماً اعلام کردهایم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره پیشنویس قطعنامه ایران در اجلاس عمومی آژانس و مخالفت آمریکا، سخنگوی وزارت خارجه گفت: قطعنامه پیشنهادی ایران صرفاً بازتاب قانونی است که پیشتر نیز وجود داشته و بر اساس حقوق بینالملل، هرگونه تهدید یا حمله به تأسیسات هستهای ممنوع است و تهدید صلح و امنیت بینالمللی محسوب میشود.
وی ادامه داد: پیشنویس قطعنامه ایران تأکید دارد که هیچ کشوری حق حمله به تأسیسات هستهای دیگر کشورها را ندارد و این موضوع مبتنی بر قوانین بینالمللی است و حمایت همه کشورها را میطلبد. مخالفت آمریکا نشاندهنده بیتوجهی آشکار این کشور به قواعد بینالملل و روی آوردن آن به سیاست ارعاب است. مستنداتی که آمریکا منتشر کرده، نمایانگر تلاش این کشور برای ارائه تفسیر نادرست از اقدامات خود است؛ آمریکاییها تعرض خود به ایران را بهعنوان حق دفاع جمعی معرفی کردهاند که چنین حقی وجود ندارد و حتی آژانس را تهدید کردهاند که در صورت تصویب قطعنامه، تمامی کمکهای خود را متوقف خواهد کرد. این رفتار نشان میدهد آمریکا بهخوبی میداند اقداماتش مغایر حقوق بینالملل است و از آشکار شدن مسئولیت خود واهمه دارد. ایران مصمم است پیشنویس قطعنامه خود را ارائه دهد و موضوع را پیگیری کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسشی درباره سفر احتمالی رئیس جمهور به چین و روند اجرای قرارداد ۲۵ ساله با این کشور گفت: قرارداد ۲۵ ساله در حال اجرا است و از آنجایی که این توافقنامه گسترده است، طبیعی است که در طول اجرا نیازمند نظارت و مراقبت مستمر باشد تا هرگونه چالش برطرف شود. درباره سفر آتی رئیس جمهور به چین، اطلاعاتی در دست ندارم.
وی درباره توسعه تسلیحات رژیم صهیونیستی و شایعات مربوط به خروج ایران از انپیتی اظهار کرد: واقعیت این است که رژیم صهیونیستی تنها مانع تحقق منطقهای عاری از سلاح هستهای است و عضوی از معادلات بینالمللی خلع سلاح به شمار نمیرود. این رژیم مرتکب جنایتهای انسانی شده و ساختارش بر ترور استوار است و همواره تهدیدی برای کشورهای دیگر به شمار میآید. در تمامی کنفرانسهای مرتبط با خلع سلاح، این تهدید مورد بررسی قرار میگیرد و مجبور کردن رژیم صهیونیستی به پذیرش اسناد بینالمللی ضروری است. در خصوص ایران، ما عضو انپیتی هستیم و هرگونه تصمیم درباره خروج از آن، نیازمند تصویب در مجلس و تصمیمگیری نهایی نظام است.
بقایی در خصوص ملاقات سفیر ایران با وزیر آموزش ترکیه توضیح داد: این دیدار به منظور رفع برخی مسائل مرتبط با مراکز آموزشی ایران در ترکیه برگزار شد. ایران در حال حاضر دو مرکز در آنکارا و استانبول دارد و چنین گفتگوهایی امری معمول است تا روند فعالیت این موسسات تسهیل شود.
وی در پاسخ به پرسشی درباره احتمال سفر عراقچی به مصر و مذاکرات با آژانس گفت: سفر به کشورهای منطقه بخشی از سیاست ایران برای تقویت همکاریها و انجام رایزنی درباره تحولات بینالمللی است. سفر به مصر برنامهریزی شده و احتمال انجام آن وجود دارد. همچنین ما یک سفر برنامهریزی شده به تونس برای گفتگو درباره روابط دوجانبه داریم و در صورت نیاز، سفرهای دیگری نیز ممکن است انجام شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص برنامهریزی اقتصادی در مواجهه با مکانیسم ماشه تأکید کرد: وزارت امور خارجه به عنوان مسئول دیپلماسی کشور، وظیفه دارد از ابزارهای موجود برای حداکثر کردن منافع ملی استفاده کند. پیشبینیهایی انجام شده تا در صورت بازگشت تحریمها، کشور بتواند با حداقل آسیب اداره شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به اظهارات علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، درباره مذاکرات با آمریکا و مباحث مطرح شده از سوی این کشور، تأکید کرد: کاملاً روشن است که ایران هرگز درباره توانمندیهای خود وارد مذاکره نخواهد شد. امروز بیش از هر زمان دیگری مشخص شده که مردم ایران اجازه نخواهند داد درباره ابزارهایی که برای حفظ امنیت و دفاع از کشور ضروری است، بحث شود.
وی همچنین به نقش کشورهای اروپایی در روند مذاکرات اشاره کرد و گفت: به نظر میرسد کشورهای اروپایی تصمیم گرفتهاند نقش پیشین خود در این روند را به دیگران واگذار کنند.
بقایی درباره اظهارات کشورهای اروپایی که ایران را به شانه خالی کردن متهم کردهاند، بیان کرد: این ایران بود که در مسیر دیپلماسی با حمله نظامی مواجه شد. شروط غیرمنطقی اروپاییها و مواضعشان در مقابل اقدامات آمریکا با مسئولیتهایشان همخوانی نداشت. این نوع اظهارات بیشتر فرافکنی است و نشان میدهد راهبرد مشخصی برای مواجهه با مسائلی که بیجهت بینالمللی شده، وجود ندارد.
وی در واکنش به تلاش آمریکا برای جلوگیری از حضور هیئت فلسطینی در کنفرانس عمومی سازمان ملل، گفت: این اقدام مغایر با تعهدات آمریکا در چارچوب موافقتنامه مقر است و علاوه بر نقض تعهد، نشاندهنده سیاست خطرناک واشنگتن در همکاری با رژیم صهیونیستی برای حذف موضوع فلسطین از مجمع عمومی است. بهانههای مطرحشده نیز کاملاً غیرقابل قبول است، از جمله پیگیری اتهامات توسط دیوان کیفری بینالمللی علیه مقامات رژیم صهیونیستی.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به ادعای شبکه بیبیسی درباره امام موسی صدر اظهار کرد: خانواده امام موسی صدر دیدگاههای خود را درباره مستند ارائه کردهاند. از نظر حقوقی، ناپدید شدن ایشان مصداق یک ناپدیدسازی اجباری است و تاکنون مدارک ارائهشده بیشتر حدس و گمان بوده است. ایران همچنان مسئولیت خود را در پیگیری این موضوع ادامه خواهد داد.
وی درباره نشست آتی رژیم صهیونیستی برای اقلیتهای دینی در سوریه، عراق و لبنان گفت: برگزاری این کنفرانس مشابه درخواست از افرادی با پیشینه جنایی برای اظهار نظر درباره قاچاق انسان است. رژیم صهیونیستی در ضربه زدن به کشورهای منطقه هیچ تبعیضی قائل نیست و هیچ نیت خیرخواهانهای برای گروههای دینی و نژادی ندارد.
بقایی در خصوص رایزنیها با چین و روسیه در زمینه بازگشت احتمالی تحریمها، اظهار کرد: نباید سادهانگارانه یا مبالغهآمیز به موضوع نگاه کرد. ما با علم بر ناعادلانه بودن بازگشت تحریمها، تلاش کردیم مانع آن شویم. چین و روسیه شرکای ما هستند و تماسهای لازم برای هماهنگی در این زمینه ادامه خواهد یافت.
وی در واکنش به تهدیدهای آمریکا علیه ونزوئلا گفت: حمایت ایران از ونزوئلا مبتنی بر حقوق بینالملل و مقابله با یکجانبهگرایی است. اتفاقات منطقه کارائیب قطعاً اثراتی بر قوانین بینالمللی دارد. روابط ایران و ونزوئلا بر پایه احترام و منافع مشترک شکل گرفته است.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره موضع چین و روسیه در مکانیسم ماشه گفت: چین و روسیه با ایران همنظر هستند و معتقدند کشورهای اروپایی صلاحیت بازگرداندن تحریمها را ندارند، زیرا خود پیشتر تعهداتشان را نقض کردهاند. نامه مشترک این سه کشور مواضع را روشن کرده و بسیاری از کشورهای عضو سازمان ملل نیز خواستار بازنگری اروپاییها شدهاند.
وی افزود: رئیسجمهور در دیدار با همتایان خود در سازمان شانگهای موضوعات متنوعی را مطرح کرد که یکی از آنها قانونشکنی علیه ایران و روند تحولات شورای امنیت و موضوع هستهای بود.
بقایی در پایان درباره طرح خلعسلاح مقاومت لبنان گفت: موضع ما کاملاً روشن است؛ لبنانیها باید با توجه به شرایط خودشان بهترین تصمیم را درباره امنیت کشورشان اتخاذ کنند. در شرایطی که رژیم صهیونیستی به هیچ قانونی پایبند نیست و آمریکا جانب رژیم را گرفته، همه کشورهای منطقه باید با اتکا به توان خود از کشورشان دفاع کنند. دفاع از کیان ملی یک حق ذاتی است.