در قرآن کریم خطاب به پیامبر (ص) آمده است: «فَذَکِّرْ إِنَّمَا أَنْتَ مُذَکِّرٌ؛ لَسْتَ عَلَیْهِمْ بِمُصَیْطِرٍ (سوره غاشیه، آیات ۲۱ و ۲۲» یعنی ای پیامبر (ص) تو فقط به مردم یادآوری کن، زیرا تو بر آنها دارای سلطه و زور نیستی. این آیه مبارکه با صراحتِ تمام بر آزادی مردم دلالت دارد و در آن هرگونه استبداد و سلطه بر اشخاص مردود شناخته شده است. اگر کسی به این آیه کریمه در قرآن توجه داشته باشد و به درستی معنی آن را دریابد، هرگز از استبداد دینی در اسلام سخن نمیگوید. [غلامحسین ابراهیمی دینانی]
کد خبر: ۴۳۰۵۰۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۴
درحالى که رویکرد اول چشم و دلش را با هم به دنیا گشوده بود و رویکرد دوم، هم چشم و هم دلش را بر دنیا بسته بود، رویکرد سوم چشمش را به دنیا میگشاید و دلش را به دین و اهداف دین و مسئولیتی که آن اهداف تعیین میکند، معطوف میدارد. این رویکرد به هر دو نگرش گذشته اعتراض میکند: منطق، معیار و پایه عمل و رفتار رویکرد اول را نقد میکند و میگوید : […] این فقط برای متدینی معمولی است که میخواهد زیر پرچم [دین] زندگی کند، نه برای کسی که میخواهد پرچم دین را به دوش بکشد و امانت را ادا کند و مسئولیتهای دین را انجام بدهد. [شهید محمدباقر صدر، کتاب حوزه و بایستهها، ص٢۴-٢۶]
کد خبر: ۴۳۰۵۰۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۵
گاهی برای زیبایی خانه یا اماکن مذهبی، از آیات قرآن روی دیوار یا وسایل استفاده میشود. اما آیا این کار از نظر شرعی جایز است؟ مراجع تقلید میفرمایند «نوشتن آیات قرآن برای تبرک و تزئین، اشکالی ندارد؛ به شرط آنکه حرمت قرآن حفظ شود». نجس نشدن نوشتهها، قرار نگرفتن در جای نامناسب و پرهیز از بیاحترامی، شرط اصلی جواز این کار است. در ادامه، دیدگاه فقها درباره کاربرد آیات قرآن در تزیینات را مرور میکنیم.
کد خبر: ۴۳۰۳۷۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۲
قرآن کریم، کلام وحی و مقدسترین کتاب آسمانی مسلمانان است. پرسش بسیاری این است که «آیا لمس آیات قرآن بدون وضو جایز است؟» مراجع تقلید تصریح کردهاند که لمس نوشته و خط قرآن بدون وضو جایز نیست و وضو گرفتن برای آن واجب است؛ اما خواندن یا نگاه کردن به آیات قرآن، نیاز به وضو ندارد، هرچند با وضو بودن فضیلت بیشتری دارد. در ادامه به فتاوای فقها درباره حکم وضو گرفتن برای تماس با آیات قرآن کریم نگاهی داریم.
کد خبر: ۴۳۰۳۶۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۹
در عصر شبکههای اجتماعی، ارتباطات فراتر از محیط کار و تحصیل شکل میگیرد. اما حکم شرعی گفتوگو یا چت غیرضروری با نامحرم چیست؟ مراجع تقلید تأکید دارند که هرگونه ارتباطی که موجب مفسده، زمینه گناه یا تحریک شهوت شود، جایز نیست. ارتباط در حد ضرورت، با رعایت حدود شرعی و پرهیز از صمیمیت یا گفتگوهای بیفایده، اشکالی ندارد. در این ادامه نگاهی داریم به دیدگاه فقها درباره ارتباط غیرکاری با نامحرم در فضای حقیقی و مجازی.
کد خبر: ۴۳۰۳۵۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۵
گاهی شرایط زندگی باعث میشود بیمار نتواند به پزشک همجنس مراجعه کند. پرسش این است: آیا مراجعه به پزشک جنس مخالف جایز است؟ اکثر مراجع تقلید میفرمایند در صورت ضرورت و نبود پزشک همجنس، مراجعه به پزشک غیرهمجنس اشکالی ندارد اما باید به حداقل تماس و نگاه بسنده شود و از هرگونه موارد غیر ضروری پرهیز گردد. در ادامه دیدگاه فقها درباره این موضوع حساس و کاربردی را مرور میکنیم.
کد خبر: ۴۳۰۲۴۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۸
وقتى تو فساد را در گوشهاى به وجود آوردى، در دورترين گوشهها اثر مىگذارد و نسل تو مبتلا مىشود؛ چون دنيا، دنياى مترابط و قانونمند است. پس حسابِ نظامها و سنتهاى اوست. آنها را به شوخى نگيريم! خود را از هيچ ذنبى دور نبينيد كه ما با ابنملجمها فاصلهاى نداريم. اين حقيقتى است كه هر كدام فرعونى هستيم، ولى زمينههاى بروز نيروهاى باطنى ما هنوز شكل نگرفته است! [استاد علی صفایی حائری، کتاب اخبات]
کد خبر: ۴۳۰۲۱۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۶
گاه منافع يک فرد يا جامعه يا لذتهاى آنها میتواند به حال فرد يا جامعهای ديگر زيانبخش باشد. اعتقاد انسان به اين معيارهاى ناقص است كه بلاهاى گوناگون را براى وى بهوجود آورده و همواره او را در جنگ و ستيز قرار داده است. اما آنگاه كه انسان معيار عملى خود را آن چيزى قرار دهد كه اسلام بيان كرده، انواع جنگها و تضادها برطرف خواهد شد؛ زيرا رضا و خشنودى خدا در معرض تضاد و اختلاف نيست. تنها با اين معيار است كه مىتوان جامعهاى مطمئن و كمکكار بهوجود آورد كه اگر روحيه رقابت و مسابقهاى هم در چنين جامعهای حاكم باشد، تنها بر محور تحصيل رضايت خداست و نه بر محور بهچنگآوردن مصالح شخصى و منافع مادى. [شهید محمدباقر صدر، کتاب اسلام راهبر زندگی، ص۴۵۵]
کد خبر: ۴۳۰۱۹۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۷
جشنهای مذهبی، زمانی برای ابراز شادی و سرور اهلبیت (ع) است. اما آیا پخش موسیقی در این محافل جایز است؟ مراجع تقلید تأکید کردهاند که استفاده از موسیقی اگر از نوع لهوی و مناسب مجالس گناه باشد، حرام است. اما موسیقیهایی که شأن و حرمت مجلس دینی را حفظ کنند و موجب غفلت نشوند، جایز دانسته شدهاند. در ادامه دیدگاه فقها درباره ضوابط شرعی استفاده از موسیقی در جشنهای مذهبی را مرور میکنیم.
کد خبر: ۴۳۰۱۵۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۳
پیامبر(ص) آمد که انسان را همسان فرشته کند؛ درود خدا بر این پیامبر و درود خدا بر کسانی که راهیِ راه این پیامبر(ص) هستند! خدای سبحان بخشی از برنامه های رسول(ص) گرامی را بیان کرد که او آمده که «شما را آزاد کند»؛ این قیودی که دست و پای خودتان را با این قیود بستید و این زنجیرهایی را که بستید، آمده تا باز کند. برخی از زنجیرها را شما با دست خودتان بستید و برخی از زنجیرها را دیگران بر دست و پا و گردن شما آویختند. رسول خدا آمده این دو کار را کند «وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ». [آیتالله جوادی آملی؛ ۱۳۹۴/۰۹/۱۹]
کد خبر: ۴۳۰۰۵۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۳۱
در فرهنگ شیعی، کربلا و بارگاه سیدالشهدا (ع) تنها یک مکان نیست؛ مظهر قدس و فداکاری است. تبرک جستن به خاک کربلا یا لمس و بوسیدن ضریح امام حسین (ع)، از سنتهای دیرینه عاشقان است. مراجع تقلید این کار را، در صورت پرهیز از مزاحمت برای دیگران، جایز و حتی مستحب دانستهاند. خاک کربلا در روایات، «شفاء» و ضریح، «نشانه محبت» معرفی شده است. در ادامه دیدگاه فقها را درباره این جلوههای عشق حسینی مرور میکنیم.
کد خبر: ۴۲۹۹۶۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۲
اربعین، تنها یک زیارت نیست؛ اجتماع عاشقانهای است که تاریخ و ایمان را در هم میآمیزد. مراجع تقلید، ثواب زیارت اربعین را ویژه دانستهاند و روایات متعددی در فضیلت آن نقل کردهاند. برخی این سفر را از نظر پاداش، برتر از بسیاری از زیارتها دانسته و آن را تجدید بیعت با امام حسین(ع) میخوانند. حضور در این راهپیمایی، هم عبادت فردی و هم مشارکت در یک حرکت جهانی برای احیای حق است. در ادامه دیدگاه فقها درباره جایگاه ثواب سفر اربعین در میان دیگر سفرهای زیارتی مرور میشود.
کد خبر: ۴۲۹۸۹۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۰
گاهی دل در حسرت کربلاست، اما پای رفتن نیست؛ اینجاست که «زیارت نیابتی» معنا پیدا میکند. مراجع تقلید این عمل را مستحب دانسته و آن را نشانهای از پیوند قلبی با اهلبیت (ع) میدانند. در این سنت زیبا، زائر نیت میکند که ثواب زیارتش به دیگری ـ زنده یا درگذشته ـ اهدا شود. برخی مراجع آن را موجب دو پاداش دانستهاند: یکی برای زائر، و دیگری برای کسی که به نیابت او زیارت شده است. در ادامه دیدگاه فقها را درباره زیارت نیابتی این عبادت عاشقانه مرور میکنیم.
کد خبر: ۴۲۹۸۹۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۸
راهپیمایی اربعین، تنها با گامها شکل نمیگیرد؛ بلکه با دلها و دستهایی که در این مسیر یاری میرسانند نیز همراه است. کمک مالی به زائران اربعین، از منظر بسیاری از مراجع تقلید، مصداق تعاون بر نیکی و تعظیم شعائر الهی است. برخی مراجع حتی اجازه پرداخت از سهم امام یا سهم سادات را در صورت وجود شرایط شرعی دادهاند. این کمکها، نه تنها موجب ثواب، بلکه نشانهای از همبستگی مؤمنانه در راه حسین (ع) است. در ادامه نگاهی داریم به فتاوا و توصیههای مراجع درباره این نوع از انفاق عاشقانه.
کد خبر: ۴۲۹۷۹۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۵
یکی از پرسشهای رایج در آستانه اربعین حسینی، حکم سفر بانوان بدون همراهی محرم است. مراجع تقلید در پاسخ به این مسئله، امنیت و اطمینان از سلامت سفر را شرط اصلی دانستهاند. اگر شرایط ایمن فراهم باشد و خوف فساد یا خطر وجود نداشته باشد، برخی مراجع اجازه چنین سفری را دادهاند. با رعایت ضوابط شرعی و اخلاقی، حضور بانوان در راهپیمایی اربعین ممکن و ارزشمند است. در ادامه نظرات فقهی مراجع درباره این موضوع مهم را مرور میکنیم.
کد خبر: ۴۲۹۷۹۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۳
پیادهروی اربعین، فقط یک سفر نیست؛ قدمگذاشتن در مسیر عشق و معرفت است. مراجع تقلید این حرکت عظیم مردمی را ستودهاند و آن را مصداق تعظیم شعائر الهی میدانند. برخی از آنان برای هر قدم در این راه، ثواب و فضیلتی بزرگ ذکر کردهاند. این پیادهروی، هم عبادت است و هم تجدید عهد با امام حسین (ع). در ادامه مروری داریم بر سخنان و فتاوای مراجع عظام درباره عظمت راهپیمایی اربعین.
کد خبر: ۴۲۹۷۷۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۱
ماه صفر در باور عمومی، ایامی نحس یا همراه با نحوست دانسته میشود؛ باوری که ریشه در فرهنگ عامه دارد. سؤال بسیاری این است: آیا سفر رفتن در این ماه از نظر شرعی اشکال دارد؟ مراجع تقلید تأکید دارند که نحوست ایام، مبنای فقهی ندارد و سفر در ماه صفر جایز است. اعتماد به خدا و توکل، از باورهای محکم دینی ماست؛ نه خرافههراسی.
در ادامه دیدگاه فقها درباره سفر در ماه صفر مرور میشود.
کد خبر: ۴۲۹۶۹۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۸
در جامعه امروز، یکی از موضوعات مورد بحث، برگزاری مجالس و مراسم با حضور همزمان زنان و مردان است. نظر مراجع تقلید در این زمینه متفاوت است؛ برخی با رعایت ضوابط شرعی مانند حفظ حجاب و حریمهای اخلاقی، آن را جایز میدانند، در حالی که برخی دیگر به کلی از چنین اجتماعاتی نهی کردهاند. در این مطلب، دیدگاههای مختلف مراجع تقلید درباره این موضوع و شرایط و محدودیتهای شرعی آن مرور میشود.
کد خبر: ۴۲۹۵۷۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۱
ما الآن در روضهخوانیها، در کربلا عمر سعد ملعون را میبینیم، قدری جلوتر در کوفه ابن زیاد (علیه اللّعنه) را میبینیم؛ امّا کمتر کسی فکر میکند که در اتاق جنگ شام این سرجون مسیحی چه کار میکرد؟! این در روضهخوانیهای ما مطرح نیست! هیچ فکر کردیم که اعضای اتاق جنگ شام چند نفر بودند و چه کسانی بودند؟! الآن در جریان استکبار و صهیونیست؛ از آنجا (اتاق فرمان) میآید، اینها عمله هستند! فرمود: حتماً باید از شما بترسند، «وَلْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَةً»؛ به مخاطب میگوید طرزی زندگی کن که از تو هراس ببرند. این موشک را حتماً داشته باش، این کلاهت را محکم بگیر، مرزهایت را کاملاً حفظ بکن! [آیت الله جوادی آملی؛۱۳۹۷/۰۸/۲۱]
کد خبر: ۴۲۹۴۱۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۷
تعزیه، روایت دراماتیک عاشورا، قرنهاست دلهای عاشقان اهلبیت(ع) را به تپش انداخته؛ اما اجرای آن همواره پرسشهایی فقهی در پی داشته است. آیا شبیهخوانی جایز است؟ حکم گفتن کلمات معصومین توسط غیرمعصوم چیست؟ در این مجموعه فتوتیتر، نظر مراجع تقلید را درباره مشروعیت و حدود تعزیه بررسی میکنیم.
کد خبر: ۴۲۹۴۰۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۳