شکوهیان راد:
جهاد تبیین نیازمند صبر راهبردی است
پژوهشگر مطالعات راهبردی سایبرنتیک و مدرس دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه ما باید نگاه خوشبینانه افراطی را کنار بزنیم، گفت: حوزه جهاد تبیین نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و صبر راهبردی است تا به نتیجه برسد.
به گزارش ایکنا، محمدعلی شکوهیان راد، پژوهشگر مطالعات راهبردی سایبرنتیک و مدرس دانشگاه تهران، امروز 14 مردادماه در نشست علمی «منازعات سایبرنتیکی، با تمرکز بر جنگ ایران و رژیم صهیونیستی» با اشاره به جنگ تحمیلی 12 روزه، گفت: منازعات سایبرنتیک صرفاً منحصر به مواردی چون جنگ 12 روزه نمی‌شود و ما روزانه چندین بار ذیل منازعات سایبری معطوف به شناخت انسان قرار می‌گیریم؛ وقتی قرار است در فضای سایبر مطلبی را جستجو کنیم، از موتورهای جستجو استفاده می‌کنیم. در ایران قریب به مطلق وقتی از موتور جستجو استفاده می‌شود، از گوگل بهره می‌بریم. هر مرورگری هم که استفاده شود در نهایت طرف قرارداد گوگل است. وی افزود: دوسویه همین موضوع را اگر بخواهیم در حوزه منازعات سایبرنتیک بررسی کنیم این وضعیت ایجاد می‌شود؛ مثلا وقتی ایران را جستجو کنیم توصیف گوگل از ایران به صورت بصری و توصیفی است و هر کسی ایران را نشناسد، چند تصویر از ایران به دست خواهد آورد؛ اول اینکه ایران، کشوری با مسائل سیاسی اجتماعی متداخل و متزاحم است؛ دو طیف غربگرا و ایدئولوژیک در ایران وجود دارند و ارتباط نزدیکی با شرق مانند روسیه دارد، در واقع نحوه نگرش را نشان می‌دهد.
این پژوهشگر تصریح کرد: حالا همین ایران را اگر در موتور جستجوی روسی بررسی کنیم، تفاوت آن‌ها را خواهیم دید زیرا یاندسک مظاهر تمدنی و فرهنگی مثبت و اهتزاز پرچم و مسائل آبادانی و عمرانی انسان را نشان می‌دهد، یعنی تعریفی 180 درجه متضاد. این نشان می‌دهد که ما وقتی بخواهیم کار پژوهشی انجام دهیم، اتفاقی که رخ می‌دهد این است که ما به واقعیت در میدان نمی‌رسیم بلکه به واقعیت‌سازی و سیاستی که آمریکا می‌خواهد ایران آنگونه تعریف شود، می‌رسیم.
شکوهیان راد با بیان اینکه شاید تصور نکنیم که جنگ شناختی اینقدر روتین و روزانه شده باشد ولی این مثال نشان داد این گونه هست، اظهار کرد: همه جستجوهایی که ما می‌کنیم همینطور است؛ البته منظور من این نیست که از این‌ها استفاده نکنیم ولی اولاً نباید آن‌ها را بر قدرت تفکر و دانش خودمان مقدم کنیم، همچنین جستجوی ما تک منبعی یعنی گوگل نباشد و موتورهای دیگر هم شامل آن باشد و بخش‌های اختلافی را کنار بزنیم و بخش‌های مشترک را مدنظر قرار دهیم.
وی اضافه کرد: عموماً شناخت سایبر از وجه فنی است و آثار اجتماعی آن چندان مورد توجه نیست، چه رسد به بحث حکمرانی که اصل موضوع است لذا نگرش راهبردی به فضای سایبر خیلی از خلأهای محتوایی را در کشور پر خواهد کرد.
این پژوهشگر بیان کرد: وقتی صحبت از کنترل جامعه از طریق فضای سایبر می‌شود، طوری سخن می‌گویند که گویی توهم توطئه وجود دارد؛ علت این است که نگاه راهبردی به مقوله فضای سایبر وجود ندارد. در یک جمله هر تکنولوژی قطعاً ریشه دانشی دارد، مخصوصاً در حیطه علوم انسانی و علوم اجتماعی؛ بنابراین اصلاً اینطور نیست که تصور کنیم فضای سایبری امروز پشتوانه دانشی و فلسفی ندارد که عدم توجه به این نکته یکی از اشکالات کشور است.
وی ادامه داد: اعتقاد ما این است که پشتوانه فضای سایبر، مهندسی کامپیوتر است و این رشته، خروجی یک دانش نظری به نام سایبرنتیک است. البته قطعاً وجوهی مانند روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و ... دخیل در این بحث هستند و هم‌افزایی رشته‌ای وجود دارد؛ هر چیزی که با عنوان فضای سایبر شناخته می‌شود، مبتنی بر سایبرنتیک است و وقتی این مقوله شناخته نشود، منازعات هم در این بستر به خوبی شناخته نخواهد شد.
این پژوهشگر با بیان اینکه سایبرنتیک، کنترل را از طریق اطلاعات رقم می‌زند، اظهار کرد: انسان مستقیماً از طریق قوای شناختی و حسی خود درگیر در این مقوله است و چیزی او را کنترل می‌کند، البته نامحسوس‌ترین و در عین حال، عمیق‌ترین نوع کنترل هم هست، به همین دلیل تقابل با آثار سوء ادراکات انسانی در جامعه که متاثر از جنگ ادراکی و شناختی دشمن است کار سختی به شمار می‌رود؛ به همین دلیل حوزه جهاد تبیین نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و صبر راهبردی است تا به نتیجه برسد.
شکوهیان راد افزود: ما الان وارد عمیق‌ترین و سنگین‌ترین منازعات بین تمدنی با جبهه متخاصم شده‌ایم؛ آیت‌الله حائری شیرازی در بیانی فرمودند منازعات آخرالزمانی در حال انجام است و صف حق و باطل هرقدر می‌گذرد، نمایان‌تر می‌شود لذا تلاش دشمن پیرامون موضوعاتی مانند فلسطین و جریان اطلاعاتی که در این زمینه وجود دارد، بر تحریف واقعیت و نشان‌دادن مسائل به نحو دیگری است.
این پژوهشگر ادامه داد: فطرت انسانی وقتی حتی با سانسور شدید خبری در حد اندکی با واقعیات غزه آشنا می‌شود، آن تصوری که استکبار دارد برای آنان رخ نمی‌دهد و تظاهرات زیادی علیه آنان ایجاد می‌شود. در اینجا صف متمایزی را در مواجهه جهانیان با این مسئله شاهد هستیم.
وی در خاتمه بیان کرد: ما باید نگاه خوشبینانه افراطی را کنار بزنیم و حداقل به اندازه خود آمریکا نسبت به گوگل و سایر شرکت‌هایی که در کشور ما کاربرد دارند، حساس باشیم، در اینکه چرا دانش سایبرنتیک از دیگر دانش‌ها متمایز است چون از ترکیب دو مقوله کنترل و اطلاعات ایجاد می‌شود؛ نظریه کنترل یعنی بتوانید پدیده را تحت قدرت خود درآورید و ارتباطات هم یعنی بتوانید مجموعه پدیده‌هایی که از آن اثر می‌گیرد و بر آن اثر می‌گذارد را کنترل کنید.
مطالب مرتبط
