محمد ناظمی اردکانی، کارشناس مسائل سیاسی در گفتوگو با ایکنا با اشاره به بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب درباره بنبست محض بودن مذاکره با آمریکا، به تشریح دلایل این موضوع پرداخت و گفت: پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در اوایل دهه ۱۳۷۰، آمریکا خود را قدرت بلامنازع جهان و قدرت مسلط بر اداره امور بینالملل میداند و برای تثبیت این قدرت، نهتنها در شورای امنیت سازمان ملل متحد هرگونه تصمیمی را که مغایر با اهدافش باشد برنمیتابد، بلکه در سایر سازمانهای بینالمللی وابسته نیز چنین حقی را برای خود قائل است.
بیشتر بخوانید:
وی با بیان اینکه آمریکا این رویکرد را در نهادهای مختلف جهانی دنبال میکند، افزود: آنها در سازمان تجارت جهانی، نظام بانکداری جهان، آژانس بینالمللی انرژی اتمی و حتی در نظامهای فنی همچون سازمان بینالمللی استاندارد و اتحادیه بینالمللی ارتباطات، همین رفتار سلطهگرایانه را اعمال کردهاند تا ساختارهای اداره جهان را به تصرف خود درآورند. بنابراین با چنین ماهیتی میخواهد همه کشورها و دولتها را تسلیم محض سیاستهای جهانی خود کند و آنها را در راستای منافع خویش به حرکت درآورد. به عبارتی، آمریکا خود را کدخدای عالم میداند.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: در چنین شرایطی، اگر کشور یا دولتی مانند جمهوری اسلامی ایران بخواهد قدرتمند شود و در برابر سیاستهای استکباری آمریکا بایستد یا منافع این کشور را در عرصه بینالمللی به خطر بیندازد، آمریکا ادعا میکند که باید آن کشور را مهار کند و اگر موفق نشد، از طریق اعمال قدرت و فشار تلاش میکند آن را تضعیف کرده یا حتی به فروپاشی بکشاند.
ناظمی اردکانی با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران از بدو پیروزی انقلاب اسلامی با شناخت دقیق از ماهیت آمریکا مقاومت کرده است، گفت: ایران برای حفظ ارزشهای انقلابی و منافع ملی خود تا به امروز ذرهای کوتاه نیامده است.
وی به موضوع انرژی هستهای به عنوان بهانه اصلی آمریکا برای فشار بر ایران اشاره کرد و ادامه داد: تشدید این رویارویی یک بهانه به دست آمریکا داده و آن دستیابی ایران به انرژی هستهای و به زعم آنها ساخت سلاح هستهای است. این ادعا بیش از ۳۰ سال ادامه یافته است تا اینکه در دولتهای یازدهم و دوازدهم باب مذاکره با آمریکا و اروپا گشوده شد که در نهایت به توافق برجام منتهی شد.
این کارشناس مسائل سیاسی با یادآوری روند اجرای برجام بیان کرد: ایران به تمام تعهدات خود یک به یک عمل کرد و فرایندهای هستهای بهطور کلی تعطیل شد؛ حتی در برخی رآکتورها بتنریزی انجام گرفت. با این حال، طرف مقابل نهتنها به هیچیک از تعهداتش عمل نکرد، بلکه پس از گذشت حدود 10 سال، درصدد بازگرداندن تحریمهای شورای امنیت از طریق مکانیسم ماشه یا همان اسنپبک برآمد.
ناظمی اردکانی با اشاره به رفتارهای ایالات متحده پس از توافق برجام، اظهار کرد: آمریکاییها نهتنها هیچ احترامی به تعهدات ایران قائل نشدند و در برابر پایبندی ایران به تعهدات برجامی اقدام متقابلی انجام ندادند، بلکه درصدد برآمدند تا تحریمها را نیز دوباره برقرار کنند. آنان با یک ترفند و فریب، مادهای را در متن برجام گنجاندند که امکان بازگشت تحریمها را فراهم میکرد.
وی با یادآوری اقدامات خصمانه دولت آمریکا در سالهای پس از برجام، ادامه داد: شاهد بودیم که دولت جدید آمریکا که پیشتر از برجام خارج شده و فرزند برومند ایران، سردار سپهبد قاسم سلیمانی را به شهادت رسانده بود، با پررویی تمام پیشنهاد مذاکره مجدد داد، نامهنگاری کرد و واسطهها را وارد میدان کرد تا مذاکرات تازهای آغاز شود اما در همان حال، در میانه مذاکرات، دانشمندان هستهای و فرماندهان ارشد کشور را به شهادت رساند و تأسیسات هستهای ایران را نهتنها در فردو و نطنز بلکه در نقاط مختلف بمباران کرد و فراتر از آن، درصدد فروپاشی نظام مقدس جمهوری اسلامی برآمد.
ناظمی اردکانی با اشاره به ماهیت سیاستهای آمریکا تأکید کرد: آمریکا ماهیتی آمیخته به دروغ، فریب، پررویی، زیادهخواهی، تسلیمطلبی و جنایت دارد. مقام معظم رهبری در سخنرانی اخیر خود این حقیقت را با زبانی ساده برای مردم تشریح کردند. حال چگونه میتوان به چنین موجودی که سراسر تاریخ موجودیتش مایه ننگ بشریت و تمدن انسانی است، اعتماد کرد و بار دیگر پای میز مذاکره نشست؟ بعید به نظر میرسد همانطور که مقام معظم رهبری نیز تشریح داشتند؛ یک سیاستمدار عاقل و باتجربه، شرافت یک ملت بزرگ، متمدن و آگاه را زیر پا بگذارد و در شرایطی که میداند دشمن قصد خلع سلاح و تسلیم محض ایران را دارد، وارد چنین مذاکرهای شود.
این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به راهکارهای مقابله با دشمنان، اظهار کرد: در برابر چنین دشمنی چه باید کرد؟ مقام معظم رهبری در پاسخ به این پرسش بهخوبی راه را روشن کردهاند. برخی استدلال میکنند که باید مذاکره کرد، برخی مذاکره را بهطور مطلق رد میکنند و گروهی نیز راهحل میانهای را پیشنهاد میدهند اما ایشان فرمودند تنها نقشه راه روشن پیشروی ملت این است که ایران قوی شود. ایران باید در همه عرصهها قوی باشد تا دوبال اقتدار و انسجام ملی داشته باشد و بتواند این دو بال خود را حفظ کند. کشوری که قدرت و انسجام داشته باشد، هیچ قدرتی نمیتواند آن را به زانو درآورد یا به تسلیم وادار کند و از طرفی هیچ هراسی نیز در دل خود راه نخواهد داد.
ناظمی اردکانی تأکید کرد: بنابراین راهکار اصلی نه مذاکره بیثمر با دشمنی بدسابقه، بلکه تقویت همهجانبه کشور و افزایش توانمندیهای ملی است تا ایران بتواند در برابر فشارها و تهدیدها ایستادگی کند.
کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به مهمترین مؤلفههای اقتدار ملی که مقام معظم رهبری نیز بر آنها تأکید داشتهاند، اظهار کرد: نخستین مؤلفه اقتدار، آگاهی و شناخت همهجانبه از دشمن است. این مسئله بسیار پراهمیت است و باید یک ضمیر آگاه در آحاد جامعه نسبت به دشمن شکل بگیرد. البته کسانی که خود را به ناآگاهی میزنند و وانمود میکنند دشمن را نمیشناسند، هر اندازه مسائل برایشان روشن شود و ابعاد شناختی برای آنها ایجاد شود اما باز هم مسیر دیگری را انتخاب میکنند و نمیتوان آنها را بیدار کرد.
وی دومین مؤلفه اقتدار را قدرت دفاعی، آفندی و پدافندی دانست و افزود: الحمدلله امروز جمهوری اسلامی به یک قدرت بازدارنده قوی تبدیل شده است و دشمن از این توان دفاعی و تسلیحاتی هراس جدی دارد.
این کارشناس مسائل سیاسی ادامه داد: سومین مؤلفه، حرکت در مرزهای علم و فناوری است. ایران با داشتن استعدادهای برتر، همواره در عرصههای علمی و فناوری دستاوردهای مهمی کسب کرده و دست برتر پیدا کرده است. نمونه بارز آن، موفقیتهای جوانان ایرانی و راهیابی استعدادهای ایرانی در المپیادهای علمی و کسب مدالهای رنگارنگ در رشتههای متعدد است. در مقطعی این موضوع را مطالعه داشتم؛ مدالهایی که ما در زمینههای علوم فیزیک، شیمی و ریاضیات کسب کردیم از بسیاری از کشورهای جهان بیشتر بوده که این امر نشاندهنده ظرفیت بالای استعدادهای ایرانی است. همین استعدادها باید در عرصههای مختلف رها شوند. این استعدادها که در حوزه انرژی هستهای نیز وارد عمل شدند که امروز هزاران متخصص ایرانی توانستهاند ایران را به جایگاه بالایی در این عرصه برسانند که خود نوعی اقتدار محسوب میشود.
ناظمی اردکانی چهارمین مؤلفه اقتدار را تمرکز بر اقتصاد، پیشرفت اقتصادی و تعمیق توسعه اقتصادی دانست و گفت: ایران باید با مدیریت کارآمد از همه ظرفیتهای کمنظیری که خداوند به این سرزمین عطا کرده استفاده حداکثری کند تا به اقتصادی پایدار و توسعهیافته دست یابد؛ اقتصادی که دشمن نتواند از این طریق خلل و ضربهای وارد کند. متأسفانه در این بخش آسیبپذیری بالایی داریم. بهگونهای که با هر اقدام فریبکارانه یا انتشار یک شایعه، تلاطم در اقتصاد ایجاد میشود و قیمت ارز و طلا دچار نوسان میشود. این آسیب باید بهصورت جدی و با بهرهگیری از استعدادهای موجود برطرف شود تا اقتصاد کشور به ثبات برسد.
وی با اشاره به پنجمین مؤلفه اقتدار، افزود: تحول و اصلاح ساختارهای اداره کشور ضرورت دارد. مقام معظم رهبری در این زمینه تأکید کردهاند که ساختارها باید متحول شود تا خدمات عمومی به بهترین شکل ارائه شود و رضایت عمومی حاصل شود. در این زمینه گاهی کوتاهیهایی داشتهایم که موجب برخی نارضایتیها شده است.
این کارشناس مسائل سیاسی ششمین مؤلفه اقتدار را حضور و نقشآفرینی مردم در سیاست داخلی عنوان کرد و گفت: نباید از قدرت مؤثر مردم غافل شد. باید شرایطی فراهم شود که مردم نهتنها در انتخابات، بلکه پس از انتخابات نیز در تصمیمسازیها و تصمیمگیریها مشارکت فعال داشته باشند. باید حداکثر بهرهمندی از حضور مردم و عزم ملی را داشته باشیم، زیرا حضور مردم میتواند هر بنبستی را بشکند. از ابتدای پیروزی انقلاب تاکنون هرگاه خطری کشور را تهدید کرده، با حضور مردم آن خطر با کمترین هزینه و بهترین نتیجه مرتفع شده است.
کارشناس مسائل سیاسی به اهمیت تقویت سیاست خارجی کشور برای حضور مؤثر و فعالانه در عرصههای بینالمللی به عنوان هفتمین اشاره کرد و گفت: در سیاست خارجی در برخی حوزهها شکاف و خلأ وجود دارد و با توجه به تعداد سفارتخانهها و سفرای عالم و آگاه نسبت به مسائل، انتظار مردم از دستگاه دیپلماسی بیشتر است. سفرایی که همت و روحیه انقلابی دارند، میتوانند نقش مؤثری در تقویت جایگاه ایران در جهان ایفا کنند.
وی افزود: در عرصه دستگاه خارجی باید باور داشته باشیم که جهان معاصر امروز صرفاً محدود به آمریکا و اروپا نیست، بلکه ظرفیتهای جهانی گستردهتری وجود دارد. سیاستمداران کشور باید به این باور برسند که با ابتکار و خلاقیت میتوان اعترافها و همکاریهای سیاسی، اقتصادی و نظامی میان کشورهایی ایجاد کرد که با آمریکا و غرب زاویه دارند. امروز، ملتها و بسیاری از دولتها از رفتارهای سیاسی آمریکا و غرب، بهویژه آنچه در رژیم غاصب اسرائیل متبلور شده، متنفر هستند. نمونه آن، نشست مجمع عمومی سازمان ملل بود که نخستوزیر اسرائیل قصد داشت در صحن علنی سخنرانی کند اما بسیاری از رهبران کشورها با اعتراض و ترک صندلیها، تنفر خود را نشان دادند. این اقدام بیسابقه، نشاندهنده آگاهی دولتها، رهبران سیاسی و ملتهای جهان است.
ناظمی اردکانی در ادامه تأکید کرد: این شرایط فرصتی است برای دستگاه دیپلماسی کشور تا بیش از گذشته فعال شود و با اقدامات مؤثر و خلاقانه، جایگاه ایران را در عرصه جهانی ارتقا دهد.
وی وحدت و انسجام ملی را بهعنوان تضمینکننده اقتدار کشور و هشتمین مؤۀفه قدرت ملی برشمرد و گفت: این وحدت و انسجام در جریان و پس از جنگ ۱۲ روزه به خوبی دیده شد و توانست دشمن را در رسیدن به اهدافش زمینگیر کند. امیدواریم که رهبران سیاسی، اجتماعی و دولتمردان ارزش این پدیده ارزشمند، که بالاترین ثروت ملی ایران است، را بدانند و برای حفظ و تقویت آن تدبیر و تلاش کنند.
کارشناس مسائل سیاسی درباره فعال شدن مکانیسم ماشه و پیامدها و تبعات آن، گفت: مکانیسم ماشه در برجام نقشه راهی بود که آمریکا و غرب پیشبینی کرده بودند. فعال شدن اسنپبک عارضههایی میتواند داشته باشد؛ یکی از عوارض مهم آن این است که برخی تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل دوباره اعمال میشود و باز میگردد.
وی افزود: این تحریمها اگرچه مدتی متوقف بودند اما همواره اجرا میشد و اثراتی داشت یعنی ما در بسیاری حوزهها با محدودیتهایی مواجه بودیم؛ بنابراین امروز جنبه روانی اخبار پمپاژ شده درباره اعمال مکانیسم ماشه بیشتر از اثر عملی تحریمها است به گونهای که جوانب روانی آن میتواند بیشتر از اعمال تحریمها بر جامعه اثرگذار باشد اما تجربه نشان داده که اعمال تحریمها هرگز نتوانسته مانع پیشرفت کشور شود؛ برعکس، این محدودیتها موجب شد تا ما با غیرت و ابتکار بیشتری مسیر پیشرفت علمی، فنی و اقتصادی را طی کنیم.
ناظمی اردکانی ادامه داد: در طول ۳۰ سال گذشته، آمریکا تحریمهایی بر ایران اعمال کرده است و با وجود این محدودیتها، ما پیشرفتهای بزرگی داشتهایم. اگر این تحریمها نبود در عرصههای علمی، فنی، فناوری و یا تأمین معیشت و نیازهای اقتصادی، آن همت و غیرت را نمیگذاشتیم. تحریمها انگیزهای برای خنثیسازی تحریمها و ابتکار و اقدامات خلاقانه و پرعمق فراهم کرد. پمپاژ اخبار مربوط به مکانیسم ماشه، بیشتر نیز از سوی رسانههای غربی و آمریکایی، بیشتر جنبه روانی دارد و باید تلاش کنیم اثرات روانی آن را خنثی کنیم، چرا که هیچ تأثیر واقعی بر فرآیندهای اقتصادی کشور نخواهد داشت.
وی با اشاره به عملکرد دولت سیزدهم در زمان تحریمها، گفت: در دولت شهید رئیسی، هیچیک از تحریمها مانع و جلودار فعالیتهای اقتصادی نشد. فروش نفت کشور ادامه یافت و ارزش آن به نحوی به کشور بازگشت داده شد. البته دشمنان بیشتر روی فروش نفت تمرکز دارند اما اگر نفت خام به فرآورده تبدیل شود و ارزش افزوده ایجاد شود، بسیار به نفع کشور است تا اینکه به صورت خامفروشی شود.
این کارشناس مسائل سیاسی در پایان افزود: در حوزههای تجاری، کشتیرانی و بیمه نیز هیچیک از این محدودیتها مانعی برای پیشرفت اقتصادی کشور ایجاد نکرده است. هرچند مشکلات اقتصادی وجود دارد اما مشکلات ما بسیار کمتر از کشورهایی است که جمهوری اسلامی ایران را تحریم کردهاند. در همان کشورها نارساییهای اقتصادی به مراتب بیشتر از ایران وجود دارد. امروز به شرایطی رسیدهایم که آستانه تحمل مردم بالا رفته و شرایط به گونهای است که هیچ فشار خارجی نمیتواند خللی در پیشرفت کشور ایجاد کند. مردم ما مقاوم هستند و انشاءالله این مقاومت و استقامت ادامه خواهد داشت.
گفتوگو از سمیرا انصاری
انتهای پیام