تغییر اقلیم یک چالش فرادستگاهی است

به گزارش ایکنا به نقل از مرکز رسانه و روابط عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی، در نشست هماهنگی برگزاری اولین کنگره بین‌المللی «تغییر اقلیم و سلامت»، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، با بیان این‌که تغییر اقلیم دیگر یک مسئله کشوری یا حتی منطقه‌ای نیست، بلکه چالشی کاملاً بین‌المللی و فراگیر است، بر ضرورت رویکرد جامع، فرادستگاهی و دانش‌محور برای مواجهه با آن تأکید کرد.

وی با اشاره به گستره وسیع این پدیده، گفت: تغییر اقلیم نه تنها حوزه‌های بهداشت و محیط‌زیست را درگیر می‌کند، بلکه همه بخش‌های جامعه، از آموزش و پرورش تا صنعت، کشاورزی، امنیت غذایی، دفاع ملی و حتی فرهنگ عامه، را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بنابراین، نمی‌توان گفت متولی آن صرفاً یک یا دو نهاد است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در این نشست که با حضور معاونین وزارت بهداشت، رئیس دانشگاه علوم پزشکی دزفول و اعضای مرکز تحقیقاتی «تغییر اقلیم و سلامت» برگزار شد، با بیان این‌که ما در فهم مسئله موفقیم، اما در حکمرانی برای حل آن ضعف داریم، خواستار تدوین «سند جامع دانش‌بنیان تغییر اقلیم» با رهبری سازمان حفاظت محیط زیست شد.

وی افزود: آمادگی داریم در کنار سازمان محیط‌زیست و دانشگاه‌ها در تدوین این سند مشارکت کنیم. این سند باید نه تنها بُعد سیاستی، بلکه ابعاد فرهنگی، علمی و فناورانه را هم پوشش دهد.

حجت‌الاسلام خسروپناه با اشاره به ظرفیت‌های نرم‌افزاری و فرهنگی کشور، گفت: مبلغین دینی در ایام محرم و فاطمیه می‌توانند در گفتمان‌سازی درباره تغییر اقلیم نقش کلیدی ایفا کنند. این هیچ هزینه‌ای برای دولت ندارد، اما تأثیر فرهنگی بسیار عمیقی دارد. همچنین صدا و سیما سالانه ده‌ها سریال تولید می‌کند؛ یکی از این سریال‌ها می‌تواند با محوریت تغییر اقلیم و سلامت طراحی شود تا هم آگاهی عمومی افزایش یابد و هم پیام کنگره بین‌المللی به‌خوبی منتقل شود.

وی همچنین پیشنهاد راه‌اندازی «دانشکده میان‌رشته‌ای تغییر اقلیم» را مطرح کرد و گفت: دنیا امروز به سمت دانشکده‌های موضوع‌محور و میان‌رشته‌ای حرکت می‌کند. ما در کشور باید دانشکده‌ای را راه‌اندازی کنیم که در آن رشته‌های مختلف، از مهندسی و پزشکی تا علوم انسانی، حقوق و فناوری اطلاعات همکاری کنند تا راهکار‌های جامعی برای مواجهه با تغییر اقلیم ارائه شود. دانشگاه تهران یا سایر دانشگاه‌های معتبر می‌توانند آغازگر این حرکت باشند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پایان تأکید کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی به‌عنوان یک نهاد فرادولتی که تمام قوای سه‌گانه در آن حضور دارند می‌تواند نقشی کلیدی در همسوسازی سیاست‌های کلان کشور در این حوزه ایفا کند. مصوبات این شورا الزام‌آور برای همه دستگاه‌هاست و می‌تواند شکاف‌های حکمرانی را پر کند.

وی با قدردانی از تلاش‌های دانشگاه علوم پزشکی دزفول برای برگزاری کنگره بین‌المللی تغییر اقلیم و سلامت، اظهار داشت: هدف نهایی این است که از «کشف مسئله» به «حل مسئله» و سپس به «ایجاد زیرساخت پایدار» برسیم.

در ادامه علیرضا خسروپناه، رئیس دانشگاه علوم پزشکی دزفول، با اشاره به اهمیت روزافزون موضوع تغییر اقلیم به‌عنوان یکی از چالش‌های جهانی در حوزه سلامت، گفت: هدف از برگزاری این کنگره، ایجاد بستری برای طرح‌ریزی سیاست‌های کاربردی و تقویت تاب‌آوری کشور در برابر پیامد‌های تغییر اقلیم است. امروزه کشور ما، به‌ویژه مناطقی مانند خوزستان، با آسیب‌های جدی ناشی از تغییرات آب‌وهوایی و آلودگی هوا مواجه است؛ تا حدی که همین روز‌ها مدارس سراسر استان خوزستان به دلیل آلودگی هوا تعطیل شده‌اند.

وی افزود: برگزاری این کنگره بین‌المللی از هشتم تا دهم بهمن ماه سال جاری در دانشگاه علوم پزشکی دزفول، فرصتی است برای هم‌افزایی دانش، فناوری و سیاست‌گذاری در سطح ملی و بین‌المللی. ما با همکاری دانشگاه‌های جهان، به‌ویژه در حوزه هوش مصنوعی و کاربرد‌های آن در مدیریت بحران‌های اقلیمی، در حال توسعه راهکار‌های نوینی هستیم که بتواند به‌طور کاربردی در کاهش آسیب‌های اقلیمی در حوزه سلامت مؤثر باشد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی دزفول با بیان اینکه حمایت شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت بهداشت و سازمان‌های محیط‌زیست برای موفقیت این رویداد کلیدی است، اظهار کرد: این کنگره تنها یک همایش علمی نیست، بلکه بستری برای اتخاذ سیاست‌های عملیاتی است که بتواند آگاهی مسئولان و عموم مردم را درباره خطرات تغییر اقلیم افزایش دهد و کشور را در مسیری مقاوم‌تر در برابر این چالش جهانی قرار دهد.