استدلال قرآنی حضرت فاطمه(س) در دفاع از اصول؛ الگوی عملی برای همه مسلمانان

صادق سلایمیه، محقق الجزایری و مشاور رسانه‌ای وزیر اسبق امور دینی الجزایر، در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به فضائل و مناقب حضرت زهرا(س)  گفت: حضرت فاطمه(س) بانوی زنان جهان در تمام دوران‌ها است؛ حضرت مریم(س) نیز بانوی زنان جهان در زمان خود بود و این بدان معناست که حضرت فاطمه که خدا بر او و پدرش، همسرش و پسرانش درود فرستد، جمیع صفات اخلاقی و رفتاری را در ذاتشان داشتند.

وی افزود: خداوند متعال این دین را با رسول اکرم(ص) کامل کرد و فرمود: «و ما تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستادیم» و فرزندان فاطمه(س) را کامل کننده این دین قرار داد. چنانچه حضرت رسول فرمودند: «إنّي تارك فيكم الثقلين ما إن تمسكتم بهما لن تضلّوا: كتاب الله، وعترتي أهل بيتي، وأنّهما لن يفترقا حتّى يردا عليّ الحوض: من در میان شما دو چیز گران‌بها می‌گذارم که اگر به آنها تمسک کنید، هرگز گمراه نخواهید شد؛ کتاب خدا و اهل بیت من، و این دو هرگز از هم جدا نمی‌شوند تا در کنار حوض بر من وارد شوند.»

حضرت فاطمه(س)؛ تجسم قرآن ناطق 

وی در ادامه اظهار کرد: قرآن کریم و اهل بیت(علیهم السلام) یکی هستند. حضرت فاطمه(س) هم تجسم قرآن ناطق است و فرزندانش نیز چنین هستند؛ از این رو، ایشان بانوی زنان جهان است.

این محقق و استاد الجزایری در مورد نقش‌هایی که حضرت فاطمه زهرا(س) در عرصه اجتماعی ایفا کرده‌اند گفت: حضرت فاطمه(س) یک نقش اعتراضی، علمی، ثابت قدم، راستگو و تزلزل‌ناپذیر را ایفا کرد، اعتراضی که در برابر غصب حق، سازش نکرده یا کوتاه نمی‌آید.

او در ادامه توضیح داد: حضرت زهرا(س) در پی اثبات و احقاق حق خویش مبنی بر ارث بردن از پدر خویش (و دیگر اینکه اصولاً فرزندان انبیاء نیز از پدران خویش ارث می‌برند) به قرآن استدلال کرد. ایشان کسی بود که در جریان غصب فدک با افرادی که زمینش را با استدلال به یک حدیث جعلی مصادره کرده بودند، با استفاده از قرآن کریم با آنها احتجاج کرد و گفت: «چگونه شما از پدرتان ارث می‌برید اما من از پدر خودم ارث نمی‌برم؟» و آیه «وَوَرِثَ سُلَيْمَانُ دَاوُودَ: و سلیمان از داوود ارث برد»(نمل/1) را برای آنها تلاوت کرد، که در آن لحظه هر مردی باید در مقابل قرآن سر فرود می‌آورد.

استاد دانشگاه الجزایر ادامه داد: همچنین در خصوص ماجرای سقیفه، قرآن کریم مرجع عالی برای امت اسلامی است؛ یکی از آیاتی که حضرت زهرا خطاب به انصار خواندند آیه ۱۳ سوره توبه بود. خداوند در این آیه می‌فرماید کسانی که عهد خود را می‌شکنند و به دنبال اخراج رسول هستند و جنگ را آغاز می‌کنند ائمه و سران کفر هستند و باید با آنها مقاتله و جنگ کنید و حضرت زهرا(س) این افراد را با سران سقیفه تطبیق کردند و خطاب به انصار فرمودند شما چرا سکوت کردید و همراه آنها شدید. وقتی ایشان این آیه شریفه را تلاوت کرد، آنها باید از موضع خود کوتاه می‌آمدند، مانند زمانی که خلیفه دوم گفت: «هر که بگوید محمد وفات کرده است، سرش را از تنش جدا می‌کنم.» اما خلیفه اول این آیه را برایش خواند و او کوتاه آمد: «ومَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ ۚ أَفَإِنْ مَاتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلَىٰ أَعْقَابِكُمْ: محمد جز پیامبری نیست. پیش از او پیامبرانی [دیگر] بوده‌اند. پس اگر او بمیرد یا کشته شود، آیا به عقب [به کفر] برمی‌گردید؟».

این پژوهشگر دینی الجزایری گفت: حضرت فاطمه(س) به مسلمانان آموخت که چگونه با استفاده از قرآن کریم استدلال کنند و چگونه بر اصول خود ثابت قدم بمانند. او به زنان مسلمان آموخت که چگونه برای خانواده‌ها و فرزندانشان الگو باشند؛ چگونه حضرت فاطمه(س) کسی را به دنیا آورد که خود را فدای اسلام کرد، همانطور که از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است: «حسین از من است و من از حسینم.»

وی در ادامه توضیح داد: نسخه زنده، ناطق، مخالف و مقاوم، حضرت فاطمه(س) است و پیامبر(ص) گویی پس از تلاش بنی‌امیه برای قتل ایشان(ص) و نابودی دینشان، دوباره در جریان خون امام حسین(ع)، سبز و درخشان زنده شده است. 

مناقب حضرت زهرا(س) در قرآن کریم

صادق سلایمیه در مورد مهمترین فضایل و مناقب حضرت فاطمه زهرا(س) در قرآن کریم گفت: خداوند متعال در آیات ۳۳ و ۳۴ سوره مبارکه آل عمران فرموده است: «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَ نُوحًا وَ آلَ إِبْرَاهِیمَ وَ آلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِینَ» [33] «خداوند آدم و نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برگزید.» «ذرِّيَّةً بَعْضُهَا مِنْ بَعْضٍ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ» [34] «فرزندانی که برخی از آنها از برخی دیگرند. و خداوند شنوا و داناست.»

وی افزود: خداوند متعال در مورد حضرت فاطمه(س) و حضرت علی(ع) سوره‌ای نازل فرمود: «وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْکِینًا وَ یَتیمًا وَ أَسِیرًا * إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنكُمْ جَزَاء وَلَا شُكُورًا: در حقیقت، آنها با وجود دوست داشتن غذا، به مسکین، یتیم و اسیر غذا می‌دهند. ما شما را برای رضای خدا اطعام می‌کنیم، و از شما پاداش و سپاسی نمی‌خواهیم.»(انسان/ ۹و۸) 

این دین‌پژوه الجزایری تأکید کرد: حضرت فاطمه(س) دادرس مادی و معنوی این دین است. او گرسنگان را سیر می‌کند در حالی که خود و فرزندانش گرسنه می‌مانند، نه برای خودنمایی یا شهرت، بلکه برای رضای خدا. 

وی در مورد گفتاری که از پیامبر(ص) نقل شده که می‌فرماید: «فاطمه پاره تن من است، هر که او را بیازارد، مرا آزرده و هر که مرا بیازارد، خدا را آزرده است» و اینکه چگونه می‌توان جایگاه حضرت فاطمه(س) را ارزیابی کرد، پاسخ داد: «او مادر پدرش(ص) است و هیچ کس نمی‌پذیرد که مادرش آسیب ببیند. حضرت فاطمه(س) مادر همه مسلمانان و در واقع مادر بشریت است. من حقیر که اکنون با شما صحبت می‌کنم، به یاد دارم که یک بار در خواب، حضرت فاطمه(س) را دیدم. صورتش را ندیدم، چون پوشیده بود و عبای سیاهی بر تن کرده بود. او درباره شهادت امام علی(ع) به‌گونه‌ای سخن می‌گفت که سنگ را آب می‌کرد. او می‌فرمود: «من بیوه هستم و حسن و حسین(علیهما السلام) برای من باقی مانده‌اند.» در خواب، از سخنان ایشان به شدت اشک ریختم.

وی افزود: در خواب، دلم می‌خواست ایشان را در آغوش بگیرم، جلو رفتم، اما می‌دانستم اجازه ندارم. همان لحظه ندایی در قلبم گفت: «چگونه برای تو مجاز نیست در حالی که او مادر توست؟» پس او را در آغوش گرفتم و به گریه افتادم، یکباره از خواب بیدار شدم و دیدم که روی تخت به شدت زار می‌زنم.

صادق سلایمیه توضیح داد: این خواب به وضوح نشان می‌داد که زنی که من در خواب دیدم و امام علی(ع) او را تنها گذاشت و بیوه شد حضرت زهرا(س) بود، بنابراین امام علی(ع) به صورت معنوی در سقیفه ترور شد.

مشاور رسانه‌ای وزیر اسبق امور دینی الجزایر افزود: امام علی(ع) قبل از حضرت فاطمه(س) از دنیا رفت، زیرا امت، او را نادیده گرفتند و عملاً او را به قتل رساندند.

این استاد دانشگاه درباره اهمیت آموزش سیره حضرت فاطمه(س) در سطح دانشگاه‌ها، اظهار کرد: غربی‌ها نیز حضرت فاطمه(س) را می‌شناسند به گونه‌ای که نام «فاطمه» در اسپانیا و پرتغال به وفور یافت می‌شود. وی افزود که حضرت فاطمه(س) الگویی برای همه زنان در سراسر جهان است.

در پایان این گفت‌وگو، استاد دانشگاه الجزایر به مهمترین ابعاد سبک زندگی فاطمی در تربیت فرزندان، اخلاق و حمایت از همسر اشاره کرد و گفت: خانه حضرت فاطمه(س) چراغ راه اسلام است. او دغدغه‌های امت را در قلب خود حمل ‌کرد و در کنار همسر مظلوم خود تا پای جان ایستاد.