هشدار درباره تکرار راه قبلی در تأسیس مدارس قرآنی

براساس تکلیف برنامه هفتم توسعه، وزارت آموزش و پرورش مأمور شده است ظرف مدت پنج سال، هزار و دویست مدرسه حفظ‌محور را در سراسر کشور ایجاد یا تجهیز کند. اما اینکه مدارس باید دارای چه استانداردهایی باشد تا اهداف مورد نظر از اجرای این طرح را محقق کند، مسئله‌ای است که باید نسبت به آن تأمل و تعمق بیشتری شود.

 

رسول محمدزاده؛ مؤسس و مدیر مدارس قرآنی آیات در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایکنا، با مثبت و مفید ارزیابی کردن ایجاد چنین مدارسی گفت: منتها باید مراقب بود که این مدارس به سرنوشت تجربه‌ای که پیش از این شاهد آن بودیم دچار نشود؛ منظور مجموعه مدارس قرآنی که نزدیک به دو دهه پیش شکل گرفت، اما بعد به بن‌بست خورد و به تعطیلی کشیده شد.

 

وی ادامه داد: همچنان برخی از این مدارس همچون مدرسه آیات، ریّان، حافظان وحی و... به فعالیت خود مشغولند و البته برای خود ساختار و محتوایی منحصر به فرد داشته که براساس آن نسبتاً کارآمد توانسته‌اند تاکنون به حیات خود ادامه دهند اما پرسش اینجاست که آیا دوستان در راستای مأموریتی که دولت اجرای آن را به ایشان محول کرده است، وضعیت موجود را ارزیابی کرده و نسبت به تجارب موفق و ناموق گذشته مطالعه و بررسی داشته‌اند که در گام جدید نخواهند که همان اعمال گذشته که موفق نیز نبوده را تکرار کنند؟

 

عضو گروه تألیف کتب درسی قرآن تصریح کرد: از آنجا که در اغلب جلسات تصمیم‌گیری در زمینه‌های گوناگون آموزش قرآن حضور داشته و نسبت به محتوای ارائه شده در این جلسات اشراف دارم، لذا به جرئت می‌توانم بگویم که نوعاً در زمینه ایجاد مدارس قرآنی ایده‌ای وجود ندارد تا این جریان آموزشی به نقاط هدف مطلوب خود نائل شود!

 

وی با اشاره به اینکه جریان تعلیم قرآن کشور در دستان حفاظ قرآن است، گفت: در شرایطی که اغلب مدارس و مؤسسات فرهنگی قرآن و عترت دیگر توجیهی برای ادامه فعالیت خود ندارند و یکی از دلایل عمده آن هم عدم تأمین به موقع هزینه‌های جاری در آنهاست که ناشی از کم‌اقبالی مردم نسبت به این آموزش‌هاست، لذا اگر خواسته باشیم در ایجاد و تجهیز مدارس قرآنی جدید بر روی همان مدار تجارب گذشته حرکت کنیم، به نتیجه مطلوبی نخواهیم رسید، چرا که در اغلب این مدارس محتوای ارائه شده بر پایه حفظ قرآن است، اما این انس با قرآن از رهگذر فرایند حفظ چه اثر مثبتی می‌تواند بر روی متعلمان داشه باشد؟ اصلاً مهم و در اولویت اندیشه و سیاست‌گذاری دوستان مسئول هست؟

 

محمدزاده تأکید کرد: آنچه از پی ایجاد و تجهیز مدارس حفظ‌محور تکلیف شده است، پوشش بخشی از جامعه مؤمنان را برمی‌گیرد که علاقه‌مند به حفظ قرآن به شکل ظاهری و تحت‌اللفظی آن هستند، اما آیا اینکه این افراد باید براساس این حفظ و انس با قرآن چه سبک زندگی را برای خود در نظر بگیرند، چندان مهم نیست؟! هم‌اکنون حدود بیست‌درصد از والدین دانش‌آموزان با تحمل سختی حاضرند در مدارس قرآنی که اغلب نیز غیرانتفاعی هستند، فرزندان خود را ثبت‌نام کنند، تنها با این توجیه که دوست دارند، فرزنداشان در محیطی قرآنی پرورش یابند، اما همین تعداد از جامعه نیز موضعی صریح و شفاف در برابر قرآن و آموزه‌های آن ندارند چراکه به واسطه این قرابت باید سبک زندگی که به آن اُخت شده و با آن انس گرفته‌اند، کنار گذاشته و آن را با دستورات قرآن موزون کنند.

 

وی افزود: لذا اینجا این پرسش بزرگ مطرح می‌شود که مدارس قرآنی حفظ‌محوری که قرار است، آموزش و پرورش آنها را دایر و تجهیز کند، دقیقاً کدام نظر را تأمین خواهند کرد؟ آن درصدی که به حفظ قرآن به شکل ظاهری و لفظی آن توجه دارند یا این بیست‌درصدی که تنها تمایل به این دارند تا فرزندانشان در محیطی قرآنی که به زعم آنها محیط امنی است؟

 

مدیر مدارس قرآنی آیات در ادامه گفت: اینکه شبکه قرآن سیما از مقطعی نام خود را به شبکه قرآن و معارف سیما تغییر داده، مثال خوبی است که نشان می‌دهد ما در مباحث تربیتی قرآنی تنها نباید بر روی قرآن تمرکز صرف داشته باشیم؛ این میان عترت، معارف اهل بیت(ع)، انجام فرایض دینی همچون نماز و توجه به ادعیه دینی و اسلامی نیز بسیار مهم است، اما آیا در طراحی جدید مدارس قرآنی که دوستان مسئول به فکر ایجاد تدریجی آن هستند، در مورد این مسائل نیز فکری شده است؟

 

وی در پایان گفت: جنگ امروز، جنگ محتوا، اندیشه و شناخت است، لذا تنها نمی‌توان به شکل ظاهری به تربیت حافظ قرآن دست زد و در عین حال از عمق‌بخشی به باور و اندیشه قرآنی که ممکن است به واسطه انس با قرآن در نهاد فرد به وجود می‌آید، بی‌توجه بود، لذا دوستان مسئول در حالی که به مسائل ساختاری و دادن آمار که اصطلاحاً بیلان‌خور آنها نیز چشمگیر است، باید به محتوای ارائه شده در این مدارس نیز بیش از پیش بیاندیشند.