محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان، چهارشنبه هفته گذشته در نشست مؤسسه «جامعه آسیا» در نیویورک درباره موضوع تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا گفت: «آنچه که من میتوانم به عنوان وزیر خارجه انجام دهم، این است که این پیشنهاد را علناً روی میز مذاکرات بگذارم. بیایید آنها را تبادل کنیم. تمام افرادی که در زندانها هستند، چه در آمریکا و چه در کشورهای دیگر، منتظر استرداد به آمریکا هستند، معتقدیم که اتهامات علیه آنها ساختگی است و در مقابل، آمریکا نیز معتقد است که اتهامات علیه زندانیان در ایران ساختگی است. بسیار خب، بیایید هیچ بحثی در این باره نداشته باشیم و به تبادل زندانیان اقدام کنیم. من آمادگی دارم تا این کار را انجام دهم و اختیار انجام این کار را نیز دارم. ما شش ماه پیش به دولت آمریکا اطلاع دادیم که آمادگی این کار را داریم و هنوز هیچ پاسخی دریافت نکردهایم. اگر آنها هر چیزی به جز این به شما بگویند دروغ گفتهاند».
ممانعت از گسترش بحران و تنشزدایی؛ وظیفه ذاتی دستگاه دیپلماسی
حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در گفتوگو با خبرنگار ایکنا درباره تحلیل و ارزیابی خود از صحبتهای ظریف گفت: آقای ظریف به وظیفه ذاتی خودش عمل میکند. مسئولیت وزیر امور خارجه و دستگاه دیپلماسی این است که مانع تصاعد و گسترش بحران شود و در عین حال هرگونه تنشزدایی را در دستور کار قرار دهد. لذا ظریف از این منظر این موضوع را مطرح و بیان کرد که در این زمینه از اختیارات لازم برخوردار است.
وی افزود: به اعتقاد من شاید این بازیگران ثالث باشند که بیشترین سود را از گسترش بحران میان ایران و آمریکا میبرند. ایران کشوری با 114 سال سابقه پارلمانتاریسم و دموکراسی است و کاملاً از عراق، لیبی، افغانستان و دیگر کشورهای منطقه متفاوت است. ایران از تجربه و ظرفیت کافی برای وارد نشدن به یک فضای چالشی برخوردار است و یکی از اقداماتی که انجام میدهد پاک کردن چهره خشنی است که از ایران در دنیا و به ویژه آمریکا شکل گرفته است.
فلاحتپیشه اظهار کرد: در وضعیت کنونی در مجلس نمایندگان آمریکا رؤسای سه کمیسیون عمده، کمیسیون دفاعی ـ تسلیحاتی، کمیسیون روابط خارجی و کمیسیون امنیت داخلی، مخالف سیاستهای ترامپ در قبال ایران و از بین رفتن برجام هستند. لذا کاری که آقای ظریف انجام میدهد سخن گفتن با آن بخش از دولت و جامعه آمریکاست که میدانند مناسبات ایران و آمریکا به شکل مصنوعی و مشکوک در حال بحرانی شدن است.
پرهیز از جنگ و گسترش بحران؛ راهبرد امروز در مناسبات ایران و آمریکا
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره اینکه تا چد میتوان اقدام آقای ظریف را گامی رو به جلو برای انداختن توپ در زمین آمریکاییها خواند، گفت: این موضوع در عصر چالش بین ایران و آمریکا اثر جدی ندارد، اما به هر حال تابوی مذاکره بین ایران و آمریکا قبلاً شکسته شده و حتی در زمان مذاکرات برجام، وزیر خارجه ایران از این اختیار برخوردار بود که با همتای آمریکایی خودش بارها مذاکره کند.
وی تصریح کرد: از طرف دیگر یک سری رویههای حقوق بینالملل و روابط بینالملل مانند میانجیگری امروز در مناسبات ایران و آمریکا دیگر کارآیی لازم را ندارد. حتی کشورهای اروپایی هم منتظرند که ایران و آمریکا اختلافاتشان را با هم حل کنند و عملاً راهکارهایی که ارائه میدهند تغییری در شرایط کلی به نفع ایران ایجاد نکرده و میتوان این استنباط را داشت که اروپاییها هم منتظرند ایران و آمریکا وارد فضای تنشزدایی شوند.
فلاحتپیشه با بیان اینکه در وضعیت فعلی ایران و آمریکا راهبردی برای مذاکره ندارند، گفت: راهبردی که میتوان اتخاذ کرد پرهیز از جنگ و گسترش بحران است. ایران هم به خوبی میداند که یکسری بازیگران ثالث سعی میکنند این فضای تهدید و تنشزایی میان ایران و آمریکا را شکل دهند و تقویت کنند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی افزود: در کل سیاست جمهوری اسلامی ایران گسترش بحران نیست، چون اگر چنین سیاستی را دنبال میکرد، ابزارهای زیادی در منطقه داشت که میتوانست از آن استفاده کند و حتی از موضع برتر وارد فضای چالشی شود؛ مانند مسئله یمن. ایران در موضوع یمن چند ماهی است که بارها کانالهای دیپلماتیک را برای برخی بازیگران مثل اروپاییها باز کرده تا به کاهش بحران و توقف جنگ در یمن کمک کنند و همکاریهای گستردهای را کرده است.
وی تأکید کرد: در واقع اگر ایران به دنبال جنگ بود، حتماً در قلمرو استراتژیک خودش در راستای گسترش بحران عمل میکرد، اما مساعی ایران در جهت کنترل کلی بحران بوده و هست. البته در آمریکا فضای افراطی علیه ایران شکل گرفته و بیشتر هم بر این محور بنا شده که فشار به ایران میتواند نتیجه دهد و این خطرناک است.
صادرات نفت خام در شرایط تحریم؛ راهبردی کوتاهمدت
فلاحتپیشه با بیان اینکه در این شرایط نباید در کشور حرکت رو به عقب در تحریم انجام داد، گفت: تأکید بر صادرات نفت خام در هر شرایطی به منزله یک راهکار در کوتاهمدت خوب است، اما راهکار بلندمدت جایگزین کردن نفت خامی است که صادر نمیکنیم. در یکی از کشورهای همسایه دیگر تولید 23هزار مگاوات برق صرفه اقتصادی ندارد و طرحهای آنها متوقف شده است. به دلیل اینکه این کشور دیگر نمیتواند از ایران انرژی لازم و دارای صرفه اقتصادی را وارد کند.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ابراز کرد: این میزان مگاوات برق، یکسوم تولید برق ایران در وضعیت کنونی است. اگر بتوانیم تولید این میزان مگاوات برق را با نصف قیمت به ایران منتقل کنیم، آنها حاضرند با ایران وارد معامله شوند و ما هم نفتی را که دیگر نمیتوانیم صادر کنیم وارد تولید برق، بنزین و محصولات پتروشیمی کنیم و بعد از این تا یکسال آینده نفت خودمان را به راحتی صادر کنیم، در حالی که با اتخاذ این راهکار بلندمدت میتوانیم تا سال بعد کشور را از تحریم نجات دهیم.
وی با اشاره به انجام اقدامات اساسی در صادرات بنزین و خودکفایی در این حوزه، گفت: در سایر حوزهها ظن حضور ستون پنجم جدی بود و مانع از این شد که در پتروشیمی و پالایشگاه اقدامات خوبی شود و کارشکنیهای زیادی انجام شد و باید پروندهای در وزارت اقتصاد برای آن تشکیل شود که چه کسانی در خدمت دشمن دست به این کارشکنیها زدند. الان هم دیر نشده و باید چنین طرحهایی در دستور کار قرار گیرد و به جای اینکه التماس کنیم و نفت کشور را با تخفیف بفروشیم، باید برای تبدیل نفت به فرآورده برنامهریزی کنیم و با انجام اقداماتی مانند احداث مینی پالایشگاه و مینی پتروشیمی و در کنار یک سری اقدامات بزرگ و کلان، امور را به پیش ببریم.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام