گفت‌وگوی بین‌الادیانی راهبرد مقابله با افراط‌گرایی و دستیابی به صلح جهانی است

به گزارش خبرنگار ایکنا، یوسف محمود الصدیقی، معاون مرکز گفت‌و‌گو‌های ادیان دوحه، عصر امروز پنجشنبه ۲۴ مهرماه در آیین اختتامیه همایش بین‌المللی مطالعات تطبیقی اخلاق در اسلام و مسیحیت که به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در سالن شیخ طوسی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد، با تأکید بر اینکه تفاوت در اندیشه، امری طبیعی است، اظهار کرد: گفت‌وگوی میان ادیان، ابزاری اساسی برای تحقق شناخت متقابل، مقابله با خشونت‌طلبی و دستیابی به صلح جهانی است که نمونه عملی آن در همبستگی پیروان ادیان در حمایت از غزه مشهود است.

ضرورت کشف مشترکات در ادیان

رئیس سابق دانشکده شریعت و مطالعات اسلامی دانشگاه قطر اظهار کرد: اهمیت گفت‌و‌گو از این جهت آشکار می‌شود که می‌توان مشترکات بسیاری را در تمام ادیان الهی و غیرالهی کشف کرد و از آنها برای تأثیرگذاری در جهان معاصر بهره برد.

وی افزود: امروز شاهدیم که پیروان ادیان مختلف در حمایت از غزه گرد هم آمده و شعار‌های مشترک سر می‌دهند؛ این همبستگی نه تنها بر دولت‌مردان تأثیر گذاشته، بلکه نتایج آن در رفتار نوجوانان جهان نیز به وضوح دیده می‌شود.

وی تفاوت و اختلاف فکر را امری طبیعی و مطابق با سنت الهی دانست و خاطرنشان کرد: تلاش برای دعوت جهان به یک دین واحد، برخلاف این سنت است و باید از تفاوت‌ها به سوی یافتن نقاط اشتراک حرکت کرد.

گفت‌و‌گو؛ ابزار صلح و مبارزه با تکفیر

این استاد دانشگاه، گفت‌وگوی میان ادیان را یکی از مهم‌ترین ابزار‌ها برای رسیدن به صلح جهانی دانست و اهمیت آن را در چند محور تشریح کرد: نخست آنکه، گفت‌و‌گو موجب صلح می‌شود، زیرا جهل و سوءتفاهم میان انسان‌ها را از بین می‌برد و جامعه‌ای متوازن پدید می‌آورد. دوم، مشارکت در مقابله با گروه‌های تکفیری و جریان‌های خشونت‌طلب است که مسیر آن، جامعه را از افراط‌گرایی حفظ می‌کند.

الصدیقی افزود: گفت‌و‌گو باعث می‌شود پیروان ادیان یکدیگر را بهتر درک کنند و آگاهی عمومی افزایش یابد. همچنین، این مسیر موجب تقویت تعاون و همکاری‌های انسانی بر محور ارزش‌های مشترک می‌شود و در نهایت، به ساختن جوامع متکثر با هم‌زیستی مسالمت‌آمیز کمک می‌کند.

اصول اخلاقی و روش‌های گفت‌و‌گو

معاون مرکز گفت‌و‌گو‌های ادیان دوحه در تشریح روش‌های گفت‌وگوی مؤثر تصریح کرد: متون دینی به‌روشنی بر آغاز گفت‌و‌گو از نقاط اشتراک تأکید کرده‌اند. اساس گفت‌و‌گو باید بر احترام متقابل بنا شود و هیچ‌کس حق ندارد بدون درک درست، دیدگاه‌های طرف مقابل را زیر سؤال ببرد. 

وی هشدار داد: گفت‌و‌گو زمانی ثمربخش است که ذهن از پیش‌داوری‌ها تهی و آماده شنیدن سخن دیگری باشد. فردگرایی و انحصارطلبی در گفت‌و‌گو، که حقیقت را تنها در اختیار خود بداند، مانع بزرگی است.

الصدیقی تأکید کرد: قرآن کریم نیز بر این اصل تأکید دارد که گفت‌و‌گو باید با نرم‌خویی، آرامش و پرهیز از تعصب و انفعال لحظه‌ای همراه باشد. عامل موفقیت در گفت‌وگوی مؤثر، برقراری احترام دوطرفه، گوش‌دادن دقیق و داشتن نیت خالص است.

گفتنی است، دومین همایش بین‌المللی اخلاق در اسلام و مسیحت پس از سه روز عصر امروز به کار خود پایان داد.