به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، مجلد هشتم دانشنامه جهان اسلام که حاوی مدخلهای حرف «تاء» از «تحریم التنباک» تا «التشبیه» و دارای بیش از 240 مدخل اصلی و ارجاعی است در 730 صفحه و بالغ بر ۶۰۰هزار کلمه منتشر شده است.
برخی مقالات این مجلد عبارتند از: ترجمه، ترجمه قرآن کریم، زبان و ادبیات ترکی، تحریم تنباکو، تخت جمشید، تختی(غلامرضا)، تدوین حدیث، تذکرهها، تعلیم وتربیت، ترتب، تسبیح، تدلیس، ترمذ، ترکیه، ترنج و چاد(تشاد).
ترجمه و ویراستاری این مجلد دانشنامه را مترجمانی عربزبان از کشورهای مختلف جهان اسلام شامل لبنان، مغرب، سوریه و فلسطین به عهده داشتهاند.
مدخل «ترجمه قرآن» که یکی از مقالات بلند این دانشنامه بهشمار میآید، حاوی مباحثی نظری از دیدگاه علوم قرآنی، فقه و کلام است که امکان یا جواز ترجمه قرآن کریم به زبان غیرعربی را مورد بررسی قرار داده است. در بخش اول این مقاله که بهکوشش احمد هاشمی نگاشته شده، این موضوع، با توجه به مبانی وحیشناسی، تاریخ ترجمه قرآن، مباحث فقهی، کلامی و زبانشناختی و بهویژه دیدگاه الازهر درباره مسئله ترجمه قرآن مورد بحث قرار گرفتهاست.
بخش دیگر این مقاله که توسط آذرتاش آذرنوش تألیف شده، علاوه بر توجه به ارزش و اهمیت دینی ترجمه قرآن کریم به زبان فارسی، جنبههای ادبی و تاریخی آن را مورد توجه قرار داده و نگارنده از میان انبوه ترجمههای فارسی قرآن در سده حاضر، علاوه بر بیان ویژگی برخی ترجمههای قابل توجه، بیش از 30 ترجمه معاصر قرآن کریم به فارسی را معرفی کرده است.
بخش پایانی این مقاله با موضوع ترجمه قرآن به زبانهای دیگر، توسط محمد کاظم رحمتی نگاشته شده که در این پژوهش میتوان به عناوینی همچون تاریخ و علل ترجمه مکتوب قرآن به لاتینی، ترجمه قرآن به زبانهای اسپانیایی، انگلیسی، فرانسوی، روسی، آفریقایی، ترکی، چینی و ترجمه قرآن در شبه قاره هند اشاره کرد. مقاله ترجمه قرآن، به صورت کتابی مستقل نیز بهچاپ رسیده است.
در این دانشنامه مقالاتی با موضوعات متنوع حوزه موضوعی جهان اسلام در 16 گروه تخصصی عرفان، فلسفه، تاریخ اسلام، ادبیات و زبانها، تاریخ علم، کلام و فرق، قرآن و حدیث، فقه و حقوق، تاریخ اجتماعی، هنر و معماری، اسلام معاصر، شبه قاره هند و جنوب شرق آسیا، مطالعات غرب جهان اسلام، آسیای صغیر و بالکان، جغرافیا و تاریخ بهطور مستمر و براساس حروف الفبا، توسط استادان و پژوهشگران و به سرپرستی غلامعلی حدادعادل، تألیف و منتشر میشود.
ترجمه مقالات دانشنامه به زبان اول جهان اسلام اقدامی است که در سالهای اخیر توسط بنیاد دائرةالمعارف اسلامی آغاز شده و مجلد نهم این مجموعه به زودی در اختیار پژوهشگران و علاقهمندان عربزبان قرار خواهد گرفت.
منشورات این بنیاد تاکنون، شامل 19 جلد دانشنامه جهان اسلام و 45 عنوان کتاب به زبان فارسی، 8 جلد دائرة معارف العالم الاسلامی به زبان عربی و 22 عنوان کتاب به زبان انگلیسی، از طریق انتشارات و فروشگاه کتاب مرجع و مقالات این دانشنامه در پایگاه اینترنتی بنیاد دائرةالمعارف اسلامی به نشانی www.rch.ac.ir در دسترس علاقهمندان قرار دارد.
بنیاد دایرةالمعارف اسلامی که متولی فراهمآوری و انتشار دانشنامه جهان اسلام است، با اقدام و پیشگامی مقام معظم رهبری در دوران ریاست جمهوری و دعوت ایشان از شماری از استادان دانشگاه و حوزه در سال 1362 تأسیس شد و ریاست عالیه آن همچنان با معظمله است.