آیا عبارت «خلق منها زوجها» آفرینش زن از دنده مرد را تأیید می‌کند
عضو هیئت علمی پژوهشگاه ضمن بررسی تطبیقی جایگاه زنان در سه دین اسلام، مسیحیت و یهودیت به این نکته اشاره کرد که از نظر مسیحیت و یهودیت، زن از دنده مرد خلق شده است ولی از نگاه اسلام و قرآن «خلق منها زوجها» یعنی زن از جنس مرد است و نه از خود مرد.
به گزارش خبرنگار ایکنا، سومین «همایش بین‌المللی تفسیر اجتماعی قرآن کریم» صبح امروز 9 اسفندماه در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد.
در این همایش اشرف بروجردی؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با عنوان «جایگاه زن در کتب آسمانی تورات، انجیل و قرآن» سخنرانی کرد و گفت: قرآن باید در متن زندگی و رفتاری تک تک ما بروز و ظهور پیدا کند و صرفا برای خواندن نباشد بلکه برای عمل کردن و تطبیق دادن رفتار براساس آموزه‌های الهی باشد.
موضوع بحث من جایگاه زنان و خانواده در سه آیین الهی اسلام، مسیحیت و یهودیت است و اینکه چرا این موضوع را انتخاب کردم به جهت اینکه فکر کردم باید به این سمت برویم که تعاطی افکار و اندیشه‌ها در آیین‌هایی که زیرساخت و مبنای واحدی دارند شکل بگیرد. اسلام، یهودیت و مسیحیت ادیات ابراهیمی هستند که منادی توحیدند و همانطور که پیامبر فرمودند «یا اهل الکتاب تعالوا الی کلمة سواء بیننا و بینکم الّا نعبد الا اللَّه و لانشرک به شیئاً» ایشان تاکیدشان بر این است ما عنصر مشترکی داریم که این عنصر مشترک در جامعه امروز مفقود است و کسی که مسیحی است ارتباطش را با مسلمانان نزدیک نمی‌بیند و مسلمانان هم فکر می‌کنند مسیحیت جدای از آنهاست. در مورد یهودیت هم به طریق اولی این مسئله وجود دارد. این در حالی است که میان مسلمانان و ادیان دیگر آسمانی مباحث مشترکی مطرح است که از جمله آنها بحث توحید است.
وی ادامه داد: نکته دیگر اینکه این سه دین مبنای توحیدی دارند ولی در شقوق مختلف متفاوت از یکدیگر هستند. ما مسلمانان معتقدیم یهودیت و مسیحیت تحریف شده و آن چیزی که امروز مورد بحث است این است که اسلام تکامل‌یافته دو دین دیگر است و یهود و مسیحیت مورد تحریف واقع شده‌اند. با این وجود رویکرد هر سه دین این است؛ زن مبدا تولید و تکثر بشریت است و سلامت و حفظ حریم خانواده را زن‌ها متکفل هستند. نکته دیگری که باید به آن توجه داشت این است که امروزه دینداری زیرساخت زندگی بشر است و انسان‌ها با باورها و اعتقاداتشان زندگی می‌کنند و ساختار این باورها دین است اعم از جامعه اسلامی یا جامعه یهود یا جامعه مسیحیت. نکته بعد اینکه نسبت به زن به عنوان انسان همان قوانینی مترتب است که بر مردان وارد است و زنان در خلقت از همان جنس و نوعی هستند که مردان هستند و تفاوتی بین آنها وجود ندارد.
زن و مرد از نظر قرآن خلقت مستقل دارند
بروجردی تاکید کرد: در تورات وقتی به عهد عتیق نگاه می‌کنیم در آفرینش آدم و حوا دو روایت وجود دارد یک روایت می‌گوید اصل با وجود انسان است و تفاوتی بین مرد و زن قائل نیست ولی آنچه امروز معروف شده است این است که ساختار خلقت مرد و زن متفاوت است و این دو از دو جنس هستند و در تورات و انجیل فعلی زن از مرد آفریده شده یعنی اینطور نیست خدا زن و مرد را همزمان آفریده باشد. حتی در مورد اینکه گناه اول از آن کیست در آیین مسیحیت و یهودیت عقیده بر این است که گناه اول از زن بود. البته مسیحیت در کنار این امر، محبت و عشق را مبنا قرار می‌دهد. ما در آیین اسلام چنین باوری نداریم و «خلق منها زوجها» را اینطور معنا می‌کنیم که زن از جنس مرد است نه از خود مرد و مرد و زن آفرینش مستقل دارند. همچنین درباره اینکه چه کسی اول مرتکب گناه شد؛ به نظر می‌رسد آدم ابتدا گناه کرد ولی مخاطب خدا در این آیات آدم و حوا، هر دو هستند.
وی افزود: نتیجه بحث اینکه زن در آیین یهود دارای شخصیت و منزلت مستقلی نیست، نه در آفرینش و نه در جایگاه اجتماعی. همچنین در این آیین زن و دختر مایه ننگ به حساب می‌آیند. در آیین مسیحیت توصیه‌ها سرچشمه گرفته از محبت است و به مدارا به زنان توصیه شده ولی در عین حال وجود زنان به عنوان موجود شیطانی و شر به حساب می‌آید. در اسلام دریچه‌های روشنی به روی زنان باز شد؛ از حرمت قتل دختران تا همسانی در تولیت امور که در قرآن به آن تصریح شده است مورد تاکید قرار گرفته است.
جایگاه بلند حقوق مادران در اسلام
در ادامه نشست خیریه دماک قاسم؛ عضو هیئت علمی دانشگاه بغداد با موضوع «جایگاه حقوقی و اجتماعی زنان در قرآن کریم» سخنرانی کرد و گفت: مادر در اسلام و قرآن مراتب عالیه دارد و نام او بارها در قرآن تکرار شده. خداوند متعال منزلت او را از دیگر انسان‌ها متمایز کرده و نقش او را در زندگی مقدس ذکر کرده است. بسیاری از آیات و روایات به فضیلت مادر به عنوان شریک در پرورش نسل‌ها و تربیت جامعه اشاره دارد. مادر به عنوان منبع مهر و محبت و امنیت برای دیگران شناخته می‌شود. در سوره اسراء خداوند متعال وجوب احترام به مادر را در کنار مقام عبودیت خود مطرح می‌کند. از مهمترین حقوق مادر که در قرآن بر آن تاکید شده حق احسان، احترام، تکریم و دفع ضرر است و فرزندان باید این حقوق را به جا بیاورند.
وی افزود: زمانی که مادر احساس می‌کند باردار شده برای راحتی و سلامتی فرزند، راحتی و سلامتی خود را فراموش می‌کند و هرچه در توان دارد برای راحتی او انجام می‌دهد. این مراقبت و دلسوزی تا سالیان سال ادامه دارد. مهر و محبت مادری مانند و مثالی در جهان خلقت ندارد به همین جهت جایگاه مادر در اسلام تا جایی است که در کنار پرستش خداوند قرار می‌گیرد. در سوره نساء خداوند متعال می‌فرماید خدا را بپرستید و برای او شریک نگیرید و به والدین خود احسان کنید. در آیه دیگر خدا به فرزندان توصیه می‌کند به پاس فداکاری مادر به او احترام بگذارید.
وی در پایان گفت: خداوند وظایف و مسئولیت‌های متعددی برای فرزندان در قبال مادرانشان مشخص کرده است که از جمله آنها جبران لطف و محبت آنهاست به این معنا که باید از او مراقبت کنند و نیکی کنند و حقوق مادر را فراموش نکنند. به گواهی قرآن وظایف فرزندان زمانی که مادر به سن پیری می‌رسد سنگین‌تر می‌شود. یکی از وظایف، تامین هزینه‌های زندگی شایسته او است و ترک این وظایف از سوی فرزندان موجب خشم خدای متعال خواهد شد.
انتهای پیام
