پیشبرد اهداف ملی با نقشآفرینی مسئولانه زنان ایرانی
استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه زنان ایرانی با وجود تفاوتهای روانی و روحی با مردان در علاقه به سیاست، هیچگاه از حضور فعال در عرصههای اجتماعی و سیاسی باز نماندهاند، گفت: بانوان با رعایت اصول اخلاقی و دینی، به عنوان شهروندانی مسئول، نقش خود را در پیشبرد اهداف ملی ایفا کرده و جایگاه حقیقی خود را در تصمیمگیریها تثبیت کردهاند.
هفته زن فرصتی برای تجلیل از نقش بیبدیل بانوان در شکلدهی به فرهنگ، علم، سیاست و اجتماع ایران اسلامی است. در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی زنان ایرانی با حضور فعال، خلاقانه و مسئولانه در عرصههای مختلف نشان دادهاند که میتوانند در بالاترین مراتب علمی و تخصصی بدرخشند، در مسائل اجتماعی و سیاسی نقشآفرینی کنند و پیشرو تحقق ارزشها و اهداف ملی باشند. این هفته به ویژه روز پایانی آن که با عنوان «ایرانبانو؛ بانوی عرصههای اجتماعی، سیاسی و حقمحوری» نامگذاری شده، یادآور توانمندیها، دستاوردها و نقش تاریخی بانوان در پیشبرد انقلاب، ارتقای دانش و مشارکت در تصمیمسازیهای کلان کشور است.
زنان ایرانی با مهارت، تخصص و پایبندی به ارزشهای دینی و اخلاقی نه تنها در عرصههای علمی و فرهنگی درخشیدهاند، بلکه در عرصههای اجتماعی و سیاسی نیز حضوری فعال، اثرگذار و هدفمند داشتهاند و افق آینده فعالیت آنان روشن و امیدوارکننده است. این مناسبت فرصت مغتنمی است تا جامعه و نسلهای جدید ضمن ارج نهادن به تلاشها و خدمات بانوان با الهام از تجربههای موفق آنان مسیر رشد، استقلال و مشارکت فعال زنان را در تمامی عرصههای اجتماعی، سیاسی و علمی بیش از پیش تقویت کند.
ایکنا در آخرین روز از هفته گرامیداشت مقام زن با عنوان «ایرانبانو؛ بانوی عرصههای اجتماعی، سیاسی و حقمحوری» در گفتوگویی با مریم معینالاسلام، استاد حوزه و دانشگاه به بررسی نقش و جایگاه بانوان در حوزههای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی پرداخته است که در ادامه با هم میخوانیم.
ایکنا ـ آیا زنان ایرانی در فعالیتهای اجتماعی با چالش روبهرو هستند؟
براساس سالها فعالیت در حوزههای علمی، فرهنگی و اجتماعی باید تأکید کنم که به لطف خداوند متعال و به برکت استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران، بانوان برای انجام فعالیتهای اجتماعی با کمترین میزان مشکل و مانع مواجه هستند. تجربه شخصی بنده چه در مقام یک عضو هیئت علمی دانشگاه و چه به عنوان فردی فعال در عرصههای فرهنگی و اجتماعی نشان میدهد که ساختارهای رسمی و غیر رسمی جامعه، شرایط را به گونهای فراهم کردهاند که زنان میتوانند بدون روبهرو شدن با چالش جدی در فعالیتهای اجتماعی حضور داشته باشند. این سخن را صرفا از زاویه تئوریک بیان نمیکنم، بلکه از منظر فردی مطرح میکنم که سالهاست حضور فعال و مؤثر در اجتماع دارد و از نزدیک با واقعیتها، شرایط و فضای اجتماعی کشور آشناست.
بر همین اساس، با اطمینان عرض میکنم که ما بانوان بهویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی از نعمت فراهم شدن بسترهای سالم، امن و اخلاقمدار برای فعالیت اجتماعی بهرهمند بودهایم. این فضا سبب شده است که زنان بتوانند در عین رعایت اصول اسلامی از جمله حجاب و احکام شرعی، نقشآفرینیهای گسترده و مثمرثمری در عرصههای مختلف اجتماعی، فرهنگی و علمی داشته باشند. در چنین محیطی که امنیت اخلاقی و اجتماعی به شکل قابل توجهی تأمین شده است، بانوان میتوانند با آسودگی خاطر به فعالیتهای فرهنگی، علمی و اجتماعی بپردازند، فعالیتهایی که نه تنها با ارزشهای دینی و اخلاقی منافاتی ندارد، بلکه تقویتکننده هویت دینی و فرهنگی جامعه نیز است.
بانوان در جمهوری اسلامی ایران بهویژه آنهایی که اهل فعالیتهای سازمان یافته و اجتماعی هستند به توفیق الهی با چالش جدی روبهرو نبوده و بسترهای موجود به ایشان امکان داده است که در کنار رعایت احکام دینی و ارزشهای اخلاقی، حضوری جدی، مؤثر و ثمربخش در جامعه داشته باشند
از این منظر، جمهوری اسلامی هیچ مانعی برای زنان ایجاد نکرده و حتی بسترهای فراوانی برای رشد علمی، اجتماعی و فرهنگی بانوان فراهم کرده است. شخصا این مطلب را از صمیم قلب بیان میکنم و خود را به عنوان یک بانوی مسلمان و فعال اجتماعی حقیقتا شکرگزار این نعمت میدانم که توانستهام در چنین فضایی مسیر پیشرفت علمی و اجتماعی را با آرامش و ثبات طی کنم. به علاوه، باید اشاره کنم که بسیاری از بانوانی که نسبت به محدودیتها گلایه یا شکایت دارند، در مواردی با مسئله بیانصافی در داوری مواجه هستند، زیرا از نگاه بنده و براساس مشاهدات و تجربیات مستقیم، شرایط واقعی جامعه حکایت از فقدان چالشهای جدی برای زنان دارد. بنده بانویی نبودهام که در خانه نشسته باشم یا با جامعه بیگانه باشم و برعکس همواره حضور فعال در عرصههای علمی، فرهنگی و اجتماعی داشتهام و دقیقا از همین زاویه اعلام میکنم که با لطف خداوند وضعیت زنان در این زمینه مطلوب است و چالش عمدهای مشاهده نمیشود.
بنابراین، تأکید میکنم که ما بانوان در جمهوری اسلامی ایران بهویژه آنهایی که اهل فعالیتهای سازمان یافته و اجتماعی هستند به توفیق الهی با چالش جدی روبهرو نیستیم و بسترهای موجود به ما امکان داده است که در کنار رعایت احکام دینی و ارزشهای اخلاقی، حضوری جدی، مؤثر و ثمربخش در جامعه داشته باشیم. این سخن را از روی تجربه، مشاهده و حضور میدانی بیان میکنم و معتقدم واقعیتهای موجود نیز این نکته را تأیید میکند.
ایکنا ـ چه مهارتها یا روحیهای برای یک زن فعال اجتماعی ضروری است؟
یک بانوی فعال اجتماعی هنگامی میتواند در جامعه نقش مؤثر و سازندهای ایفا کند و فعالیتهای او منشأ خدمت واقعی به مردم باشد که پیش از ورود به هر عرصهای، مجموعهای از مهارتها، دانشها و روحیات لازم را در خود تقویت کرده باشد. نخستین اصل، برخورداری از مهارت در حوزه تخصصی مورد نظر است. یعنی هر بانویی که تصمیم دارد در حوزهای خاص وارد فعالیت اجتماعی شود، باید پیش از هر چیز مهارتها و تواناییهای مرتبط با آن عرصه را کسب کند. فعالیت اجتماعی بدون مهارت نه تنها اثربخش نیست، بلکه میتواند موجب آسیب به خود فرد یا حتی مختل شدن روند مطلوب فعالیتها شود. بنابراین، یادگیری اصول، روشها و ابزارهای لازم برای هر فعالیت اجتماعی ضرورتی انکارناپذیر است.
برای مثال اگر یک بانوی فعال اجتماعی قصد دارد وارد حوزه جهاد تبیین شود، طبیعتا باید با مفاهیم، اصول، مبانی و روشهای این عرصه آشنا باشد. او باید دانش کافی درباره اصول تبیین، شیوههای درست انتقال پیام، مهارتهای سخنرانی، روشهای مستندسازی و اقناع مخاطب را بیاموزد تا بتواند در این مسیر نقش مؤثر و هدفمندی ایفا کند. در واقع، فعالیت در این عرصه تنها با انگیزه و علاقه پیش نمیرود، بلکه نیازمند تخصص و آموزش رسمی و غیر رسمی است. اگر این مهارتها و تواناییها در فرد تقویت شود، محیط اجتماعی نیز بستر لازم را برای فعالیت سالم، امن و هدفمند او فراهم میکند.
امکانات و آزادیهای عملی که امروز بانوان برای رشد علمی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دارند، نتیجه مستقیم تلاشها، رهنمودها و هدایتهای امام خمینی(ره) و بهویژه رهبر معظم انقلاب اسلامی است
جامعه امروز ایران بهویژه در سایه راهبردهای کلان نظام جمهوری اسلامی فضایی ایجاد کرده که بانوان بتوانند بدون احساس مزاحمت یا مانع، در محیطی مبتنی بر امنیت اخلاقی و اجتماعی نقشآفرینی کنند. این شرایط مطلوب را باید بهحق مرهون خردمندی و هدایتهای رهبر معظم انقلاب دانست. ایشان بهویژه در سخنرانی اخیر خود توجه ویژهای به جایگاه و کرامت زن داشتند که بازتاب گسترده و فوقالعادهای در میان بانوان جامعه ایجاد کرد. ایشان با روشنی تمام جایگاه زن را آنگونه که اسلام ترسیم کرده است، تبیین کردند. این سخنان نه تنها در سطح نظری، بلکه در زندگی واقعی زنان اثرگذار بوده است. بنده شخصا همواره این نکته را به دوستان و همراهان خود یادآوری میکنم که رهبر معظم انقلاب بانوان را از فرش به عرش رساندهاند و جایگاه آنان را در بالاترین سطح ممکن مطابق با نگاه اصیل اسلامی معرفی کردهاند. هنگامی که این سخنان را شنیدم، از شدت شوق و احساس قدردانی نسبت به این نگاه عمیق، سجده شکر بهجا آوردم و خداوند را سپاس گفتم که رهبری فرزانه، حکیم و عمیقنگر بر جامعه ما سایه افکنده است.
رهبر معظم انقلاب بارها تأکید کردهاند که سخنان ایشان درباره زنان برخاسته از دیدگاه شخصی نیست، بلکه کاملا مبتنی بر مبانی اسلام است. ایشان تصریح کردند که «من از خودم چیزی نمیگویم، آنچه اسلام گفته است را برای شما بیان میکنم». این جمله برای بسیاری از بانوان منشأ تقویت عزتنفس و احساس ارزشمندی شد. بازتاب این سخنان تنها به سطح اجتماعی محدود نماند، بلکه بسیاری از زنان حتی در محیط خانوادگی خود تغییرات مثبت محسوسی را تجربه کردند. احترام، نوع تعامل و نگاه همسران و اطرافیان نسبت به آنان متحول شد و در نتیجه فضای خانوادگی بسیاری از زنان بهبود یافت.
به بیان دیگر، این سخنان نه تنها جنبه معرفتی داشت، بلکه در عمل نیز زمینه ارتقای جایگاه زن را در خانواده و جامعه فراهم کرد. از این منظر امکانات و آزادیهای عملی که امروز بانوان برای رشد علمی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دارند، نتیجه مستقیم تلاشها، رهنمودها و هدایتهای امام خمینی(ره) و بهویژه رهبر معظم انقلاب اسلامی است. بنابراین، آنچه امروز بانوان از فرصتهای رشد و شکوفایی در اختیار دارند، به برکت انقلاب اسلامی و هدایت رهبران الهی آن است و ما خود را عمیقاً مدیون این سنت و مسیر ارزشمند میدانیم.
ایکنا ـ حضور زنان در عرصههای سیاسی امروز ایران را چگونه ارزیابی میکنید؟
در ارزیابی حضور زنان در عرصه سیاست در ایران امروز نخست باید به یک واقعیت روانشناختی اشاره کرد و آن تفاوتهای طبیعی میان بانوان و آقایان در حوزه علاقهمندیها و روحیات اجتماعی است. به طور معمول مردان تمایل بیشتری به مشارکت مستقیم در فعالیتهای سیاسی از نوع رایج آن دارند، فعالیتهایی که گاه با رقابتهای تند، مجادلات، کشمکشها و آنچه در اصطلاح عمومی زد و بندهای سیاسی خوانده میشود، همراه است. در مقابل، بسیاری از بانوان هرچند علاقهمند به نقشآفرینی اجتماعی هستند، اما ذاتا با فضاهای تنشآلود سیاسی میانهای ندارند و از ورود به این حوزههای پرکشمکش استقبال نمیکنند. این موضوع نه از سر بیعلاقگی به سیاست، بلکه ریشه در ساختار روحی و روانی آنان دارد که معمولا با لطافت، دقت، آرامش و پیگیری هدفمند همراه است و با محیطهای ملتهب سیاسی سازگاری کمتری دارد.
با این حال، در اندیشه اسلامی سیاست و دیانت جداییناپذیرند و این اصل برای زن و مرد تفاوتی ندارد. از منظر یک زن مسلمان، دیانت او همان سیاست اوست و سیاست او نیز از دیانتش جدا نیست. بنابراین، کنار کشیدن زنان از عرصه سیاست با هویت دینی آنان سازگار نیست. زنان همانند مردان وظیفه دارند در مسائل اجتماعی، سیاسی و سرنوشتساز جامعه حضور داشته باشند و ایفای نقش کنند. حتی اگر روحیه آنان با برخی وجوه سیاستورزی رایج سازگار نباشد، نمیتوانند نسبت به حوزه سیاست بیتفاوت باشند، زیرا تکلیف دینی، اجتماعی و ملی آنان اقتضا میکند که در تصمیمسازیها و جریانهای کلان کشور حضور مؤثر داشته باشند. نگاهی به تاریخ انقلاب اسلامی نیز نشان میدهد که زنان از همان ابتدا بیشترین نقش را در تحولات سیاسی ایفا کردهاند. همانگونه که حضرت امام خمینی(ره) تصریح فرمودند که این بانوان بودند که در بسیاری از صحنههای انقلابی جلودار بودند و مردان پس از آنان وارد میدان شدند. این جمله تاریخی نشاندهنده جایگاه بیبدیل زنان در پیشبرد انقلاب اسلامی است.
بانوان به دلیل ویژگیهای اخلاقی و روحی خود ترجیح میدهند نوعی فعالیت سیاسی مبتنی بر عقلانیت، آرامش، تحلیل واقعبینانه و رعایت اصول اخلاقی داشته باشند، نه اینکه وارد فضاهایی شوند که با شایعات، جدالهای تند یا رقابتهای پشتپرده همراه است
بنابراین، مشارکت زنان در امر سیاست نه تنها یک ضرورت بلکه واقعیتی عینی و مستمر در تاریخ معاصر کشور است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز نگاه ویژه امام خمینی(ره) به شأن و کرامت زن موجب شد که بانوان جایگاهی فعال در فضای سیاسی بیابند و در مسیرهای مختلف تصمیمگیری و نقشآفرینی حضور پیدا کنند. امام خمینی(ره) همواره بر این باور بودند که زنان ستونهای اصلی تربیت نسل و اداره جامعهاند و در عرصه سیاست نیز باید شأن و نقش خود را ایفا کنند. این نگاه الهامبخش پایهای شد برای مشارکت زنان در انتخابات، حضور در نهادهای تصمیمسازی، فعالیت در تشکلها، انجمنها و جریانهای سیاسی مختلف. با گذشت زمان و ورود به نسلهای جدید، گرچه حضور سیاسی زنان همچنان پابرجاست، اما آنان معمولاً از ورود به بازیهای سیاسی که با هیجانات، رقابتهای ناسالم یا درگیریهای جناحی همراه است، اجتناب میکنند.
تجربه نشان داده است که بانوان به دلیل ویژگیهای اخلاقی و روحی خود ترجیح میدهند نوعی فعالیت سیاسی مبتنی بر عقلانیت، آرامش، تحلیل واقعبینانه و رعایت اصول اخلاقی داشته باشند، نه اینکه وارد فضاهایی شوند که با شایعات، جدالهای تند یا رقابتهای پشتپرده همراه است. برای نمونه در محیطهای دانشگاهی نیز مشاهده میشود که بسیاری از همکاران و دانشجویان بانو علاقهمند به فعالیتهای سیاسی اصولی و تحلیلمحور هستند، اما تمایلی به حضور در جریانهایی که اصطلاحا سیاسیبازی تلقی میشود، ندارند. این بیمیلی نه نشانه ضعف، بلکه نشاندهنده نوعی بلوغ اخلاقی و ترجیح فعالیت مؤثر بر هیجانات کوتاهمدت سیاسی است.
در مجموع میتوان گفت که با وجود تفاوتهای روحی میان زنان و مردان در علاقهمندی به نوعی فعالیت سیاسی، زنان مسلمان در ایران امروز براساس تکلیف دینی و نقش اجتماعی خود حضور فعال و اثرگذاری در عرصههای کلان سیاسی دارند. آنان از ابتدای انقلاب تاکنون در بسیاری از تصمیمهای اساسی کشور نقش داشتهاند و این روند همچنان ادامه دارد. با این حال، ترجیح بانوان بر دوری از رقابتهای تند و ورود به سیاستورزی اخلاقمحور یکی از ویژگیهای قابل توجه مشارکت سیاسی آنان است.
ایکنا ـ زنان در جامعه امروز ایران بیش از هر چیز نیازمند چه حمایتهای حقوقی و اجتماعی هستند؟
به طور کلی، ساختارهای قانونی، نهادی و اجتماعی کشور بستر مناسبی برای فعالیتهای بانوان در عرصههای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی فراهم کرده است و حضور رهبری فرزانه و خردمند حضرت آیتالله خامنهای موجب تقویت این حمایتها شده است. این حمایتها شامل حق فعالیت آزاد، مشارکت اجتماعی، حضور در تصمیمگیریها و فرصتهای آموزشی و شغلی است و زنان میتوانند با اطمینان در این فضا نقشآفرینی کنند. با این حال، نباید از واقعیتهای استثنایی غافل شد. در برخی موارد نادر ممکن است برخی افراد یا مسئولان با اعمال سلیقه شخصی تصمیماتی بگیرند که موجب محدودیت یا اجحاف در حق بانوان شود. این موارد میتواند شامل رفتارهای تبعیضآمیز در برخی ادارات، نهادها یا بخشهای خاص باشد. اگرچه چنین اقداماتی کم و محدود است، اما میتواند گاهی احساس نادیده گرفته شدن جایگاه زنان را ایجاد کند.
با وجود برخی موارد استثنایی و محدود، زنان میتوانند بدون نگرانی از موانع جدی در فعالیتهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حضور فعال داشته باشند و این امر به رشد و توسعه فردی و اجتماعی آنان کمک میکند
با این وجود، باید تأکید کرد که این موارد استثنا هستند و نه قاعده. فضای کلی جامعه و نظام جمهوری اسلامی همچنان حمایتی و پشتیبان زنان است. در بسیاری از موارد واکنشهای قانونی و اجتماعی به چنین رفتارهایی جدی و مؤثر است و زنان میتوانند به نهادها و مسئولان متعهد اعتماد کنند که حقوقشان رعایت خواهد شد. به همین دلیل، زنان امروز بهطور کلی با چالشهای حقوقی جدی مواجه نیستند و بستر فعالیتهای آنان در زمینههای مختلف بهویژه در سیاست، فرهنگ و اجتماع فراهم است. این حمایتها، علاوه بر جنبه حقوقی، شامل جنبههای اجتماعی و فرهنگی نیز میشود، یعنی زنان نه تنها میتوانند در چارچوب قانون فعالیت کنند، بلکه میتوانند با اطمینان از محیط امن و سالم، توانمندیها و مهارتهای خود را به کار گرفته و نقش مؤثر و هدفمندی در جامعه ایفا کنند.
با وجود برخی موارد استثنایی و محدود، زنان میتوانند بدون نگرانی از موانع جدی در فعالیتهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حضور فعال داشته باشند و این امر به رشد و توسعه فردی و اجتماعی آنان کمک میکند. در مجموع، میتوان نتیجه گرفت که زنان ایرانی امروز از حمایتهای قابل توجه حقوقی و اجتماعی برخوردارند و این حمایتها امکان حضور فعال، مؤثر و هدفمند آنان در جامعه را فراهم کرده است. البته همچنان توجه به رفع محدودیتهای جزئی و سلیقهای و تأکید بر اجرای دقیق قوانین حمایتی میتواند این فضا را برای زنان بیش از پیش تقویت کند.
ایکنا ـ آینده فعالیتهای اجتماعی و سیاسی زنان را در ایران چگونه میبینید؟
نقش زنان در جامعه ایران طی سالهای پس از انقلاب اسلامی نشان دهنده رشد و توسعه چشمگیر آنان در حوزههای علمی، اجتماعی و سیاسی است. بانوان ایرانی توانستهاند در عرصههای تخصصی و اجتماعی به شکلی فعال و مؤثر حضور یابند و در بسیاری از حوزههای علمی، سیاسی و فرهنگی درخشندگی و اثرگذاری قابل توجهی داشته باشند. همانگونه که رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز بارها تأکید کردهاند، بانوان دانشمند و متخصص امروز ایران در بالاترین سطح علمی و اجتماعی قرار دارند و سهم قابل توجهی در پیشرفتهای ملی و بینالمللی ایفا میکنند. برای مثال در حوزههایی مانند انرژی هستهای، فناوریهای پیشرفته، علوم پزشکی و تحقیقات علمی حضور زنان بهطور مشهود و برجسته است. در پروژهها و مراکز علمی کلان نیز همواره تعداد قابل توجهی از زنان فعال و تأثیرگذار حضور دارند. این حضور نه تنها نشان دهنده توانمندی علمی بانوان، بلکه بیانگر نقش مؤثر آنان در فرآیند تصمیمگیری و پیشبرد اهداف ملی است.
برای نمونه، در بسیاری از پروژههای تحقیقاتی و فنی حضور دو تا سه بانوی متخصص و دانشمند در تیمهای کلان به یک امر رایج تبدیل شده است و نقش آنان در تحقق اهداف علمی و فناوری کشور انکارناپذیر است. تجربه شخصی و تاریخ معاصر نشان میدهد که شرایط کنونی تفاوت قابل توجهی با دوران پیش از انقلاب دارد. در آن زمان زمینههای رشد علمی، اجتماعی و فرهنگی برای بانوان محدود و نامطلوب بود. مدارس و دانشگاهها محیطهای امن و مناسب برای یادگیری و شکوفایی استعدادها فراهم نمیکردند و محدودیتها و ناهنجاریهای اجتماعی مانع حضور مؤثر زنان در عرصههای علمی و آموزشی بود. بسیاری از بانوان محصل با مشکلات جدی اخلاقی و اجتماعی مواجه بودند و فرصتهای رشد و پیشرفت علمی به شکل جدی محدود بود. این شرایط جلوهای از فقدان حمایتهای قانونی و اجتماعی مؤثر برای زنان در دوره قبل از انقلاب بود.
آینده فعالیتهای اجتماعی و سیاسی زنان در ایران هموار، روشن و مبتنی بر توانمندی، مهارت و حمایتهای قانونی و فرهنگی است و حضور مؤثر آنان در جامعه نه تنها استمرار خواهد داشت، بلکه با گسترش فرصتها و افزایش تخصص و اعتمادبهنفس، ارتقای بیشتری نیز خواهد یافت
با پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی شرایط به شکل بنیادین تغییر یافت. امروز هر بانویی که خواهان دستیابی به بالاترین سطح علمی و تخصصی است، میتواند بدون محدودیتهای گذشته مسیر رشد و پیشرفت را طی کند. زنان توانمند میتوانند در رشتههای مختلف علمی، فناوری، سیاسی و فرهنگی حضور یابند و نقش مؤثر و برجستهای در جامعه ایفا کنند. این دستاوردها و فرصتها نتیجه نگاه حمایتی و خردمندانه رهبر معظم انقلاب است که جایگاه زن را مطابق آموزههای اسلامی تبیین کرده و زمینههای لازم برای حضور فعال و اثرگذار آنان در تمام عرصهها را فراهم کرده است.
با توجه به این واقعیتها میتوان آینده فعالیتهای اجتماعی و سیاسی زنان در ایران را بسیار روشن و امیدوارکننده ارزیابی کرد. بانوان نه تنها در عرصههای علمی و تخصصی، بلکه در تصمیمگیریهای اجتماعی و سیاسی نیز میتوانند نقش برجستهای داشته باشند. حضور فعال آنان در این حوزهها با حمایتهای مستمر رهبری و فراهم بودن بسترهای قانونی، حقوقی و فرهنگی، روزبهروز تقویت خواهد شد. این روند نشاندهنده افق روشن رشد، پیشرفت و ارتقای بانوان ایرانی است و نویدبخش نسل جدیدی از زنان توانمند، متخصص و اثرگذار در سرنوشت علمی، اجتماعی و سیاسی کشور است.
در مجموع، میتوان گفت که آینده فعالیتهای اجتماعی و سیاسی زنان در ایران هموار، روشن و مبتنی بر توانمندی، مهارت و حمایتهای قانونی و فرهنگی است و حضور مؤثر آنان در جامعه نه تنها استمرار خواهد داشت، بلکه با گسترش فرصتها و افزایش تخصص و اعتمادبهنفس، ارتقای بیشتری نیز خواهد یافت. این چشمانداز بیانگر رشد مستمر بانوان ایرانی و نقش کلیدی آنان در تحولات علمی، اجتماعی و سیاسی کشور است.
انتهای پیام
