پیشگامی حوزه علمیه در ایجاد هیئات ایمانی

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایی‌نژاد؛ رئیس پژوهشکده زن و خانواده حوزه علمیه، امروز، 13 مردادماه در نشست علمی تربیتی «وقایع روز در بستر آینده‌نگری» گفت: آمریکای جدید کمتر از 250 سال است که تشکیل شده است؛ گروهی به سرخ‌پوستان حمله کرده و تمدن خود را بر روی خشونت و وحشی‌گری علیه سرخ‌پوستان ایجاد کردند؛ همین آمریکا امروز هم در بحران‌های اجتماعی، فرهنگ خود را نشان می‌دهد یعنی به محض بروز یک بحران فروشگاه‌ها را غارت می‌کنند. 

 

وی افزود: جامعه‌ای که مبتنی بر مواسات، خیرات اجتماعی و همیاری اجتماعی بنا شده است در بحران‌ها هم این مسئله را بروز می‌‌دهد، همچنین فرهنگ عیاران و پهلوانان، فرهنگ همیاری بین زنان روستایی و فرهنگ عشق به اهل بیت(ع) در بحران‌ها بروز می‌یابد؛ که نمونه‌های آن را در حوادث طبیعی چون سیل، زلزله و پاندمی کرونا در کشورمان شاهد بودیم. 

 

زیبایی‌نژاد با بیان اینکه اگر راهبران تربیتی ظرفیت‌های فرهنگی کشور را بشناسند می‌تواند بر مبنای آن این ظرفیت را غنی‌سازی و تقویت کنند، به هدف تربیت اشاره و اظهار کرد: شما سند حوزه علمیه و آموزش و پرورش را ملاحظه کنید، خواهید دید عمدتا بر تربیت فرد مؤمن انقلابی استوار است در حالی که هدف از تربیت، هم فرد و هم اجتماع است.

 

استاد حوزه علمیه خواهران با بیان اینکه تربیت آمده است تا انسجام اجتماعی را حول اهدافی ایجاد کند اضافه کرد: غربی‌ها می‌خواستند از جامعه سنتی به سمت مدرن بروند لذا دولت ملت ایجاد کردند و نام مردم را شهروند نهادند؛ در این سیستم، فرهنگ عمومی به این سمت می‌رود که خانواده نقشی ندارد، یکطرف مردم و طرف دیگر دولت است.

 

 

وی افزود: وقتی در جمهوری اسلامی مسئله ما تربیت فرد مؤمن انقلابی با صفات دیگر است یعنی شکل‌دهی نظام اجتماعی مدنظر ما نیست. در ادبیات اهل بیت(ع) شکل‌دهی به جامعه ایمانی از اهداف مهم است لذا بحث ولایت، امامت و امت مطرح است؛ این رابطه بین مردم و امام رابطه توحیدی، مبتنی بر عاطفه و محبت است؛ در این رابطه اقتدار ادراک‌شده، از سوی مردم است یعنی براساس پیوند قلبی، ایمانی و محبت از ائمه(ع) تبیعت می‌کنند.

 

رئیس پژوهشکده زن و خانواده حوزه علمیه خواهران ادامه داد: رابطه دیگر هم به تعبیر آقای قنبریان ولای اجتماعی  و به تعبیر آیت‌الله شاه‌آبادی رشته اخوت است. رابطه مؤمنین در اجتماع باید براساس پیوند برادری باشد یعنی محبت ضرب در مسئولیت و مواسات و ایثار و ...؛ دختر بی‌حجاب هم چون مؤمن است باید امر به معروف و نهی از منکر به او توأم با محبت و برادری باشد؛ درحال حاضر اگر امر به معروف و نهی از منکر جواب نمی‌دهد زیرا مبتنی بر محبت و احترام و  دلسوزی نیست.  

 

وی بیان کرد: آموزه‌های دینی مملو از آموز‌ه‌هایی است که قصد دارد جامعه ایمانی بسازد؛ تکلیف مؤمنین نسبت به همدیگر را بیان کرده است؛ مؤمن باید نسبت به دیگری طوری باشد که نسبت به مسائل و مشکلات هم‌نوع خود دغدغه داشته باشد؛ این مشی و روش دوران نبی مکرم(ص) در پیوند بین انصار و مهاجرین رقم خورد/ به تعبیر سعدی؛ «چو عضوی به درد آورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار». همچنین در روایت آمده است «مؤمنین مانند اعضای یک پیکر هستند که اگر به بخشی آسیب رسید بخش دیگر هم آسیب خواهد دید».

 

وی با بیان اینکه ساخت اجتماع بزرگ ایمانی نه اجتماع مؤمنان، هدف اهل بیت(ع) است افزود: جامعه ایمانی یعنی اینکه نه صرفا مؤمنان کنار همدیگر باشند بلکه اجتماع مؤمنانه شکل بگیرد؛ برخلاف ان جی اوها که دنبال اعتبار اجتماعی هستند جامعه ایمانی، براساس ایمان و توحید شکل می‌گیرد.  

 

زیبایی‌نژاد تصریح کرد: روایات فراوانی در اصول کافی وجود دارد مبنی بر اینکه، به دیدار همدیگر بروید تا پیوندهای شما عمیق شود نه اینکه به یک سلام کردن بسنده کنید؛ گروه راه بیندازید آن هم بر مبنای احیای امر اهل بیت(ع)؛ مذاکرات علمی پیرامون احادیث ما داشته باشید و احادیث ما را برای همدیگر بخوانید زیرا باعث پیوند شما می‌شود. هرقدر آموزه‌های اهل بیت(ع) بیشتر محور قرار گرید، انسجام و وحدت اجتماعی هم بیشتر خواهد شد.

 

استاد حوزه خواهران با بیان اینکه گروهی از روایات بر تشکیل اجتماع ایمانی و ثواب آن و جلب نظر خدا تأکید دارد، تصریح کرد: امام صادق(ع) فرمودند وقتی گروه سه نفره یا بیشتری از مؤمنان کنار هم قرار می‌گیرند به تعداد آن‌ها ملائکه هم می‌آیند و اگر دعا و استعاذه کنید آن‌ها هم همراه شما دعا و استعاذه می‌کنند و اگر حاجتی بطلبید آن‌ها هم شفیع شما خواهند شد. اما اگر گروهی جمع منکرین را شکل دادند؛ اگر سه نفر یا بیشتر از این افراد کنار هم جمع شوند ده برابر آن‌ها شیاطین جمع خواهند شد.

 

وی افزود: در برخی روایات آمده است، قلب انسان نیازمند احیاء است لذا روایات و قرآن، قلب مؤمن را احیا می‌کنند؛ امام کاظم(ع) فرمودند: «برای شیطان و لشکریانش چیزی مرگ‌بارتر از این نیست کسانی که به برکت ایمان با هم برادر شده‌اند در دیدارشان با هم مذاکره علمی کرده و روایات اهل بیت(ع) را بیان می‌کنند؛ اگر این اتفاق رخ دهد شیطان از شدت ناراحتی فریاد می‌زند و همه ملائکه الهی او را لعنت می‌کنند»، یعنی شیطان در اجتماع ایمانی نفوذ ندارد. 

 

رئیس پژوهشکده زن و خانواده بیان کرد: دختر ما اگر عضو یک گروه باشد که همه محجبه باشند در این مقوله تنها نمی‌ماند که با یک تمسخر جا بزند و عقب‌نشینی کند ولی اگر تنها به محیطی برود که دیگران همراه او نیستند عقب‌نشینی می‌کند؛ نسل جدید که به آن‌ها ضد می‌گویند، مسئله‌شان لذت لحظه‌ای، فردیت و بدن‌مندی خودشان هست و آرمان اجتماعی ندارند و امر اجتماعی برای آنها اولویت نیست.  

 

وی اضافه کرد: در مدینه نبوی که 200 هزار جمعیت داشت دو هزار نفر هم شیعه بودند لذا اکثریت فرهنگ برگرفته از بنی‌عباس و امویان به دیگران منتقل می‌شد و در چنین شرایطی ائمه(ع) برای حفظ جمعیت ایمانی اقلیت شیعه، تأکید می‌کردند. امام باقر(ع) که در اوج قدرت بنی‌امیه است فرمودند: «آیا با هم خلوت می‌کنید و احادیث ما را می‌خوانید و آنچه را می‌خواهید آزادانه با هم بگویید؟» این نشان می‌دهد این جوامع ایمانی از ترس حکام جور مخفیانه تشکیل می‌شد. امام فرمودند دوست داشتم در مجالس شما باشم و رایحه و بوی شما را استشمام کنم. 

 

استاد حوزه خواهران خطاب به طلاب خواهر گفت: آیا مدرسه علمیه شما جامعه ایمانی است و خواهر همدیگر هستید و اگر مشکلی برای یک نفر ایجاد شود آن را حل می‌کنید؟ نظام آموزشی ما محوریت خود را براساس دانش و اطلاعات  بنا گذاشته است لذا آنطور که مدنظرمان است تربیت صورت نمی‌گیرد؛ باید حواسمان باشد در جنگ 12 روزه خداوند خیلی به ما کمک کرد و باید به مسائلی که باعث انسجام و پیوند اجتماعی مردم شد توجه کنیم درغیر اینصورت گسست‌ها می‌تواند خطرآفرین باشد؛ ما به عنوان حوزه علمیه بیشتر باید در این زمینه نقش ایفا کنیم و خودمان، خودمان را نقد کنیم تا کسانی از بیرون ما را نقد نکنند. باید در ایجاد تشکل و هیئات ایمانی پیشقدم باشیم.

 

زیبایی‌نژاد با بیان اینکه جوانان ما حول مداحان جمع می‌شوند ولی سراغ روحانی مسجد نمی‌روند اظهار کرد: ما دین را از زاویه شریعت و فقه به مردم بیان می‌کنیم و لذت ایمان را به آنان نمی‌چشانیم و حال ایمانی به آنان نمی‌دهیم ولی مداح دنبال امر و نهی نیست؛ جوان در هیئت کنشگر است ولی در سخنرانی روحانی، مصرف‌کننده است، بنابراین باید به آنان نقش داده شود.