از سوده همدانیه تا بانوان مقاوم امروز؛ پاسداشت نقش زنان در مقاومت

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین آرش رجبی، معاون فرهنگی حوزه علمیه خواهران، ۲۹ آذرماه در نشست خبری تشریح برنامه‌های شعر مقاومت «سوده» با بیان اینکه شعر یکی از رسانه‌های مورد تأکید اهل بیت(ع) بوده و هست، گفت: تعداد زیادی از زنان شاعر در طول تاریخ توانسته‌اند با استفاده از این ابزار، زیباترین مفاهیم را به مخاطبان منتقل کنند؛ ازاین‌رو این موضوع ما را بر آن داشت تا با همکاری ستاد راهبری شعر و ادب حوزه علمیه، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و جامعه‌الزهرا(س)، کنگره شعر سوده همدانیه را برگزار کنیم.

وی افزود: ایشان از تابعین و از شیعیان مخلص حضرت علی(ع) بود و با زبان شعر به دفاع از ولایت پرداخت و از پیشگامان شعر مقاومت در صدر اسلام محسوب می‌شود؛ ازاین‌رو برای پاسداشت مقام این بانو و تداوم مقاومت در میان زنان، این کنگره به نام وی برگزار خواهد شد و علاقه‌مندان تا پایان دی‌ماه می‌توانند آثار خود را ارسال کنند.

همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین رضا عبدالله‌زاده، دبیر اجرایی کنگره، در سخنانی با بیان اینکه در حوزه مقاومت و در میان هنرها، شعر مورد توجه مقام معظم رهبری است، گفت: ایشان سالانه شعرا را گرد هم می‌آورند و به ترویج این موضوع می‌پردازند و معتقدند شعرا می‌توانند میدان‌دار عرصه فرهنگی کشور باشند.

وی افزود: پس از جنگ ۱۲ روزه، در فضای فرهنگی و گفتمانی نیازمند ابزاری چون شعر برای تقویت فرهنگ مقاومت بوده و هستیم؛ ازاین‌رو مقدمات برپایی این کنگره پس از جنگ ۱۲ روزه آغاز شد. در ابتدا تصمیم داشتیم آن را در سطح کشور برگزار کنیم، اما به علت گستردگی گفتمان مقاومت، نخستین کنگره را در سطح بین‌المللی و برای پیروان همه ادیان و تمامی حامیان مقاومت در سراسر جهان برگزار می‌کنیم.

عبدالله‌زاده افزود: در جریان غزه، افراد زیادی در دنیا با نگاهی بین‌المللی و فارغ از دین و ملت خاصی، جنایات اسرائیل را محکوم کردند و این امر فرصتی برای نشر حقایق است. جامعه‌المصطفی نیز با توجه به برخورداری از بُعد بین‌المللی، در برپایی این کنگره با ما همکاری دارد.

برگزاری چندزبانه کنگره در گستره بین‌المللی

دبیر اجرایی کنگره با تأکید بر اینکه مسئله مقاومت به لحاظ جنسیتی فراگیر است، اظهار کرد: با این حال، به نظر می‌رسد توجه کمتری به زنانِ مقاومت و زنان مقاوم شده است؛ ازاین‌رو عنوان کنگره به نام یکی از زنان مقاوم تاریخ انتخاب شده است.

مدیرکل شبکه‌سازی معاونت فرهنگی تبلیغی حوزه علمیه خواهران کشور بیان کرد: این کنگره به چند زبان از جمله انگلیسی، عربی، فارسی، اردو و ... برگزار خواهد شد و نشست‌هایی نیز در ارتباط با این کنگره برپا می‌شود و خروجی آن خدمت مقام معظم رهبری ارائه خواهد شد. همچنین اختتامیه کنگره در دهه فجر برگزار می‌شود.

عاطفه جوشقانیان، دبیر علمی کنگره، نیز در سخنانی با بیان اینکه بانوان همواره از مهم‌ترین پایه‌گذاران حرکت‌های اجتماعی بوده‌اند، گفت: ازاین‌رو تصمیم گرفتیم کنگره را با موضوع مقاومت و با تمرکز بر نقش بانوان برگزار کنیم.

وی افزود: گرچه موضوعات کنگره گسترده است، اما امتیازات ویژه داوری به موضوعات کمتر پرداخته‌شده تعلق خواهد گرفت؛ به‌ویژه بانوان مقاومی همچون شیرین ابوعاقله، ام‌علا و بنت‌الهدی صدر، همچنین مادر سردار سلیمانی که نقش مهمی در تربیت این مرد بزرگ داشته است.

استمرار مقاومت با زنان

معاون فرهنگی جامعه‌الزهرا(س) اظهار کرد: در دوره جاهلیت، شعر ابزاری برای لاابالی‌گری بود، اما پس از اسلام نقش محوری در ترویج فضائل و ارزش‌های دینی پیدا کرد که نمونه بارز آن در کربلا و در جریان رجزخوانی مشاهده می‌شود.

وی افزود: حضرت آقا نیز بر این موضوع تأکید فراوانی دارند و از دوره نوجوانی مخاطب جدی شعر بوده‌اند. ایشان در دیدار با شاعران فرموده‌اند هنر همواره تأثیرگذار است، اما شعر چیز دیگری است. از منظر ایشان، شعر باید دارای دو ویژگی باشد که مهم‌ترین آن جریان‌سازی است. همچنین تأکید دارند که حکمت، اخلاق و معنویت حتماً باید در شعر حضور داشته باشد و نسبت به وادادگی سیاسی در شعر هشدار داده‌اند که این موضوع باید در این کنگره نیز مورد توجه قرار گیرد.

وی تأکید کرد: ادبیات مقاومت پلی میان ایده ناب ایستادگی و قلب مردم است و شاعر می‌تواند آینده را باورپذیر و گذشته را بازآفرینی کند تا ملت در برابر همه فشارها توان ایستادگی داشته باشد؛ چراکه جنگ امروز، جنگ روایت‌هاست و شاعران و مداحان در خط مقدم این میدان قرار دارند.

انفعال در سیاستگذاران فرهنگی

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدسلمان علوی، دبیر ستاد راهبری شعر و ادبیات حوزه، در سخنانی با بیان اینکه رهبر انقلاب و جریان سیاسی و اجتماعی دارای پیوست ادبی بوده است، گفت: در سالیان اخیر و با فراگیری رسانه و فضای مجازی، نوعی انفعال در میان برخی سیاست‌گذاران فرهنگی مشاهده شد؛ چراکه گمان می‌کردند این رسانه‌ها می‌توانند جایگزین شعر و ابیات شوند، در حالی که شعر منبع محتوایی و حتی فرمی رسانه به شمار می‌آید.

وی افزود: اگر از ادبیات و شعر عقب‌نشینی کنیم و در این عرصه کوتاهی داشته باشیم، به معنای عقب‌نشینی از مرزهای فرهنگی و هویتی خود به نفع مرزهای فرهنگی مهاجم و دشمنان است. اگر امروز می‌بینیم نظام‌های استعماری از یک شاعر زن معترض در سودان حمایت همه‌جانبه می‌کنند، نشان‌دهنده تأثیر شعر و ادبیات است و در سوی دیگر، وقتی دختری ۱۷ ساله در بحرین شعر می‌گوید، او را زندانی می‌کنند.

وی تأکید کرد: نمی‌گویم از قالب‌های دیگر هنری صرف‌نظر کنیم، اما نباید از شعر غفلت شود. همچنین نمی‌گویم اهمیت شعر از سخنرانی، منبر و حدیث بیشتر است، اما شعر منبع و بستری مهم برای انتقال آموزه‌های دینی، روایی و دیگر مفاهیم است. در دوران مشروطه، انقلاب و دفاع مقدس نیز شاهد اثرگذاری شعر بوده‌ایم و در واقعه کربلا نیز چند شاعر بانو به سرودن شعر پرداختند.

دبیر ستاد راهبری شعر و ادبیات حوزه علمیه بیان کرد: در جریان‌های اجتماعی و سیاسی شیعه، حوزه و روحانیت همواره پیشگام بوده‌اند و امیدوارم نشان این کنگره نیز با پیشتازی حوزه علمیه خواهران به یک «ویژند» جهانی تبدیل شود.

انحراف از امامت با تمسک به خلافت

حجت‌الاسلام اسلامی، نماینده سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، نیز در سخنانی گفت: در فضای جامعه اسلامی از صدر اسلام دو مسیر شکل گرفت؛ یکی خلافت و دیگری امامت و از آنجا که پس از وفات پیامبر(ص) جریان خلافت غلبه پیدا کرد، مشکلات و بدبختی‌های مسلمانان نیز آغاز شد.

وی با بیان اینکه امروز ایران پرچم‌دار امامت در سطح جهان است، اظهار کرد: نقش زنان و مقاومت، به‌عنوان عنصری ذاتی در تشیع، در نیمکره غربی و کشورهای غربی بسیار پررنگ است و شیعیان در این مناطق به نام جمهوری اسلامی ایران شناخته می‌شوند.

اسلامی بیان کرد: در حوزه شعر مقاومت، این کشورها روحیه بالایی در مقابله با ظلم، کودک‌کشی و جنایات اسرائیل دارند و آزادگان جهان در برابر استعمار ایستادگی می‌کنند.

وی در پایان تأکید کرد: حوزه علمیه خواهران ظرفیت عظیمی دارد که آن‌گونه که شایسته است مورد استفاده قرار نگرفته، در حالی که می‌توان با بهره‌گیری از توان بانوان، نقش مهمی در جریان‌سازی مثبت در جهان ایفا کرد.