
به گزارش ایکنا به نقل از گاردین، دارالتقوی، قدیمیترین کتابفروشی اسلامی پس از چهار دهه فعالیت فرهنگی با خطر تعطیلی مواجه است.
این کتابخانه از زمان تأسیس، به فضایی باز برای گفتوگوی فرهنگی و تحقیقات علمی و مکانی برای ملاقات دانشجویان و روشنفکران مسلمان و بریتانیایی تبدیل شده است.
این کتابفروشی که قدیمیترین کتابفروشی اسلامی مستقل در بریتانیا به شمار میرود، در نزدیکی خیابان معروف بیکر در قلب لندن، در وضعیتی بحرانی قرار دارد که پس از نزدیک به چهل سال حضور فرهنگی، مذهبی و روشنگرانه، تداوم کار آن را تهدید میکند.
این کتابخانه که در سال ۱۹۸۵ توسط ناشر مصری، سمیر العطار، تأسیس شد، صرفاً یک مغازه فروش کتابهای اسلامی نبود. دارالتقوی از زمان تأسیس، به فضایی باز برای گفتوگوی فرهنگی تبدیل شد. مأموریت این نهاد فراتر از فروش کتاب بود و اندیشه اسلامی میانهرو را منتشر و فرهنگ مطالعه و تفکر را در زمانی که نشریات جدی در حوزه عمومی بریتانیا کمیاب بودند، ترویج میکرد.
از زمان مرگ بنیانگذار آن در سال ۲۰۲۲، همسرش، نورا العطار، یک بریتانیایی که در لیدز به اسلام گرویده است، با وجود چالشهای مالی فزاینده، مدیریت کتابفروشی را بر عهده گرفته است. نورا، ۶۹ ساله، میگوید که دارالتقوی با کمک مردم شروع به کار کرد و به وامهای بانکی متکی نبود. او تأکید میکند که این کتابفروشی اکنون به یک کمپین تأمین مالی فوری برای جمعآوری ۲۵۰۰۰ پوند برای پوشش اجاره و هزینههای عملیاتی نیاز دارد، در حالی که فروش کاهش یافته و هزینههای عملیاتی در یکی از گرانترین شهرهای جهان افزایش یافته است.
از نظر تاریخی، کتابفروشی دارالتقوی یک مؤسسه فرهنگی برجسته در صحنه اسلامی بریتانیا بوده است. از زمان تأسیس، این کتابفروشی طیف گستردهای از کتابها را در زمینههای عقاید، اندیشه و سیاست اسلامی و همچنین ترجمههای معتبر قرآن کریم به چندین زبان اروپایی و نشریات فرهنگی برای کودکان و نوجوانان ارائه داده است.
این کتابفروشی همچنین محل مراجعه مکرر بازدیدکنندگان مسجد مرکزی لندن در نزدیکی آن بود و از روشنفکران، واعظان و محققان از سراسر جهان اسلام، در مکانی که محل تعامل فرهنگی بین شرق و غرب بود، استقبال میکرد.
با این حال، تحولات دیجیتالی که در دهه گذشته بر صنعت نشر و توزیع تأثیر گذاشته است، این نهاد را نیز در امان نگذاشته است. با گسترش کتابهای الکترونیکی و فروشگاههای مجازی، تعداد مشتریان به تدریج کاهش یافته است. یکی از کارمندان کتابفروشی که از سال ۱۹۹۶ در آنجا مشغول به کار است، میگوید: مردم به صورت آنلاین مطالعه میکنند، بنابراین خرید آنها از ما کاهش یافته است.
یک مشتری مالزیایی ساکن بریتانیا گفت: دارالتقوی فقط یک کتابخانه نیست؛ بلکه دیگ جوشانی از دانش و ارتباطات است و تعطیلی آن ضرری مهم خواهد بود.
در واقع، بحران دارالتقوی نمونه کوچکی از تحولاتی است که مؤسسات فرهنگی اسلامی در اروپا متحمل شدهاند. چالش اصلی دیگر تأمین کتاب نیست، بلکه حفظ این فضا به عنوان یک نهاد فرهنگی زنده است که محیطی برای برخوردها و تعاملات انسانی و فکری فراهم میکند. این کتابخانه نمادی از خاطره مسلمانان در بریتانیا و مکانی فرهنگی بوده و هست که در شکلگیری گفتمان اسلامی متعادل و باز بریتانیایی نقش داشته است.
امروزه، این بنای تاریخی فرهنگی بر سر یک دوراهی قرار دارد: یا کمپینهای حمایتی جامعه برای حفظ آن به عنوان یک چراغ فکری در پایتخت بریتانیا به ثمر خواهد نشست، یا نام آن به فهرست طولانی مؤسسات فرهنگی مستقلی اضافه خواهد شد که در سکوت تحت فشار اقتصاد دیجیتال و انزوای اجتماعی مدرن ناپدید شدهاند.
در میان گذشتهای باشکوه و حال نگرانکننده، دارالتقوی همچنان گواهی بر چهار دهه کار فرهنگی اسلامی در اروپا و نیاز مبرم جوامع مسلمان به کشف مجدد نقش مؤسسات فرهنگی به عنوان پلهای هویت و گفتوگو است.
انتهای پیام