حجتالاسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفتوگو با ایکنا به مناسبت هفته پژوهش درباره مهمترین آفت و چالش پژوهش در فضای دانشگاهی و حوزوی گفت: بخشی از چالشهای گذشته به این موضوع برمیگشت که پژوهشها با میدان عمل و نیاز واقعی کشور ارتباط کافی نداشت؛ حتی پژوهشهای بنیادی نیز باید نسبتی با نیازهای ملی داشته باشند، نه اینکه صرفاً پژوهشهای کاربردی مدنظر باشند.
وی افزود: گاهی پژوهشگران در عالم ذهنی خود تحقیق میکنند، در حالی که مسائل اصلی کشور در میدانی دیگر جاری است، بنابراین آنها باید به مسائل روز کشور توجه و براساس نیازهای واقعی جامعه تحقیق کنند.
حجتالاسلام خسروپناه به ضرورت پیوند پژوهشها با نیازهای اجتماعی و اقتصادی کشور تأکید کرد و گفت: این ارتباط نه تنها به بهبود کیفیت پژوهشها کمک خواهد کرد، بلکه میتواند به حل مشکلات جامعه نیز منجر شود. برای مثال، پژوهش در حوزههای بهداشت و درمان باید متناسب با نیازهای بهداشتی مردم طراحی و اجرا شود تا نتایج آن به واقعیتهای ملموس بازگردد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اهمیت پژوهشهای میانرشتهای تصریح کرد: چالشهای پیچیده کشور نیازمند همکاری بین رشتههای مختلف علمی است. پژوهشگران باید توانایی ایجاد ارتباط و همکاری با رشتههای دیگر را داشته باشند تا بتوانند از ظرفیتهای گوناگون علمی بهرهبرداری کنند. این رویکرد نه تنها میتواند کیفیت پژوهشها را ارتقا دهد، بلکه راهکارهای نوآورانهتری برای حل مسائل کشور ارائه خواهد داد.
وی در ادامه به نقش شورای عالی انقلاب فرهنگی در بهرهبرداری از نتایج یافتههای پژوهشی در سیاستگذاریهای کلان اشاره کرد و گفت: اگر تصمیمی پشتوانه پژوهشی نداشته باشد، موفق نخواهد بود؛ از این رو یکی از کارهای مهمی که شورای عالی انقلاب فرهنگی در بررسی و تصویب اسناد جدید پیش گرفته است، اصلاح همین نگرش و ایجاد پیوند بین پژوهش و نیازهای واقعی است تا این یافتهها مورد استفاده قرار گیرد.
پژوهش و هوش مصنوعی
حجتالاسلام عبدالحسین خسروپناه تصریح کرد: در حوزه هوش مصنوعی، در حالی که سال گذشته تقریباً هیچ پلتفرم داخلی چشمگیری نداشتیم، امروز شاهد شکلگیری چندین پلتفرم ملی هستیم. این دستاوردها حاصل پیگیریهای مستمر و معطوف به عمل در سطح عالی ریاست جمهوری است. نکته کلیدی دیگر، همگام شدن با تحولات سریع جهانی است. از لحاظ حوزه علم و فناوری، تقریباً بهروز هستیم و «نقشه جامع علمی کشور» را بازنویسی و بازنگری کردهایم به گونهای که تمام مرزهای دانش را پوشش داده و در نظر گرفته است. البته تهیه و بازنگری این سند فرآیندی زمانبر بود و حدود ۱۴ سال به طول انجامید.
وی تأکید کرد: با توجه به شتاب پیشرفتها، چنین اسنادی باید هر ۵ سال یکبار بهروزرسانی شوند تا نقشه جامع علمی کشور همواره روزآمد باشد و امیدوارم این سند بازنگریشده، به خوبی اجرایی شود.
وی تأکید کرد: مهمترین مسئله در مسیر اجرای اسناد، تخصیص بودجه لازم توسط دولت است. باید توجه داشت این بودجهها صرفاً هزینه نیستند، بلکه سرمایهگذاریهایی هستند که نتیجه آنها رشد اقتصاد دانشبنیان، کاهش مهاجرت نخبگان و کاهش بسیاری از واردات از طریق حل مسائل کشور با اتکا به علم داخلی خواهد بود و این امر نشانهای از بلوغ است و اگر در تمام بخشهای اجرایی کشور نهادینه شود، بسیاری از مشکلات کشور حل خواهد شد.
انتهای پیام