اسلام فراتر از تئوری‌ها و توصیه‌هاست و حکمرانی مهدوی جامعیت جهانی دارد
استاد حوزه و دانشگاه با تأکید بر کارآمدی دین اسلام در همه عرصه‌ها و تفاوت بنیادین آن با سکولاریسم، گفت حکمرانی مهدوی نظامی فراگیر و جهانی است که از هر نظریه و توصیه‌ای فراتر می‌رود.
به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام و المسلمین میثم امرودی، مشاور فرهنگی وزیر امور خارجه در نشست علمی «حکمرانی زمینه‌ساز و سیاست خارجی و بین الملل» که در سالن شهید سپهبد سلیمانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد، با تأکید بر اهمیت شناسایی مولفه‌های تمدن اظهار کرد: تمدن‌ها از طریق شاخصه‌ها و ویژگی‌های خاص خود قابل تمایز هستند، در طول تاریخ ایران، تمدن‌های گوناگونی شکل گرفته‌اند که هر یک با شخصیت‌ها و مفاهیم برجسته خود شناخته می‌شوند.
وی افزود: در قرن چهاردهم، شخصیت‌هایی همچون شهید مطهری در حوزه فقه و مبانی اسلامی، شهید بهشتی در مدیریت دینی جامعه، شهید رجایی و شهید رئیسی در عرصه مدیریت کارآمد، و شهید کاظمی و شهید قاسم سلیمانی در حوزه قهرمانی و جهاد، نمونه‌های برجسته‌ای هستند که این تمدن را معرفی می‌کنند. همچنین، امام خمینی به عنوان بنیان‌گذار انقلاب اسلامی، نماد و شاخص اصلی این تمدن است.
حجت‌الاسلام والمسلمین امرودی خاطرنشان کرد: اگر قرار باشد صد سال آینده درباره این تمدن سخن گفته شود، بدون شک حضور شخصیت حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان یکی از ارکان اصلی این تمدن برجسته خواهد بود و علیرغم تبلیغات و هجمه‌های ضدانقلاب در طول چهار دهه گذشته، این تمدن همچنان پابرجاست و نشانه تربیت نسلی پویا و استوار است و امام خمینی در وصیت‌نامه خود تأکید داشته‌اند که بهترین مردم، حتی بهتر از زمان رسول‌الله، در عصر حاضر زندگی می‌کنند و این ادعا با عملکرد تاریخی به اثبات رسیده است.
استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به جایگاه مهدویت در تمدن اسلامی گفت: در بسیاری از تمدن‌ها موضوع مهدویت مطرح بوده، اما هرگز به عنوان پایه و بنیاد اصلی تمدن به شمار نرفته است. در تمدن نوین اسلامی، مفاهیمی، چون حجاب، شهادت‌طلبی، مقاومت و ولایت فقیه به عنوان شاخص‌های کلیدی شناخته می‌شوند و مهدویت نیز به عنوان یکی از مولفه‌های محوری این تمدن نقش برجسته‌ای دارد.
حجت‌الاسلام والمسلمین امرودی به چهار محور مهم در بحث حکمرانی مهدوی در عرصه بین‌الملل اشاره کرد و گفت: نخست، محتوای ادبیات بین‌الملل که باید متناسب با تحولات روز و متفاوت از محتوای رایج در محافل داخلی حوزوی و دانشگاهی باشد. دوم، شیوه‌های مناسب برای بستر‌سازی ظهور و تقویت حکمرانی مهدوی. سوم، شخصیت‌ها و نهاد‌های حقیقی و حقوقی که باید با ویژگی‌های خاص در این مسیر ایفای نقش کنند؛ و چهارم، شناخت دقیق مخاطبان حکمرانی مهدوی در سطح بین‌الملل و تفاوت آنها با مخاطبان داخلی.
حکمرانی مهدوی حکمرانی جهانی است و دین اسلام ظرفیت کامل اداره جهان را دارد
استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به پاسخ امام صادق درباره ظهور دین در تمام کره زمین، حکمرانی جهانی مهدوی را قطعی دانست و تأکید کرد که دین اسلام با ارائه کارنامه‌ای بی‌نظیر، توان اداره همه شئون زندگی جهانی را دارد.
حجت‌الاسلام و المسلمین امرودی تصریح کرد: زمانی از امام صادق درباره ظهور دین در سراسر جغرافیای کره زمین سؤال شد و امام در پاسخ به آیه «لقد کتبنا فی الزبور بعد الذکر ان الرض یث‌ها عبادی صالحون» بیان کردند که ظهور کامل دین اسلام زمانی اتفاق می‌افتد که فرزند و قائم از نسل ایشان قیام کند و آن هنگام تحقق آیه مزبور را خواهیم دید، بنابراین انقلاب مهدی (عج) قطعاً حکمرانی جهانی خواهد بود و نباید آن را محدود و کوچک شمرد.
وی افزود: یکی از سوالات مهم این است که آیا دین اسلام ظرفیت و کارآمدی لازم برای اداره جهان را دارد یا خیر؟ هر ادعایی نیازمند ارائه کارنامه است و دین اسلام ادعا می‌کند که کتابی است بدون شک و تردید برای هدایت متقین در همه شئون زندگی فردی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی. این ادعا بر پایه آیات مطلقی است که مخاطبان آن همه مردم جهان با هر تفکر و جایگاه اجتماعی هستند.
حجت الاسلام امرودی با اشاره به مفهوم مدیریت و حکمرانی گفت: بحث ما درباره تعریف دقیق مدیریت نیست، بلکه درباره طریقیت و ورود حکمرانی مهدوی به عرصه بین‌الملل است. هر چند بحث‌های زیادی در حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها مطرح شده و کتاب‌های فراوانی ترجمه و نوشته شده است، اما نخستین گام این است که بتوانیم کارنامه موفقی در حوزه مدیریت ارائه دهیم.
وی تصریح کرد: کارنامه بزرگی که می‌توان به آن اشاره کرد، کارنامه حضرت محمد مصطفی (ص) است که در بیست و سه سال در بدترین شرایط اجتماعی و سخت‌ترین جوامع متصلب و متعصب، بدون امکانات رسانه‌ای امروزی و با کمترین امکانات، توانست جامعه‌ای را هدایت کند که امروز هنوز دعوا بر سر رسالت خاتم انبیاست. این در حالی است که امکاناتی مانند میکروفون و سیستم‌های صوتی و سرمایشی که اکنون داریم در زمان پیامبر وجود نداشت و حتی تصور آن نیز ممکن نبود.
استاد حوزه ادامه داد: هیچ مدیر موفق بشری در طول تاریخ نمونه‌ای ندارد که ادعا کند حرف‌هایی که زده را خود عمل کرده و به اهدافش رسیده باشد؛ جز مکاتب الهی که خداوند ابتدا مصداق آن را معرفی کرده و آورندگان این مکاتب، خود مصداق‌های اولیه آن بوده‌اند. از این رو، دین اسلام کارنامه دارد و برنامه نیز دارد که همان ظهور حضرت حجت(عج) با تمام مولفه‌هایش است.
وی افزود: دشمنان و شیطان همه تلاش می‌کنند دست پر ما را خالی نشان دهند، اما واقعیت این است که دست ما پر است و برنامه ما نیز پرتر. حجت‌الاسلام امرودی تأکید کرد که ابتدا باید به این واقعیت‌ها نگاهی نقدی، عقلانی و عمومی داشت، هرچند در جامعه دو نگاه متفاوت وجود دارد؛ یک نگاه لائیک که اساساً اعتقادی به این مباحث ندارد و گروهی سکولار که ساحت فردی را از مسائل سیاسی و اجتماعی جدا می‌کنند.
اسلام فراتر از تئوری‌ها و توصیه‌هاست و حکمرانی مهدوی جامعیت جهانی دارد
استاد حوزه و دانشگاه با تأکید بر کارآمدی دین اسلام در همه عرصه‌ها و تفاوت بنیادین آن با سکولاریسم، گفت حکمرانی مهدوی نظامی فراگیر و جهانی است که از هر نظریه و توصیه‌ای فراتر می‌رود.
حجت‌الاسلام و المسلمین امرودی گفت: گاهی ما خود را مخالف سکولاریسم می‌دانیم، اما رفتارمان در عمل سکولاریستی است. او افزود اسلام نه تنها در مسائل اقتصادی بلکه در تمامی عرصه‌های زندگی حضوری فعال دارد و نمی‌توان آن را به توصیه‌های محدودی، چون عهدنامه‌های امیرالمؤمنین محدود کرد؛ حتی این توصیه‌ها را هم به‌درستی نمی‌شناسیم و هنوز ناتمام می‌دانیم.
وی تصریح کرد: برخی معتقدند اسلام تئوری حکمرانی دینی دارد که می‌توان آن را با نظریات فایول، ماکس وبر و دیگران مقایسه کرد، اما این نظر را نپذیرفته و تأکید کرد تئوری‌های انسانی مبتنی بر عقل محدود و گذرا هستند و با پیشرفت علم کهنه می‌شوند. اما دین اسلام، مبتنی بر وحی است؛ امری ابدی و جاودانه که هرچه علم پیشرفت کند، بیشتر کشف می‌شود.
وی با اشاره به اجتهاد گفت: اجتهاد کارآمدسازی دین نیست بلکه کشف و استنباط آن است. همان‌گونه که حضرت علی به میزان علم هر فرد مظلوم است، اسلام نیز به ظرفیت وجودی افراد وسعت می‌یابد و شخصیت‌های برجسته‌ای، چون علامه طباطبایی، استاد حسن‌زاده آملی و جوادی آملی از همین گستردگی به‌وجود آمده‌اند.
حجت الاسلام والمسلمین امرودی خاطرنشان کرد: دین اسلام را نمی‌توان در قالب تئوری‌های محدود انسانی گنجاند. ممکن است عملکرد ما کامل نباشد، اما این نقصان به اسلام مربوط نمی‌شود. مقام معظم رهبری نیز بار‌ها تأکید کرده‌اند که هنوز به جایگاه مطلوب دست نیافته‌ایم و این ضعف ناشی از ماست، نه از دین.
استاد حوزه علمیه افزود: اسلام و وحی در همه عرصه‌های زندگی حضور دارند و حکمرانی اسلامی جامع‌ترین نظام حکمرانی است که توان پاسخگویی به نیاز‌های بشر را دارد و برای ورود به عرصه بین‌الملل با معنایی فراتر از مفهوم فعلی آن، باید محتوای این حکمرانی را به‌دقت طراحی کنیم. انتخاب موضوع و محتوا مهمترین و دشوارترین گام است، چرا که در این زمینه دریایی از اندیشه، روایت، آیه و شعر وجود دارد که باید به‌خوبی چیده و ساماندهی شود.
گفتمان واحد جهانی، شرط لازم برای تحقق تمدن اسلامی و حکمرانی مهدوی است
استاد حوزه و دانشگاه تاکید کرد: نخستین گام در مسیر تحقق تمدن اسلامی و حکمرانی مهدوی، تولید گفتار و گفتمان واحدی است که اختلافات و پراکندگی‌های کنونی را پشت سر بگذارد.
حجت‌الاسلام و المسلمین امرودی ضرورت شکل‌گیری گفتمان واحد جهانی را مورد تاکید قرار داد و گفت: در زیارات آمده است سلام بر مهدی موعود که خداوند وعده داده است، «کلمه واحد» را ایجاد خواهد کرد. نخستین اقدام حضرت مهدی علیه‌السلام در ظهورشان، اتحاد کلمه و جمع‌کردن پراکندگی‌هاست. این همان کاری است که شیطان با ایجاد تفرقه و اختلاف میان مسلمانان مانع آن می‌شود.
مشاور فرهنگی وزیر امورخارجه افزود: امروزه حتی در میان علما و بزرگان اسلامی نیز اختلافات فقهی و نظری در موضوع رهبری و حکمرانی دیده می‌شود. رئیس تجمع علما به تازگی اذعان کرده است که علیرغم اختلافات، جمع‌بندی آنها این است که رهبر واحد جامعه اسلامی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای است.
استاد حوزه تصریح کرد: گفتمان واحد باید دارای ویژگی‌هایی باشد؛ نخست اینکه کلمات و مفاهیمی که در آن به کار می‌رود، حامل معانی عمیق و اثرگذار باشد. اساس دین بر «کلمه» است؛ همانند «لا اله الا الله» که اساس بهشت و جهنم محسوب می‌شود. بیعت امام حسین(ع) نیز بر کلمه استوار بود و امروز نیز تابعیت، شکل نوینی از بیعت است که باید به عنوان یک کلمه واحد و گفتمان مشترک پذیرفته شود.
وی ادامه داد:هنگامی که قصد داریم در عرصه جهانی سخن بگوییم، باید کلماتی بر زبان آوریم که برای همه جهان قابل فهم و پذیرش باشد و کشش لازم را داشته باشد. بسیاری از مفاهیم داخلی و شیعی، هرچند حقیقت و اوج دین هستند، اما در سطح بین‌الملل قابل فهم و پذیرش نیستند.
حجت‌الاسلام امرودی همچنین به نقش هوش مصنوعی در تولید محتوا اشاره کرد و افزود: امروز هوش مصنوعی در تولید محتوا بسیار مؤثر است و در برخی کشورها، ربات‌هایی با هدف ایجاد آشوب و اختلاف به کار گرفته شده‌اند؛ بنابراین ضرورت دارد محتوایی دقیق، حساب‌شده و متناسب با مخاطبان جهانی تولید شود.
استاد حوزه و دانشگاه تاکید کرد: برای رسیدن به گفتمان جهانی و تحقق حکمرانی مهدوی، باید زبان و محتوای خود را متناسب با نیاز‌ها و فهم مخاطبان جهانی تنظیم کنیم و اختلافات و پراکندگی‌ها را پشت سر بگذاریم.
انتهای پیام
