ضرورت امتگرایی و نقش مجمع تقریب در حفظ جامعه اسلامی
دبیرکل سابق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، در همایش علمی «جایگاهشناسی تقریب در شرایط کنونی» در قم تأکید کرد: تقریب تنها یک موضوع اخلاقی نیست، بلکه سد بزرگ فروپاشی امت اسلامی است.
به گزارش ایکنا، آیتالله محسن اراکی، استاد حوزه و دبیرکل سابق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، ۲۲ آذرماه در همایش علمی «جایگاهشناسی تقریب در شرایط کنونی» که در مجمع جهانی تقریب در قم برگزار شد، با بیان اینکه مسئله تقریب، مسئله حفظ و نگهداری امت اسلامی است، گفت: عمل فردی مهم است، اما مقدمه شکلگیری جامعه به شمار میآید. اساس کار انبیا(ع) نیز از آغاز، شکلدهی جامعه مسلمان بوده است؛ جامعهای که حکم خدا را میپذیرد.
وی افزود: یکی از مهمترین نکات قابل توجه این است که اگر با نگاه امتی به مسائل اسلامی بنگریم، اختلاف چندانی میان مسلمانان وجود ندارد؛ چراکه همه بر توحید، نبوت، معاد، قرآن، کعبه، قبله و دیگر اصول مشترک اتفاق نظر دارند.
آیتالله اراکی با اشاره به خاطرهای از آیتالله مصباح یزدی افزود: ایشان نقل میکردند؛ نماینده امام(ره) در کردستان به بنده گفت ما در قانون اساسی هیچ اختلافی با یکدیگر نداریم. بنده نیز معتقدم شیعه و سنی حتی میتوانند رساله عملیه واحدی بنویسند که در آن اختلافی میان شیعه و سنی وجود نداشته باشد.
وی با بیان اینکه اختلاف میان شیعه و سنی محدود است، اضافه کرد: مگر میان مجتهدان ما اختلاف وجود ندارد؟ این اختلافات در حدی نیست که نتوان با یکدیگر ارتباط داشت یا با هم عبادت کرد. باید نگاه امتگرایانه داشت؛ نگاهی که حضرت موسی(ع) و حضرت هارون(ع) نیز از آن برخوردار بودند. حضرت موسی(ع) از نابودی فرعون بسیار خوشحال بود و شرایط را برای اقامه حق آماده میدید و در معنویت بلندپرواز بود، اما سامری با ایجاد اختلاف در امت، مسیر را منحرف کرد.
استاد حوزه علمیه با تشریح ماجرای حضرت موسی(ع) و حضرت هارون(ع) اظهار کرد: حضرت موسی(ع) گویا در پی ایجاد جامعه حق بود؛ جامعهای که جامعه توحیدی نهایی محسوب میشود. به تعبیر دیگر، گویی فراموش کرده بود که در تورات وعده آمدن پیامبر آخرالزمان داده شده است. از این رو، هنگامی که از خداوند درخواست تحقق حکومت حق و نهایی را مطرح کرد، خداوند در پاسخ فرمود: «وَاكْتُبْ لَنَا فِي هَٰذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ إِنَّا هُدْنَا إِلَيْكَ ۚ قَالَ عَذَابِي أُصِيبُ بِهِ مَنْ أَشَاءُ ۖ وَرَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ ۚ فَسَأَكْتُبُهَا لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَالَّذِينَ هُمْ بِآيَاتِنَا يُؤْمِنُونَ». یعنی اقامه حکومت پایانی آفرینش، مأموریت تو نیست و این قوم نیز بر مسیری که تو میخواهی، پایدار نخواهند ماند.
وی با اشاره به تعبیر «فَسَأَكْتُبُهَا» در آیه مورد بحث، بیان کرد: ما دو نوع رحمت داریم؛ رحمتی غیرقطعی، مانند رحمتی که بر بنیاسرائیل وجود داشت و بازگشتپذیر بود، و رحمتی قطعی. در این آیه، سخن از رحمت مکتوبه است که رحمت قطعی به شمار میآید و این سنت، یعنی اقامه حکومت نهایی حق، برای رسولالله(ص)، اوصیای ایشان و امت آن حضرت قرار داده شده است.
حضرت هارون و حفظ امت
عضو مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: حضرت موسی(ع) هنگامی که از میقات بازگشت و مشاهده کرد قومش به گوسالهپرستی روی آوردهاند، با عتاب و خطاب به حضرت هارون(ع) فرمود: آیا ندیدی که آنان گمراه شدند و چرا از من پیروی نکردی؟ «قَالَ يَا هَارُونُ مَا مَنَعَكَ إِذْ رَأَيْتَهُمْ ضَلُّوا أَلَّا تَتَّبِعَنِ أَفَعَصَيْتَ أَمْرِي». حضرت هارون(ع) در پاسخ گفت: اگر قصد مقابله و جنگ با آنان را داشتم، چیزی باقی نمیماند و امت از میان میرفت.
وی تأکید کرد: اینکه بزرگان ما، امام(ره)، رهبر معظم انقلاب، آیتالله بروجردی و آیتالله تسخیری ـ که خدمات بزرگی به تقریب انجام داد ـ بر این مقوله چنین تأکید دارند، از همین منظر است.
آیتالله اراکی با اشاره به خاطرهای مشترک با آیتالله تسخیری ادامه داد: به همراه ایشان به دیدار آیتالله العظمی سیستانی رفتیم. ایشان فرمودند من صددرصد با شما همراه هستم و کاری که شما انجام میدهید، یعنی تقریب، کار بسیار مهمی است. آیتالله تسخیری نیز در آن دیدار به وجود اقدامات ضدتقریبی برخی شبکههای عربی اشاره کردند و از ایشان خواستند با استفاده از نفوذ خود مانع این اقدامات شوند.
وی در پایان تأکید کرد: مخلصان اهل سنت نیز چنین نگاهی به تقریب دارند. سمیعالحق از علمای پاکستان به بنده گفت: با وجود مسافت ۷۰۰ کیلومتری، برای دیدار با شما به پایتخت کشورم آمدهام؛ در حالی که برخی او را از افراطیون اهل سنت میدانستند، اما او نیز چنین رویکردی نسبت به تقریب داشت.
وابستگی منفعت و ضرر امت اسلامی به همدیگر
عضو مجلس خبرگان رهبری اضافه کرد: ما در برابر دشمن، یک امت هستیم و منفعت و ضرر ما یکی است. امروز اگر فلسطین از بین برود، شیعه نیز باقی نخواهد ماند. همچنین تصور نکنید که آمریکا و اسرائیل، اگر شیعه را هدف قرار دهند، با اهل سنت مهربان خواهند بود. دشمن، به ویژه از طریق رسانههایی مانند بیبیسی، مدام بر شیعه و سنی تأکید کرده و در پی ایجاد اختلاف بین این دو است.
وی ادامه داد: اقدام مقام معظم رهبری در تأسیس مجمع جهانی تقریب، از بزرگترین اقدامات در تاریخ اسلام است. باید نقش این مجمع در دفع خطر از امت اسلامی تبیین شود؛ زیرا این مجمع، امت اسلامی را از فروپاشی حفظ کرده است. مواضع رهبری و اقدامات دیگر نیز کمک بزرگی در این عرصه بوده است.
آیتالله اراکی تصریح کرد: بزرگترین حادثه پس از انقلاب، دفع خطر فروپاشی جامعه اسلامی بوده و پرچمدار آن، مجمع جهانی تقریب بوده است. بنابراین باید این نقش برای مردم تبیین شود.
وی در پایان گفت: فتنه تکفیر از روستاهای اندونزی تا سایر کشورها در حال گسترش بود، اما علمای تقریبی و مجمع جهانی تقریب توانستند این فتنه را مهار کنند.
