نزدیک شدن به انتهای سال، فرصت خوبی برای ارزیابی عملکردهاست و از جمله میتوان به میزان موفقیتها در تحقق شعار «حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی» را که امسال مزین به آن بود، سنجید.
یکی از راههای برشمردن میزان این موفقیت، برشمردن مصادیق حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی است.
در مورد حماسه سیاسی به قدر کافی، در مقاطعی همچون انتخابات ریاست جمهوری و راهپیمایی یومالله 22 بهمن سخن به میان رفته است و به نظر میرسد مردم ما در این بخش، سربلند بیرون آمدهاند، اما موضوعی که عموماً متفقالقول هستند هنوز جا برای پرداختن به آن وجود دارد، بحث حماسه اقتصادی است که در واقع و بیپرده باید گفت نه تنها محقق نشده است، بلکه اساساً قدمهای ابتدایی نیز برای عملیاتی شدن آن برداشته نشده است، بنابراین اغراق نیست اگر عنوان شود، حماسه اقتصادی پس از 11 ماه، صرفاً در حد شعار باقیمانده است.
دولت بهتنهایی رسالت تحقق حماسه اقتصادی را برعهده ندارد
قطعاً منظور این نیست که تنها دولت، این مبحث را کلید نزده و اکنون در ورود به ماه هفتم از زمان آغاز بهکار دولت، بخواهیم تمام قصورات را به گردن یک قوه کشور بیاندازیم، و رسالتی برای دو قوه دیگر کشور و نهادها و سازمانهای متعددی که حماسه اقتصادی با توجه به گستردگی، حوزه مسئولیت آنها را نیز در بر میگیرد، قائل نباشیم.
همچنین نباید از نقشی که نهادهای غیر حکومتی بهویژه دستگاههای تبلیغی در حوزه مساجد و هیئات مذهبی، سازمانهای مردمنهاد، انجمنها، احزاب و تشکلهای غیر دولتی و ... میبایست برای تحقق حماسه اقتصادی ایفا میکردند، غافل شد.
و از همه مهمتر خودِ مردم که تا اراده جدی از سوی آنان وجود نداشته باشد، هیچ دستور و بخشنامهای از بالا و نصیحت و اندرزی از تریبونهای غیر رسمیتر قادر به ایجاد انگیزه در آنان برای حماسهآفرینی در عرصه اقتصاد نخواهد بود.
با نگاهی به نامگذاریهای سالهای گذشته از سوی مقام معظم رهبری در مییابیم که دستکم از چهار سال پیش یعنی از سال 1388 که بهعنوان «اصلاح الگوی مصرف»، سال 1389 بهعنوان «کار مضاعف، همت مضاعف»، سال 1390 بهعنوان «جهاد اقتصادی» و سال 1391 بهعنوان «حمایت از تولید داخلی، کار و سرمایه ایرانی» یک نوع، پیوستگی میان این نامگذاریها وجود دارد و شاید بتوان گفت رهبر معظم انقلاب در سالهای گذشته با نامگذاریهای خود، خواستهاند مقدمات شکلگیری حماسه اقتصادی را فراهم کرده تا در سال 92 با بهرهگیری از دستاوردهای عملیاتی شدن شعارهای سالهای 88 تا 92 حماسه اقتصادی بدون وقفه و درنگ به بهانه نیاز به طرحهای مطالعاتی و تشکیل کارگروهها کلید بخورد.
زمین ماندن شعارهای سالهای پیشین، سبب شد عملاً تحقق حماسه اقتصادی را در سال جاری رخ ندهد و هرچند هیچکس متوقع نیست که چنین کار بزرگی را باید و میتوان در یک سال اجرا کرد، اما همانطور که ذکر شد، حتی نشانههایی نیز از یک عزم همگانی در راستا دیده نمیشود.
اکنون که کمی بیشتر از یک ماه تا پایان سال فرصت است، واقع بینانهتر آن است که از شعار کاسته و با پذیرفتن این مطلب که همه به سهم خود، در تحقق حماسه اقتصادی، کوتاهی کردهایم، به فکر چاره برای اجرایی شدن نظریهپردازیهایی باشیم که در طول سال 92 در این مورد صورت گرفته است.
تفکیک حوزههای پاسخگویی و تعریف نقش و وظایف هر قوه، نهادهای واسط میان حکومت و ملت، سازمانهای مردمنهاد، فعالان عرصه هنر و ورزش ـ که اثرگذاری بیبدیل و غیر قابل انکاری بر مردم و بهویژه جوانان دارند ـ و تعیین نقشی مستقل برای مردم و تصریح بر اینکه کوتاهی دیگران اعم از دولت و سازمانهای حکومتی و یا حتی مشاهده عملکردی خلاف مسیر تحقق حماسه اقتصادی، مجوزی برای توده مردم جهت شانه خالی کردن از نقش و رسالت خود در این زمینه نیست، میتواند نقطه شروعی در ماه اسفند برای پیگیری جدیتر و همهجانبهتر این مقوله در سال جدید باشد.