حجتالاسلام والمسلمین عبدالرضا خوشنویس، معاون مرکز رسیدگی به امور مساجد فارس در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از فارس، در پاسخ به اینکه آیا این مرکز به وضعیت کنونی مسجد جامع عتیق رسیدگی میکند، گفت: این مرکز، مدیریت واحد در رابطه با فعالیت مساجد است که شامل سازمانهای اوقاف، سپاه، سازمان تبلیغات، ارشاد اسلامی و با سرپرستی امام جمعه و نماینده ولی فقیه در فارس است.
وی افزود: راهاندازی این مرکز موجب شد که بخش زیادی از تضادها و کارهای تکراری حذف شود و به ضرورتها پرداخته شود و کار منسجمی در مساجد صورت گیرد. ماهیت فعالیت این مرکز، فرهنگی است و فیزیک و بنای مسجد در حوزه فعالیتهای این مرکز نیست.
حجتالاسلام خوشنویس ابراز کرد: به نظر میآید باید برای مساجدی که پیشنیه تاریخی دارند، چنین مرکزی نیز به وجود آید و دلیل آن این است که در آن مساجدی که پیشینه باستانی دارند تقسیم کار درست و مشخصی، حداقل در استان فارس صورت نگرفته است؛ بهعنوان مثال وقتی کتیبه مسجد وکیل به سرقت رفت، اوقاف ادعا کرد که وظیفه حفاظت و پایش از آن به عهده او نبوده است و میراث فرهنگی نیز عدم اداره مسجد را عنوان کرد و هیئت امنای مسجد وکیل نیز مباحث دیگری مطرح کردند که اینها همگی مشخص میکند که قانون در فراگیری خود ناقص است و «قانون گویا» در این زمینه کم داریم.
لزوم تعریف قانون خاص برای رسیدگی به مساجد تاریخی
مدیر اجرایی ستاد زکات فارس اظهار کرد: اگر قانون مشخصی برای مساجد تاریخی داشته باشیم و برای هر کدام از متولیان وظایف خاصی تعریف شده باشد و یا اگر قانونی بود که میتوانستیم مرکز رسیدگی به امور مساجد باستانی و پیشینهدار را راهاندازی کنیم، بهصورت متمرکز امور این مساجد رسیدگی میشد.
وی بیان کرد: همانگونه که ما مشاهده میکنیم و تأسف میخوریم، مسئولان امر نیز میبینند و تأسف میخورند اما در اینجا میراث فرهنگی مخاطب اصلی ماست.
حجتالاسلام خوشنویس گفت: برای نگهداری مسجد جامع عتیق شیراز بهعنوان کهنترین مسجد این شهر، باید میلیاردها تومان در طول سال هزینه کنند زیرا یکبار هزینه کافی نیست چنانچه قبلاً چنین کاری صورت میگرفت اما معلوم نبود.
معاون مرکز رسیدگی به امور مساجد فارس با بیان اینکه این مسجد هنوز پویا و فعال است و در آن نمازهای یومیه و مراسم اعتکاف برگزار میشود، گفت: این مسجد فعالیت فرهنگی دارد و این مشخص میکند که مسئولان امر کار را انجام میدهند ولی اعتبارات نسبت به موارد فرهنگی کم است.
وی با تأکید بر اینکه بیش از آنکه مسئول خاص مورد تخاطب قرار گیرد باید با دیگر مسئولان نیز صحبت کنیم تا انگیزه آنها برانگیخته شود، گفت: برای نگهداری از موارد فرهنگی لازم است همه مسئولان اجماع کنند.
انگیزه عمومی لازمه نگهداری مسجد جامع عتیق است
حجتالاسلام خوشنویس، انگیزه عمومی را لازمه نگهداری از این میراث جاودانه ملی دانست و گفت: حتی باید فرهنگ استفاده از این مسجد را نیز نهادینه کنیم زیرا فرهنگ استفاده از مکانهای باستانی و پیشینهدار خود فرهنگ مهمی است یعنی هنوز برخی از مردم متوجه نیستند که این بنا، قدیمی و فرسوده نیست بلکه باستانی است، نه تنها در مساجد بلکه در کاروانسرها و سایر اماکن باستانی نیز باید این فرهنگ تبیین شود.
این مقام مسئول ادامه داد: بهعنوان مثال برخی از کاروانسراهای دوران صفویه در فراشبند توسط مردم کاملاً تخریب شدهاند، در برخی مکانها آثار باستانی بسیار ارزشمندی است که مردم متوجه حفظ آنها نبودند؛ لذا این فرهنگسازی لازم و ضوروی است اما در عین حال اعتبارات کم است یعنی وقتی نگاه انقباضی به اعتبارات فرهنگی میشود، اقدامات فراوانی را نمیتوان انجام داد چنانچه در دولت گذشته به مسئله فرهنگ نگاه انقباضی وجود داشت.
وی عنوان کرد: همانطور که در اعتبارات عمرانی بودجه خاصی تخصیص میدهیم باید برای فرهنگ نیز اعتبارات ویژهای تخصیص دهیم که متأسفانه معمولاً برای این قسمت اعتبارات پرتی را اختصاص میدهیم و این کمبود اعتبار موجب میشود نه تنها در آثار باستانی بلکه در موارد دیگر نیز لطمه بخوریم.
حجتالاسلام خوشنویس با اشاره به تغییر تولیت آستان مقدس احمدی و محمدی(ع) و همسایگی این آستان مقدس با مسجد جامع عتیق شیراز ابراز امیدواری کرد این تغییر تولیت موجب ایجاد تحولاتی در مدیریت دو امامزاده سید میراحمدبن موسی(ع) و سیدمیرمحمد(ع) شده و توجهاتی نیز به این مسجد تاریخی شود.