مرثیه‌ای برای جشنواره‌های وبلاگنویسی/ از آرمان تا واقعیت
گروه فضای مجازی: برگزاری جشنواره‌ها و مسابقات وبلاگنویسی در کشور، نیازمند یک متولی، مدیریت و تغییر در روش اجرایی برای رسیدن به اهداف صحیح اقتصادی و فرهنگی است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، عرصه‌های فن‌آوری امروز با نگاهی روبه‌جلو در حرکت است و در این میان دولت با صرف هزینه‌های کلان در جهت ارتقا و پیش‌برد اهداف علمی، فرهنگی، آموزشی، نظامی و... همراه ملت است. گوشه‌ای از این هزینه‌ها باهدف انتشار، آگاه‌سازی و شناخت فرهنگ، هزینه برگزاری مسابقات، جشنواره‌ها و برنامه‌های علمی و فرهنگی می‌شود.
جشنواره‌های وبلاگنویسی هم یکی از این برنامه‌ها است که نه تنها دولت بلکه بسیاری از مراکز و مؤسسات خصوصی و شخصی هم در جهت اهداف خاصی آن را برگزار می‌کنند؛ این که چرا عرصه وبلاگنویسی یکی از مهمترین زمینه‌ها برای انتشار و انتقال اهداف سازمان‌ها، مؤسسات، دولت و فرهنگ است، می‌توان در قابلیت انتشار مطالب آن به جهان، آزادی مطلب و گستردگی فرامنطقه‌ای آن خلاصه کرد.
وبلاگنویسی؛ بزرگ‌ترین مزیت نسبی ایرانیان در فضای مجازی است
وبلاگنویسی را می‌توان بزرگ‌ترین مزیت نسبی ایرانیان در فضای اینترنت دانست. از اولین پروتکل رسمی که جمهوری اسلامی ایران برای اینترنت امضا کرد تا به امروز نزدیک به 10 سال می‌گذرد. بعد از آن و ظرف کمتر از یکی دو سال به روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها کشیده‌شد و همه سازمان‌ها و رسانه‌ها و نهادهای تولید محتوا، به سمت این که محتوای خود را بر روی اینترنت هم بگذارند، حرکت کردند.
بزرگ‌ترین تولیدکنندگان محتوا در این 10 سال افرادی بودند که مبتنی بر توانمندی‌های خودشان اطلاعات‌شان را منتقل می‌کردند و از 
سال 81 با تأسیس اولین سرویس‌دهنده فارسی به صورت عمومی و انفجاری، وبلاگ‌‌نویس‌ها رشد کردند و ما شاهد رشد وسیع تولید محتوا توسط افراد در قالب فنّاوری شدیم که نامش را وبلاگ گذاشتیم.
چند سالی می‌شود که در کشور این روند با رونق عرصه وبلاگنویسی بین کاربران و فعالان فضای مجازی با رشد جشنواره‌ها و مسابقات وبلاگنویسی همراه بوده است که با اهداف، شعار‌ها و مناسبت‌های گوناگون توسط مراکزی بعضاً دولتی، خصوصی و شخصی، برپا و اعلام فراخوان می‌شوند.
بخش عمده‌ای از رشد و توسعه عرصه وبلاگ‌نوسی در کشور را می‌توان مرهون همین جشنواره‌ها و مسابقات وبلاگنویسی دانست که البته با یک مشکل بزرگ از سمت برگزارکننده و تهیه‌کننده وبلاگ مواجه است و آن هم ادامه راهی است که مسابقات وبلاگنویسی برای آن هدف‌گذاری شده و تعطیل نشدن چراغ وبلاگی است که برای این مسابقه طراحی شده است.
در سال گذشته این اتفاق بارها افتاد، و بیش از 100 مسابقه وبلاگنویسی در سطح کشوری برگزار شد و بسیاری از وبلاگ‌نویسان تقدیر شدند و به نسبت رشد تولیدات وبلاگی کشور بالا رفت. مسئله‌ای که در این گزارش به آن خواهیم پرداخت پشت پرده برگزاری بعضی از این جشنواره است و اینکه آیا به صرف هزینه‌های زیاد بعضی از این جشنواره‌ها، می‌توان به هدف اصلی رسید و چرا یک وبلاگ بعد‌از جشنواره روند روبه‌کندی پیدا می‌کند و بعضاً رها می‌شود؟ و درنهایت اینکه وبلاگنویسی در کشور چگونه می‌تواند تأثیر خودش را بر فرهنگ، اقتصاد، اهداف ملی و فرامنطقه‌ای گذارد؟
جشنواره‌هایی که برگزار می‌شود، اما برگزیدگان آنها به واقع برگزیده نیستند. مسابقاتی که تنها هزینه می‌شود تا عده‌ای مطرح شوند. ملاک‌هایی که برای انتخاب وبلاگ برتر درست انتخاب نمی‌شوند و بسیاری دیگر از این مشکلات که جایگاه وبلاگنویسی و جشنواره‌های مسابقات وبلاگنویسی را به سمتی سوق می‌دهد که اگر این مسیر درست و به صورت آگاهانه هدایت و مدیریت نشود وبلاگنویسی را به چیزی غیر از انتشار فرهنگ، اندیشه، علم و آگاهی تبدیل خواهند کرد و باید مرثیه‌ای برای آن خواند.
نبود متولی در امر جشنواره‌ها و مسابقات با هدف آنی
سعید کسرائی‌نیا، دبیر و رئیس مرکز توسعه وبلاگنویسی دینی، معتقد است: برخی از جشنواره و مسابقات وبلاگنویسی با هدف خاصی برگزار می‌شوند و در نهایت مشاهده می‌شود که هیچ یک از این اهداف در این مسابقات رعایت نشده و صرفا جهت تبلیغ، مؤسسه و مسئول برگزارکننده انجام می‌شود. این اتفاق در مسابقات دولتی کمتر مشاهده می‌شود. البته اتفاق بدی هم که در کشور افتاده است، نبود متولی در این امر است و جشنواره‌هایی هم که برگزار می‌شود بیشتر با هدف تأثیر آنی برگزار می‌شود.
وبلاگنویسی، به یک شغل تبدیل شده است
وی افزود: بعضی از مؤسسات، نهاد‌ها و ... با ارائه جوایز بسیار زیاد، برای مسابقات وبلاگنویسی، آن را به یک شغل برای عده‌ای تبدیل کرده‌اند و افراد شرکت‌کننده وبلاگ‌هایی را درست می‌کنند که فقط به دنبال این هستند که مقامی را کسب کرده و مبلغی را دریافت کنند و هیچ هدف دیگری هم ندارند و در نهایت هدف انگیزشی که می‌تواند افراد بیشتری را ورود پیدا کنند و فعالیت کرده و تولید محتوا کنند و دغدغه دینی و قرآنی در فضای مجازی داشته باشند را در برخی موارد تبدیل به یک دغدغه مالی کرده است.
نگاه یک نگاه اقتصادی است
رئیس مرکز توسعه وبلاگنویسی دینی با اشاره به هدف‌های مالی در ایجاد وبلاگ‌ها گفت: برخی از وبلاگ‌نویسان در حال حاضر به دنبال جایی هستند که فقط مقامی را کسب کنند. در بررسی‌هایی هم که انجام دادیم مشاهده شده، بعضی از جشنواره‌ها نام افرادی به کرار در آنها آورده شده است. شکی در این نیست که وبلاگ این افراد یک وبلاگ خوب و غنی است اما نگاه یک نگاه اقتصادی است و هدف فرهنگی در آن جایی ندارد.
وبلاگ‌ها، براساس معیار‌های محتوایی، فنی، گرافیکی و تعاملی انتخاب شوند
کسرائی‌نیا تصریح کرد: موارد ذکر شده باعث می‌شود که داوری‌ها هم بی‌تأثیر از آن ها نباشد و زیر سؤال رود. البته با توجه به اهداف مسابقه می‌گویند به جوان‌تر‌ها توجه بیشتری شود. اگر قرار است کار حرفه‌ای و تأثیرگذاری مشاهده شود، بهتر این است که یک نگاه اقتصادی در بین شرکت‌کنندگان نباشد و برگزارکننده‌ها بتوانند بهترین وبلاگ‌ها را براساس معیار‌های محتوایی، فنی، گرافیکی و تعاملی انتخاب کنند.
برگزاری مسابقات وبلاگنویسی برای تبلیغات
برگزاری مسابقات از یک‌سو و تعطیل شدن وبلاگ‌ها از یک طرف دیگر و اجرای مسابقات بدون پایه و اساس وبلاگنویسی، با صرف هزینه‌های بالا، باعث شده است عده‌ای سودجو از این کار برای تبلیغات و نمایش سایت و مؤسسه خود و یا دریافت اطلاعات شخصی افراد شرکت‌کننده استفاده کرده و یا از این اطلاعات در جهت اهداف خاص استفاده کنند.
پس از نامگذاری سال جاری توسط مقام معظم رهبری به سال اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملی و مدیریت جهادی؛ یکی از مهمترین مسائل مطرح شده‌ای که در بحث حاضر مطرح می‌شود مسئله اقتصادی خواهد بود. هزینه‌هایی که در بعضی از مسابقات وبلاگنویسی خرج می‌شود شاید به میزان تأثیرگذاری‌اش بر فرهنگ و هدف مسابقه نباشد.
از افراط و تفریط جلوگیری شود
مسئله اقتصادی در این جشنواره‌ها هم باید رعایت شود که از افراط و تفریط جلوگیری شده و با یک مدیریت صحیح به گونه‌ای هدایت شوند که هم برگزارکننده به هدف خود رسد و هم شرکت‌کننده با رضایت و با اصول صحیح به کار نوشتن و مدیریت وبلاگ خود سوق داده شود.
البته نباید منکر این شد که برگزاری مسابقات وبلاگنویسی به عنوان یک آوردگاه فرهنگی، علاوه بر ایجاد شوق و انگیزه برای وبلاگ‌نویسان نوپا برای ورود به عرصه جدی‌تر وبلاگنویسی، عرصه رقابتی سازنده بین بلاگرهایی را به‌وجود می‌آورد که تجارب بیشتری در این زمینه دارند. اما چطور و چگونه باید اهداف عالی وبلاگنویسی که همان گسترش فرهنگ، علم و اندیشه است را محقق کرد.
برگزیدگان را بعد از پایان مسابقات و جشنواره‌ها به حال خود رها نکنند
بدون شک استقبال خوبی که از مسابقات وبلاگنویسی می‌شود نشان‌گر علاقه جوانان به فعالیت در عرصه‌های وبلاگنویسی فرهنگی و دینی است، اما درخشش استعدادهای بی‌شمار در این عرصه وظیفه مسئولین فرهنگی را در شناسایی، آموزش و جهت‌دهی این استعدادها دو چندان می‌کند. لازم است متولیان امر برنامه‌ریزی‌های دقیقی برای استفاده از این همه شور و اشتیاق به عمل آوردند و آنها را بعد از پایان مسابقات و جشنواره‌ها به حال خود رها نکنند.
مطالب را به‌گونه‌ای مبتکرانه و خلاق به نمایش بگذارند
باید گفت تولید محتوای دینی، علمی و فرهنگی متناسب با اندیشه مخاطب جوان حاضر در فضای مجازی یکی از چالش‌های اصلی در فضای مجازی است. لذا وبلاگ‌نویسان باید همت خویش را در جهت تولید محتواهای دینی متناسب با فضاهای مجازی مصروف دارند. برگزارکنندگان هم باید محتوای مناسب را در اختیار وبلاگ‌نویسان قرار داده و از آنها بخواهند، مطالب را به گونه‌ای مبتکرانه و خلاق به نمایش بگذارند.
وبلاگنویسی، گونه‌ای از نویسندگی است لذا شخصی که اقدام به وبلاگنویسی می‌کند نه تنها لازم است با مهارت‌های نویسندگی آشنا باشد بلکه به مقوله نویسندگی تحت وب و ابزارهای موثر برای نویسندگی در فضای مجازی نیز تسلط داشته باشد، پس لازم است برگزارکننده‌ها کلاس‌های وبلاگنویسی حرفه‌ای را به رایگان برای شرکت‌کنندگان قرار داده و منابع و مطالب را در اختیار علاقه‌مندان قرار دهند.
بسیاری از وبلاگ‌نویسان، تصور صحیحی از مقوله وبلاگنویسی ندارند
رعایت حق مولف و احترام به قانون کپی رایت، یکی از نکات مهم و اخلاقی در فضای مجازی است. هر چند دسترسی به اطلاعات مکتوب بی‌شماری در فضای اینترنت ممکن است، لکن نویسنده متعهد باید به ذکر منبع و نشانی اینترنتی مرجع استفاده شده در تولید مطالب اهتمام داشته باشد و در کنار این امر برگزارکنندگان امتیاز ویژه‌ای را برای وبلاگ‌نویسانی که از منبع استفاده می‌کنند قرار دهند.
برگزارکننده به دنبال افرادی که در حیطه مورد مسابقه می‌نویسند باشند. در نحوه برگزاری مسابقات اِشکال و سوء تحلیل وجود دارد؛ چرا که آن ها منتظر می‌مانند تا افرادی که در حیطه مورد نظر مطلب می‌نویسند شرکت کنند که صحیح نیست، بلکه باید عکس این اتفاق باشد و برگزارکننده به دنبال افرادی که در حیطه مورد مسابقه می‌نویسند باشند.
اگر در جشنواره‌ها و مسابقات کسانی را مشارکت دهیم که آثاری را ارسال کرده و فقط برای مسابقه وبلاگ راه می‌اندازند و بعد رها می‌کنند، یک حرکت ساختگی خواهد بود. در مقطع و دوره جشنواره، تعدادی وبلاگ شرکت می‌کنند که در جای خودش خوب است اما به منزله یک حباب است، جشنواره که تمام شد از بین می‌روند.
جشنواره‌ها راهی برای شناخت وبلاگ‌نویسان و آثار آنها است
افرادی هستند که به صورت دائم و خودجوش در سامانه‌های وبلاگنویسی فعالیت می‌کنند. باید این افراد، شناسایی شده و رقابت بین این افراد ایجاد شود و در این صورت است که مفید‌تر خواهد بود. با برگزاری جشنواره‌ها و مسابقات می‌توان به وبلاگ‌ها رسمیت بخشید. برگزاری جشنواره وبلاگنویسی به‌خصوص موضوعات خاص، نمود مثبت وبلاگ و ظرفیت‌های آن را نشان می‌دهد. جشنواره‌ها راهی برای شناخت وبلاگ‌نویسان و آثار آنها است.
باید برگزیده‌های جشنواره قبلی را شناسایی کرد و خود آنان در جشنواره‌های آینده همکاری کنند و درگیر موضوع شوند تا در نهایت بتوان از دایره بسته برگزارکنندگان، داوران خاص و افکار خاص خارج شد. بحث تبلیغات و اطلاع‌رسانی برای برگزاری جشنواره هم مهم است.
در گزارشی جالبی پایگاه اینترنتی وبلاگ‌نیوز با انتشار گزارش کوتاه از عملکرد مسابقات وبلاگنویسی که در فصل زمستان سال گذشته در کشور برگزار شده به بدون ثمر بودن بعضی از این مسابقات اشاره دارد.
در این گزارش آمده است: وبلاگ‌نویسانی که در مسابقات وبلاگ شرکت می‌کنند، با توجه زمان اعلام نتایج مسابقات وبلاگی به دنبال نتایج این مسابقات خواهند بود، در این میان اما اکثر فراخوان مسابقات وبلاگی بدون زمان اعلام نتایج منتشر می‌شوند و برخی از مسابقات نیز پس از تمدید چندباره، زمان اعلام نتایج را اعلام نمی‌کنند.
بنابر وعده وبلاگ‌نیوز در انتهای هر فصل گزارشی از مسابقات به سرانجام نرسیده آن فصل به اطلاع کاربران خواهد رسید؛ بر این اساس، اکنون و پس از پایان فصل زمستان نگاهی می‌اندازیم به مسابقات زمستانی وبلاگی که کاربران را بدون پاسخ سرگردان کردند.
هر چند روند صعودی مسابقات وبلاگی در بهمن‌ماه حاکی از توجه به وبلاگنویسی و گسترش تعدد مسابقات وبلاگی، با هدف برگزاری مسابقات مناسبتی بوده است، اما در زمستان ۹۲ مسابقاتی بدون وجود مناسبت ملی، مذهبی نیز برگزار شد.
طبق تجربه از زمان اعلام نتایج تا درج خبر آن در پایگاه اطلاع‌رسانی مذکور، حدود ۱۵ روز زمان، فاصله وجود دارد، این اطلاعات مربوط به مسابقاتی است که اعلام نتایج (و یا در صورت عدم درج آن، آخرین مهلت ثبت نام) آنها تا ۲۹ اسفندماه، اعلام شده بود و در صورتی که زمان اعلام نتایج در خبر درج نشده باشد، براساس آخرین مهلت ارسال آثار این تقسیم بندی صورت گرفته است و در دسته «بی‌نتیجه» قرار گرفته است.
آمار مسابقات وبلاگنویسی مندرج شده در «وبلاگ نیوز»
از مجموع ۲۰ مسابقه وبلاگنویسی که خبر آن از ابتدای آذرماه تا انتهای اسفندماه در وبلاگ‌نیوز منتشر شده است، شش مسابقه بی‌نتیجه مانده و خبر دو مسابقه در «وبلاگ نیوز» درج نشده است.
دی ماه سال ۱۳۹۲
در دی‌ماه، شش مسابقه برگزار شد که مسابقات مباهله، حماسه ۹دی، عاشوراییان، عاشورای انقلاب، با اعلام برندگان به پایان رسید. اما مسابقه روز بصیرت بی‌ثمر ماند و نتیجه مسابقه ابلاغ غدیر به جهت عدم درج درست زمان داوری، در وبلاگ‌نیوز منتشر نشد.
بهمن ماه ۱۳۹۲
از مجموع ۹ مسابقه برگزار شده در بهمن‌ماه، جشنواره وبلاگنویسی، انفجار نور، فریاد انقلاب، انقلاب‌های رنگین، انقلاب ما با برگزاری اختتامیه و اعلام برندگان به نتیجه رسید، اما مسابقه یوم الله دهه فجر انقلاب، دشمن پنهان و فجرنویس بی‌نتیجه رها شد، خبری از اختتامیه جشنواره آیات در رسانه‌ها منتشر نشد، تنها یک پاراگراف از یک خبر در خبرگزاری فارس، از برگزاری اختتامیه خبر داد.
اسفند۱۳۹۲
در اسفند ۱۳۹۲برندگان سه مسابقه وبلاگنویسی حج، وبلاگ‌ها و سایت‌های موسیقی ایران و سرزمین نور معرفی شدند و نتایج مسابقات سلام و فجر انقلاب نامشخص رها شدند.
با توجه به نتایج جالبی هم که وبلاگ نیوز منتشر کرده است، انتظار می‌رود با راه روشن و منطقی که مقام معظم رهبری برای پیش‌برد اهداف انقلاب و نظام جمهوری اسلامی به مسئولان و مردم نشان داده‌اند، برگزاری جشنواره‌ها و مسابقات وبلاگنویسی هم با یک رویکرد جهادی و در جهت انتشار فرهنگ و نگاهی اقتصادی مدیریت و برنامه‌ریزی شود، تا در نهایت بتوان به اهداف والا و اصیل وبلاگنویسی دست پیدا کنیم.
گزارش از وهاب خدابخشی
نتایج جالبی رو به دست آوردید..واقعا جشنواره ها و مسابقات وبلاگ نویسی در کشور نیاز به یک نگاه کلی و اساسنامه دقیق دارند.
ای کاش نام چند مسابقه وبلاگ نویسی دیگر را هم که سرنوشت نا معلومی داشتند درج می کردید.
موفق باشید.