داریوش قنبری، کارشناس مسائل سیاسی و عضو حزب مردمسالاری، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) درباره اهداف آمریکا از تشکیل ائتلاف علیه داعش، گفت: داعش در طی این مدت مجموعه اقداماتی انجام داده است که عملا منافع آمریکا را در منطقه نشانه گرفته است و امروز در مجموع یکی از بزرگترین تهدیدات علیه منافع امریکا امروز رادیکالیسم سلفی در خاورمیانه شده است که تحت عنوان داعش و النصره و ... مطرح میباشند.
احساس خطر امریکا و حامیانش از دستپخت خودشان
وی ادامه داد: تجربه نشان داده است که این گروهها به شکل بیرحمانهای در سوریه و عراق عمل میکنند و در مورد آمریکا نیز اخیرا سه نفر آمریکایی و انگلیسی را سر بریدند. اینها نشان از تفکر و اقدامات ضد امریکایی گروهی دارد که اکنون در خاورمیانه فعال هستند.
قنبری اظهار کرد: لذا آمریکا و کشورهای اروپایی از این لحاظ از ناحیه این گروه احساس خطر جدی دارند. گرچه خود آنها در شکلگیری این گروهها دست داشتند و هم القاعده دستپرورده خود امریکاییها و حامیانش بود و هم داعش به نوعی دستپخت آمریکا و برخی کشورهای منطقه بود.
این کارشناس مسائل سیاسی عنوان کرد: به هرحال دلارهای نفتی برخی حامیان آمریکا در منطقه با هدایت آمریکاییها در شکلگیری آنچه که امروز منافع آمریکا در منطقه را به خطر انداخته تاثیر جدی داشته است. و آمریکا را دچار مشکل و معضلی کرده است که خود در شکلگیری آن نقش اصلی را ایفا کرده است.
آمریکا نمیخواهد هزینه برخورد با داعش را تنها خودش پرداخت کند
قنبری افزود: حال آنها به دنبال چارهجویی برای مقابله با این تهدید هستند. اما میخواهند هزینه این مقابله را یکجا خودشان پرداخت نکنند و به همین دلیل به دنبال متحدانی در منطقه هستند تا با همراه کردن آنها علیه آنچه خودش ایجاد کرده است به مقابله بپردازد.
این فعال سیاسی اصلاحطلب تأکید کرد: آمریکاییها به دنبال این بودند که ایران را نیز وارد معادلات خود در قضیه داعش بکنند اگرچه برخوردی دوگانه در این قضیه با ایران داشتند. ایران هم البته در مجموع نپذیرفت در این موضوع با آمریکاییها همکاری کند و به همین دلیل آمریکاییها امروز دست پیش گرفتند که پس نیفتند و به ظاهر اعلام میکنند که حضور ایران را در ائتلاف ضد داعش نمی پذیرند.
آگاهی آمریکا از نقش مؤثر ایران در برخورد با داعش
قنبری تصریح کرد: خود آمریکاییها خوب میدانند که ایران در مقام عمل بیشترین برخورد را با داعش داشته است و شاید اگر کمکهای ایران نبود اوضاع در سوریه و عراق به گونه دیگری بود. شاید امریکاییها هم به این نکته پی بردهاند که ایران چه در این ائتلاف باشد چه نباشد نقش خود را در مقابله با داعش ایفا خواهد کرد.
عضو حزب مردمسالاری ابراز کرد: آمریکاییها با توجه به حساسیتی که برخی کشورهای منطقه و گروههای داخلی آمریکا در ارتباط با ایران دارند نخواستند به صورت رسمی ایران را در معادلات ضد داعش وارد کنند. همین که اوباما صراحتا به کشورهای منطقه اعلام میکند ایران تهدیدی علیه آنها نیست نشان از دست یافتن آمریکاییها به یک سری حقایق است.
وی اضافه کرد: آمریکاییها شاید به این حقیقت پی بردهاند که ایران به دنبال تجاوز به حقوق سایر ملل منطقه نیست و عملکرد ایران در طی سالها نشان داده است که به دنبال دفاع از حقوق ملت خود و ملتهای منطقه است و هیچگاه به دنبال زیادهخواهی در منطقه نبوده است.
ایران تمایلی به همسنگری با آمریکا در ائتلاف ضد داعش ندارد
قنبری یادآور شد: البته به همان نسبتی که آمریکا نمیخواهد ایران در ائتلاف رسمی ضد داعش شرکت داشته باشد ایران نیز مایل نیست که در یک ائتلاف رسمی علیه داعش با آمریکا همسنگر باشد و میخواهد به شکل مستقل کار خود را انجام دهد.
وی با بیان این مسئله که ایران هم ملاحظات خاص خود را دارد، گفت: عربها حساسیتهایی در ارتباط با ایران دارند و ایرانیها به خوبی به این موضوع توجه داشتند. ضمن اینکه گروههایی در ایران حساسیت خاصی در ارتباط با آمریکا دارند و خیلیها نخواهند پذیرفت که ایران در ائتلافی با مشارکت آمریکا حضور داشته باشد، آن هم در شرایطی که روابط چندان گرمی بین تهران ـ واشنگتن وجود ندارد.
قنبری درباره دلیل دیگر عدم تمایل ایران به حضور در این ائتلاف عنوان کرد: مسئله دیگر به ملاحظات شیعه و سنی برمیگردد. هرچند اقدامات داعش مورد قبول اکثریت سنیها هم نیست و اتحادیه عرب نیز در مقابل آن موضع گیری کرده است اما واقعیت این است که حساسیتهایی نسبت به شیعیان در میان سنیها وجود داشته است و اینکه ایران در یک ائتلاف رسمی علیه داعش شرکت نکرده است به نفع ما خواهد بود تا از دامن زدن به مناقشات بی حاصل شیعه و سنی جلوگیری شود.
این نماینده سابق مجلس اظهار کرد: با توجه به اینکه ایران سالها منادی وحدت شیعه و سنی بوده است درست نبود که ایران به این ائتلاف وارد شود و بهتر است که کمکهای خود را به همان شکل مستقل و غیر مستقیم انجام دهد.
اهمیت قطع حمایتهای مالی ـ تسلیحاتی به داعش نسبت به جنگ گسترده نظامی
قنبری درباره اولویت داشتن قطع کمکهای مالی و تسلیحاتی به داعش از سوی برخی کشورهای حاضر در این ائتلاف تا اقدام به یک جنگ نظامی گسترده گفت: بهتر این بود که امریکا از ابتدا در کمک به این نوع گروهها و تقویت آنها مشارکت نمیکردند. به هر حال آنچه که ما میبینیم سلاحهای پیشرفتهای است که در اختیار داعش است و در برخی موارد حتی از ادوات جنگی ارتش عراق هم پیشرفتهتر است.
وی افزود: سؤال اینجاست که داعش چگونه توانست به این نوع سلاحها و تجهیزات جنگی پیشرفته دست یابد؟ آیا بدون حمایت خارجی این امر امکانپذیر بود؟ قطعا چنین گروهکی بدون حمایت خارجی نمیتوانست به این راحتی به این منابع دست بیابد و قطعا آمریکا به دلیل اینکه خودش و حامیانش در منطقه این منابع را در اختیار این نوع گروههای تروریستی دادند مقصر است.
قنبری یادآور شد: حال امروز این گروهها قدرتی را به هم زدهاند که در مقابل ارتش منظم عراق و سوریه ایستادهاند.آمریکاییها ابتدا خیال میکردند با حمایت از گروههایی چون داعش میتوانند بشار اسد را ساقط کنند اما انچه که اتفاق افتاد این بود که دیدند داعش عملا بیشتر منافع خودشان را به خطر انداخته است و لذا تغییر موضع دادند.
آمریکاییها در نحوه برخورد با داعش صداقت ندارند
این کارشناس مسائل سیاسی عنوان کرد: امروز کار به جایی رسیده است که عربستان که در طی سالهای اخیر از حامیان اصلی این گروه بود احساس خطر کرده است. در واقع امروز آنها از ناحیه دستپخت خودشان احساس خطر و ترس کردهاند.
قنبری در پایان اظهار کرد: معتقدم اگر به جای تشکیل ائتلاف بینالمللی، که قرار است با هژمونی امریکا همراه شود تا منافع درازمدت آمریکا در منطقه را به بهانه مبارزه با تروریسم حفظ کند و دوباره منجر به ایجاد پایگاههای نظامی انها در منطقه شود، آمریکاییها در برخورد با داعش صداقت داشتند اجازه نمیدادند آنها اینقدر رشد کنند و این میزان منابع و تسلیحات در اختیار آنها قرار داده شود.