به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، نشست «جايگاه و نقش اقليتهای مسلمان در جوامع اروپايی» صبح امروز، دوشنبه 24 مردادماه، در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزارشد.
در اين نشست محمد اخگری، مدير كل راديوهای اروپا و آمريكای معاونت برونمرزی صدا و سيما، به بررسی نقش اقليت مسلمان در انگلستان، فرانسه، آلمان و هلند پرداخت.
اخگری در ابتدا گفت: پيشينه ورود اسلام به اروپا به قرن 8 ميلادی بازمیگردد كه با فتح اندلس يا اسپانيای امروزی اين روند آغاز گرديد كه مرحله اول آن تا قرن 11 ميلادی ادامه يافت و منجر به تولد تمدن پرشكوه اندلس در اروپا گرديد. بعد از اين مرحله، دوران جنگهای صليبی آغاز شد كه از سال 1095 تا 1272 ميلادی به طول انجاميد. در اين دوران 9 جنگ صليبی شكل گرفت.
وی در ادامه افزود: دوره پس از جنگهای صليبی دوره امپراتوری عثمانی بود كه از 1299 تا 1922 ادامه يافت. اوج قدرت امپراتوری عثمانی در قرن 16 ميلادی بود كه بخشهای زيادی از جنوب شرقی اروپا تا قفقاز، آسيای صغير، قسمتهايی از شمال آفريقا و اكثر خاورميانه در حوزه متصرفات اين امپراتوری بود و اكثريت مسلمانان امروزی اروپا در همين منطقه بالكان كه روزگاری جزو امپراتوری عثمانی بود ساكن میباشند.
اخگری درباره وضعيت مسلمانان در قرن جديد اظهار كرد: در قرون 19 و 20 ميلادی مهمترين عامل حضور مسلمانان در اروپا مهاجرت بود كه به ويژه از دهه 60 ميلادی مهاجرت مسلمانان به اروپا شدت گرفت. به طوری كه در فاصله سالهای 1960 تا 1963 تعداد زيادی از مهاجران مسلمان كه اغلب ترك بودند به آلمان مهاجرت كردند و در قالب نيروی كارگری به فعاليت و زندگی ادامه دادند.
وی درباره جمعيت مسلمانان اروپا افزود: در اروپا هر يك از قوميتها به دلايل مختلف به كشور خاصی مهاجرت كردهاند، به طوری كه تركها بيشتر به آلمان، هندیها و پاكستانیها به انگليس، الجزايریها، تونسیها و ساير كشورهای آفريقايی به فرانسه و بخشی از هندیها نيز به هلند مهاجرت كردهاند. در اين ميان بيشترين مسلمان در فرانسه با حدود 5 ميليون نفر میباشد و پس از آن آلمان با حدود 4 ميليون مسلمان بيشترين اقليت مسلمان را در كشورهای اروپايی در خود جا دادهاند.
اخگری درباره وضعيت امروزی مسلمانان در اروپا عنوان كرد: وضعيت امروز مسلمانان در اروپا هم تهديد است و هم فرصت. اگر بخواهيم به تهديدها اشارهای داشته باشيم، بايد گفت دولتمردان اروپايی از رشد اسلام در اروپا نگران هستند. رشد جمعيت در كشورهای اروپايی پايين و بعضاً منفی است. به عبارتی جمعيت كشورهای اروپايی جمعيت پيری است. در اين بين مسلمانان دارای رشد جمعيت بالايی هستند و همين مسئله اروپاييان را نگران كرده است.
مديركل راديوهای اروپا و آمريكای معاونت برونمرزی صدا و سيما تأكيد كرد: اين نگرانی باعث شده يكی از راستگرايان افراطی اخيرا يك سخنرانی تحت عنوان «اورابيا»، يعنی اروپای عربی شده انجام دهد. اين نگرانی دولتمردان اروپايی از رشد اسلامگرايی ريشه در مسئله هويت دارد. در واقع آنها معتقدند هويت اروپا، هويتی مسيحی است كه رشد جمعيت مسلمان اروپا اين هويت را مضمحل میسازد.
وی در تشريح اين مسئله گفت: نگرانی از اين مسئله باعث شده دولتمردان اروپايی راهكارهايی را برای مقابله با رشد اسلامگرايی بينديشند. يكی از اين راهها مبارزه با نمادهای اسلامی است. از جمله اين نمادها میتوان به مناره، برقع و حجاب اشاره كرد. به عنوان مثال در سوئيس راستگرايان افراطی با جمعآوری امضا درخواست ممنوعيت ساخت مناره در مساجد را به رفراندوم گذاشتند كه به اين طرح رأی مثبت داده شد و اعتراضات مسلمانان نيز راه به جايی نبرد و الان حدود 2 سال است كه ساخت مناره در مساجد سوئيس ممنوع شده است.
اخگری خاطرنشان كرد: در مورد برقع نيز با اينكه مسلمانان اندكی از اين نوع حجاب استفاده میكنند اما در بلژيك و فرانسه برای مبارزه با اسلام و مانور تبليغاتی بر روی آن اين مسئله را بزرگنمايی كردند. همچنين آنها در مورد حجاب آن را يك نماد سياسی تلقی كرده و عنوان میكنند كه استفاده از حجاب اصول لائيسيته را زير سؤال میبرد، در حالی كه همين افراد در مورد استفاده از نمادهای مسيحی و يهودی در مكانهای عمومی سكوت اختيار كردهاند.
وی درباره ساير تهديدات بر اقليت مسلمان به تبليغات رسانهای در غرب اشاره كرد و گفت: در فضای مجازی و وبلاگها تبليغات بسيار شديدی عليه مسلمانان میشود كه اغلب آنها نيز توسط راستگرايان افراطی و صهيونيستها صورت میگيرد. اين تبليغات در كنار افزايش مشكلات اقتصادی در اروپا مانند بيكاری سبب شده كه تمايلات افراطی عليه مسلمانان افزايش يابد و خارجیها و به ويژه مسلمانان را مسبب از دست رفتن فرصتهای شغلی قلمداد كنند.
اخگری درباره ساير تهديدات در جوامع اروپايی برای اقليت مسلمان اظهار كرد: از جمله تهديدات ديگر میتوان به امنيتی كردن فضای جامعه به ويژه پس از 11 سپتامبر و حمايت دولتمردان غربی از توهينكنندگان و منتقدان اسلام اشاره كرد. در اين باره میتوان به اعطای جايزه از سوی آنگلا مركل، صدراعظم آلمان به كاريكاتوريست دانماركی توهينكننده به حضرت محمد(ص) اشاره كرد.
وی تأكيد كرد: در واقع مهمترين دغدغه غرب مسئله هويت اروپايی است و دولتمردان اروپايی و رهبران كليسا معتقدند كه بايد هويت اروپا مسيحی بماند. در اين راستا يكی از انديشمندان مسلمان ساكن اروپا به تعريف يك اسلام اروپايی پرداخته كه مسلمانان در عين اعتقاد به اسلام بايد به قوانين اساسی كشورهای اروپايی و قوانين حقوق بشری اروپا معتقد باشند.
اخگری توضيح داد: اين انديشمند اين مسئله را در قالب يك «فرهنگ راهبر» مطرح كرده است كه از 5 مؤلفه تشكيل شده كه عبارتند از: جدايی دين از سياست، حقوق بشر، پلوراليسم فرهنگی و مذهبی، دموكراسی و جامعه مدنی. به عبارتی با اين طرح اسلام يك مسلمان اروپايی محدود به حوزه زندگی شخصی میشود و در عرصه اجتماعی بروز و ظهور نمیيابد.
مديركل راديوهای اروپا و آمريكای معاونت برونمرزی صدا و سيما در پايان درباره فرصتهای اقليت مسلمان در اروپا نيز گفت: درباره فرصتها میتوان به مواردی از جمله تلاش برای يافتن اشتراكات برای پيوند زدن مسلمانان اروپايی به يكديگر( مسئله فلسطين نمونهای از مسائل مشترك ميان مسلمانان فارغ از هر قوميت، نژاد و مذهبی است.)، ادامه روند ساخت اماكن مذهبی، ايجاد انجمنهای مردمنهاد، حضور فعال در عرصههای سياسی برای احقاق حقوق شهروندی با استفاده از راهكار قواعد دموكراسی حاكم بر كشورهای اروپايی، تقويت روحيه و بينش اسلامی با برگزاری مراسم مذهبی، بهره گرفتن از ظرفيتهای رسانهای و استفاده از شبكههای اجتماعی در اين زمينه پيشنهاد میشود.
در پايان اين جلسه با پرسش و پاسخ حضار به اتمام رسيد.