محمود پاکنیت، بازیگر سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با بیان اینکه، صداقت ویژگی اصلی فیلم دینی است، اظهار کرد: فیلم دینی کاری است که در آن صداقت ویژگی بارز آن به شمار میآید. در این میان گونههای متفاوتی را هم میتوان برای این قبیل آثار متصور شد. منظورم این است که فیلم دینی حتماً آن چیزی نیست که ما در ظاهر آن را میشناسیم، بلکه یک فیلم میتواند در ظاهر هیچ نشانی از یک فیلم دینی به معنای رایج آن نداشته باشد، اما در باطن موضوعی که فیلم به آن توجه میکند به والاترین ارزشهای دینی و قرآنی توجه کرده باشد. برای این گفته فیلم «بچههای آسمان» را مثال میزنم. در این کار آرزوهای یک کودک روایت میشود، اما داستان ارزشهایی را در خود نهان دارد که در آموزههای اسلامی به رعایت آن بارها تاکید ویژه شده است.
وی افزود: وقتی از جایگاه صداقت در سینمای دینی سخن میگویم منظورم این نیست، که فیلمهای دینی به صورت پیچیده و رمزآلود حرف خود را بزنند، بلکه باور داشتن به حرفی که در داخل فیلم زده میشود از طرف کارگردان صداقت اثر را تعیین میکند. در کلامی دیگر اگر فیلمساز دینی به پیامی که در داخل فیلمش است اعتقاد داشته باشد، تماشاگران نیز آن را خواهند پذیرفت. این گفته نیز حرف امروز نیست، بلکه سالهاست که درباره آن سخن رانده میشود، اما باز هم میبینیم که کلیشهنگری در این دست تولیدات یکی از ویژگیهای رایج است.
این فیلمساز درباره دلایل نامطلوب بودن فیلمهای دینی چنین توضیح داد: وقتی میگویم که سینمای ما به موضوعات دینی نگاهی دقیق ندارد به این معنا نیست که فیلمسازان و نویسندگان ما در این حوزه از آگاهی لازم بیبهره هستند، چون از نگاه من دانش لازم در این زمینه وجود دارد، اما آنچه مهم است مدیریت مقطعی در سینماست که سبب شده کارهای ماندگاری در سینما تولید نشود، البته در این میان استثناهایی چون «روز واقعه» و چند کار دیگر وجود دارد، اما در مجموع چون نگرش طولانیمدت در سینما وجود ندارد، این وضعیت به وجود آمده که کمتر مدیریتی ریسک کند و با سرمایهگذاری روی تولیدات دینی، فضایی را به وجود آورد تا مدیر بعدی از تلاش وی استفاده تبلیغاتی ببرد.
تلویزیون موفقتر از سینما در پرداختن به موضوعات دینی بوده است
بازیگر سریال «شب دهم» ادامه داد: من در مقایسه با سینما، تلویزیون را در پرداختن به موضوعات دینی موفقتر میدانم، چون اولاً مدیریت در آن درازمدت است، همچنین بحث بودجه در این حوزه در مقایسه با سینما محدود نیست. برای این گفته دو مثال روشن میزنم. ابتدا سریال «مختارنامه» که در حوزه سینمای تاریخی کاری ماندگار محسوب میشود و دیگر سریال «پردهنشین» که چند وقت پیش از سیما پخش شد. هر دوی این کارها توسط فیلمسازانی ساخته شدند که به مضمون مورد نظر کارشان باور داشتند.
پاکنیت در پاسخ به این سؤال که آیا برخی حساسیتهای رایج باعث نشده که فیلمسازان کمتر به سوی موضوعات دینی سوق پیدا نکنند، گفت: اینکه درباره موضوعات دینی حساسیت بیش از دیگر موضوعات است غیر قابل کتمان است، هر چند این مسئله در جای خود کاملاً طبیعی است، چون کشور ما بر پایه دین شکل گرفته و تمام مردمش دینمدار هستند. برای همین اگر فیلمسازی میخواهد به این حوزه ورود کند باید در آغاز از دانش و آگاهی کافی بهره برده باشد، والا موضوعات دینی را به نحوی در کارش نشان خواهد داد که امکان تحریف در آن زیاد است.
وی به توضیح فوق اضافه کرد: بهترین راه برای اینکه تولیدات دینی در سینما از تحریفات دور بماند این است که همکاری آنها با مراکز دینی به ویژه حوزههای علمیه بیشتر شود تا اتفاق خوبی در حوزه فیلمسازی صورت گیرد. همانند آنچه که در «پردهنشین» روی داد و کارگردان با مشاورههایی که از حوزههای علمیه میگرفت سریالی خلق کرد که اکثر مردم و منتقدان آن را پسندیدند.
بخش بینالملل جشنواره فیلم فجر ابزاری برای اشاعه آموزههای انقلاب است
پاکنیت در پاسخ به سؤالی دیگر مبنی بر اینکه بخش بینالملل جشنواره که اخیراً برگزار شد تا چه حد قادر است بلندگویی برای تبلیغ ارزشهای دینی و اسلامی باشد، گفت: به مطلب خوبی اشاره شد، چون سینمای ما مخاطبش را تنها نباید در داخل تصور کند، بلکه جهان اسلام و دیگر نقاط جهان هم میتوانند بیننده فیلمهای اخلاقگرای سینمای ایران باشند. این اتفاق نیز توقعی بیجا نیست، چون همان گونه که فیلمهای ایرانی در جشنوارههای خارجی میدرخشند، قادر هستند در اکرانهای عمومی مورد توجه قرار بگیرند. رسیدن به این خواسته نیز به شرطی حاصل میشود که معرفی صحیحی از محصولات ایرانی صورت گیرد.
بازیگر فیلم «دلشکسته» اضافه کرد: در بخش بینالملل جشنواره فجر بخشی تحت عنوان بازار فیلم وجود دارد که در آن محصولات ایرانی برای پخش کنندههای خارجی معرفی میشوند. این بخشها سالهای قبل نیز بود، اما همیشه در حاشیه جشنواره قرار میگرفت، اما امسال با جدا شدن بخش بینالملل از سینمای ایران این حوزه بیشتر در معرض دید قرار میگیرد. برای همین باید کارهایی در این بازار معرفی کرد که در آن ارزشهای ملی و دینی جایگاه ویژه داشته باشد.
وی در پایان تاکید کرد: سینمای دینی را تنها فیلمسازان و مسئولان اعتلا نمیبخشند، بلکه منتقدان و مردم هم با حمایتهای خود کمک میکنند که فیلم دینی در سینما بیشتر تولید شود. اتفاقی که اگر رخ ندهد کم کم این دست تولیدات به فراموشی سپرده خواهند شد.