تطابق آهنگ با معنای آیات از خصوصیات تلاوت‌های استاد شعیشع + فیلم آخرین تلاوت

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، استاد «ابوالعینین شعیشع» از مشاهیر قرآنیست که همواره مشتاقان قرآن کریم از آوای دلنشین قرائت‌های او بهره می‌گیرند. او که ملقب به «شیخ القراء مصر» است، دارای چنان صوتی گرم و لحنی دلنشین است که شنوندگان را مجذوب می‌کند.

او در 12 اگوست 1922 میلادی مطابق با 1343 قمری در«بیلا» از توابع استان «کفر شیخ» متعلق به مصر سفلی در خانواده‌ای مذهبی که 11 فرزند دختر و پسر داشت به دنیا آمد. وی در سن شش سالگی به مکتب خانه رفت و در 10 سالگی حافظ کل قرآن شد و در همان اوان کودکی همواره تلاوت‌های قاریان مشهور مصری را دنبال کرده و علاقه وافری داشت که تلاوت‌های این قاریان را از نزدیک بشنود.

شعیشع مراحل اولیه قرائات را تحت آموزش برادر بزرگش «احمد شعیشع» فرا گرفت و پس از آن در کنار اساتید فن قرائات به تکمیل این علم پرداخت. وی تنها قاری عصر خود است که به روش استاد کل قرائات و نابغه زمان، مرحوم «محمد رفعت» به تلاوت می‌پردازد و همواره مشتاقان قرآن کریم از قرائت او بهره می‌گیرند.

ابوالعینین؛ جوان‌ترین قاری رادیو مصر
استاد شعیشع از استادان و نام آوران بزرگ علم قرائت است که در تلاوت قرآن کریم از صوتی گرم و لحنی دلنشین برخوردار است و شنونده را شیفته و مجذوب حلاوت صوت خویش می‌سازد. وی در سال 1360 هجری قمری در حالی که فقط 17 سال داشت در رادیو قاهره به تلاوت قرآن پرداخت که این موفقیت خود را مرهون مساعدت‌های مرحوم استاد شیخ «عقیق» شاعر و مؤلف داستان پیامبر بزرگ اسلام(ص) می‌داند و از همه رادیو‌های کشورهای عربی و اسلامی پخش می‌شد.

استاد «‌ابوالعینین شعیشع» همچنین تبحر خاصی در اجرای مقام نهاوند در تلاوت‌های خود دارد. به نظر می‌رسد آن چه باعث زیباتر شدن تلاوت‌های وی در فرازهای اواسط قرائت می‌شود، تلاوت این مقام است که البته در پرده بسیار بالای صوتی نیز اجرا می‌شود.

تطابق آهنگ با معنای آیات از دیگر خصوصیات تلاوت‌های استاد شعیشع است و این استاد همواره سعی می‌کند شنونده را در هنگام استماع آیات روح بخش قرآن کریم، با معنا و مفهوم آیه همراه سازد تا معارف ناب الهی تا عمق وجود مخاطب رسوخ کند.

از دیگر ویژگی‌های ممتاز تلاوت‌های این استاد بزرگ قرائت جهان اسلام، وزین و با وقار بودن صوت و دقت در ادای کلمات و بیان رسا و تلفیظ قوی کلمات و حروف است که استاد شعیشع تمامی موفقیت‌های خویش را در این زمینه مرهون مساعدت‌های مرحوم شیخ «عبدالله عفیفی» شاعر و مؤلف داستان پیامبر بزرگ(ص) می‌داند.

استاد ‌ابوالعینین شعیشع به عناوینی چون رئیس اتحادیه قراء مصر،‌ عضو مجلس عالی امور اسلامی، عضو کمیته عالی در وزارت اوقاف مصر، رئیس مرکز بین‌المللی قرآن کریم و عضو کمیته ساختمان مساجد در قاهره منصوب بوده است و در زمانی نه چندان دور به عنوان قاری مسجد سیده زینب در قاهره به تلاوت قرآن می‌پرداخت.

استاد شعیشع به بسیاری از کشورهای جهان از جمله، فرانسه، انگلیس، ترکیه، یوگسلاوی، سومالی، اردن، سوریه، کویت، ایران و تمامی کشورهای عربی مسافرت کرده و در این کشورها به تلاوت قرآن پرداخته است.

تلاوت‌های این استاد متبحر در فن تلاوت قرآن کریم به طور متوالی از تمامی رادیوهای کشورهای عربی و اسلامی پخش می‌شود، همچنان که رادیو قرآن جمهوری اسلامی ایران نیز همه هفته به پخش تلاوت‌هایی از این استاد مبادرت می‌ورزد، وی همچنین در پانزدهمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم ایران به عنوان رئیس هیئت داوران حضور داشت.

سفر استاد شعیشع به کاظمین
استاد شعیشع در سال 1330 هجری شمسی بنا به دعوت شیعیان شهر مقدس کاظمین به همراه اساتید عبدالباسط محمد عبدالصمد، عبدالفتاح شعشاعی و ابراهیم شعشاعی به این شهر مسافرت کرد و سه روز متوالی در صحن کاظمین به تلاوت قرآن پرداخت.

* استادان شعیشع و مهدی دغاغله*

وی معتقد است که قرآن بدون موسیقی زیباست، یک نوع موسیقی خدایی در آن وجود دارد و قاری قرآن هنگامی که به تلاوت قرآن می‌پردازد، معنی آن چه را که می‌خواند باید با صدایش نشان بدهند، باید معانی کلمات را بداند تا با صدایش آن چه را در معانی وجود دارد، به دیگران منتقل کند.

‌استاد شعیشع بارها به جمهوری اسلامی ایران سفر کرده و در شهرهای مختلف به تلاوت قرآن پرداخته است. وی در دیدارهایی که با قاریان ایرانی داشت درباره آداب تلاوت قرآن این گونه آنها را سفارش می‌کند: «قاریان نخست باید سلامتی خود را حفظ کنند، من به جوانان ایرانی سفارش می‌کنم در سن بلوغ به مدت یک سال از قرائت خودداری کنند، در این دوره زمانی، حنجره باید استراحت کند. قاری باید از غذای خوب استفاده کند، به خواب خود اهمیت دهد و ورزش کند تا نفس او تقویت شود، قاری باید به علم تجوید آگاهی همه جانبه داشته باشد».

وی همچنین گفته است: «مطلب دیگری که برای قاریان ایرانی اهمیت دارد، حفظ قرآن است به گونه‌ای که هنگام قرائت، قرآن را از حفظ تلاوت کنند که این امر یکی از اصول مهم قرائت قرآن است».

استاد شعیشع درباره کیفیت قرائت قاریان ایرانی نیز بیان کرده است: «قاریان ایرانی در زیبایی صدا و تلاوت خوب، کم نظیرند، اگر بخواهیم دقیق‌تر بیان کنم قاریان مصری در مرتبه نخست قرار دارند و قاریان ایرانی پس از آنان قرار می‌گیرند، از لحاظ تعداد قاریان و زیبایی صدا بی‌نظیرند و در هیچ کشور اسلامی مانند ندارند».

به طور قطع وی یکی از قاریان جاودانه در تاریخ قرائت جهان اسلام است که مردم سراسر جهان با شنیدن تلاوت‌های زیبای وی، آیات روح بخش الهی را زمزمه می‌کنند. استاد «‌ابوالعینین شعیشع» نامی شناخته شده در بین قاریان حاملان قرآن و از قاریان عصر طلائی تلاوت کشور مصر است.

این قاری مشهور دارای قرائتی وزین و متین است، دقت در ادای کلمات و رسایی بیان و تلفظ قوی از ویژگی‌های قرائت استاد بوده که کم نظیر و مختص ایشان است. استاد ‌ابوالعینین شعیشع تنها قاری عصر خویش به شمار می‌رود که به روش استاد مرحوم «محمد رفعت» به تلاوت می‌پردازد.

*تجلیل از استاد شعیشع و آیت الله تسخیری در دومین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان(تهران 1387)*

تسلط فوق العاده‌ای این قاری بزرگ جهان اسلام در شیوه قرائت
این قاری بزرگ جهان اسلام در شیوه قرائت تسلط فوق العاده‌ای دارد و در انواع سبک‌های ده گانه و هفت گانه قرائت دارای مهارت چیرگی خاصی است و اغلب قرائت خود را به طریق روایت حفص از عاصم طبق رسم الخط عثمان طه تلاوت کرده است.

«شعیشع» در یکی از سفرهای گذشته‌اش به ایران برداشت خود از ایران را این گونه بیان کرده است: «ایران کشوری است که به نظر من ملل مسلمان باید به آن اقتدا کرده و به موضع گیری‌های آن افتخار کنند، رهبر شما، رهبری است که خوی پیامبران را دارد، کدام مقام مملکتی و آن هم نفر اول یک کشور، بر زمین می‌‌نشیند و قرآن گوش می‌دهد؟... من خودم را ایرانی می‌دانم».

استاد شعیشع قبل از انقلاب در سال 1357 هجری شمسی در سفری که به ایران داشت در شهرهایی نظیر تهران، مشهد، اصفهان و شیراز به تلاوت قرآن مبادرت کرد و بعد از انقلاب نیز به عنوان داور مسابقات بین‌المللی قرآن کریم به ایران سفر کرده است و در سال‌های کهولت سن برای داوری بیست و پنجمین دوره مسابقات بین‌المللی ایران به کشورمان ‌آمد.

*سومین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان(مشهد 1389)*

وی در دوم تیر ۱۳90 در سن ۸۹ سالگی درگذشت. ده‌ها تلاوت از این قاری بزرگ جهان اسلام بر جای مانده است که شنیدن تلاوت‌ فرازهای آغازین سوره مبارکه «اسراء» به ویژه آیه «إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ یِهْدِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَمُ وَ ...» به همه علاقه‌مندان توصیه می‌شود.

همچنین طی گفت‌وگوی اختصاصی که احمد احمد نعینع، قاری مشهور جهان اسلام با این خبرگزاری داشته است، درباره شعیشع چنین گفت: صدای زیبای استاد شعیشع از کودکی مرا جذب می‌کرد، به گونه‌ای که در بیان الفاظ و اداء کلمان تحت تأثیر شیوه وی قرار گرفتم.

این قاری توانمند مصری ویژگی‌های سبک شعیشع در تلاوت قرآن را زیبا صدایی و نیکویی بیان الفاظ عنوان و ابراز کرد: به خاطر تن، پرده رگه‌های بسیار بالایی صوتی استاد، کم‌تر کسی توانایی بهره‌گیری و تقلید از اسلوب وی در تلاوت قرآن را دارد.

احمد نعینع با رد مسئله مقلد بودن شعیشع از«شیخ محمد رفعت»، تصریح کرد: همه قاریان در آغاز راه یک یا تنی چند از اساتید صاحب سبک در تلاوت را به عنوان مرجع، پیش روی خود قرار داده و از آنان بهره می‌گیرند و سپس در ادامه راه، خود صاحب سبک می‌شوند.

*از راست: استاد خسروشاهی، کریم منصوری، شعیشع در اقامتگاه جمهوری اسلامی ایران در قاهره*

وی افزود: بنده نیز سال‌های متمادی از استاد «مصطفی اسماعیل» بهره گرفتم و اسلوب و شیوه‌اش را الگوی خود قرار دادم، اما بعد‌ها در اسلوب تلاوت، سبک مستقل و گونه نوینی را در پیش گرفتم.

او استاد شعیشع را نماد تلاوت کلاسیک قرآن برای نسل نوین دانست و گفت: ابوالعینین شعیشع مکتب، سبک و صدای خاص خود در تلاوت را دارد و هنگام شنیدن صدای وی هیچ‌کس نخواهد گفت این صدا، صدای «محمد رفعت» است.

احمد نعینع با پرداختن به ویژگی‌های اخلاقی شعیشع تصریح کرد: کردار و گفتار استاد همیشه نشان از فرهیختگی، متانت و بردبار بودن او دارد، وی در تمام مقاطع زندگی طولانی و پربارش از یاری و کمک به دوستان خویش دریغ نورزیده است.

در ادامه آخرین تلاوت استاد شعیشع را در سومین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان(19 الی 21 دی‌ماه مشهد 1389) ارائه می‌شود.