به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن (ایکنا)، جمهوری اسلامی ایران پس از تصویب قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد در تأیید برجام بیانیه ای منتشر کرد که متن آن به شرح ذیل است:
1- جمهوری اسلامی ایران دانش و فناوری، از جمله فناوری صلحآمیز هستهای ایران را به عنوان میراث مشترک بشریت قلمداد می نماید. در عین حال، بر اساس مبانی محکم ایدئولوژیک، راهبردی و بینالمللی، سلاحهای کشتار جمعی و به ویژه سلاحهای هستهای را به طور مطلق به عنوان سلاحهایی منسوخ، غیر انسانی و مضر برای صلح و امنیت بینالمللی، مردود میداند. با الهام از آموزههای متعالی اسلامی و بر مبنای اندیشهها و سیره بنیانگذار فقید انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره)، و فتوای تاریخی رهبر انقلاب اسلامی، حضرت آیتالله خامنهای، که کلیه سلاحهای کشتار جمعی، به ویژه سلاحهای هستهای را در فقه اسلامی حرام اعلام نمودهاند، جمهوری اسلامی ایران اعلام میدارد که سیاست همیشگیاش منع اکتساب، تولید، انباشت یا استفاده از سلاحهای هستهای میباشد.
2- جمهوری اسلامی ایران ضرورت امحاء کامل سلاحهای هستهای را به عنوان یک ضرورت امنیت بینالمللی و یک تکلیف منطبق بر معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) مورد تأکید قرار میدهد. جمهوری اسلامی ایران مصمم است به طور فعال در کلیه تلاشهای بینالمللی حقوقی و دیپلماتیک برای نجات بشریت از خطرسلاحهای هستهای و اشاعه آنها، از جمله از طریق ایجاد مناطق عاری از سلاحهای هستهای به ویژه در خاورمیانه مشارکت نماید.
3- جمهوری اسلامی ایران قاطعانه ابرام میورزد که دولتهای عضو معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای بدون تبعیض و منطبق با مواد 1 و 2 معاهده نباید از بهرهمندی از حقوق لاینفک خود برای توسعه تحقیقات، تولید و استفاده از انرژی هستهای برای اهداف صلحآمیز باز داشته شوند.
4- جمعبندی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در تاریخ 23 تیر 1394، نشانگر یک گام بسیار مهم توسط جمهوری اسلامی ایران و گروه 1+5 برای حل و فصل یک بحران غیر ضروری، از طریق مذاکره و بر مبنای احترام متقابل است؛ بحرانی که در نتیجه اتهامات بی پایه و اساس درباره برنامه هستهای صلحآمیز ایران ایجاد، و با اقدامات ناموجه و مبتنی بر انگیزههای سیاسی علیه ملت ایران دنبال شده بود.
5- برجام مبتنی است بر تعهدات متقابل جمهوری اسلامی ایران و گروه 1+5 که از یکسو موجب حصول اطمینان از ماهیت منحصراً صلحآمیز برنامه هستهای ایران شده و از سوی دیگر تمامی مفاد قطعنامههای شماره 1696 و 1737 (مصوب سال 2006)، 1747 (مصوب سال 2007)، 1803 و 1835(مصوب سال 2008)، 1929 (مصوب سال 2010) و 2224 (مصوب سال 2015) را لغو کرده و همه تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد و تحریمهای مرتبط با هستهای که توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپایی و دولتهای عضو اتحادیه اروپایی تحمیل شده بودند را به طور جامع لغو میکند. جمهوری اسلامی ایران متعهد است که تعهدات داوطلبانه خود را با حسن نیت و منوط به اجرای با حسن نیت همه تعهدات توسط گروه 1+5 وفق برجام، از جمله تعهدات متضمن رفع تحریمها و اقدامات محدودیتساز، اجرا کند.
6- رفع تحریمها و اقدامات محدودیتساز مرتبط هستهای توسط اتحادیه اروپایی و ایالات متحده به این معنا خواهد بود که معاملات و فعالیتهای مورد اشاره در برجام میتوانند با ایران و اشخاص ایرانی در همه جای دنیا بدون هراس از مجازاتهای ناشی از مزاحمتهای فراسرزمینی انجام شوند و همه اشخاص قادر خواهند بود تا با آزادی انتخاب به معاملات تجاری و مالی با ایران بپردازند. در برجام به وضوح تصریح شده است که اتحادیه اروپایی و آمریکا هر دو از بازگرداندن یا تحمیل مجدد تحریمها و اقدامات محدودیتساز که منطبق با برجام رفع شدهاند، خودداری خواهند ورزید. تفاهم بر آن است که بازگرداندن یا تحمیل مجدد تحریمها و اقدامات محدودیتساز از جمله از طریق تمدید، به مثابه عدم پایبندی اساسی خواهند بود که ایران را از تعهداتش به طور جزئی یا کلی معاف خواهد ساخت. برداشتن تحریمها مستلزم اتخاذ اقدامات مقتضی حقوقی و اجرایی داخلی از جمله اقدامات تقنینی و آئیننامهای به منظور لازمالاجرا نمودن رفع تحریمها میباشد. برجام مستلزم خاتمه مؤثر همه تدابیر و رویههای الزامی تبعیضآمیز و همچنین بیانیههای عمومیای است که با هدف موافقتنامه همسویی نداشته باشد. ایران بر توافق حاصله میان اعضاء برجام تأکید مینماید که بر مبنای آن بلافاصله پس از تصویب قطعنامه شورای امنیت در تأیید برجام، اتحادیه اروپایی، کشورهای عضو اتحادیه اروپایی و ایالات متحده مشورت با ایران را درباره دستورالعملهای مربوطه و بیانیههای در دسترس عموم در خصوص جزئیات تحریمها یا اقدامات محدودیتسازی که قرار است مطابق با برجام لغو شوند، آغاز خواهند نمود.
7- جمهوری اسلامی ایران برنامه هستهای صلحآمیز ، از جمله غنیسازی و تحقیق و توسعه غنیسازی را منطبق با برنامه خود همانگونه که در برجام توافق شده، دنبال خواهد نمود و با طرفهای خود از نزدیک کار خواهد کرد تا اطمینان حاصل شود که این توافق از گذر زمان به سلامت گذشته و همه اهداف خود را محقق خواهد ساخت. این تعهد بر مبنای تضمینهایی است که گروه 1+5 دادهاند که بر مبنای آن در این برنامه صلحآمیز بر اساس تعهداتشان مطابق برجام همکاری خواهند نمود. همچنین اینگونه تفاهم و توافق شد که از طریق گامهای مورد موافقت با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، همه موضوعات موجب نگرانیِ گذشته و حال، قبل از پایان سال 2015 توسط شورای حکام آژانس بررسی و مختومه خواهند شد. آژانس بینالمللی انرژی اتمی تا کنون مستمراً نتیجهگیری کرده است که فعالیتهای اظهار شده ایران منحصراً صلحآمیز هستند. بنابراین، از این به بعد هدف از اجرای پروتکل الحاقی فراهم کردن زمینه برای «نتیجهگیری گستردهتر» بر این مبنا است که مدرکی دال بر وجود فعالیت اظهارنشده نیز در ایران وجود ندارد. بدین منظور، جمهوری اسلامی ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی وفق ضوابط پروتکل الحاقی به همانگونه که در مورد همه امضاءکنندگان اعمال میشود، همکاری خواهد نمود. در عین حال، آژانس بینالمللی انرژی اتمی باید اقدامات احتیاطی لازم را برای تضمین حفاظت کامل از اطلاعات طبقهبندی شده به کار گیرد. جمهوری اسلامی ایران همواره تکالیف بینالمللی عدم اشاعهای خود را با دقت تام اجرا نموده است و با نهایت دقت همه فعالیتهای مرتبط خود را منطبق بر پروتکل الحاقی اظهار خواهد نمود. در این چارچوب و از آنجا که هرگز هیچگونه فعالیت هستهای در هیچ یک از تأسیسات نظامی وجود نداشته و نخواهد داشت، جمهوری اسلامی ایران اطمینان دارد چنین تأسیساتی موضوع درخواست بازرسی نخواهند بود.
8- کمیسیون مشترک ایجاد شده بر مبنای برجام بایستی قادر باشدتا اختلافات را به نحو بیطرفانه، مؤثر، کارآمد و سریع، رسیدگی و حل و فصل نماید. نقش اصلی این کمیسیون عبارت است از رسیدگی به شکایتهای ایران و حصول اطمینان نسبت به این که آثار لغو تحریمهای تصریح شده در برجام بطور کامل محقق گردند. در صورتی که آثار لغو تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد، یا تحریمها یا اقدامات محدودیتساز مرتبط با هستهای اتحادیه اروپایی و ایالات متحده به وسیله تداوم اعمال یا تحمیل تحریمهای جدید با ماهیت و گستره همسان یا مشابه تحریمهایی که قبل از روز اجرا برقرار بودند، مخدوش گردد، جمهوری اسلامی ایران اختیار خواهد داشت تعهدات خود وفق برجام را مورد تجدید نظر قرار دهد؛ فارغ از اینکه چنین تحریمهای جدیدی بنا به دلایل مرتبط هستهای یا دیگر دلایل وضع شوند، مگر این که مسائل در طی یک دوره زمانی کوتاه و معقول اصلاح گردند.
9- اقدامات متقابل پیشبینی شده در ساز و کار حل و فصل اختلافات در برجام در واکنش به عدم پایبندی اساسی، به عنوان آخرین حربه در نظر گرفته شدهاند و در صورتی به کار گرفته خواهند شد که عدم پایبندی اساسی تداوم یابد و طی ترتیبات در نظر گرفته شده در برجام جبران نشده باشند. جمهوری اسلامی ایران چنین اقداماتی را بسیار غیرمحتمل قلمداد میکند چرا که هدف، تضمین پایبندی است نه فراهم ساختن بهانهای برای برگشتپذیری خودسرانه یا ابزاری برای فشار یا اعمال نفوذ. ایران متعهد است تعهدات داوطلبانه خود را به طور کامل و با حسن نیت اجرا کند. به منظور حصول اطمینان از پایبندی مستمر همه اعضاء برجام، جمهوری اسلامی ایران تأکید میکند در صورتی که ساز و کار مذکور علیه ایران یا اشخاص ایرانی اعمال شوند و تحریمها به ویژه تدابیرشورای امنیت اعاده گردند، جمهوری اسلامی ایران این کار را به منزله مبنایی برای توقف اجرای تعهدات خود وفق برجام و تجدید نظر در همکاریاش با آژانس بینالمللی انرژی اتمی تلقی خواهد نمود.
10- جمهوری اسلامی ایران تفاهم مشترک و توافق صریح همه طرفهای شرکتکننده در برجام را مورد تأکید قرار میدهد که بر مبنای آن مفاد قطعنامه 2231 شورای امنیت در تأیید برجام، به مثابه مفاد برجام نبوده و به هیچوجه نمیتواند اجرای برجام را تحت تأثیر قرار دهد.
11- دولت جمهوری اسلامی ایران مصمم است به طور فعال برای ارتقاء صلح و ثبات در منطقه در مواجهه با تهدید فزاینده تروریسم و افراط گرایی خشونت بار کمک کند. ایران نقش پیشرو خود را در مبارزه با این خطر ادامه خواهد داد و آماده است با همسایگان خود و جامعه بینالمللی در پرداختن به این تهدید مشترک جهانی بطور کامل همکاری نماید. علاوه بر این، جمهوری اسلامی ایران تدابیر لازم برای تقویت توانمندیهای دفاعی خود به منظور حراست از حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی خود در مقابل هر گونه تجاوز و همچنین مقابله با تهدید تروریسم در منطقه را ادامه خواهد داد. در این چارچوب، توانمندیهای نظامی ایران از جمله موشکهای بالستیک، منحصراً برای دفاع مشروع هستند. این تجهیزات برای قابلیت حمل سلاحهای هستهای طراحی نشدهاند و بنابراین، خارج از حیطه یا صلاحیت قطعنامه شورای امنیت و پیوستهای آن میباشند.
12- جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد همانگونه که در مقدمه قطعنامه 2231 پیشبینی شده است، شاهد تحقق معنادار تغییر بنیادین در رویکرد شورای امنیت باشد. شورا سابقه سیاهی در رفتار با ایران دارد که از سکوت توأم با رضایت شورا در مواجهه با تجاوز صدام حسین علیه ایران در سال 1980 آغاز شد و با امتناع شورا حتی از محکوم کردن، چه برسد به اقدامی علیه، استفاده انبوه، سیستماتیک و گسترده از سلاحهای شیمیایی توسط صدام حسین علیه رزمندگان و غیرنظامیان ایرانی طی سالهای 1984 تا 1988 و همچنین حمایت مادی و اطلاعاتی چندین عضو شورا از جنگ شیمیایی صدام حسین ادامه یافت. حتی بعد از این که صدام حسین کویت را مورد تهاجم قرار داد، شورای امنیت نه تنها به طور لجاجتآمیز از اصلاح و جبران کینهتوزی خود علیه ملت ایران امتناع کرد، بلکه پا را از این نیز فراتر گذاشت و علیه این قربانی جنگ شیمیایی و سکوت مماشاتگرانه شورا در قبال آن، به تحمیل تحریمهایی پرداخت که علیالظاهر به بهانهنگرانی از سلاحهای کشتار جمعی وضع شده بودند. در عوض آنکه حداقل این واقعیت را مورد توجه قرار دهد که ایران حتی اقدام صدام حسین در استفاده از سلاحهای شیمیایی را تلافی نکرده است، شورای امنیت بر اساس اتهامات بیپایه و بر مبنای انگیزههای سیاسی به اقدام علیه ایران شتافت و طیف گستردهای از تحریمها را علیه ملت ایران با هدف مجازات مقاومت آنها علیه فشار زورگویانه برای کنار گذاشتن برنامه هستهای صلحآمیزشان به نحو ناموجهی تحمیل کرد. مهم است یادآوری شود این تحریمها که نبایست از همان ابتدا تحمیل میشدند، اکنون بر اساس برجام و قطعنامه 2231 باید لغو شوند.
13- بنابراین، جمهوری اسلامی ایران همچنان بر موضع خود مبنی بر این که همه تحریمها و اقدامات محدودیتسازی که علیه ملت ایران وضع و اعمال شدهاند از جمله آنهایی که به بهانه برنامه هستهای ایران اعمال شدهاند، بیپایه و اساس، ناعادلانه و غیرقانونی بوده و هستند پافشاری مینماید. در نتیجه، هیچ چیزی در برجام نباید به نحوی تعبیر و تفسیر شود که بطور مستقیم یا غیر مستقیم به معنای پذیرش یا مماشات جمهوری اسلامی ایران نسبت به مشروعیت، اعتبار یا قابل اجرا بودن تحریمها و اقدامات محدودیتساز تصویب شده توسط شورای امنیت، اتحادیه اروپا یا دولتهای عضو اتحادیه اروپا، ایالات متحده یا هر کشور دیگری علیه ایران باشد؛ همچنین نباید به معنای چشم پوشی یا محدودیت در اعمال هر گونه حقی که جمهوری اسلامی ایران وفق قوانین ملی، اسناد بینالمللی یا اصول حقوقی مربوطه دارد، تعبیر و تفسیر شود.
14- جمهوری اسلامی ایران اطمینان دارد که اجرای با حسن نیت برجام توسط همه اعضاء برجام به اعاده اعتماد ملت ایران که به نحوی ناعادلانه متحمل فشارها و زورگوییهای غیرقانونی به بهانه این بحران ساختگی بودهاند، کمک خواهد کرد و فرصتهای جدیدی برای همکاری در جهت پرداختن به چالشها واقعی جهانی و تهدیدات واقعی علیه صلح منطقهای خواهد گشود. دیر زمانی است که منطقه ما دچار تنشهای ناروا شده است، در حالیکه افراط گرایان و تروریستها مشغول تثبیت خود و پیشروی هستند. زمان آن فرارسیده است که توجه و تمرکز بر این تهدیدات قریبالوقوع معطوف گردد و روشهای مؤثر برای شکست دادن این تهدید مشترک دنبال و پیگیری شود.