به گزارش کانون خبرنگاران
ایکنا،
نبأ، مجید محمودیان، عضو سازمان
روانشناسی و مشاوره کشور در رابطه حکم
رابطه سالم بین جنس مخالف در قرآن و اسلام گفت: رابطه سالم بین جنس مخالف در اسلام
بر خلاف سایر ادیان نه تنها سرزنش نشده بلکه به آن توصیه نیز شده است اما در
فرهنگ مسیحیت ارتباط با جنس مخالف را کار پسندیده و مؤمنانهای نمیبینند و کسی
که قرار است کشیش شود باید این رفتارهای دنیایی را از خود دور کند بنابراین
هیچ وقت ازدواج نمیکنند زیرا که به تصور خود میخواهند کمال معنوی خود را بهدست
بیاورند.
کارشناس ارشد مشاوره تصریح کرد: در اسلام اینگونه نیست و حتی در قرآن
توصیه شده که جوانان خود را به نکاح هم در بیاورید و خداوند سرشت انسان را اینگونه
قرار داده که زن و مرد با گرایشهای جدید عاطفی و غریزهای نسبت به هم تمایل
داشته باشند و باهم ازدواج کنند اما این امر یک چارچوب و قاعدهای دارد که زیر
نظر آن قواعد باید اتفاق بیافتد؛ این نیازها از سن بلوغ اتفاق میافتد و متأسفانه
جوانانی داریم که بر اساس تحریکهای محیط قبل از سن بلوغ به بلوغ زودرس میرسند
اما بهصورت معمول بعد از سن بلوغ نیاز ازدواج در جوانان شکل میگیرد.
عضو سازمان روانشناسی و مشاوره کشور
اظهار کرد: اگر بخواهیم بر
اساس فطرت انسان رفتار کنیم باید در همان سالهای اولیه بعد از بلوغ راجع به این
مسائل صحبت کنیم اما فرهنگ مدرن و جدید امروزی در جوامع باعث ایجاد فاصله زیادی
بین سن بلوغ و سن ازدواج شده است؛ به طور مثال در دهه 50-40 پسران در سن 15 سالگی
به بلوغ میرسیدند و 2 تا 3 سال بعد از آن نیازهایشان برطرف میشد ولی الان پسران
در همان سن 15 سالگی بالغ میشوند اما در سن 30- 35 و 40 سالگی ازدواج میکنند و حدود
20 سال بین بلوغ و ازدواج فاصله زمانی است؛ قبلاً شاید میشد به فرزندمان بگوییم
2 الی 3 سالی تحمل کن تا با ازدواج نیازهایت برآورده شود ولی الان نمیتوانیم به
آنها بگویم که 20 الی 30 سال نیازهایت را در نظر نگیر و بعد امیدوار باش بعد از این
همه سال با ازدواج نیازهایت تأمین شود.
مدیرعامل مؤسسه قرآنی نگاه نو به زندگی که
تجربه 10 هزار ساعت مشاوره و 300 کارگاه آموزشی مشاوره را دارد، افزود: حال چون این فاصله زیاد شده جوانان با مشکلات زیادی مواجه شدند از جمله رابطه
با جنس مخالف خارج از چهارچوب ازدواج است که در جامعه رابطه دوست دختر و دوست پسر
خیلی رواج پیدا کرده است که این امر یک واکنش طبیعی و یا یک ناهنجاری اجتماعی به
نام بالا رفتن سن ازدواج است.
حکم
آموزههای دینی بر ارتباط بین جنس مخالف
وی گفت: اما آموزههای
دینی این رابطه را ناسالم و به ضرر جوانان میداند؛ خداوند
در قرآن شاخصههای ازدواج را در آیه 25 سوره نساء اینگونه بیان میفرماید «وَ مَنْ لَمْ
يَسْتَطِعْ مِنْکُمْ طَوْلاً أَنْ يَنْکِحَ الْمُحْصَناتِ الْمُؤْمِناتِ فَمِنْ ما
مَلَکَتْ أَيْمانُکُمْ مِنْ فَتَياتِکُمُ الْمُؤْمِناتِ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ
بِإيمانِکُمْ بَعْضُکُمْ مِنْ بَعْضٍ فَانْکِحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَّ وَ
آتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ مُحْصَناتٍ غَيْرَ مُسافِحاتٍ وَ لا
مُتَّخِذاتِ أَخْدانٍ فَإِذا أُحْصِنَّ فَإِنْ أَتَيْنَ بِفاحِشَةٍ فَعَلَيْهِنَّ
نِصْفُ ما عَلَي الْمُحْصَناتِ مِنَ الْعَذابِ ذلِکَ لِمَنْ خَشِيَ الْعَنَتَ
مِنْکُمْ وَ أَنْ تَصْبِرُوا خَيْرٌ لَکُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ؛ و هر کس از شما قدرت مالى ندارد که با
زنان مؤمن آزاد ازدواج کند از کنیزان با ایمان که شما مسلمانان مالک آنها هستید
به همسرى گیرد؛ خدا به ایمان شما داناتر است و همه نمىتوانند مؤمنان واقعى را
از غیر واقعى باز شناسند پس باید به مقتضاى ظاهر عمل کنید؛ شما همه، اعم از آزاد
و برده از یکدیگرید و نزد خدا باهم برابرید بنابراین، کنیزان را به این شرط
که پاکدامن باشند، نه پلیدکار و نه دوست گیرنده از مردان، با اذن سرپرستانشان
به همسرى گیرید و مهرشان را برحسب متعارف به آنها بپردازید و هنگامى که شوهر
کردند، اگر مرتکب کار زشتى شدند، نیمى از کیفرى که براى زنان آزاد است، براى
آنان خواهد بود؛ این (ازدواج با کنیزان) براى کسى از شماست که بیم آن دارد که
با ترک ازدواج در رنج بیفتد و البته صبر
کردن شما و خوددارى از ازدواج با آنان براى شما بهتر است و خدا آمرزنده و مهربان
است»؛ خداوند متعال در این آیه میفرماید: «ُحْصَناتٍ
غَيْرَ مُسافِحاتٍ وَ لا مُتَّخِذاتِ أَخْدانٍ» زنان پاک دامنی که اهل رابطه
نامشروع و دوستی با جنس مخالف نباشند را به همسری بگیرید و به صراحت ارتباط بین
جنس مخالف را رد میکند.
محمودیان ادامه داد:
از نظر روانشناسی نیز این رابطه با دلایل جدی نهی شده زیرا که عواطف دختران در این
رابطه بهشدت آسیبپذیر است، در این رابطه پسران نیز آسیب میبینند ولی دختران به
خاطر حساسیت و ویژگیهایی که دارند آسیبپذیری بالاتری دارند و بین 90- 85 درصد و
پسران بین 10-15 درصد آسیب میبینند.
تفاوت
رابطه دختر پسر در جامعه اسلامی و جامعه غربیاین مشاوره خانواده تصریح کرد: متأسفانه جامعه
ما به خاطر فشارهای فرهنگی که از اینترنت، ماهواره و شبکههای مختلف اجتماعی،
اختلافات فرهنگی کاذبی که خود ما ایجاد کردیم مانند بالارفتن سن ازدواج، زندگیهای
تجملاتی که باعث بالا رفتن هزینههای ازدواج شده، در این مورد در جایگاه نامناسبی
قرار گرفته است اما جوامع دیگر به هیج وجه مانند ما درگیر این موضوع نیستند.
وی با طرح مثالی بحث را اینگونه ادامه
داد: مسئله حجاب را در
جوامع اسلامی یا غیر اسلامی در نظر بگیرید یا همه افراد جامعه باحجاب هستند و یا
همه بیحجاب هستند و چیزی به نام بدحجابی در کشورهای ترکیه و مالزی یا حتی کشورهای
اروپایی نداریم اما در جامعه ما پدیدهای به نام بدحجابی وجود دارد؛ آیا مسئله
رابطه بین جنس مخالف هم همینگونه شده یعنی در جامعه شاخصههایی به نام غیرت و حیا
وجود دارد و همه میدانند ولی در عمل کسی به این شاخصهها عمل نمیکند؛ حتی
ناشایستترین، بیدینترین و فاسدترین پسرها هم بخواهند ازدواج کند به دنبال یک
دختر عفیف میگردند اما از طرفی در رابطه بین دختر و پسرها کمتر افرادی را میتوانیم
پیدا کنیم که این حد و مرزها را حفظ کرده باشند.
کارشناس ارشد مشاوره تصریح کرد: امروز
آمار درگیری دختران و پسران ما در رابطه با جنس مخالف بسیار بالاست لذا این عرف در
جامعه ما عرف آسیبخوردهای است و علتش نیز تهاجم فرهنگی و زیر ساختهای نادرست
فرهنگی است که در جامعه ما وجود دارد.
اثر
خانواده در شکلگیری روابط دختر و پسر
عضو
سازمان روانشناسی و مشاوره کشور اظهار کرد:
در خانواده باید فضای گفتوگو مهیا باشد و سختگیری زیادی بر روی این
موضوع نباشد که بچهها جرأت مطرح کردن مسائل خود را نداشته باشند، خانوادهها
هرچقدر بیشتر بتوانند فرزندانشان را توجیه کنند و آگاهیهای لازم را در مورد این
موضوع با این محوریت که (رابطه جنس مخالف یک پدیده فطری و حتمی است و لازم است که
اتفاق بیافتد. حال قصد شما از این رابطه چیست؟ اگر قصدتان ازدواج باشد ما از این
رابطه حمایت میکنیم) به آنها بدهند به فرزندانشان بهترین کمکها را کردهاند و بعد
با زیرکی این مسئله را در محل امن خانواده بیاورند تا فرزندان به دنبال مخفی کاری
و پنهان کاری نروند؛ اگر پسر ما شرایط ازدواج را دارد از این امر استقبال کنیم و
با او صحبت کنیم و برای خواستگاری آمادهاش کنیم اگر کوتاهی کنیم تبدیل به یک
رابطه مخفی و پنهانی میشود.
عوامل
زمینهساز اجتماعی در ایجاد برخوردهای نامناسب بین جنس مخالفمحمودیان بیان کرد: افراط و تفریطها زمینهساز این نوع روابط
است؛ از طرفی وقتی این رابطه عرف میشود دیگر نمیتوان جلودار آن شود به طور مثال
وقتی دختر ما در مدرسه میبیند که همه همکلاسی و دوستانش درگیر چنین رابطهای
هستند و او انگشتنمای همه میشود و مورد تمسخر آنها قرار میگیرد، دچار چالش میشود که آیا واقعاً من
آدم ناتوانی هستم؟ نکند که فردا نتوانم ازدواج کنم؟ ... در کل اگر منکری در جامعه
زیاد شد معروف را در مسیری ناهموار قرار میدهد؛ متأسفانه این چالشها در جامعه ما
دیده میشود، شیوع و گسترش این امر تساعدی و روبه بالا در حال حرکت است و بر روی
جامعه اثر میگذارد، حال فرزندان ما مجبور میشوند خلاف جریان رودخانه شنا کنند که
انرژی بیشتری را از آنها میگیرد.
وظیفه مسئولان، مشاوران و
آموزش و پرورش در این زمینه
این مشاوره خانواده تصریح کرد: ارگانها
نقش بسیار تعیینکنندهای در ایجاد و شکلگیری این نوع روابط ناسالم دارند؛ ما در
دبیرستانهای مختلف این موضوع را بهصورت علمی توسط آزمونی که از دانشآموزان با
محوریت نظر و طرز فکرشان در مورد جنس مخالف
پرسیدیم بررسی کردیم سپس آموزههای دینی و روانشناسی را در اختیار این دانشآموزان
قرار دادیم که بیش از 80-90 درصد نظر اینها نسبت به این موضوع تغییر کرد و نکته
جالب اینجاست که از ما گله کردند که نوشدارو بعد از مرگ سهراب چرا؟ چرا این مسائل
را الان به ما میگویید؟ زمانی هم که آسیبهای این رابطه را برای آنها برمیشماریم
اعتراف میکنند که همه این آسیبها را خوردهاند و همه بخاطر نداشتن آگاهی بوده است.
وی ادامه داد: متأسفانه بنده خود نیز این
تصور غلط را داشتم و در رابطه با دوست دختر و دوست پسر را در دانشگاهها برای
دختران بیان میکردم، بعد که وارد دبیرستانها شدم متوجه شدم کار از دبیرستانها
نیز گذشته است ما باید از محصلان راهنمایی و حتی سالهای آخر ابتدایی شروع کنیم و
آنها را آگاه کنیم و اطلاعات برای پیشگیری این مسئله را در اختیار فرزندان از سنهای
پایینتر قرار دهیم حتی معتقدم رسانه ملی صدا و سیما هم باید در این قضیه ورود
پیدا کند؛ اگر ما فقط منکر عیبی در جامعه شویم آن عیب از بین نمیرود
بلکه در سکوت ما گسترش مییابد و بهتر رشد میکند؛ پس این مسئله بهصورت جدی
مخصوصاً در آموزش و پرورش حداقل برای مربیان تربیتی و مشاوران مدارس بهصورت تخصصی
و حرفهای کار شود و اینان بهصورت مجرب و با اطلاعات دقیق روانشناسی و دینی
بتوانند به محصلان خدمترسانی کنند و از این روابط پیشگیری کنند.
کارشناس
ارشد مشاوره تصریح کرد: وقتی این رابطه ایجاد شد و آسیبها تأثیر منفی خود
را در فرد گذاشتند برای آن جوان برگشت به حالت اولیه بسیار مشکل است و دیگر نمیتواند
اعتماد اولیه به جنس مخالف را داشته باشد.
محمودیان در پایان تأکید بر برگزاری دورههایی تحت عنوان
کارگاههای آموزشی سبک زندگی قرآنی با رویکردهای بین رشتهای یعنی استفاده از
مبانی دینی و قرآنی و ابزارهای علم روانشناسی و مشاوره با هدف پرداختن به مشکلات
جاری و روزمره زندگی کرد و گفت: به لطف خدا این کارگاهها در حال اجرا است و
یکی از این کارگاهها در رابطه با روابط بین دختر و پسر است که به مدیران و مربیان
آموزش و پرورش توصیه میکنم شرکت کنند تا این موضوعات را در مدارس بخصوص دبیرستانها،
هنرستانهای دخترانه و دانشگاهها در اختیار فرزندان ما قرار دهند زیراکه حقیقتاً قشر
جوان ما از ما طلب دارند زیرا علیرغم این همه ادعاهای فرهنگی فرزندانمان دچار یک
فقر فرهنگی و اطلاعاتی هستند و زمانی با این مشکلات مواجه میشوند که اطلاعات لازم
را نداشته باشند.
دلیل
و حکم شرعی ممنوع بودن رابطه دختر و پسر
مدیر عامل مؤسسه قرآنی نگاه نو به زندگی
گفت: اسلام معتقد به این امر است که اجازه دختر در ازدواج به دست پدرش باشد زیراکه
هرگاه عواطف یک دختر با غرایز یک پسر مواجه میشود اگر تفاضل رابطه اتفاق بیفتد
مطمئناً دختر توان مقابله با فشار جنس مخالف را ندارد پس حتماً آسیب میبیند
بنابراین اسلام معتقد است اجازه دختر باید بهدست پدرش باشد تا او را حمایت کند؛ همچنین اگر یک مرد با زنی سر مسئلهای بخواهد توافق کند این توافق برای دختر امن
نخواهد بود به همین خاطر اسلام معتقد است اجازه دختر باید به دست پدرش باشد.
با نگاهی به پاسخ مراجع عظام تقلید به برخی از استفتائات، جواب
سؤالات فوق را پیگیری میکنیم:
سؤال1: آیا در گفتوگوی زن و مرد نامحرم، فرقی بین گفتوگوی
مستقیم و از راه دور هست؟
همه مراجع: خیر، هیچ تفاوتی در حکم نمیکند و در هر دو مورد،
اگر با قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، اشکال دارد.
سؤال2: چت کردن با جنس مخالف و ردوبدل کردن صحبتهای معمولی،
چه حکمی دارد؟
همه مراجع: در صورتی که خوف فتنه و کشیده شدن به گناه وجود
داشته باشد، جایز نیست.
سؤال3: آیا سلام کردن مرد به زن نامحرم و زن به مرد نامحرم،
جایز است؟
همه مراجع: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد،
اشکال ندارد.
سؤال4: شوخی کردن با نامحرم چه حکمی دارد؟
همه مراجع: اگر با قصد لذت (جنسی) باشد و یا بترسد به گناه
بیفتد، جایز نیست.
سؤال5: آیا ارتباط صمیمی بین دختر و پسر در هنگام همکاری یا
مهمانی اشکال دارد؟
همه مراجع: دوستی بین دختر و پسر جایز نیست؛ چون ترس افتادن
به گناه در میان است. اما ارتباط شغلی، اگر باعث مفسده نشود و موازین شرع در آن
رعایت شود، اشکال ندارد.
سؤال6: نامهنگاری با نامحرم و طرح مسائل شهوانی از طریق ایمیل،
چه حکمی دارد؟
همه مراجع: طرح مسائلی که باعث ایجاد فتنه و فراهم آوردن
زمینه فساد است، اشکال دارد.
از مجموع مطالب و
مسائل مطرح شده فوق نتیجه میگیریم که هر گونه ارتباط بین دختر و پسر، قبل از
ازدواج، اعم از ارتباط مستقیم و غیر مستقیم، اگر با قصد لذت (جنسی) باشد و یا خوف
فتنه و ترس افتادن به گناه در آن وجود داشته باشد، جایز نبوده و اشکال دارد
اما ارتباط شغلی و حرفهای و علمی و تحصیلی، اگر باعث فتنه و
مفسده نشود و موازین شرع در آن رعایت شود، اشکال ندارد.
*زینب رحیمی