صاحب تفسیر تسنیم:
قرآنی‌شدن علوم، روحانی سرسپرده اهل‌بیت(ع) تربیت می‌کند
گروه حوزه‌های علمیه: صاحب تفسیر تسنیم گفت: ما روحانی که سرسپرده اهل‌بیت(ع) باشد کم داریم زیرا علم ما علم قرآنی نیست.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) آیت‌الله العظمی عبدالله جوادی آملی، امروز 26 مهر ماه در درس تفسیر خود در مسجد اعظم به ادامه تفسیر سوره مبارکه حجرات پرداخت و گفت: این سوره در مدینه بر وجود مقدس پیامبر(ص) نازل شده است بنابراین در این شرایط که حکومت به دست یک فرد معصوم عادل افتاده باید حکومت نظم و نظامی داشته باشد به همین دلیل در این سوره مباحثی مانند چگونگی ارتباط مردم با امام معصوم و رهبر عادل عنوان می‌شود.
وی با بیان اینکه خطوط کلی و حتی در برخی موارد جزیی در این زمینه در این سوره و سوره‌های دیگر بیان همچنین کیفیت رابطه امت با امام تبیین شده است ادامه داد: در این سوره به مردم امر شده است که در هیچ کاری بر پیامبر(ص) پیشی نگیرند و مبادا صدایشان از صدای پیامبر بلندتر شود و در سوره‌های دیگر نیز سخن از این است که وقتی نزد پیامبر و به منزل ایشان می‌روید «مستانسین لحدیث» نشوید و زود بعد از اینکه اطعام شدید خانه ایشان را ترک کنید.
این مفسر قرآن افزود: در آیه ششم این سوره «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ» صرفنظر از شان نزول، فرمود اگر گزارشگری خبری به شما داد ابتدا تحقیق کنید تا اگر آن فرد اشتباهی کرده و سهو و نسیانی رخ داده باشد معلوم شود زیرا اگر بپذیرید بدون تحقیق در این صورت موجب خسران و پشیمانی برای شما است بنابراین اگر فسق کسی آشکار است و یا احتمال می‌دهید تحقیق و بررسی کنید.
وی ادامه داد: درهم حرف نزدن و فکر نکردن نشانه قدرت بیان است که مخصوص انسان است از این رو اگر کلام مرزبندی نداشته باشد مختلط سخن گفتن و اضغاث و احلام در می‌آید لذا قرآن فرمود شما خوب مرزبندی کنید تا از روی جهالت به حرف فاسقی عمل نکنید یعنی سخن سره را از ناسره و درست را از کذب با بررسی و تحقیق مشخص کنید و بعد تصمیم به کاری بگیرید.
این مرجع تقلید با بیان اینکه جهالت در این آیه در مقابل عقل است عنوان کرد: مرحوم کلینی به همین دلیل اول کتاب عقل و جهل را نوشت زیرا عقل در برابر جهل است یعنی فرد مطلب را می‌داند ولی عقل عملی ندارد درست مانند کسانی که گناه می کند از روی جهالت است و فرد می داند که این عمل گناه است ولی به دلیل ناکارآمدی عقل عملی این کار را ادامه می دهد بنابراین فرمود پذیرش بدون تحقیق، جهالت است و ادامه داد که در این صورت پشیمان خواهید شد.
وی با بیان اینکه علمای اصول از این آیه به دنبال اثبات حجیت خبر واحد نیستند افزود: اساسا اصول علم امضایی است و تاسیسی نیست لذا ممکن است کسی در تمام مدت عمر خود قرآن را ندیده باشد با اینکه مسلمان است و قرآن را هم باور دارد و بتواند به حوزه بیاید و در اصول متخصص و مجتهد مطلق شود زیرا علم اصول امضایی و مشترک میان همه فرقه‌های علمی است به همین دلیل در کفایه از اول تا آخر نه آیه و نه روایت است زیرا علم امضایی است و به چین و ژاپن هم ببرید همین حرف ها زده می‌شود.
قرآنی‌شدن علوم، روحانی سرسپرده اهل‌بیت(ع) تربیت می‌کند
این مفسر قرآن با بیان اینکه علم اصول تاسیسی نیست همچنین ارتباطی با قرآن ندارد، افزود: ما روحانی که سرسپرده اهل‌بیت(ع) باشد کم داریم زیرا علم ما علم قرآنی نیست و اگر قال الله و قال الله بود در این صورت کسی دچار شست و شوی مغزی نمی‌شد.
آیت الله جوادی آملی در ادامه با اشاره به بحث این آیه و ارتباط آن با حجیت خبر واحد عنوان کرد: مرحوم ابن ادریس با رویکرد عقلی به فقه می‌نگریست بر خلاف شیخ طوسی که مسئله خبر واحد و عمل به آن را کاملا مطرح کرده است و در کتاب عدة الاصول در جلد اول صفحه 356 به بعد فرمایشات زیادی درباره حجیت خبر واحد دارد؛ فرمود اصحاب ما به حجیت خبر واحد عمل کرده‌اند در صفحه 355 می فرماید در کتب فقهی، فتاوا مختلف است زیرا هر کدام به دسته‌ای از اخبار عمل کرده اند؛ حرف ایشان این است که اختلاف فتاوا به خاطر استدلال هر کدام به یک خبری است و یک روایت در نزد کسی مورد اعتماد و در نزد دیگری فاقد اعتبار است.
این مفسر قرآن بیان کرد: شیخ در دو کتاب از کتب اربعه حدیثی روایات را جمع کرده است و اختلافات میان اصحاب حدیث در مورد روایت را ذکر کرده است و فرموده ما علم اصول را بسط دادیم تا این اختلافات میان اصحاب حدیث را کم کنیم بنابراین علمای ما اختلافات را سعی کردند کم کنند تا آسیب نرساند.
این مرجع تقلید تصریح کرد: المغنی کتابی از قاضی عبدالجبار اسدآبادی ایرانی و تقریبا معاصر کلینی است و برای اهل سنت مانند کلینی در نزد ما است و قبل از شیخ طوسی نیز نهایه و بیان و .. نوشته است؛ وی معروف به قاضی القضات بود، 20 چلد المغنی را نوشته و جلد 20 آن درباره امامت است ولی در کمال بی رحمی جریان مباهله را که نقل می‌کند می‌گوید برخی شیوخ ما گفتند که معاذلله علی(ع) در مباهله نبود و خیلی ها نیز باور کرده‌اند زیرا اگر مرحوم کلینی چیزی را با شفافیت بگوید خیلی از ما باور می‌کنیم و این عبدالجبار نیز برای اهل سنت این طور است.
داعش نتیجه سب و لعن و تکفیر یکدیگر است
آیت الله جوادی آملی بیان کرد: سیدمرتضی همه حرف‌های وی(قاضی عبدالجبار) را نقل و رد کرده است و در آخر قسم یادکرد که شما را به خدا قسم این حرف ها را محققانه مطالعه و میان حرف‌ها من و قاضی مقایسه کنید و ببینید حق با چه کسی است؟؛ اگر این روش در میان شیعه و سنی بود و این و آن یکدیگر را سب و لعن نمی کردند امروز داعش نداشتیم البته هر کسی بین خود و خدایش سب و لعنی دارد ولی اینکه ما فحش بدهیم و آنها فحش بدهند نتیجه آن ایجاد داعش است.
وی با تاکید بر اینکه همه باید با وجود اختلافات با یکدیگر مودبانه برخورد کنیم اظهار کرد: خداوند به پیامبر ادب یاد داد و فرمود علی نفس توست زیرا امامت متن نبوت است؛ پیامبر قبل از نزول آیه مباهله هم علی را محبوب ترین افراد می‌دانست ولی بعد از نزول آن، ایشان را نفس خود خطاب می‌کرد و این ادب قرآنی است که خداوند به پیامبر (ص) آموخت.
وی اظهار کرد: «خذوه فغلوه» منتظر سلفی‌هاست و ما در بین خود و خدا هر قدر خواستیم تبری کنیم اشکالی ندارد ولی اگر راه سیدمرتضی را نرویم همین نتیجه را دارد که امروز شاهدیم؛ دارالتقریب در بخش های مهمی موفق بود ولی باید این مسایل اختلافی نیز حل شود و نباید مباحث علمی را به درگیری بکشانیم البته باید این مطالب و حقایت غدیر و بطلان سقیفه در علم کلام مطرح شود ولی نباید با همدیگر بجنگیم و یکدیگر را تکفیر کنیم.
وی با بیان اینکه خطوط کلی و حتی در برخی موارد جزیی در این زمینه در این سوره و سوره‌های دیگر بیان همچنین کیفیت رابطه امت با امام تبیین شده است ادامه داد: در این سوره به مردم امر شده است که در هیچ کاری بر پیامبر(ص) پیشی نگیرند و مبادا صدایشان از صدای پیامبر بلندتر شود و در سوره‌های دیگر نیز سخن از این است که وقتی نزد پیامبر و به منزل ایشان می‌روید «مستانسین لحدیث» نشوید و زود بعد از اینکه اطعام شدید خانه ایشان را ترک کنید.
این مفسر قرآن افزود: در آیه ششم این سوره «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ» صرفنظر از شان نزول، فرمود اگر گزارشگری خبری به شما داد ابتدا تحقیق کنید تا اگر آن فرد اشتباهی کرده و سهو و نسیانی رخ داده باشد معلوم شود زیرا اگر بپذیرید بدون تحقیق در این صورت موجب خسران و پشیمانی برای شما است بنابراین اگر فسق کسی آشکار است و یا احتمال می‌دهید تحقیق و بررسی کنید.
وی ادامه داد: درهم حرف نزدن و فکر نکردن نشانه قدرت بیان است که مخصوص انسان است از این رو اگر کلام مرزبندی نداشته باشد مختلط سخن گفتن و اضغاث و احلام در می‌آید لذا قرآن فرمود شما خوب مرزبندی کنید تا از روی جهالت به حرف فاسقی عمل نکنید یعنی سخن سره را از ناسره و درست را از کذب با بررسی و تحقیق مشخص کنید و بعد تصمیم به کاری بگیرید.
این مرجع تقلید با بیان اینکه جهالت در این آیه در مقابل عقل است عنوان کرد: مرحوم کلینی به همین دلیل اول کتاب عقل و جهل را نوشت زیرا عقل در برابر جهل است یعنی فرد مطلب را می‌داند ولی عقل عملی ندارد درست مانند کسانی که گناه می کند از روی جهالت است و فرد می داند که این عمل گناه است ولی به دلیل ناکارآمدی عقل عملی این کار را ادامه می دهد بنابراین فرمود پذیرش بدون تحقیق، جهالت است و ادامه داد که در این صورت پشیمان خواهید شد.
وی با بیان اینکه علمای اصول از این آیه به دنبال اثبات حجیت خبر واحد نیستند افزود: اساسا اصول علم امضایی است و تاسیسی نیست لذا ممکن است کسی در تمام مدت عمر خود قرآن را ندیده باشد با اینکه مسلمان است و قرآن را هم باور دارد و بتواند به حوزه بیاید و در اصول متخصص و مجتهد مطلق شود زیرا علم اصول امضایی و مشترک میان همه فرقه‌های علمی است به همین دلیل در کفایه از اول تا آخر نه آیه و نه روایت است زیرا علم امضایی است و به چین و ژاپن هم ببرید همین حرف ها زده می‌شود.
قرآنی‌شدن علوم، روحانی سرسپرده اهل‌بیت(ع) تربیت می‌کند
این مفسر قرآن با بیان اینکه علم اصول تاسیسی نیست همچنین ارتباطی با قرآن ندارد، افزود: ما روحانی که سرسپرده اهل‌بیت(ع) باشد کم داریم زیرا علم ما علم قرآنی نیست و اگر قال الله و قال الله بود در این صورت کسی دچار شست و شوی مغزی نمی‌شد.
آیت الله جوادی آملی در ادامه با اشاره به بحث این آیه و ارتباط آن با حجیت خبر واحد عنوان کرد: مرحوم ابن ادریس با رویکرد عقلی به فقه می‌نگریست بر خلاف شیخ طوسی که مسئله خبر واحد و عمل به آن را کاملا مطرح کرده است و در کتاب عدة الاصول در جلد اول صفحه 356 به بعد فرمایشات زیادی درباره حجیت خبر واحد دارد؛ فرمود اصحاب ما به حجیت خبر واحد عمل کرده‌اند در صفحه 355 می فرماید در کتب فقهی، فتاوا مختلف است زیرا هر کدام به دسته‌ای از اخبار عمل کرده اند؛ حرف ایشان این است که اختلاف فتاوا به خاطر استدلال هر کدام به یک خبری است و یک روایت در نزد کسی مورد اعتماد و در نزد دیگری فاقد اعتبار است.
این مفسر قرآن بیان کرد: شیخ در دو کتاب از کتب اربعه حدیثی روایات را جمع کرده است و اختلافات میان اصحاب حدیث در مورد روایت را ذکر کرده است و فرموده ما علم اصول را بسط دادیم تا این اختلافات میان اصحاب حدیث را کم کنیم بنابراین علمای ما اختلافات را سعی کردند کم کنند تا آسیب نرساند.
این مرجع تقلید تصریح کرد: المغنی کتابی از قاضی عبدالجبار اسدآبادی ایرانی و تقریبا معاصر کلینی است و برای اهل سنت مانند کلینی در نزد ما است و قبل از شیخ طوسی نیز نهایه و بیان و .. نوشته است؛ وی معروف به قاضی القضات بود، 20 چلد المغنی را نوشته و جلد 20 آن درباره امامت است ولی در کمال بی رحمی جریان مباهله را که نقل می‌کند می‌گوید برخی شیوخ ما گفتند که معاذلله علی(ع) در مباهله نبود و خیلی ها نیز باور کرده‌اند زیرا اگر مرحوم کلینی چیزی را با شفافیت بگوید خیلی از ما باور می‌کنیم و این عبدالجبار نیز برای اهل سنت این طور است.
داعش نتیجه سب و لعن و تکفیر یکدیگر است
آیت الله جوادی آملی بیان کرد: سیدمرتضی همه حرف‌های وی(قاضی عبدالجبار) را نقل و رد کرده است و در آخر قسم یادکرد که شما را به خدا قسم این حرف ها را محققانه مطالعه و میان حرف‌ها من و قاضی مقایسه کنید و ببینید حق با چه کسی است؟؛ اگر این روش در میان شیعه و سنی بود و این و آن یکدیگر را سب و لعن نمی کردند امروز داعش نداشتیم البته هر کسی بین خود و خدایش سب و لعنی دارد ولی اینکه ما فحش بدهیم و آنها فحش بدهند نتیجه آن ایجاد داعش است.
وی با تاکید بر اینکه همه باید با وجود اختلافات با یکدیگر مودبانه برخورد کنیم اظهار کرد: خداوند به پیامبر ادب یاد داد و فرمود علی نفس توست زیرا امامت متن نبوت است؛ پیامبر قبل از نزول آیه مباهله هم علی را محبوب ترین افراد می‌دانست ولی بعد از نزول آن، ایشان را نفس خود خطاب می‌کرد و این ادب قرآنی است که خداوند به پیامبر (ص) آموخت.
وی اظهار کرد: «خذوه فغلوه» منتظر سلفی‌هاست و ما در بین خود و خدا هر قدر خواستیم تبری کنیم اشکالی ندارد ولی اگر راه سیدمرتضی را نرویم همین نتیجه را دارد که امروز شاهدیم؛ دارالتقریب در بخش های مهمی موفق بود ولی باید این مسایل اختلافی نیز حل شود و نباید مباحث علمی را به درگیری بکشانیم البته باید این مطالب و حقایت غدیر و بطلان سقیفه در علم کلام مطرح شود ولی نباید با همدیگر بجنگیم و یکدیگر را تکفیر کنیم.
