نمایش قرآنی «بازگشت» در بخش خیابانی «تئاتر فجر»/ ادای احترام به آتش‌نشانان شهید
گروه هنر: «بازگشت» عنوان نمایشی در بخش خیابانی جشنواره «تئاتر فجر» است که در آن برگرفته از یکی از آیات قرآن به روز قیامت و خسران انسان در پی ارتکاب او در دنیا به تهمت، دروغ، افترا و بدخلاقی می‌پردازد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) بخش محیطی، تعاملی، آلترناتیو و سایر گونه‌های تئاتر بیرونی سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی «تئاتر فجر» با 34 اثر در 11 روز به اجرا برنامه خواهد پرداخت. با سامان خلیلیان؛ دبیر این بخش و مدیر کانون تئاتر خیابانی گفت‌و‌گویی ترتیب داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
ـ از بررسی آثار بخش خیابانی و محیطی جشنواره چنین به نظر می‌رسد که اهتمام ویژه‌ای به آثار دینی و ارزشی در آن صورت گرفته است، در این مورد توضیح دهید؟
بله، همانطور که به‌درستی اشاره شد، این بخش از جشنواره سی و پنجم علاوه بر نگاهی که به سبک زندگی ایرانی و اسلامی داشته است با چند اثر در حوزه موضوعات مذهبی و دفاع مقدس نیز در خدمت علاقه‌مندان به آثار نمایشی است که با مراجعه به جدول برنامه‌های این بخش به‌وضوح قابل مشاهده است.
ـ به نمونه‌ای بارز در آثار این بخش که به موضوعات دینی و ارزشی پرداخته باشند اشاره می‌کنید؟
نمایش «بازگشت» به نویسندگی و کارگردانی داریوش نصیری از جمله آثار بارز نمایشی است که موضوع پرداخته شده در آن برگرفته از قرآن و نگاهی است که در کلام خداوند به روز قیامت شده است؛ حال و روز انسان‌هایی که در این دنیا به دروغ‌گویی و غیبت به عنوان مصادیقی از رذایل اخلاقی مرتکب می‌شوند و توشه‌ای مناسب برای خود در آن دنیا فراهم نمی‌آورند.
«بازگشت» زندگی امروزی ما را مورد نقد قرار می‌دهد، روابط میان انسان‌ها را که در شرایط و روزگار کنونی بدون اعتنا به اخلاقیات مداوم در حال تهمت و افترا زدن به یکدیگر هستند و این نمایش چنین وضعیتی را در مناسبات انسانی به چالش می‌کشد و سعی دارد چنین آسیب اجتماعی ناشی از بداخلاقی‌های حاکم بر جامعه را به زبان ساده نمایشی مورد طرح قرار دهد.
ـ امسال بخش غیرصحنه‌ای «تئاتر فجر» که معمولاً آن را به نام تئاتر خیابانی و محیطی می‌شناسیم حوزه گسترده‌تری را به خود اختصاص داده است و مثلاً شاهد اجرای آثاری در گونه‌هایی چون «آلترناتیو» نیز در آن هستیم، کمی در مورد این گستردگی پیش آمده در این بخش توضیح دهید؟
سال‌های گذشته این بخش از جشنواره «تئاتر فجر» در قالبی آشنا به نام تئاتر خیابانی و محیطی شناخته شده بود و به تمامی کارهایی که خارج از فضای صحنه و سالن اجرا می‌شدند به شکل کلی تئاتر خیابانی و محیطی اطلاق می‌شد اما بسته به تنوع شیوه‌های اجرا و ظرفیت‌هایی که در این بخش به وجود آمد و اینکه می‌توان اجراهای تئاتر را در مکان‌های غیرمتعارف نیز همچون فضای گالری‌ها و نمایشگاه‌های هنری، اجرا کرد لذا تصمیم گرفتیم تا نگاهی تخصصی تر به این موضوع داشته باشیم و مثلاً تئاتر آلترناتیو را با این رویکرد که در مکان های جایگزین اجرا می شوند و تئاتر تعاملی و شورایی را با این رویکرد که مشارکت و دخالت مستقیم مردم و تماشاچیان را در روند اجرای آن داریم، در جدول اجراهای این بخش قرار دهیم و البته نقش سایر هنرها را از جمله هنرهای تجسمی و موسیقی در اجرای تئاتر را پررنگ کرده و از قابلیت و ظرفیت‌های این هنرها در فضاسازی نمایش و پیشرفت آن نهایت استفاده را به عمل آوریم.
ـ 34 اثر نمایشی در این بخش از جشنواره اجرا شده و خواهند شد، در مورد کم و کیف ساختار اجرایی این بخش نکاتی را بیان کنید؟
امسال مرور آثار نمایشی یعنی آثار خیابانی و محیطی و... را که در طول یک سال گذشته اجرای عمومی داشتند به این بخش اضافه کردیم که البته تا سال گذشته تنها مرور آثار نمایشی و آن هم آثار منتخب جشنواره‌هایی همچون جشنواره بین‌المللی «تئاتر مریوان» را در این بخش داشتیم.
علاوه بر این مرور، 19 نمایش از 34 نمایش اجرا شده در این بخش نیز به مسابقه «تئاتر فجر» نیز راه پیدا خواهند کرد که 10 نمایش از این تعداد مربوط به بخش تازه‌ها و تولیدات نمایشی می‌شوند و 4 اثر راه یافته به بخش مسابقه نیز از تولیدات جشنواره تئاتر خیابانی «مریوان» خواهند بود.
همچنین دو اثر بخش بین‌الملل تئاتر خیابانی و محیطی سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی «تئاتر فجر» نیز از دو کشور فرانسه و لهستان هستند که طبق برنامه اجرا خواهند شد.
ـ اخیراً شاهد وقوع حادثه ناگوار فرو ریختن ساخمان پلاسکو بودیم که در جریان آن تعدادی از آتش‌نشانان جان بر کف، برای نجات شهروندان به شهادت رسیدند، از ظرفیت‌های تئاتر خیابانی تا چه اندازه در بیان بخشی از این رشادت و سلحشوری آتش‌نشانان می‌توان استفاده کرد؟ کانون تئاتر خیابانی برنامه‌ای به این موضوع اختصاص داده است؟
از ظرفیت تئاتر خیابانی به عنوان گونه‌ای از نمایش که در بیرون از سالن نمایش اجرا می‌شود در این زمینه بسیار می‌توان استفاده کرد، کما اینکه شخصاً در جریان هفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر خیابانی «مریوان» نیز با اجرای اثری با عنوان «آتش‌نشان، آتشفشان» شرکت کردم. پرداختن به موضوعات و مسائل اجتماعی همواره از جمله عرصه‌هایی بوده که اهالی هنر نسبت به آن دغدغه داشته اند و باید بیش از پیش از چنین ظرفیتی در جریان موضوع روز جامعه استفاده شود.
ـ البته شاید توقع بیجایی باشد که در ستاد اجرایی جشنواره تئاتر فجر به این موضوع پرداخت درخور توجهی صورت گیرد چرا که برنامه‌ها از پیش تدارک دیده شده‌اند، اما آیا پس از وقوع این اتفاق ناگوار، کار خاصی به انجام رسید؟
بله، دیروز در جریان افتتاحیه جشنواره «تئاتر فجر» در خانه هنرمندان ایران به شکل نمادین با استفاده از لباس عملیات آتش‌نشانی یاد و خاطره این عزیزان که در حادثه اخیر پلاسکو جان خود را از دست دادند و یا از سرنوشت آنها اطلاعی در دست نیست گرامی داشته شد و در مقابل یادمانی از آنها نیز مسئولان جشنواره ادای احترام کردند.
اما غروب روز گذشته نیز تعدادی از همکاران ستاد
اجرایی جشنواره «تئاتر فجر» با حضور مقابل ایستگاه آتش‌نشانی حوالی چهار راه ولی‌عصر(عج)
که یکی از همکارانشان گویا در میان آوار ساختمان پلاسکو محبوس مانده و هنوز از
زنده بودن و یا شهادتش اطلاعی در دست نیست ادای احترام کردند.
امیرسجاد دبیریان
