حجتالاسلام والمسلمین محمدصادق یوسفی مقدم، رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به عنوان «زن، معرفت دینی، هویت اسلامی و زندگی فاطمی» که برای روز ۲۹ اسفندماه، مصادف با سالروز ولادت حضرت زهرا(س) در نظر گرفته شده است، گفت: مهمترین بحث در حوزه هویت زن، معرفتشناسی و شناخت جایگاه است تا به دور از احساسات در فضای منطقی و عقلانی بحث هستیشناسانهای از زن شکل گیرد.
وی ورود به موضوع بررسی جایگاه زن در عالم خلقت و معرفتشناسی در این زمینه را همچون ورود به عرصههای علمی از اهمیت بسزایی برخوردار دانست و گفت: این موجود الهی که از قابلیتهای بالایی برخوردار است، باید جایگاه خود را در نظام آفرینش بشناسد و این وظیفه اندیشمندان است تا زنان را با جایگاه حقیقی خود آشنا کنند.
حجتالاسلام یوسفی مقدم ادامه داد: اشتراکات و اختلافات زن و مرد باید بیان شود تا زنان بدانند براساس تفاوتها چه عملکردی باید داشته باشند و این تفاوتها از آنان چه نقشها و وظایفی میطلبد و چه جایگاه رفیعی را میبخشد. در این موارد کمتر بحث و گفتوگو صورت گرفته است و صرفا به مسائل احساسی حوزه زنان توجه میشود. اگر چه این امور نیز در جایگاه خود بسیار ارزشمند است اما معرفتشناسی جایگاه زنان میتواند به کمک بیشتر به رشد شخصیتی آنان و همچنین تعامل مردان با زنان بیانجامد.
رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم بر ضرورت نگاه عالمانهتر به جایگاه معرفتشناسانه زنانه تأکید و تصریح کرد: باید بررسی کرد که قرآن کریم به عنوان مهمترین منبع معرفتی اسلام چه جایگاهی را به زنان اختصاص داده است، اما فقط به بحثهایی میپردازیم که به حاکمیت مردان کمک میکند و یا زنان را در برابر مردان قرار میدهد.
وی با بیان اینکه قرآن کریم به اشتراکات و مفترقات زنان اشاره کرده است، گفت: برای افتراقات راههای تعامل و همافزایی بیان شده، اما کمتر بدان پرداخته شده است. اگر اقدامات عملی ما مبنی بر نگاه هستیشناسانه نباشد فعالیتها ثابت و ماندگار با تأثیرگذاری مطلوب نخواهد داشت.
حجتالاسلام یوسفی مقدم با تأکید بر اینکه در نگاههای غیر توحیدی زن از جایگاه ارزشمندی برخوردار نیست گفت: نگاههای فمنیستی رفعت و منزلت زن را سرکوب میکند و در حالی که شعار عزت برای زنان سر میدهد سبب ذلت آنان میشود. در این میان نیز بانوان حرکت جدی برای شناخت جایگاه خود انجام نمیدهند و بیشتر اقدامات احساسی و کلی است.
این کارشناس دینی به نگاههای حضرت امام(ره)، شهید مطهری و آیتالله العظمی جوادی آملی به مقام زن اشاره و عنوان کرد: بر اساس این نگاهها باید فعالیتهای پژوهشی انجام شود و نتایج آن به صورت صریح و جذاب برای زنان بیان شود. در حال حاضر موفقیت جامعی در این زمینه صورت نگرفته و نهادهای فرهنگی نتوانستهاند به خوبی به بیان جایگاه زنان بپردازد.
وی ادامه داد: باید بر اساس نگاههای معرفتی به تدوین نظام خانوادگی بپردازیم و حضور زن را در جامه و سازمانها و نهادها شکل دهیم اما این نگاه معرفتشناسانه در حوزه زن مورد غفلت و کمکاری قرار گرفته است. اگر با این نگاه به مدیریت مسائل زنان بپردازیم بسیاری از فعالیتهای ابتر و بیهودهای که برای زنان تعریف شده است و بسیاری از حوزههایی که نیازمند به حضور زنان است سر و سامان داده
میشود.
وی در پایان یادآور شد: نتایج نگاه معرفتشناسانه نسبت به زن باید به قانون و لایجه تبدیل و مبنای تصمیمگیریها در حوزه زنان باشد، این در حالی است که در حال حاضر در این زمینه با خلأ روبرو هستیم. تا زمانی که فقط به گفتار بپردازیم و گفتههای ما تبدیل به آئین نامه و قانون نشود کار ثمربخشی را پیش نبردهایم.