در محضر ستایشگران/
مداحی راه خوبی برای امرار معاش نیست/ مسیر از اینجا روشن شد
گروه جامعه: امروز اگر یک مداح و ذاکر اهل بیت(ع)، صرفا برای امرار معاش خود مداحی و از این طریق بخواهد زندگی کند، راه درستی را انتخاب نکرده است، نگاه به کار برای مداحی بسیار خوب و ارزشمند است، اما راه خوبی برای امرار معاش نیست.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نهمین برنامه از ویژه برنامه‌های در محضر ستایشگران این بار با حضور فردی برگزار شد که علاوه بر پیشکسوتی در عرصه ستایشگری اهل بیت(ع) در مسیر دیگری نیز به مردم خدمت می‌کند؛ او معتقد است که مداح باید هم از نظر باطن و هم از هم نظر ظاهر، تقوا داشته باشد، او سید محسن گرسویی است؛ اصالتا اهل تهران و بزرگ شده بازارچه نایب السلطنه از بازارچه‌های قدیمی ری است؛ از کودکی و بخاطر شور و علاقه‌ای که به ذاکری و مداحی داشته در این مسیر وارد می‌شود و در نهایت با سپری کردن و شاگردی در محضر بزرگان این عرصه به جایگاه فعلی خود می‌رسد؛ در ادامه این گفت‌وگوی صمیمی را دنبال کنید:
*تحصیلات شما در چه رشته‌ای بود؟
من سید محسن گرسویی متولد تهران هستم؛ بعد از گرفتن دیپلم به رشته بیمارستانی و رشته کارشناسی امور بیمارستان وارد شدم و تخصص پیدا کردم؛ بعد از فارغ‌التحصیل شدن، مدیریت بیمارستان‌های مختلفی را بر عهده داشتم و امروز هم در دانشگاه شهید بهشتی مشغول خدمت هستم.
*شما شاغل هستید و در کنار کارتان مداحی می‌کنید؛ داشتن شغل دوم چقدر می‌تواند در روش و منش ذاکری تاثیرگذار باشد؟
توصیه‌‌ای را به بسیاری از دوستان جوان و عزیزانی که در حال حاضر به عرصه ستایشگری و مداحی نزدیک هستند، دارم و آن این است که بدانند کار نوکری و خوانندگی در دستگاه اهل بیت(ع) و مداحی سید الشهدا(ع) بسیار بابرکت و ارزشمند است؛ مداحان قدیمی ما هم که امروز جزو سرمایه‌های این عرصه هستند، کاری به غیر از مداحی نداشتند اما زندگی با برکتی داشتند؛ چراکه شرایط امروز جامعه ما را نداشتند؛ لذا امروز اگر یک مداح و ذاکر اهل بیت، صرفا برای امرار معاش خود مداحی کند و از این طریق بخواهد زندگی کند، راه درستی را انتخاب نکرده است؛ نگاه به کار برای مداحی بسیار خوب و ارزشمند است، اما راه خوبی برای امرار معاش نیست؛ لذا توصیه می‌کنم همه مداحان جوان و علاقه‌مندان ورود به این حوزه، کاری را در کنار مداحی داشته باشند تا بتواند در کنار آن خوانندگی و نوکری سید الشهدا(ع) را برای خودشان به عنوان یک علاقه ذاتی و دلی قرار بدهند و بتوانند از این مسیر، عشق و ارادت خودشان را به ائمه معصومین(ع)، نشان دهند.
در اکثر زندگی‌ها برخی از فراز و فرود‌ها، انسان را دچار تزلزل می‌کند که بیشترین تزلزل‌ها در مسیر مادیات گریبان‌گیر انسان می‌شود؛ لذا اگر یک مداح بتواند در کنار نوکری خود، کار دومی هم داشته باشد در این مسیر موفق‌تر خواهد بود.
*از اساتید و عوامل ورودتان به عرصه مداحی بفرمایید؟
از کودکی لطف خدا شامل حالم بود و عنایتی کرد، که به کار نوکری و خواندن در دستگاه سیدالشهداء بسیار علاقه داشتم؛ در خانواده ما کسی در این مسیر ورود نداشت اما اکثر دوستانی که به نوعی ذاکر هستند وابستگی به این کار را از نظر اطرافیانشان داشته‌اند و به طریقی این مسیر در مقابلشان بود، اما خدا به ما لطف زیادی داشت و من از همان بچگی علاقه خاصی به نوکری و خواندن برای سید الشهدا(ع) داشتم و در این مسیر قرار گرفتم.
مسیر ذاکری اهل بیت(ع)، از اینجا روشن شد...
خداوند مرحوم کافی را رحمت کند؛ در مسجد آقای مجتهدی صبح‌های زود منبر می‌رفتند و خداوند به آقای سازگار و آقای گچ‌کار عمر با عزت عنایت کند؛ این عزیزان قبل و بعد از آقای کافی در مسجد آقای مجتهدی می‌خواندند که من در آن زمان دبستانی بودم و صبح زود در مسجد حاضر می‌شدم و در خواندن آقای گچ‌کار شرکت می‌کردم، بعد از آن هم سخنرانی آقای کافی و بعد ذکر مصیبت آقای سازگار و دیگر عزیزان را گوش می‌دادم؛ خاطرم هست که اشعار و گفته‌های این عزیزان را یادداشت می‌کردم و بعد کم کم با این عزیزان انس پیدا کردم؛ بخصوص با آقای سازگار و بعد با اخوان طاهری که به نوعی در همان محلی که بودیم حضور پیدا می‌کردند؛ کنار این عزیزان بودن مرا با اصول زیادی آشنا کرد؛ بعد از این آموزش‌ها به دوران دبیرستان رسیدم؛ در آن زمان از محضر مرحوم خوشوقت و بعد از ایشان هم با آقای ضیاآبادی کسب فیض کردم و در حسینه صنف خرازی‌فروشان در محضر این بزرگواران رهنمودهایی دریافت کردم که مسیر خوانندگی اهل بیت(ع)، من از اینجا روشن کرد.
*چه می‌شود که برخی افراد در این عرصه نام و یادشان همچون خود شما زنده و پایدار می‌ماند؟
این لطف و عنایت خداوند است که ما به اینجا رسیدیم و هنوز هم شاگردی می‌کنیم؛ اما همه این موضوع به این است که ما بدانیم در کجا قرار گرفته‌ایم، برای چه کسی نوکری می‌کنیم، جایگاه خودمان را از نظر نوکری بدانیم، خودمان را قدردان این نعمتی که خدا به ما داده است بدانیم؛ قدیمی‌ها در مسیر نوکری فقط اخلاص را قرار دادند و آنچه برایشان مهم بود رضایت حضرت سیدالشهداء(ع) از آنها بود؛ تمام کارهای این افراد چه منبر نشستن و سخنرانی و مداحی کردن بوی امام حسین(ع) را می‌داد و تنها رضایت خدا، سیدالشهداء(ع) و رضایت حضرت فاطمه(س)، برایشان اهمیت داشت.
در این دستگاه بدون هیچ تعارفی خودم را در مقابل آنها هیچ می‌دانیم و ای‌کاش که بویی از صداقت و صفای آنها می‌بردم؛ امیدوارم خدا ما را هم در این مسیری که قرار داده، اخلاص دهد. اگر اخلاص بود و دانستیم در چه جایگاهی و برای چه کسی نوکری می‌کنیم ماندگاری ان شا ءالله حاصل خواهد شد.
* آفت فعلی جامعه مداحان از منظر شما چیست و معضلات پیش‌روی آنها کدام است؟
یکی از این آفت‌ها قرار ندادن کار مناسب کنار کار مداحی است؛ بیشتر این آفت‌ها که خیلی نادر است و شاید به تعداد انگشت‌های دست هم نباشد، می‌تواند مسائل مادی باشد، که می‌تواند مسیر زندگی انسان را تحت الشعاع قرار دهد؛ اگر مداحی بداند که این مسیر، مسیر عشق، ارادت و عرض اخلاص به ساحت مقدس سیدالشهداء(ع) است، دیگر حاضر نیست با هیچ چیز آن را عوض کند؛ اگر بدانیم که در ازای ارادتی که به ساحت مقدس سیدالشهداء(ع) داریم و ذکری که برای این دستگاه می‌خوانیم چه قرار است به ما بدهند، حاضر نیستیم آن را با هیچ چیزی معاوضه کنیم.
نمونه‌های روایی این موضوع را هم زیاد داریم؛ از وجود مقدس پیامبر(ص)، که فرمودند پاداش و مزد نوکری و دستمزد نوکری این دستگاه با خداست و بعد حضرت علی(ع) و بعد هم حضرت زهرا(س)، که فرمودند حاضرم ثلث ثواب‌هایم را با گریه کن سیدالشهداء(ع)، تقسیم کنم، نشان از اهمیت این موضوع دارد. متاسفانه اهم چیزی که باید بدانیم این است که مسیر نوکری را نباید نیاز‌های مالی و مادی تغییر دهد، این را باید یک آسیب جدی در این زمینه بدانیم و عزیزان مداح باید برای این موضوع چاره‌ای را بیندیشند.
*آفت‌های مداحی را چگونه می‌توان رفع کرد و چگونه می‌توان نوکر واقعی آستان معصومین(ع) باشیم؟
اتفاقاتی که امروز رخ می‌دهد بیشتر یک شور است و اگر ما در کار مداحی و ذاکری ندانیم که چقدر باید برای این مسیر کار کنیم، به اندازه زحمتی که می‌کشیم رشد خواهیم کرد. این طبیعت کار است؛ اگر ما با یک وسیله بخواهیم مسیر طولانی برویم و تنها 10 لیتر بنزین داشته باشیم، نمی‌توانیم مسیر دو هزار کیلومتری را برویم و قطعا وسط راه جا خواهیم زد، باقی راه را چکار خواهیم کرد؛ مسیر مداحی و نوکری هم مسیر بی‌انتهایی است. مگر کسی می‌تواند به پایان این راه برسد؟ پایان راهی که انتها ندارد؛ کسانی که بعد از دوران پیامبر تا به امروز آمده‌اند، رفتند و به این خاندان عرض ادب کردند بسیارند؛ همه اینها با بضاعتی از داشته‌هایشان آمدند؛ بهترین‌ها را برای پیغمبر(ص) و برای ائمه(ع) برای همه حضرات معصومین(ع) عرضه کردند و با این همه هنوز نتوانسته‌اند عظمت آنها را بیان کنند؛ حساب کنید در این همه بزرگی و عظمت، آنچیزی که هست را نتوانیم استفاده کنیم.
واقعا چطور می‌توانیم این مسیر را طی کنیم؟ چطور می‌توانیم به جایی برسیم؟ قطعا اگر زحمت نکشیم و تلاش نکنیم در همان جا خواهیم ماند و بیشتر از آن اجازه پیشرفت نخواهیم داشت؛ لذا بهتر است بگویم به همان اندازه که ما در گفته‌های خودمان شور داشته باشیم، می‌توانیم به همان اندازه رشد پیدا کنیم؛ اگر خدای نکرده شعور را داخل این محتوا نیاوریم و کسب معرفت و معنویت نکنیم به پیشرفتی هم نخواهیم داشت.
*به نظر شما یک مداح می‌تواند سیاسی باشد و مسائل سیاسی را در هیئت مطرح کند؟
مداح باید سیاسی باشد، اما یک سیاسی که حقیقتا منطقی باشد؛ اگر بخواهیم سیاسی بودن را معنا کنیم، شاید چندین وجه داشته باشد؛ البته منطقی بودن را از جهت اصل تفکر مداحی عرض می‌کنم؛ یک مداح سیاسی که تفکر منطقی سیاسی داشته باشد قطعا به اهل بیت (ع) خیلی نزدیک است چراکه به تفکرات حضرت آقا ختم می‌شود؛ تفکر سیاسی منطقی غیر از تفکر حضرت آقا، نداریم؛ هر تفکری خارج از تفکر آقا باشد به نظر من یک تفکر احساسی است.
مداح باید سیاسی باشد چون به فرمایش حضرت آقا نمی‌شود یک مداح نسبت به آن چیزی که در جامعه و اطرافش می‌گذرد بی‌تفاوت باشد؛ مگر می‌شود یک نوکر امام حسین(ع) نسبت به مسائلی که در اطرافش می‌گذرد و یا این همه ظلمی که به مسلمانان می‌شود و فشاری که بر روی شیعه است بی‌تفاوت باشد.
مگر می‌شود من دم از امام حسین(ع) بزنم، بعد بگویم که هر اتفاقی که می‌خواهد، رخ دهد و به من ارتباط ندارد؛ البته این تفکر را نمی‌پسندم که یک مداح با احساسات خودش سیاست را تعبیر کند؛ اما یک مداح نباید خودش را با هیچ نامزد انتخاباتی مطرح کند؛ این را قبلا ما در تجربه‌های خودمان دیدیم و در دوره‌های گذشته هم بوده که یک مداح باید طوری در مسیر نوکری‌اش حرکت کند که نشان دهنده این نباشد که به چه کسی قرار است رای دهد.
مردم باید خودشان به این حقیقت برسند که اصلح چه کسی و دلسوز چه کسی است و چه کسی می‌تواند برای آنها خدمت‌گزار باشد؛ مداحان بدانند که نباید شخصی را معرفی کنند و سیاست‌زده شوند؛ ورود مداح در این مسیر صحیح نیست و خود مردم امروز هوشیارتر از همیشه هستند و خودشان تشخیص می‌دهند و می‌دانند که آن کسی که وارد صحنه انتخابات شده است چه کسی است. تنها کاری که جامعه مداح می‌تواند در این زمینه انجام دهد اطلاع‌رسانی برای حضور پرشور در انتخابات از طریق جلسات، هیئات و بلند‌گویی است که در اختیار دارند.
*برای سخن آخر دعایی بفرمایید.
امیدوارم که خدا ما را در عرصه نوکری موفق بدارد و این عبارت زیارت عاشورا را شامل حال ما قرار بدهد که ما نوکر زنده باشیم و نوکر هم ان‌شاء الله از دنیا برویم؛ از خدا می‌خواهم روح امام(ره) را با اجداد طاهرینش مشهور بدارد و درجات شهدای عالی‌مقام ما را متعالی کند؛ خداوند ان‌شاء الله مردم ولایت‌مدار ما را در پناه امام زمان(عج) حفظ کند و چشم ما را به جمال امام زمان(عج) روشن و رهبر ما در پناه اجدادش سلامت بدارد.
*تحصیلات شما در چه رشته‌ای بود؟
من سید محسن گرسویی متولد تهران هستم؛ بعد از گرفتن دیپلم به رشته بیمارستانی و رشته کارشناسی امور بیمارستان وارد شدم و تخصص پیدا کردم؛ بعد از فارغ‌التحصیل شدن، مدیریت بیمارستان‌های مختلفی را بر عهده داشتم و امروز هم در دانشگاه شهید بهشتی مشغول خدمت هستم.
*شما شاغل هستید و در کنار کارتان مداحی می‌کنید؛ داشتن شغل دوم چقدر می‌تواند در روش و منش ذاکری تاثیرگذار باشد؟
توصیه‌‌ای را به بسیاری از دوستان جوان و عزیزانی که در حال حاضر به عرصه ستایشگری و مداحی نزدیک هستند، دارم و آن این است که بدانند کار نوکری و خوانندگی در دستگاه اهل بیت(ع) و مداحی سید الشهدا(ع) بسیار بابرکت و ارزشمند است؛ مداحان قدیمی ما هم که امروز جزو سرمایه‌های این عرصه هستند، کاری به غیر از مداحی نداشتند اما زندگی با برکتی داشتند؛ چراکه شرایط امروز جامعه ما را نداشتند؛ لذا امروز اگر یک مداح و ذاکر اهل بیت، صرفا برای امرار معاش خود مداحی کند و از این طریق بخواهد زندگی کند، راه درستی را انتخاب نکرده است؛ نگاه به کار برای مداحی بسیار خوب و ارزشمند است، اما راه خوبی برای امرار معاش نیست؛ لذا توصیه می‌کنم همه مداحان جوان و علاقه‌مندان ورود به این حوزه، کاری را در کنار مداحی داشته باشند تا بتواند در کنار آن خوانندگی و نوکری سید الشهدا(ع) را برای خودشان به عنوان یک علاقه ذاتی و دلی قرار بدهند و بتوانند از این مسیر، عشق و ارادت خودشان را به ائمه معصومین(ع)، نشان دهند.
در اکثر زندگی‌ها برخی از فراز و فرود‌ها، انسان را دچار تزلزل می‌کند که بیشترین تزلزل‌ها در مسیر مادیات گریبان‌گیر انسان می‌شود؛ لذا اگر یک مداح بتواند در کنار نوکری خود، کار دومی هم داشته باشد در این مسیر موفق‌تر خواهد بود.
*از اساتید و عوامل ورودتان به عرصه مداحی بفرمایید؟
از کودکی لطف خدا شامل حالم بود و عنایتی کرد، که به کار نوکری و خواندن در دستگاه سیدالشهداء بسیار علاقه داشتم؛ در خانواده ما کسی در این مسیر ورود نداشت اما اکثر دوستانی که به نوعی ذاکر هستند وابستگی به این کار را از نظر اطرافیانشان داشته‌اند و به طریقی این مسیر در مقابلشان بود، اما خدا به ما لطف زیادی داشت و من از همان بچگی علاقه خاصی به نوکری و خواندن برای سید الشهدا(ع) داشتم و در این مسیر قرار گرفتم.
مسیر ذاکری اهل بیت(ع)، از اینجا روشن شد...
خداوند مرحوم کافی را رحمت کند؛ در مسجد آقای مجتهدی صبح‌های زود منبر می‌رفتند و خداوند به آقای سازگار و آقای گچ‌کار عمر با عزت عنایت کند؛ این عزیزان قبل و بعد از آقای کافی در مسجد آقای مجتهدی می‌خواندند که من در آن زمان دبستانی بودم و صبح زود در مسجد حاضر می‌شدم و در خواندن آقای گچ‌کار شرکت می‌کردم، بعد از آن هم سخنرانی آقای کافی و بعد ذکر مصیبت آقای سازگار و دیگر عزیزان را گوش می‌دادم؛ خاطرم هست که اشعار و گفته‌های این عزیزان را یادداشت می‌کردم و بعد کم کم با این عزیزان انس پیدا کردم؛ بخصوص با آقای سازگار و بعد با اخوان طاهری که به نوعی در همان محلی که بودیم حضور پیدا می‌کردند؛ کنار این عزیزان بودن مرا با اصول زیادی آشنا کرد؛ بعد از این آموزش‌ها به دوران دبیرستان رسیدم؛ در آن زمان از محضر مرحوم خوشوقت و بعد از ایشان هم با آقای ضیاآبادی کسب فیض کردم و در حسینه صنف خرازی‌فروشان در محضر این بزرگواران رهنمودهایی دریافت کردم که مسیر خوانندگی اهل بیت(ع)، من از اینجا روشن کرد.
*چه می‌شود که برخی افراد در این عرصه نام و یادشان همچون خود شما زنده و پایدار می‌ماند؟
این لطف و عنایت خداوند است که ما به اینجا رسیدیم و هنوز هم شاگردی می‌کنیم؛ اما همه این موضوع به این است که ما بدانیم در کجا قرار گرفته‌ایم، برای چه کسی نوکری می‌کنیم، جایگاه خودمان را از نظر نوکری بدانیم، خودمان را قدردان این نعمتی که خدا به ما داده است بدانیم؛ قدیمی‌ها در مسیر نوکری فقط اخلاص را قرار دادند و آنچه برایشان مهم بود رضایت حضرت سیدالشهداء(ع) از آنها بود؛ تمام کارهای این افراد چه منبر نشستن و سخنرانی و مداحی کردن بوی امام حسین(ع) را می‌داد و تنها رضایت خدا، سیدالشهداء(ع) و رضایت حضرت فاطمه(س)، برایشان اهمیت داشت.
در این دستگاه بدون هیچ تعارفی خودم را در مقابل آنها هیچ می‌دانیم و ای‌کاش که بویی از صداقت و صفای آنها می‌بردم؛ امیدوارم خدا ما را هم در این مسیری که قرار داده، اخلاص دهد. اگر اخلاص بود و دانستیم در چه جایگاهی و برای چه کسی نوکری می‌کنیم ماندگاری ان شا ءالله حاصل خواهد شد.
* آفت فعلی جامعه مداحان از منظر شما چیست و معضلات پیش‌روی آنها کدام است؟
یکی از این آفت‌ها قرار ندادن کار مناسب کنار کار مداحی است؛ بیشتر این آفت‌ها که خیلی نادر است و شاید به تعداد انگشت‌های دست هم نباشد، می‌تواند مسائل مادی باشد، که می‌تواند مسیر زندگی انسان را تحت الشعاع قرار دهد؛ اگر مداحی بداند که این مسیر، مسیر عشق، ارادت و عرض اخلاص به ساحت مقدس سیدالشهداء(ع) است، دیگر حاضر نیست با هیچ چیز آن را عوض کند؛ اگر بدانیم که در ازای ارادتی که به ساحت مقدس سیدالشهداء(ع) داریم و ذکری که برای این دستگاه می‌خوانیم چه قرار است به ما بدهند، حاضر نیستیم آن را با هیچ چیزی معاوضه کنیم.
نمونه‌های روایی این موضوع را هم زیاد داریم؛ از وجود مقدس پیامبر(ص)، که فرمودند پاداش و مزد نوکری و دستمزد نوکری این دستگاه با خداست و بعد حضرت علی(ع) و بعد هم حضرت زهرا(س)، که فرمودند حاضرم ثلث ثواب‌هایم را با گریه کن سیدالشهداء(ع)، تقسیم کنم، نشان از اهمیت این موضوع دارد. متاسفانه اهم چیزی که باید بدانیم این است که مسیر نوکری را نباید نیاز‌های مالی و مادی تغییر دهد، این را باید یک آسیب جدی در این زمینه بدانیم و عزیزان مداح باید برای این موضوع چاره‌ای را بیندیشند.
*آفت‌های مداحی را چگونه می‌توان رفع کرد و چگونه می‌توان نوکر واقعی آستان معصومین(ع) باشیم؟
اتفاقاتی که امروز رخ می‌دهد بیشتر یک شور است و اگر ما در کار مداحی و ذاکری ندانیم که چقدر باید برای این مسیر کار کنیم، به اندازه زحمتی که می‌کشیم رشد خواهیم کرد. این طبیعت کار است؛ اگر ما با یک وسیله بخواهیم مسیر طولانی برویم و تنها 10 لیتر بنزین داشته باشیم، نمی‌توانیم مسیر دو هزار کیلومتری را برویم و قطعا وسط راه جا خواهیم زد، باقی راه را چکار خواهیم کرد؛ مسیر مداحی و نوکری هم مسیر بی‌انتهایی است. مگر کسی می‌تواند به پایان این راه برسد؟ پایان راهی که انتها ندارد؛ کسانی که بعد از دوران پیامبر تا به امروز آمده‌اند، رفتند و به این خاندان عرض ادب کردند بسیارند؛ همه اینها با بضاعتی از داشته‌هایشان آمدند؛ بهترین‌ها را برای پیغمبر(ص) و برای ائمه(ع) برای همه حضرات معصومین(ع) عرضه کردند و با این همه هنوز نتوانسته‌اند عظمت آنها را بیان کنند؛ حساب کنید در این همه بزرگی و عظمت، آنچیزی که هست را نتوانیم استفاده کنیم.
واقعا چطور می‌توانیم این مسیر را طی کنیم؟ چطور می‌توانیم به جایی برسیم؟ قطعا اگر زحمت نکشیم و تلاش نکنیم در همان جا خواهیم ماند و بیشتر از آن اجازه پیشرفت نخواهیم داشت؛ لذا بهتر است بگویم به همان اندازه که ما در گفته‌های خودمان شور داشته باشیم، می‌توانیم به همان اندازه رشد پیدا کنیم؛ اگر خدای نکرده شعور را داخل این محتوا نیاوریم و کسب معرفت و معنویت نکنیم به پیشرفتی هم نخواهیم داشت.
*به نظر شما یک مداح می‌تواند سیاسی باشد و مسائل سیاسی را در هیئت مطرح کند؟
مداح باید سیاسی باشد، اما یک سیاسی که حقیقتا منطقی باشد؛ اگر بخواهیم سیاسی بودن را معنا کنیم، شاید چندین وجه داشته باشد؛ البته منطقی بودن را از جهت اصل تفکر مداحی عرض می‌کنم؛ یک مداح سیاسی که تفکر منطقی سیاسی داشته باشد قطعا به اهل بیت (ع) خیلی نزدیک است چراکه به تفکرات حضرت آقا ختم می‌شود؛ تفکر سیاسی منطقی غیر از تفکر حضرت آقا، نداریم؛ هر تفکری خارج از تفکر آقا باشد به نظر من یک تفکر احساسی است.
مداح باید سیاسی باشد چون به فرمایش حضرت آقا نمی‌شود یک مداح نسبت به آن چیزی که در جامعه و اطرافش می‌گذرد بی‌تفاوت باشد؛ مگر می‌شود یک نوکر امام حسین(ع) نسبت به مسائلی که در اطرافش می‌گذرد و یا این همه ظلمی که به مسلمانان می‌شود و فشاری که بر روی شیعه است بی‌تفاوت باشد.
مگر می‌شود من دم از امام حسین(ع) بزنم، بعد بگویم که هر اتفاقی که می‌خواهد، رخ دهد و به من ارتباط ندارد؛ البته این تفکر را نمی‌پسندم که یک مداح با احساسات خودش سیاست را تعبیر کند؛ اما یک مداح نباید خودش را با هیچ نامزد انتخاباتی مطرح کند؛ این را قبلا ما در تجربه‌های خودمان دیدیم و در دوره‌های گذشته هم بوده که یک مداح باید طوری در مسیر نوکری‌اش حرکت کند که نشان دهنده این نباشد که به چه کسی قرار است رای دهد.
مردم باید خودشان به این حقیقت برسند که اصلح چه کسی و دلسوز چه کسی است و چه کسی می‌تواند برای آنها خدمت‌گزار باشد؛ مداحان بدانند که نباید شخصی را معرفی کنند و سیاست‌زده شوند؛ ورود مداح در این مسیر صحیح نیست و خود مردم امروز هوشیارتر از همیشه هستند و خودشان تشخیص می‌دهند و می‌دانند که آن کسی که وارد صحنه انتخابات شده است چه کسی است. تنها کاری که جامعه مداح می‌تواند در این زمینه انجام دهد اطلاع‌رسانی برای حضور پرشور در انتخابات از طریق جلسات، هیئات و بلند‌گویی است که در اختیار دارند.
*برای سخن آخر دعایی بفرمایید.
امیدوارم که خدا ما را در عرصه نوکری موفق بدارد و این عبارت زیارت عاشورا را شامل حال ما قرار بدهد که ما نوکر زنده باشیم و نوکر هم ان‌شاء الله از دنیا برویم؛ از خدا می‌خواهم روح امام(ره) را با اجداد طاهرینش مشهور بدارد و درجات شهدای عالی‌مقام ما را متعالی کند؛ خداوند ان‌شاء الله مردم ولایت‌مدار ما را در پناه امام زمان(عج) حفظ کند و چشم ما را به جمال امام زمان(عج) روشن و رهبر ما در پناه اجدادش سلامت بدارد.
