گزارشی از تازه‌ترین عضو مسابقات سراسری قرآن؛
رقابتی که در آینده نزدیک روش جذاب تبلیغ قرآن خواهد بود/ به دنبال فضایی «استندآپ» گونه
گروه مسابقات: رشته معارف و حفظ موضوعی قرآن کریم، به همراه یک رشته دیگر اعضای جدید خانواده مسابقات سراسری قرآن هستند، اعضایی که در سال‌های آینده حرف‌های زیادی برای گفتن خواهند داشت و می‌توانند مسابقات قرآن در رشته‌های دیگر را تحت‌الشعاع حضور خود قرار دهند.
به گزارش خبرنگار اعزامی خبرگزاری بین المللی قرآن (ایکنا) به ارومیه، چهلمین دوره مسابقات سراسری قرآن امسال دو رشته جدید را به مجموع رشته های خود اضافه کرده است، دو رشته ای که به بخش معارفی اضافه شده اند تا تلاشی در راستای افزایش ابعاد محتوایی مسابقات صورت گرفته باشد.
اما این دو عضو جدید خانواده مسابقات سراسری قرآن کریم «حفظ و معارف احادیث» و «معارف و حفظ موضوعی قرآن کریم» است. مسابقات رشته احادیث روز گذشته به پایان رسید و نفرات برتر آن نیز تجلیل شدند. رقابت های رشته حفظ موضوعی اما امروز در مرحله نیمه نهایی و نهایی در سالن ثارالله(ع) شهر ارومیه پیگیری شد و تا ظهر امروز نیز به کار خود پایان داد. در ادامه به کیفیت این رشته، مراحل آن و آینده ای که پیش روز خواهد داشت پرداخته شده و تلاش شده است تا پاسخ سوالات مد نظر از برخی شرکت کنندگان و البته رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف، احصاء شود.
اولین نکته ای که در مورد رشته معارف و حفظ موضوعی قرآن کریم توجهات را جلب می کند رویکرد و محوریت آن است. در این رشته سبک زندگی اسلامی و ازدواج به عنوان رویکرد اصلی هدف قرار داده شده و آیات با این موضوع مورد سوال قرار گرفته است تا اهمیت موضوع «مهارت‌ها و سبک زندگی» برای خانواده ها از این طریق بیش از پیش تبیین شود. آیات و موضوعاتی که در این زمینه در نظر گرفته شده است برگرفته از کتاب «با قرآن خوشبخت شوید!» تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین سید‌مهدی هاشمی است.
این مسابقه دارای سه مرحله مقدماتی، نیمه نهایی و نهایی است. در مرحله مقدماتی این رقابت حدود 40 نفر حضور داشتند که در آزمون کتبی و شفاهی حضور یافتند. بخش کتبی 30 سوال داشت که پاسخ های آن بله یا درست و خیر یا غلط بود. همچنین در بخش شفاهی مرحله مقدماتی نیز سه سوال از شرکت کنندگان پرسیده شد. مسابقات مقدماتی روز گذشته 12 شهریورماه در سالن شماره دو برگزار شد.
مرحله نیمه نهایی نیز صبح امروز 13 شهریورماه در سالن اصلی برگزار شد. در این مرحله مجموعاً 30 سوال از 14 راه یافته به این مرحله پرسیده شد. از بین این سوالات 15 پرسش در نمایشگرهای روبروی هر شرکت کننده نمایش داده می شد و هر شرکت کننده پاسخ آن را در نمایشگرها ثبت می کرد. 15 سوال دیگر نیز به صورت شفاهی و پرسش و پاسخی پرسیده می شد.
در مرحله نهایی نیز که تماماً شفاهی بود شرکت کنندگان در چهار مرحله مورد آزمون قرار گرفتند. اولین مرحله سوالات، قرائت یک روایت بود که باید آیه معادل آن روایت حدس زده می شد، در مرحله دوم یک شعر خوانده می شد و باید آیه معادل آن شعر توسط شرکت کنندگان حدس زده می شد. در مرحله سوم نیز بخش هایی از سخنان مقام معظم رهبری پخش می شد که شرکت کننده باید آیه معادل همان سخنان را حدس می زد. چهارمین مرحله نیز خطابه شش دقیقه ای بود.
این تمام مراحل و بخش های این رشته نوپا بود، رشته ای که در برخی مراحل جذابیت های خاص خودش را داشت و در برخی مراحل دیگر دارای ریتم بسیار کندی می شد که گونه ای که اندک حاضران در سالن مسابقات را خسته می کرد.
مصطفی فریدونی، یکی از شرکت کنندگان این رشته که از استان خراسان جنوبی به مرحله نهایی راه یافته است در گفت وگو با خبرنگار ایکنا در مورد این مسابقه و طراحی چنین رشته ای در چهلمین دوره مسابقات گفت: وجود این رشته در مسابقات بسیار لازم است و جا داشت زودتر از این چنین مسابقاتی طراحی شود. البته هنوز این مسابقات به پختگی نرسیده و نیاز به طراحی بهتری دارد.
فریدونی که امسال در رشته حفظ کل قرآن کریم نیز در مسابقات حضور دارد، با تأکید بر اینکه باید مسابقات رشته حفظ موضوعی مفصل تر شود، افزود: باید معلوم شود که در این مسابقه چه اهدافی دنبال می شود و راه رسیدن به آن اهداف در آیتم های مسابقات مشخص شود.
وی در پاسخ به این سوال که در اولین دوره این مسابقه نقص ها به چه صورت خودشان را نشان دادند، گفت: مهم ترین نقص، مشخص نبودن زمان شرکت کننده به خصوص در مرحله فینال و در آیتم خطابه بود. در این مرحله جا داشت برای شرکت کننده خطابه، یک نمایشگر زمان را در نظر می گرفتند تا شرکت کننده با تسلط بیشتری بر زمان خود، به مدیریت اجرا می پرداخت. این مشکل عمده مسابقات در این بخش بود.
فریدونی در بخش دیگری از گفت وگوی خود با ایکنا نکته مثبت این مسابقه را پرداختن به مسائل روز عنوان و اظهار کرد: در این بخش شاهد پخش شدن سخنان مقام معظم رهبری بودیم که باید آیه معادل آن سخنان قرائت می شد. این باعث می شود تا آیات وارد فضای زندگی شود. به اعتقاد من این از حذاب ترین بخش های مسابقات بود.
نماینده استان خراسان جنوبی در بخش پایانی صحبت های خود خاطرنشان کرد: پیش بینی من این است که این رشته در سال های بعد می تواند با جذابیت بسیار بیشتری برگزار شود. حضور این رشته و رشته هایی از این دست جزء آرزوها بوده است که امسال محقق شد. پیشنهاد من این است که مسابقات در این رشته را محدود به یک بخش یا یک موضوع نکنند و وسعت آن را بیشتر کنند و منابع مختلفی را معرفی کنند.
همچنین هاشم وحیدیان یکی دیگر از فینالیست های رشته معارف و حفظ موضوعی قرآن کریم که از استان خراسان رضوی در این رقابت ها حضور یافته است، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، گفت: با وجود اینکه اولین سال برگزاری این رشته بود اما شاهد رقابتی بسیار عالی و سطح بالا بودیم. این یک رشته بسیار مهم است و اگر بخواهم تمام رشته های مسابقات را اولویت بندی کنم و تأثیر آن را در اجتماع، مردم و متسابقان ببینم همین رشته حفظ موضوعی قرآن کریم در اولویت اول است؛ چرا که قرآن را کاربردی در میان ما پیاده می کند.
وی افزود: این رشته طراحی شده است تا به ما بگوید قرآن راه زندگی است و در هر جایی از زندگی می توانیم به آن مراجعه کنیم. خوشبختانه جدا از مسابقه ما این را فهمیده ایم و در حال مشق کردن هستیم تا زندگی خود را بر پایه قرآن قرار دهیم.
وحیدیان در ادامه با اشاره به اینکه یک نقد به مسابقات قرآن و رسیدگی بیشتر به متسابقان دارد و تلاش می کند تا آن را با مسئولان رقابت ها در میان بگذارد، گفت: طراحان مسابقات حفظ موضوعی قرآن کریم از اساتید صاحب نام هستند و امیدوارم برای سال های آینده با مسابقاتی پخته تر مواجه باشیم.
نماینده استان خراسان رضوی در پایان در پاسخ به این سوال که در این رشته نوپا چه استان هایی می توانند حرف هایی برای گفتن داشته باشند، گفت: به نظر من موفقیت در هر مسابقه بستگی به استان ندارد و بیشتر به همت و تلاش خود شرکت کنندگان بستگی دارد. البته هر جا که نامی از قرآن برده می شود مشهد و خراسان و ... هم نامشان حضور دارد.
بر اساس گزارش ایکنا شنیدن صحبت های حجت الاسلام والمسلمین سیدمصطفی حسینی، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در این رابطه نیز خالی از لطف نخواهد بود، وی اعتقاد دارد که باید عنصر جذابیت را بیشتر به این مسابقات تزریق کنیم. او به دنبال ایده ای همچون «استندآپ» است که بتواند آن را وارد فضای قرآنی کند.
حسینی در گفت وگو با خبرنگار ایکنا در مورد این رقابت قرآنی گفت: مسابقاتی که تا به حال به عنوان مسابقات قرآنی در کشور برگزار شده است عمدتاً یک رویکرد آوایی همچون حفظ و قرائت و ... داشته و احساس نیاز به اینکه بخش محتوایی باید قوی شود در سطح بالایی وجود داشته است. موضوع حفظ موضوعی چه در بخش احادیث و در بخش آیات می تواند آیات و روایات را به سبک کاربردی وارد گفتمان و وارد فضاهای فرهنگی، علمی، اجتماعی و ... کند.
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با تأکید بر اینکه استناد، ارجاع و استشهاد به قرآن آن چیزی است که امروزه در فضای قرآنی کشور مورد نیاز است، گفت: ممکن است یک نفر قاری یا حافظ برجسته ای باشد اما در مقام استناد و استفاده از قرآن آمادگی لازم را نداشته باشد تا به هر موضوعی از آیات و روایات استشهاد کند. از این جهت سال گذشته تأکید ریاست ستاد عالی مسابقات این بود که حتماً این رشته اضافه شود و بخش معارف نیز مقداری توسعه پیدا کند.
حسینی تصریح کرد: بر همین اساس امسال برای اولین قدم رشته حفظ احادیث و آیات موضوعی قرآن کریم را با رویکردی محتوایی اضافه کردیم. در این مسابقات صرفاً موضوع حفظ مطرح نیست، بلکه قوی تر از آن موضوع معارف و محتوا مطرح است. ما باید این را نمایش بدهیم که می توان با استفاده از قرآن و معارف آن می توانیم دیدگاه های مختلف خودمان را مطرح کنیم، برای اینکه فرهنگ ما در حوزه های مختلف قرآنی شود، می توانیم از قرآن استفاده ببریم.
دبیر ستاد عالی مسابقات با تأکید بر اینکه از برگزاری این مسابقات در دور اول بسیار راضی هستم، افزود: اساتید نیز از این رشته رضایت خوبی ابراز کرده‌اند. البته همانگونه که اشاره شده است، مقداری قالب ارائه باید تغییر کند و از این قالب خشک سخنرانی خارج شویم. مردم با این نوع برگزاری به راحتی ارتباط برقرار نمی کنند. باید سبک جدیدتر و متنوع تری را عرضه کنیم. در آینده نزدیک این تبدیل به روشی جذاب برای ارائه محتواهای قرآنی خواهد شد.
حسینی با تأکید بر اینکه این سبک برگزاری مسابقات در آینده نزدیک تبدیل به روشی جدید برای تبلیغ قرآن کریم خواهد بود، اظهار کرد: امروز تعدادی از حاضران در فینال این رشته به خوبی این نقش را ایفا کردند و یک تبلیغ قرآنی جذاب داشتند.
وی در ادامه اذعان کرد: این روش باید اصلاح شود و ما تلاش خواهیم کرد تا مدل هایی را ارائه دهیم و در فاصله بین مسابقات آینده منتشر شود تا شرکت کنندگان بر همان سبک به ارائه محتوا بپردازند.
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در پایان خاطرنشان کرد: ما باید تلاش کنیم تا این رشته را به فضایی «استندآپ» گونه پیش ببریم و آن را وارد فضای قرآنی کنیم. باید آیتم و چارچوب مشخص شود تا افرادی که در آن چارچوب اجرا می کنند تکلیف خودشان را بدانند.
یادآور می شود، رقابت های این بخش از مسابقات که از جمله رشته های بخش معارفی است، امروز 13 شهریورماه پایان یافته و نتایج آن نیز به زودی اعلام خواهد شد.
اما این دو عضو جدید خانواده مسابقات سراسری قرآن کریم «حفظ و معارف احادیث» و «معارف و حفظ موضوعی قرآن کریم» است. مسابقات رشته احادیث روز گذشته به پایان رسید و نفرات برتر آن نیز تجلیل شدند. رقابت های رشته حفظ موضوعی اما امروز در مرحله نیمه نهایی و نهایی در سالن ثارالله(ع) شهر ارومیه پیگیری شد و تا ظهر امروز نیز به کار خود پایان داد. در ادامه به کیفیت این رشته، مراحل آن و آینده ای که پیش روز خواهد داشت پرداخته شده و تلاش شده است تا پاسخ سوالات مد نظر از برخی شرکت کنندگان و البته رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف، احصاء شود.
اولین نکته ای که در مورد رشته معارف و حفظ موضوعی قرآن کریم توجهات را جلب می کند رویکرد و محوریت آن است. در این رشته سبک زندگی اسلامی و ازدواج به عنوان رویکرد اصلی هدف قرار داده شده و آیات با این موضوع مورد سوال قرار گرفته است تا اهمیت موضوع «مهارت‌ها و سبک زندگی» برای خانواده ها از این طریق بیش از پیش تبیین شود. آیات و موضوعاتی که در این زمینه در نظر گرفته شده است برگرفته از کتاب «با قرآن خوشبخت شوید!» تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین سید‌مهدی هاشمی است.
این مسابقه دارای سه مرحله مقدماتی، نیمه نهایی و نهایی است. در مرحله مقدماتی این رقابت حدود 40 نفر حضور داشتند که در آزمون کتبی و شفاهی حضور یافتند. بخش کتبی 30 سوال داشت که پاسخ های آن بله یا درست و خیر یا غلط بود. همچنین در بخش شفاهی مرحله مقدماتی نیز سه سوال از شرکت کنندگان پرسیده شد. مسابقات مقدماتی روز گذشته 12 شهریورماه در سالن شماره دو برگزار شد.
مرحله نیمه نهایی نیز صبح امروز 13 شهریورماه در سالن اصلی برگزار شد. در این مرحله مجموعاً 30 سوال از 14 راه یافته به این مرحله پرسیده شد. از بین این سوالات 15 پرسش در نمایشگرهای روبروی هر شرکت کننده نمایش داده می شد و هر شرکت کننده پاسخ آن را در نمایشگرها ثبت می کرد. 15 سوال دیگر نیز به صورت شفاهی و پرسش و پاسخی پرسیده می شد.
در مرحله نهایی نیز که تماماً شفاهی بود شرکت کنندگان در چهار مرحله مورد آزمون قرار گرفتند. اولین مرحله سوالات، قرائت یک روایت بود که باید آیه معادل آن روایت حدس زده می شد، در مرحله دوم یک شعر خوانده می شد و باید آیه معادل آن شعر توسط شرکت کنندگان حدس زده می شد. در مرحله سوم نیز بخش هایی از سخنان مقام معظم رهبری پخش می شد که شرکت کننده باید آیه معادل همان سخنان را حدس می زد. چهارمین مرحله نیز خطابه شش دقیقه ای بود.
این تمام مراحل و بخش های این رشته نوپا بود، رشته ای که در برخی مراحل جذابیت های خاص خودش را داشت و در برخی مراحل دیگر دارای ریتم بسیار کندی می شد که گونه ای که اندک حاضران در سالن مسابقات را خسته می کرد.
مصطفی فریدونی، یکی از شرکت کنندگان این رشته که از استان خراسان جنوبی به مرحله نهایی راه یافته است در گفت وگو با خبرنگار ایکنا در مورد این مسابقه و طراحی چنین رشته ای در چهلمین دوره مسابقات گفت: وجود این رشته در مسابقات بسیار لازم است و جا داشت زودتر از این چنین مسابقاتی طراحی شود. البته هنوز این مسابقات به پختگی نرسیده و نیاز به طراحی بهتری دارد.
فریدونی که امسال در رشته حفظ کل قرآن کریم نیز در مسابقات حضور دارد، با تأکید بر اینکه باید مسابقات رشته حفظ موضوعی مفصل تر شود، افزود: باید معلوم شود که در این مسابقه چه اهدافی دنبال می شود و راه رسیدن به آن اهداف در آیتم های مسابقات مشخص شود.
وی در پاسخ به این سوال که در اولین دوره این مسابقه نقص ها به چه صورت خودشان را نشان دادند، گفت: مهم ترین نقص، مشخص نبودن زمان شرکت کننده به خصوص در مرحله فینال و در آیتم خطابه بود. در این مرحله جا داشت برای شرکت کننده خطابه، یک نمایشگر زمان را در نظر می گرفتند تا شرکت کننده با تسلط بیشتری بر زمان خود، به مدیریت اجرا می پرداخت. این مشکل عمده مسابقات در این بخش بود.
فریدونی در بخش دیگری از گفت وگوی خود با ایکنا نکته مثبت این مسابقه را پرداختن به مسائل روز عنوان و اظهار کرد: در این بخش شاهد پخش شدن سخنان مقام معظم رهبری بودیم که باید آیه معادل آن سخنان قرائت می شد. این باعث می شود تا آیات وارد فضای زندگی شود. به اعتقاد من این از حذاب ترین بخش های مسابقات بود.
نماینده استان خراسان جنوبی در بخش پایانی صحبت های خود خاطرنشان کرد: پیش بینی من این است که این رشته در سال های بعد می تواند با جذابیت بسیار بیشتری برگزار شود. حضور این رشته و رشته هایی از این دست جزء آرزوها بوده است که امسال محقق شد. پیشنهاد من این است که مسابقات در این رشته را محدود به یک بخش یا یک موضوع نکنند و وسعت آن را بیشتر کنند و منابع مختلفی را معرفی کنند.
همچنین هاشم وحیدیان یکی دیگر از فینالیست های رشته معارف و حفظ موضوعی قرآن کریم که از استان خراسان رضوی در این رقابت ها حضور یافته است، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، گفت: با وجود اینکه اولین سال برگزاری این رشته بود اما شاهد رقابتی بسیار عالی و سطح بالا بودیم. این یک رشته بسیار مهم است و اگر بخواهم تمام رشته های مسابقات را اولویت بندی کنم و تأثیر آن را در اجتماع، مردم و متسابقان ببینم همین رشته حفظ موضوعی قرآن کریم در اولویت اول است؛ چرا که قرآن را کاربردی در میان ما پیاده می کند.
وی افزود: این رشته طراحی شده است تا به ما بگوید قرآن راه زندگی است و در هر جایی از زندگی می توانیم به آن مراجعه کنیم. خوشبختانه جدا از مسابقه ما این را فهمیده ایم و در حال مشق کردن هستیم تا زندگی خود را بر پایه قرآن قرار دهیم.
وحیدیان در ادامه با اشاره به اینکه یک نقد به مسابقات قرآن و رسیدگی بیشتر به متسابقان دارد و تلاش می کند تا آن را با مسئولان رقابت ها در میان بگذارد، گفت: طراحان مسابقات حفظ موضوعی قرآن کریم از اساتید صاحب نام هستند و امیدوارم برای سال های آینده با مسابقاتی پخته تر مواجه باشیم.
نماینده استان خراسان رضوی در پایان در پاسخ به این سوال که در این رشته نوپا چه استان هایی می توانند حرف هایی برای گفتن داشته باشند، گفت: به نظر من موفقیت در هر مسابقه بستگی به استان ندارد و بیشتر به همت و تلاش خود شرکت کنندگان بستگی دارد. البته هر جا که نامی از قرآن برده می شود مشهد و خراسان و ... هم نامشان حضور دارد.
بر اساس گزارش ایکنا شنیدن صحبت های حجت الاسلام والمسلمین سیدمصطفی حسینی، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در این رابطه نیز خالی از لطف نخواهد بود، وی اعتقاد دارد که باید عنصر جذابیت را بیشتر به این مسابقات تزریق کنیم. او به دنبال ایده ای همچون «استندآپ» است که بتواند آن را وارد فضای قرآنی کند.
حسینی در گفت وگو با خبرنگار ایکنا در مورد این رقابت قرآنی گفت: مسابقاتی که تا به حال به عنوان مسابقات قرآنی در کشور برگزار شده است عمدتاً یک رویکرد آوایی همچون حفظ و قرائت و ... داشته و احساس نیاز به اینکه بخش محتوایی باید قوی شود در سطح بالایی وجود داشته است. موضوع حفظ موضوعی چه در بخش احادیث و در بخش آیات می تواند آیات و روایات را به سبک کاربردی وارد گفتمان و وارد فضاهای فرهنگی، علمی، اجتماعی و ... کند.
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با تأکید بر اینکه استناد، ارجاع و استشهاد به قرآن آن چیزی است که امروزه در فضای قرآنی کشور مورد نیاز است، گفت: ممکن است یک نفر قاری یا حافظ برجسته ای باشد اما در مقام استناد و استفاده از قرآن آمادگی لازم را نداشته باشد تا به هر موضوعی از آیات و روایات استشهاد کند. از این جهت سال گذشته تأکید ریاست ستاد عالی مسابقات این بود که حتماً این رشته اضافه شود و بخش معارف نیز مقداری توسعه پیدا کند.
حسینی تصریح کرد: بر همین اساس امسال برای اولین قدم رشته حفظ احادیث و آیات موضوعی قرآن کریم را با رویکردی محتوایی اضافه کردیم. در این مسابقات صرفاً موضوع حفظ مطرح نیست، بلکه قوی تر از آن موضوع معارف و محتوا مطرح است. ما باید این را نمایش بدهیم که می توان با استفاده از قرآن و معارف آن می توانیم دیدگاه های مختلف خودمان را مطرح کنیم، برای اینکه فرهنگ ما در حوزه های مختلف قرآنی شود، می توانیم از قرآن استفاده ببریم.
دبیر ستاد عالی مسابقات با تأکید بر اینکه از برگزاری این مسابقات در دور اول بسیار راضی هستم، افزود: اساتید نیز از این رشته رضایت خوبی ابراز کرده‌اند. البته همانگونه که اشاره شده است، مقداری قالب ارائه باید تغییر کند و از این قالب خشک سخنرانی خارج شویم. مردم با این نوع برگزاری به راحتی ارتباط برقرار نمی کنند. باید سبک جدیدتر و متنوع تری را عرضه کنیم. در آینده نزدیک این تبدیل به روشی جذاب برای ارائه محتواهای قرآنی خواهد شد.
حسینی با تأکید بر اینکه این سبک برگزاری مسابقات در آینده نزدیک تبدیل به روشی جدید برای تبلیغ قرآن کریم خواهد بود، اظهار کرد: امروز تعدادی از حاضران در فینال این رشته به خوبی این نقش را ایفا کردند و یک تبلیغ قرآنی جذاب داشتند.
وی در ادامه اذعان کرد: این روش باید اصلاح شود و ما تلاش خواهیم کرد تا مدل هایی را ارائه دهیم و در فاصله بین مسابقات آینده منتشر شود تا شرکت کنندگان بر همان سبک به ارائه محتوا بپردازند.
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در پایان خاطرنشان کرد: ما باید تلاش کنیم تا این رشته را به فضایی «استندآپ» گونه پیش ببریم و آن را وارد فضای قرآنی کنیم. باید آیتم و چارچوب مشخص شود تا افرادی که در آن چارچوب اجرا می کنند تکلیف خودشان را بدانند.
یادآور می شود، رقابت های این بخش از مسابقات که از جمله رشته های بخش معارفی است، امروز 13 شهریورماه پایان یافته و نتایج آن نیز به زودی اعلام خواهد شد.
