در سومین نشست «فرهنگ و اقتصاد» عنوان شد:
شیوه‌های کنونی حمایت از تولید داخلی، منابع کشور را هدر داده است
گروه اقتصادی: استاد جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی گفت: منابع کشور به بهانه حمایت از تولید داخلی با افزایش تعرفه واردات، پرداخت تسهیلات ارزان و نرخ ارز ترجیحی تلف شده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از البرز، حمزه نوذری، استاد جامعه شناسی در دانشگاه خوارزمی، دوم آبان در سومین نشست از سلسله نشست‌های فرهنگ و اقتصاد که توسط معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی البرز در دانشگاه خوارزمی برگزار شد با اشاره به موضوع حمایت از تولید داخلی، اظهار کرد: این فرض در بخش عمده‌ای از جامعه تقویت شده که اگر قصد ایجاد اشتغال داریم باید از تولید داخلی حمایت کنیم.
نوذری افزود: این موضوع معمولا هم در میان مردم و هم در میان صنعتگران محبوبیت دارد و به ظاهر نیز موجه است.
وی در ادامه با بیان اینکه دیدگاه‌های مختلفی در خصوص حمایت از تولید داخلی وجود دارد بیان کرد: یک دیدگاه معتقد است وقتی می‌توان در هر جایی تولید کرد و نیرو، منابع و مواد اولیه را از هر جایی تهیه کرد پس چیزی به اسم تولید داخلی معنا ندارد.
مدیر اداره کارآفرینی دانشگاه خوارزمی ادامه داد: دیدگاهی دیگر در خصوص حمایت از تولید داخلی معتقد است برای این کار باید از واردات کالا جلوگیری کرد؛ زیرا تولید داخلی منجر به صنعتی شدن کشور و ایجاد اشتغال می‌شود.
نوذری با بیان اینکه دیدگاه‌های بینابینی نیز در این موضوع وجود دارد اظهار کرد: برخی از جامعه‌شناسان معتقدند تجربه ما از تولید داخلی یعنی زیرپا گذاشتن استانداردهای جهانی و از دست رفتن امنیت برای جامعه که نمونه بارز آن را می‌توان حمایت از تولید داخل بنزین پتروشیمی دانست.
وی از دیدگاه اقتصاددانان در مورد حمایت از تولید داخلی گفت و اعلام کرد: این طیف معتقدند حمایت از تولید داخلی در شرایط جنگی، رکود و در زمان کوتاه معنا دارد که این زمان کوتاه نیز باید مشروط به بهبود تولید باشد.
نوذری با بیان اینکه به اعتقاد برخی تولیدکنندگان، حمایت از تولید داخلی باعث ایجاد رانت، فساد و انحصار خواهد شد افزود: این طیف معتقدند حمایت از تولید داخلی موجب وابستگی تولید به سیاست می‌شود.
این استاد جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی در ادامه با بیان اینکه هیچ کدام از تعاریف فوق با آنچه در عمل انجام می‌شود همخوان نیست، تصریح کرد: آن چیزی که در خصوص حمایت از تولید داخلی در کشور ما وجود دارد به معنای بالا بردن تعرفه واردات، ارائه تسهیلات ارزان قیمت به تولیدگران و نرخ ارز ترجیحی و ارائه دلار ارزان قیمت به بخش تولید است.
وی با طرح این سوال که آیا حمایت از تولید داخل به شیوه فوق برای کشور مفید است یا خیر گفت: این موضوع زمانی می‌تواند مفید باشد که با تحقیق و توسعه همراه باشد؛ زیرا اولین چالش حمایت از تولید داخلی چالش تکنولوژی و نوآوری است، زیرا این کار باعث ایجاد یک جزیره بی ارتباط با فناوری‌هایی است که دائما تغییر می‌کنند.
نوذری چالش دیگر حمایت از تولید داخلی با تسهیلات، تعرفه و ارز ترجیحی را وابستگی صنعت به سیاست عنوان کرد و گفت: در کشور ما قطع حمایت از تولید کننده برای سیاستمداران هزینه دارد و هیچ سیاستمداری حاضر به پرداختن چنین هزینه‌ای نیست.
این پژوهشگر حوزه کار و شغل با بیان اینکه حمایت از تولید کننده در قالب تعرفه و تسهیلات ارزان باعث از بین رفتن سرمایه‌های انسانی می‌شود گفت: این نوع از حمایت حتی منجر به تولید شغل هم نمی‌شود؛ زیرا اشتغال بیشتر به صادرات محور بودن تولید و استفاده از فناوری روز ارتباط دارد.
وی ادامه داد: منابع کشور به بهانه تولید داخلی با این شیوه تلف شده است؛ به عنوان مثال می‌توان به به شروع همزمان ساخت پیکان در ایران و آغاز به کار شرکت هیوندای در کره اشاره کرد، شیوه‌ای که کره در حمایت از این تولید به کار گرفت امروز آنها را به صادر کننده خودرو تبدیل کرده است.
نوذری تاکید کرد: من راهبرد تسهیلات ارزان قیمت، یارانه، افزایش تعرفه واردات و نرخ ارز ترجیحی را برای حمایت از تولید داخل ناکارآمد می‌دانم؛ زیرا منجر به فساد، اتلاف منابع و مشکلات زیست محیطی و ... می‌شود.
این استاد جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی ادامه داد: اولین راهکار برای حمایت از تولید داخل به شیوه درست حفظ ثبات در اقتصاد کلان به خصوص نرخ تورم است؛ زیرا تورم در ایران همیشه پر نوسان و معمولا بالا بوده است.
این تحلیل‌گر مسائل اجتماعی، ثبات در سیاست‌گذاری را یکی دیگر از راهکارهای حمایت از تولید داخلی عنوان و اعلام کرد: حمایت از تحقیق و توسعه در این چهارچوب است، موضوعی که در کشور ما خیلی جدی گرفته نشده و بودجه کمی به آن تعلق یافته است؛ برای همین در این بخش ضعیف هستیم و تولیدکنندگان توان جذب تکنولوژی در صنعت ندارند.
وی با تاکید بر ارائه مشاوره‌های مدیریتی به تولید کنندگان به عنوان یکی دیگر از موارد حمایت از تولید داخلی تصریح کرد: یکی دیگر از مشکلات تولیدکنندگان ما عدم شناخت بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی است؛ پس دولت باید به بازاریابی منطقه‌ای و بین‌المللی کمک کند.
نوذری در پایان تقویت سرمایه انسانی با ارائه آموزش‌های مهارتی، کمک به انتقال فناوری و اصلاح نظام مالیاتی را از دیگر راه‌های حمایت صحیح از تولید داخلی دانست.
