فریبا کاهنی، کارشناس مردم شناسی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسانجنوبی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسانجنوبی اظهار کرد: شمع روشن کردن (شمع دگیر) از جمله آیینها و مراسم بانوان شهرستان سرایان، 14 شعبان (روز برات) است که برای برآوردن حاجات انجام میدهند.
وی افزود: در زمانهای بسیار دور که شمعهای امروزی نبوده است، مردم شمع درست میکردند که به آن میلک میگفتند و به این مراسم نیز (میلک دگیر کرده) میگویند.
کارشناس مردم شناسی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسانجنوبی بیان کرد: بیشتر بانوان و زنان سالخورده شهرستان سرایان در این مراسم شرکت میکنند و این مراسم مربوط به قوم و طایفه خاصی نیست.
کاهنی ادامه داد: آنها معتقدند که در این روز به چهار محل که مورد احترام آنها است رفته و درآنجا برای برآوردن حاجات خود شمع روشن میکنند و تعدادی از آنها که حاجات شان برآورده شده شیرینی، نقل و شکلات تقسیم میکنند.
وی اظهار کرد: این چهار محل شامل؛ مسجد میرهاشم، آرامگاه تورانشاه، تکیه حضرت رقیه (کوت سنگ) و تکیه علیاصغر(مربیجه) است که از جمله مکانهای مورد احترام در این شهرستان است.
کارشناس مردم شناسی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسانجنوبی بیان کرد: در گذشته در زمان روشن کردن شمعها، دست خود را روی شمع و دودی که از سوختن آن حاصل میشد، کشیده و به صورتشان میزدند و هم زمان این ذکر آتنا براتنا رحمتنا، یارب تو بنویس به نیکی نامه اعمال مرا را میگفتند چرا که معتقد بودند که در این روز نامه اعمال افراد تا سال آینده نوشته میشود.
کاهنی با بیان اینکه با توجه به اطلاعات موجود این مراسم از قدیمالایام اجرا میشده است، افزود: البته تاریخ دقیقی از انجام این مراسم در دست نیست اما با توجه به مصاحبه و انجام پژوهش و پرسش از کهنسالان و بزرگان مشخص است که این مراسم بیش از صد سال قدمت دارد.
وی یادآور شد: این مراسم آیینی 21 آبانماه امسال در فهرست آثار معنوی کشور(ناملموس) به ثبت رسیده است.