آیتالله سید محمدعلی ایازی، استاد حوزه و قرآنپژوه در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از اصفهان اظهار کرد: مسائل عامی در قرآن کریم با عنوان حق انتقاد وجود دارد که ادله آن تابع آزادی اندیشه و بیان است. در نهجالبلاغه نیز فرازهایی در خصوص حقوق متقابل میان مردم و حکومت آمده و علاوه بر آن، در کتاب اصول کافی، بابی تحت عنوان «النصیحه لائمه المسلمین» وجود دارد.
وی افزود: امیرالمؤمنین(ع) در نهجالبلاغه، یکی از حقوق مردم را نصیحت کردن حاکمان معرفی میکند که بر اساس آن میتوان گفت مردم حق اعتراض به حاکم را نیز دارند.
آیتالله ایازی با اشاره به اینکه در متون دینی مطلبی در خصوص نحوه و چگونگی اعتراض به حاکم یافت نمیشود، گفت: با این حال در کلام امیرالمؤمنین آمده است که از حاکم میتوان انتقاد کرد، چه به صورت مخفیانه، در شرایطی که امکان دسترسی به حاکم وجود دارد و میتوان شکایت خود را به او منتقل کرد و یا اگر میدانیم که ارسال نامه برای حاکم تأثیر دارد و او آن را میخواند و ترتیب اثر میدهد؛ اما اگر این شیوه جواب ندهد، میتوان شکایت و اعتراض را به صورت آشکار و علنی بیان کرد. وظیفه حاکم نیز این است که به این اعتراضات و شکایات گوش داده و به آنها رسیدگی کند.
التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج12، ص: 137
و التحقيق [در معنای ن ص ح]
أنّ الأصل الواحد في المادّة: هو الخلوص من الغشّ، فهو يقابل الغشّ.سواء كان في موضوع أو قول أو عمل أو في أمر معنوىّ.
التوبة : 91 لَيْسَ عَلَى الضُّعَفاءِ وَ لا عَلَى الْمَرْضى وَ لا عَلَى الَّذينَ لا يَجِدُونَ ما يُنْفِقُونَ حَرَجٌ إِذا نَصَحُوا لِلَّهِ وَ رَسُولِهِ ما عَلَى الْمُحْسِنينَ مِنْ سَبيلٍ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ
المیزان علامه طباطبایی : و قد قيد الله تعالى رفع الحرج عنهم بقوله: «إِذا نَصَحُوا لِلَّهِ وَ رَسُولِهِ» و هو ناظر إلى الذم و العقاب على المخالفة و القعود فإنما يرفع الذم و العقاب عن هؤلاء المعذورين إذا نصحوا لله و رسوله، و أخلصوا من الغش و الخيانة