به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، یکی از منابع اصلی درآمد بسیاری از مرزنشینان غرب کشور، شغل مشقتبار کولبری است که به دلیل توسعه نامتوازن اقتصادی در این مناطق، عدم بازدهی مناسب کشاورزی، نبود اشتغال پایدار و.... عدهای از هموطنان را ناچار به روی آوردن به این شغل کمدرآمد و پرخطر کرده است؛ تا زندگی امروز خود را برای به دست آوردن نان فردایشان به خطر بیاندازند.
اغلب این کولبران به صورت شبانه در کوههای مرزی کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی تردد میکنند و کالاهای مختلفی از قبیل لوازم خانگی، پوشاک، چای، لاستیک خودرو و.... را بر پشت خود حمل و گاهی ناچار میشوند این کالاها را به طول 20 کیلومتر در سختترین شرایط آب وهوایی حمل کنند که ساعتها هم طول میکشد.
علاوه بر رنجهایی که بیان شد، خطر تیراندازی مرزبانان به دلیل شرایط امنیتی منطقه و خطر انفجار مین در مناطق مرزی و همچنین خطر سکته و فشار قلبی باعث شده تا بسیاری از کولبران، به خاطر مبلغ اندکی، جان خود را از دست بدهند.
واقعیت امر این است که سودهای کلان این شغل که در واقع بازی کردن با جان است، نه به جیب خود کولبران بلکه به جیب دلالان و قاچاقچیان میرود و این در حالی است که بار اصلی حمل این کالاها بر عهده کولبران است و خطرات اصلی را هم این قشر زحمتکش متحمل میشوند.
در حالی بسیاری از مرزنشینان غرب کشور از راه شغل کولبری و تحمل مشقات آن، امرار معاش میکنند که برای مدتهاست، طرحهای ساماندهی فعالیت آنان در مجلس به تصویب رسیده است اما هنوز به درستی اجرایی نشده است و این نشان میدهد که تا این لحظه سخنان مسئولان مربوطه عملیاتی نشده است.
با این اوصاف مشکل مهمی که کولبران زحمتکش با آن مواجه هستند این است که فعالیت آنها و محصولاتی که از اقلیم کردستان وارد کشور میکنند، قاچاق تلقی شده و همین امر موجبات سختگیری بر آنان را نیز فراهم کرده است و حتی خون کولبران کشته شده نیز هدر رفته و تعقیبات قضایی برای عاملان این اقدام تاکنون میسر شده است. همین مسئله موجبات اعتراض بسیاری از مسئولان و نمایندگان مناطق کردنشین را فراهم کرده است و در نهایت سال گذشته بود که بنا شد فعالیت کولبران ساماندهی شده و این قشر بیمه شوند.
این وضعیت حتی موجبات اعتراض رهبر معظم انقلاب را برانگیخت؛ تا جائیکه بر لزوم تفکیک فعالیت کولبری از قاچاق تأکید کرده و بهبود معیشت مرزنشینان و مخصوصا کولبران را مورد تأکید قرار دادند؛ خواستهای که همچنان درگیر پیچ و خمهای قانونی است. رهبر انقلاب در دیداری که با جمعی از کارگران داشتند با اشاره به لزوم بهبود وضعیت کولبران اظهار کردند: «ما تا حالا در مبارزه با قاچاق خیلی جدی عمل نکردهایم. البته مراد من از قاچاق، فلان آن کوله بَرِ ضعیفی نیست که میرود آنطرف یک چیزی را برمیدارد روی کول خودش میآورد این طرف؛ اینها که چیزی نیست، اینها اهمیتی ندارد؛ با آنها مبارزه هم نشود اشکالی ندارد».
شهاب نادری، نماینده پاوه، جوانرود و روانسر و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، در گفتوگو با ایکنا با اشاره به تأکید رهبر انقلاب بر بهبود وضعیت کولبران اظهار کرد: مقام معظم رهبری به صورت واضح و ویژه، دیدگاه خود درباره کولبران را اظهار کرده و فرمودند که منظور من از قاچاق، فعالیت کولبران نیست که برای امرار معاش و زندگی روزمره در حال تلاش هستند بلکه منظور ایشان از قاچاق، قاچاقهای سازمانیافتهای است که در کشور انجام میشود.
وی ادامه داد: همانگونه که مطلعید، وقتی در مناطق مرزی هیچگونه امکاناتی نیست، این افراد برای تأمین معیشت خود ناچار به کولبری هستند، ولی موضوع این است که ما در مجلس برای کولبران، طرحی نوشتیم که حتما باید درباره معابر وردی، بیمه و ساماندهی آنها، اقداماتی جدی انجام شود اما متاسفانه تاکنون به سرانجام نرسیده است.
نادری یادآور شد: بنده به عنوان کسیکه دبیر تحقیق و تفحص قاچاق کالا و ارز کشور هستم، اعلام میکنم که ما بنا داریم برای بهبود معیشت کولبران و ایجاد مناطق آزاد و ویژه تجاری اقدام کنیم که این امر نیازمند همت مسئولان است. همچنین بنا داریم گزارشی به مردم در زمینه قاچاق کالا و ارز ارائه دهیم که قطعا مسئولیت این اقدام بر عهده کولبران نیست. همچنین لازم به ذکر است که وقتی دغدغه شخص اول مملکت، بحث معیشتی مناطق مرزی و کولبران است؛ بنابراین تأسیس بازارچههای مرزی در غرب کشور برای ساماندهی فعالیت کولبران بسیار ضرورت دارد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تأکید کرد: قطعا باید برای ساماندهی کولبران زحمتکش ورود کنیم. بیمه کولبران حداقل باری را از دوش مناطق مرزی بر میدارد و انشاءالله مسئولان ذیربط برای ساماندهی کولبران اقدامات مثبتی انجام دهند که حداقل حرفی برای گفتن به مرزنشینان داشته باشیم. بنده همواره گفتهام مرزنشینان کسانی هستند که بیمزد و منت، حافظ آب و خاک و امنیت کشور بودهاند. کسانی در مرزها هستند که بدون مزد اجازه نمیدهند یک وجب از از این خاک زرخیز به دست دشمن بیفتد؛ البته سایر نیروهای سپاه و بسیج و ارتش زحمت کشیدهاند اما این مردم حافظ اصلی مرزهای کشور هستند.
نماینده پاوه، جوانرود و روانسر در مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت ایجاد اشتغال در مناطق کردنشین کشور اظهار کرد: دیدگاه بنده این است که بیکاری جوانان در این مناطق، مشکلات امنیتی را در پی دارد؛ در حالیکه بیکاری یک جوان در تهران، یک آسیب اجتماعی محسوب میشود؛ بنابراین باید این مقوله مهم را در نظر گرفت. مسئولان امر و دولت حتما باید به این مسئله مهم توجه ویژه داشته و نگاه آنها تبغیضآمیز نباشد.
نادری بر لزوم تأسیس کارخانهجات و واحدهای تولیدی در مناطق مری غرب کشور تأکید کرد و گفت: ایجاد کارخانهجات و زیرساختها در مناطق مرزی بسیار ضروری است. وقتی مردم درآمد پایدار داشته باشند، امنیت آنها هم بیشتر است. بنده به عنوان نماینده استان کرمانشاه و حوزه اورامانات معتقدم اگر نتوانیم این جوانان مرزنشین را جذب کنیم قطعا کسانی دیگر آنها را جذب میکنند که به ضرر امنیت کشور ماست.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در پایان سخنان خود گفت: قطعا باید تدابیری توسط دولت اتحاذ شود و ما قانونگذاران هم براساس آنچه قانون گفته، زمینه را فراهم کردهایم و دولت هم که مجری قانون است باید در مناطق مرزی، زیرساختهای لازم برای جذب جوانان به کار گیرد؛ چراکه یکی از مقولات مهم و حساس امروز کشور ما در مناطق مرزی، رفع مشکلات جوانان است. لازم است در این مناطق، سرمایهگذاری بیشتری داشته باشیم تا دغدغه مقام معظم رهبری درباره اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال که به عنوان شعار سال نامگذاری کردهاند محقق شود و فرمایش ایشان هم روی زمین نماند.
نکته دیگری که باید درباره شرایط طاقتفرسای کولبران اشاره کنیم این است که قطعا این شغل از سر ناچاری است و اگر تیراندازی مأموران که هر از چند گاهی منجر به کشته شدن این افراد بیگناه میشود هم اتفاق نیفتد، خطر سقوط به درهها، ماندن در زیر برف و همچنین خطر انفجار مین برای این افراد وجود دارد؛ افراد زحمتکش و عمدتا روستایی که برای خرج خانواده خود، گاهی ناچار به حمل یک یخچال بر پشت خود و آن هم برای مبلغی در حدود 15 تا 20 هزار تومان میشوند.
در مناطق مرزی غرب کشور، گاه افراد جوانی را مشاهده میکنید که شغل کولبری، آنان را پیر کرده است و اکثر این افراد که جوانان کمتر از 30 سال هستند، ظاهری مشابه انسانهای 60 ساله دارند؛ جوانانی که بسیاری از آنان تحصیل کرده دانشگاههای معتبر کشور هستند اما فقر و تبعیض و بیعدالتی، آنان را برای لقمه نانی وادار به شغل کولبری در سرما و گرما کرده است.
فیلمی از شرایط سخت و طاقت فرسای کولبران در برف و کولاک تته هورامان
رسول خضری، نماینده سردشت و پیرانشهر در مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با ایکنا، درباره اقدامات انجام شده در دولت و مجلس برای بهبود معیشت کولبران و تحقق خواستههای رهبر انقلاب در این زمینه اظهار کرد: ما در سطح همه مرزهای کشور، حدود 75 تا 80 هزار کولبر داریم. ما از سال قبل پیگیریهای زیادی انجام دادیم و بنده از اعضای محترم کمیسون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس برای بازدید میدانی از مناطق غربی کشور دعوت کردم و خوشبختانه وزارت تعاون، بعد از این اقدام، برای بیمه کولبران اقدام کرد و قرار شد حداکثر باری که این افراد بردارند 80 کیلوگرم باشد که قبلا بالغ بر دویست کیلوگرم بود تا حداقل از لحاظ جسمی آسیب نبینند.
وی افزود: حتی جلسهای با حضور علی ربیعیی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دکتر رستمی، مدیرعامل بیمه روستائیان، عشایر و کشاورزان که مسئولیت بیمه کولبران را بر عهده دارند و مدیر عامل بانک توسعه تعاون داشتیم و قرار است دو میلیارد تومان تأمین اعتبار شود که یک میلیارد توسط وزارت تعاون و یک میلیارد تومان توسط وزارت کشور است تا مشکلات تأمین مالی بیمه کولبران نیز بر طرف شود.
نماینده سردشت و پیرانشهر در خانه ملت عنوان کرد: چون بیمه کولبران، بیمه اختیاری است، ما خواهش میکنیم که هم عزیزان کولبر، هم فرمانداریها و هم ادارات تعاون در سطح شهرستانها سریعتر لیستها را کامل کنند و تحویل وزارت کشور و مجموعه صندوق بیمه روستائیان و عشایر و کشاورزان دهند تا انشاءالله مشکل بیمه آنان برطرف شود.
خضری اظهار کرد: این بیمه را وزارت تعاون متقبل شده که به صندوق تعاون روستائیان بدهد و علیالقاعده تمام پولهایی که از قِبال معابر کولبری اخذ میشود در حسابی است که در اختیار وزارت کشور و ناجا است و این اعتبارات را به راحتی میتوانند تأمین کنند چون درآمد یک روز آنان است.
نکته مهمی که باید در پایان به آن اشاره کرد این است که مهمترین نیاز مناطق مرزی غرب کشور در راستای ایجاد اشتغال و پایان دادن به مشاغل کاذبی همانند کولبری، فراهم کردن زمینههای سرمایهگذاری و ایجاد اشتغال توسط دولت است و تحقق این وضعیت، منتظر اقدام دولتیهاست؛ شاید گرهی از کار مناطق مرزی و کولبران گشوده شده و خواسته رهبر انقلاب درباره معیشت این مردم که همچنان بر زمین مانده است نیز محقق شود.
قطعا ایجاد اشتغال و بهبود معیشت مرزنشینان، علاوه بر رونق روستاها و شهرهای این مناطق، نقش مهمی در کاهش آسیبهای اجتماعی و دغدغههای امنیتی نیز دارد و لذا امید است با تلاش مسئولان استانهای غربی کشور، نمایندگان این استانها و همچنین همت مسئولان دولتی مرکزنشین، شرایطی فراهم شود که دیگر هیچ یک از زنان و کودکان مرزنشین، پایشان را روی مین جا نگذارند.