ظرفیتهای مساجد دانشگاهی در تقویت بنیه معرفتی دانشجویان/ هم‌افزایی در فعالیت‌ها لازم است
گروه دانشگاه ــ مدیر مسجد دانشگاه تهران با اشاره به ظرفیتهای مساجد دانشگاهی در تقویت بنیه معرفتی دانشجویان و با تاکید بر لزوم هم‌افزایی تشکل‌های دانشجویی در فعالیت‌های معرفتی و فرهنگی، عنوان کرد: عموما افرادی که با مسجد در ارتباط داشته‌اند انسان‌های موفقی بوده‌اند، باید از این سبک موفق استفاده کرد، به‌ویژه در دانشگاه‌ها چراکه آنها موفقیت یک کشور را رقم می‌زنند.
حجت‌الاسلام والمسلمین حمید نیکزاد، مدرس حوزه علمیه و مدیر مسجد دانشگاه تهران در گفت‌وگو با ایکنا و در پاسخ به این پرسش که با توجه به مقتضیات فعالیت‌های دینی، معرفتی و فرهنگی در دانشگاه‌ها، نقش مساجد دانشگاهی در تقویت این نوع فعالیت‌ها در دانشگاه چیست؟ اظهار کرد: مساجد در دانشگاه‌ها در این زمینه نقش ویژه‌ای ایفا می‌کنند و در این زمینه نقشی که مساجد می‌توانند ایفا کنند، همان اندازه که مهم است باید مهم هم دیده شود و تشکر از رسانه‌ها از جمله خبرگزاری ایکنا که به نقش مساجد در تقویت فعالیت‌های معرفتی و فرهنگی که مغفول مانده بود، می‌پردازد.
وی ادامه داد: مسئولان و مدیران فرهنگی در بحث اثرگذاری مساجد در فعالیت‌های فرهنگی و معرفتی غافل مانده‌اند، عموما افرادی که با مساجد در ارتباط بوده‌اند (از صدر اسلام تا کنون) انسان‌های موفقی بوده‌اند و می‌توانیم از این سبک موفق استفاده کنیم و آن را در مسائل و کارهای دیگر تعمیم، دهیم به‌ویژه در دانشگاه‌ها چرا که دانشگاه‌ها زمینه موفقیت یک امت و یک کشور را فراهم می‌کنند.
حجت‌الاسلام والمسلمین حمید نیکزاد، به‌تازگی مسئولیت اداره مسجد دانشگاه تهران که یکی از بزرگترین و مهم‌ترین مساجد دانشگاه‌های کشور است را برعهده گرفته، وی در خصوص برنامه‌های مسجد دانشگاه تهران ویژه دانشگاهیان در دوره مدیریت جدید، گفت: جای خوشحالی است که اغلب دانشگاه‌های بزرگ و معتبر کشور مساجد خوبی در دل خود دارند و دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها برنامه‌های خوبی برای این مساجد در نظر می‌گیرند.
مسجد؛ نقطه ثقل فعالیت‌های فرهنگی در دانشگاه
وی افزود: البته باید به این نکته اشاره کنم که مساجد دانشگاهی به یاری و کمک دانشگاه‌ها به‌ویژه معاونت‌های فرهنگی آنها در فعالیت‌های فرهنگی و معرفتی نیاز دارند و اینکه توجه بیشتری به مقوله مسجد و کار فرهنگی در مسجد به عنوان نقطه ثقل فرهنگی در دانشگاه و جامعه داشته باشند.
نیکزاد ادامه داد: اگر بخواهیم تعریفی از مسجد داشته باشیم می‌توانیم به قرآن رجوع کنیم: «وَ أَنَّ الْمَساجِدَ لِلَّهِ؛ مساجد متعلق به خداست»، مسجد خانه خداست، مسجد متعلق به فرد یا گروه خاصی نیست و همان‌طور که وقتی فردی خانه ما می‌آید و از لحظه‌ای که وارد منزل ما می‌شود حواسمان است سختی نبیند و اگر حاجتی دارد حاجتش را برآورده می‌کنیم، وقتی فرد وارد مسجد می‌شود، حال در خانه خدا طبیعی است که خداوند نظر رحمت به آن مهمان دارد و به او توجه می‌کند. در روایات گفته شده است که وقتی فردی به مسجد رفت‌وآمد می‌کند مدت زمانی که در مسجد است جزء عمر او حساب نمی‌شود. شیطان از فردی که در مسجد رفت‌وآمد می‌کند ناامید می‌شود و لطف و در عین حال رحمت خداوند نسبت به این فرد مضاعف است. اینکه دست و پای شیطان در ماه رمضان بسته و در غل و زنجیر است چرا که ماه مهمانی خداست، همین تعبیر برای مسجد هم وجود دارد، نگاه رحمت خدا در مسجد به افراد بیشتر است.
مدیر مسجد دانشگاه تهران گفت: مسجد دانشگاه تهران زیر نظر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری است که عموما علمای خوش‌فکر، خلاق و برنامه‌ریزی در آن فعالیت دارند و سعی می‌کنند تا آنجا که می‌شود از طریق برنامه‌های ابتکاری جوانان را به سمت فعالیت‌های معرفتی و دینی سوق دهند. مسجد دانشگاه تهران که دارای فضایی معنوی است، قدمتی طولانی دارد و شاهد حضور بزرگانی در خود بوده؛ از آن ایام که مقام معظم رهبری در برهه‌هایی از زمان آنجا کلاس‌هایی داشتند، تا حضور شهید مطهری و شهید مفتح که از فضای مسجد دانشگاه تهران استفاده می‌کردند، خوشحالیم در مسیری گام بر می‌داریم که این بزرگان در آن بودند.
وی افزود: سعی بر این است تا به فراخور زمان‌های مختلف برنامه‌های خوب و متنوع در فضای مسجد دانشگاه تهران داشته باشیم. می‌توان گفت کار کردن با قشر جوان تقریبا سخت است، دانشجوی جوان هر کاری را نمی‌پذیرد، دانشجویی که اهل علم است، نخبه است که دانشجویان دانشگاه‌های ما عمدتا این ویژگی‌ها را دارند، لذا باید برنامه‌ها از سطح بالاتری برخوردار باشند.
اتحاد و هم‌افزایی در نگاه به مسائل معرفتی و فرهنگی دانشگاه
نیکزاد در پاسخ به این پرسش که با توجه به ظرفیتهای مساجد و برخی نقاط ضعف معرفتی و دینی که در میان دانشگاهیان دیده می‌شود، چه کاری باید برای رفع این مشکلات و تقویت بنیه معرفتی دانشجویان انجام داد، گفت: ما نیاز داریم در جامعه پایگاه و مرکزی وجود داشته باشد که همگی حول آن اجتماع کنند، چه جایی بهتر از مسجد؟ اگر اتحاد حاصل شود و تفرقه از بین برود، مطمئنا به بسیاری از اهداف فرهنگی خود خواهیم رسید. مشکلاتی وجود دارد که در یک سطحی دیده می‌شود و بخشی از آن به عدم اتحاد و هم‌افزایی بر می‌گردد، گروه‌های مختلف در دانشگاه‌ها و تشکل‌های آنها با اهداف خوب کار می‌کنند، اما چه‌بسا در عمق که می‌رویم آن هم‌افزایی اندک است. مقام معظم رهبری نیز در دیدارهای متعدد با دانشجویان به موضوع هم‌افزایی میان تشکل‌ها و گروه‌های دانشجویی تاکید داشتند، اینکه مشکلات را بشناسند، تقسیم کار و برنامه‌ریزی کنند و در مسائل فرهنگی و معرفتی با رویکرد اتحاد یک رویه دنبال شود.
وی با تاکید بر اینکه مسجد متعلق به شخص و گروه و تشکل خاصی ندانیم، افزود: البته ناگفته نماند مساجد باید مساجد طراز انقلاب و دانشگاه انقلابی باشند، یک مواقعی برخی افراد بودند چه قبل و بعد از انقلاب و نظراتی داشتند؛ اینکه مسجدی داشته باشیم که سکولار باشند، مساجد سکولار کاری از پیش نمی‌برند. از صدر اسلام مساجد برای گردهمایی پیرامون پرداختن مسائل دینی و فرهنگی و همچنین تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها حول مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، جنگ‌ها و ... بوده است. نقش محوری و هویت و ماهیتی که مساجد داشتند در سطح بالایی بود. امیدواریم به یاری بزرگان و مسئولان محوریت مساجد بیشتر شود. بعضی عزیزان در این زمینه نقش ایفا می‌کنند، جا دارد از حضرت حجت‌الاسلام والمسلمین قرائتی تشکر کنم که توفیقی حاصل شده تا 3 روز در هفته در مسجد دانشگاه تهران از حضور و بیانات ارزشمند و راه‌گشای ایشان استفاده کنیم.
ظرفیت مساجد دانشگاهی در برگزاری کرسیهای آزاداندیشی
مدیر مسجد دانشگاه تهران با اشاره به نقش مساجد در برپایی کرسیهای آزاداندیشی و ظرفیتی که برای این کار دارند، گفت: حتما این ظرفیت وجود دارد و ما نیز پیگیر این موضوع هستیم، چه جایی بهتر از مسجد برای پاسخ دادن به شبهاتی که در ذهن دانشجویان عزیز وجود دارد. ذهن دانشجو فعال و پرسشگر است که می‌توان دو جهت‌گیری به آن داشت؛ یک جهت‌گیری آن است که به پرسش‌های جوان پاسخ ندهیم و این پرسش‌ها روی هم انباشته شود، یک رویکرد هم پاسخ مناسب و مطلوب به این پرسش‌هاست که با توجه به حضور و فعالیت چشم‌گیر رسانه‌ها و فضای مجازی که در دسترس همگان است، این پرسش‌ها بیشتر هم می‌شود. شبهه‌هایی هم مطرح می‌شود، شبهه مانند یک ویروس است؛ اگر در ذهن فرد بماند بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود. اگر پیش از گسترش شبهات، جهت‌گیری صحیحی نسبت به پرسش‌ها داشته باشیم و پاسخگویی صورت گیرد، ذهن جوانان در برابر اینها واکسینه می‌شود.
وی با تاکید بر اهمیت برپایی این کرسی‌ها در مساجد دانشگاهی به برخی اهداف مسجد دانشگاه تهران در این زمینه اشاره کرد و گفت: رویکرد مسجد دانشگاه تهران در این مسئله در چند راستا تعریف می‌شود تا بتوان زمینه برپایی این کرسی‌ها را فراهم کرد؛ نخست آنکه دانشگاه متعلق به همه و نه قشر و گروه خاص است، یک رویکرد به مسجدی‌ها داریم که در روز حداقل یک یا دو بار با آنها در ارتباط هستیم. همچنین یک برنامه‌ریزی هم برای افرادی باید داشت که در دانشگاه هستند اما ممکن است در مسجد رفت‌وآمدی نداشته باشند، راهبردی که در این زمینه تعریف کرده‌ایم این است که اخلاق و کار پسندیده و خروجی خوبی از مسجدی‌ها ببینند.
حجت‌الاسلام نیکزاد در پایان با اشاره به ویژه برنامه‌های مسجد دانشگاه تهران در ایام فاطمیه، گفت: ایام فاطمیه امسال با ایام دهه مبارکه فجر مقارن بود و برنامه‌های این ایام در راستای اقامه عزای حضرت صدیقه طاهره(س) و برنامه‌های مخصوص ایام فجر انقلاب اسلامی است. به همین جهت برنامه‌های سخنرانی و مداحی افراد صاحب‌نام و تاثیرگذار هم در مسجد دانشگاه تهران و هم در مساجد کوی دانشگاه، پردیس کرج و پردیس پاکدشت در نظر گرفته شده و در کنار اقامه عزا، نمایشگاه‌های کتاب و عکس فاطمی در جنب مسجد برپا خواهد شد. مراسم عزاداری فاطمیه دوم از 28 بهمن تا 30 بهمن‌ماه بعد از نماز ظهر و عصر در مسجد دانشگاه تهران برپا خواهد بود.
انتهای پیام/
گفت‌وگو از مریم روزبهانی
