معماری اسلامی، مظهر ارتباط انسان با خالق است

محمدحسین ریاحی، مدرس تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی دانشگاه اصفهان در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان با تأکید بر اینکه روح حاکم بر معماری اسلامی، روح معنوی است، اظهار کرد: این فضای معنوی به خاطر جلوه‌های خود و به دلیل ارتباط با خالق، نشاط انسان را ارتقاء می‌دهد.
وی افزود: این ویژگی را می‌توان در آثار و تزئینات و از همه مهمتر در کتیبه‌نگاری‌ها که معمولا با آیات و روایات آمیخته شده‌اند، مشاهده کرد؛ آیات و روایاتی که انسان را در جاودانگی و آخرت توأم با منزلت که خداوند آن را در ملکوت و در اوج عظمت آفریده است، قرار می‌دهد.
ریاحی با بیان اینکه معماری می‌تواند روحیه مضاعفی به بشر خاکی اعطا کند، گفت: صعود به نردبام معنویت و منزلت و اقتدا به پیامبران و شیوه‌هایی که خداوند بزرگ برای رفعت انسان در نظر گرفته است، به خوبی در سیر تاریخی معماری اسلامی مشاهده می‌شود، برای مثال مسجد جامع یا هر بنای دیگری که واجد ویژگی‌هایی معماری اسلامی است، مراحل مختلفی را در این خصوص ترسیم کرده و انسان را به مدارجی در دنیا رسانده‌اند.
وی تصریح کرد: ویژگی‌های معنوی و روحانی معماری اسلامی در فضایی مملو از حقیقت و به دور از هر گونه شرک، به انسان خلوص می‌بخشد.
این پژوهشگر تاریخ اسلام خاطر نشان کرد: معماری در دوره‌هایی نظیر آل بویه و به ویژه در دوران صفویه در وضعیت بسیار خوبی قرار داشته، ولی متأسفانه گاهی از این سمبل‌ها و روش‌ها فاصله می‌گیریم که بسیار به ضرر ما بوده و می‌توان گفت مشکل بزرگ امروز، بی‌توجهی به این آثار می‌باشد که هشداری جدی برای مسئولان و دستگاه‌های مربوط است. بعضا این آثار مورد ترمیم و مرمت قرار نگرفته و روز به روز بیشتر در معرض تخریب واقع می‌شوند، مثل دیوارهای اطراف مسجد جامع که نباید نسبت به آنها بی‌توجه بود.