نگرش قرآن به امانت‌های الهی

به گزارش ایکنا از آذربایجان‌شرقی، انسان موجودى است با استعداد فوق العاده كه مى‏‌تواند با استفاده از آن مصداق اتم «خليفة اللَّه» شود، مى‌‏تواند با كسب معرفت و تهذيب نفس و كمالات به اوج افتخار برسد، و از فرشتگان آسمان هم بگذرد.
اين استعداد توأم است با آزادى اراده و اختيار يعنى اين راه را كه از صفر شروع كرده و به سوى بى نهايت مى‌‏رود با پاى خود و با اختيار خويش طى مى‏‌كند.
آسمان و زمين و كوه‏ها داراى نوعى معرفت الهى هستند، ذكر و تسبيح خدا را نيز مى‏‌گويند، در برابر عظمت او خاضع و ساجدند ولى همه اينها به صورت ذاتى و تكوينى و اجبارى است، و به همين دليل تكاملى در آن وجود ندارد.
امانت الهی از مباحث میان ژرف و ارزشمندی است که درک آن مستلزم مطالعه و پژوهشی عمیق، میان رشته‌ای و گسترده است.
انسان آن چنان آفریده شده بود که می توانست؛ تعهد و مسؤلیت را بر دوش کشد و ولایت الاهیه را پذیرا شود و در جاده عبودیت و کمال به سوی معبود لایزال سیر کند و این راه را با پای خود و با استمداد از پروردگارش سیر نماید، البته این پذیرش یک پذیرش قراردادی و تشریفاتی نبوده؛ بلکه پذیرشی است تکوینی بر حسب عالم استعداد.
اما توصیف انسان به «ظلوم» و «جهول» به خاطر فراموش کاری غالب انسان‌ها و ظلم کردن بر خودشان و عدم آگاهی از قدر و منزلت آدمی است. همان کاری که از آغاز در نسل آدم به وسیله قابیل و خط قابلیان شروع شد و هم اکنون نیز ادامه دارد.
امانت الهى همان قابليت تكامل به صورت نامحدود است
حجت‌الاسلام محمود شربیانی امام جمعه عجب‌شیر در گفت‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: امانت الهى همان قابليت تكامل به صورت نامحدود، آميخته با اراده و اختيار و رسيدن به مقام انسان كامل و بنده خاص خدا و پذيرش ولايت الهيه است و اين بزرگترين و برتر و والاترين افتخار برای انسان است كه خداوند اين استعداد حمل بار امانت الهی را فقط و فقط در او به وديعه گذاشته است و هيچ يك از خلائق اين كائنات مستحق اين عطيّه نبوده است.
وی افزود: خداوند متعال امانت‌های زیادی را در اختیار انسان قرار داده است که انسان‌ها موظف‌اند از آن‌ها حفاظت و نگهداری نمایند و در صورت خیانت به این امانت‌ها در قیامت مسئول خواهند بود.
وی با استناد به آیه 72 سوره احزاب خاطرنشان کرد: در این آیه می‌خوانیم: ما امانت (تعهد، تكليف، مسئوليت و ولايت الهيه) را بر آسمانها و زمين و كوه‌ها عرضه داشتيم آنها از حمل آن اباء كردند و از آن هراس داشتند امّا انسان آن را بر دوش كشيد.
حجت‎الاسلام شربیانی از معنای فراگیر امانتداری گفت و ادامه داد: موضوع امانتداری مانند دیگر مفاهیم اجتماعی از معنا و مفهومی فراگیر برخوردار است که نه ویژه شخص و گروه خاصی است، نه به نوع خاصی از انواع امانت‌ها محدود می‏‌شود، بلکه امانتداری نسبت به هر کس و نسبت به هر امانتی، ضروری و بایسته است. از جمله امانت‌ها که انسان موظف به رعایت آن است، امانت‌های خداوند است.
امام جمعه عجب‌شیر نماز و روزه را امانت‌های الهی دانست و یادآور شد: نماز و روزه و دیگر واجبات، امانت‌های الهی هستند که انسان موظف است از آن‌ها حفاظت نماید.
وی با اشاره به فرموده امی مومنان علی(ع) فزود: امیرالمومنین علی(ع) می فرمایند: آنکه کفران نعمت می‏‌کند، نزد آفریدگار و آفریدگان، نکوهش شده است.
حجت‌الاسلام شربیانی ضمن بازگو نمودن وظایف شخص مسئول تاکید کرد: شخص مسئول باید به چشم امانت الهی به این مسئولیت نگاه کند و تا جایی که توان دارد از آن در راه خدمت به اسلام و مسلمانان بهره‌گیرد؛ نه این‌که مسئولیت را طعمه و پلی برای رسیدن به زندگی بهتر و آسایش بیشتر خود و بستگانش قرار دهد که در این صورت او نیز به این امانت الهی خیانت کرده و در آخرت باید پاسخگو باشد.
خلق الله نشانه الله هستند
حجت‌الاسلام یونس کیانی، امام جمعه ترکمانچای در گفت‌‌وگو با ایکنا اظهار کرد: خلق الله نشانه الله هستند همانطور که یک گل زیبا، زیبایی خالق را وصف می کند انسان کامل نیز با توجه به ایه امانت می تواند تمامی زیبایی های خدا را وصف کند.
وی از امانتداری به عنوان یکی از معیارهای ارزش گذاری انسان‌ها گفت و افزود: از نظر قرآن، یکی از معیارهای ارزش‌گذاری انسان‌ها در همه ابعاد زندگی، امانتداری است. کسی که امین باشد، انسانی خوب و شایسته است.
وی با استناد به آیه 75 سوره آل عمران خاطرنشان کرد: در این آیه می خوانیم: و از اهل کتاب، کسی است که اگر او را بر مال فراوانی امین شمری، آن را به تو برگرداند و از آنان کسی است که اگر او را بر دین داری امین شمری، آن را به تو نمی پردازد، مگر آنکه دایماً بر سرِ وی به پا ایستی. این بدان سبب است که آنان به پندار خود گفتند: «در مورد کسانی که کتاب آسمانی ندارند ، بر زیان ما راهی نیست.» و بر خدا دروغ می بندند با اینکه خودشان هم می دانند.
حجت‌الاسلام کیانی گرایش‌های فطری انسان را امانت دانست و ادامه داد: امانت گرایش‌های فطری انسان یا همان استعدادهای بالقوه انسان هاست که در تمامی انسان‌ها مشترک است یعنی همه گرایش به صداقت و راستی دارند ولی همه راستگو نیستند.
امام جمعه ترکمانچای یادآور شد: امانت الهى همان تعهد و قبول مسئوليت است.
وی با اشاره به فرموده امیرالمومنین علی(ع) افزود: مولا علی(ع) می فرمایند: گاه نماز رسیده است؛ گاه امانتی که خدا بر آسمان‌ها و زمین عرضه داشت و آن‌ها از پذیرش آن سر باز زدند و از آن هراسناک شدند.
حجت‌الاسلام کیانی ضمن بازگو نمودن نقش انسان در تحمل امانت الهی تاکید کرد: استعداد تحمّل امانت الهی فقط در انسان وجود دارد، بنابراین مواردی که در سایر موجودات وجود دارد؛ مانند عقل در فرشتگان یا تکلیف در جنّیان، قابل حذف از مصادیق امانت است. به نظر می‌رسد مصداقی که با شواهد مذکور تناقضی ندارد و می‌تواند مصداق امانت الهی باشد، کمال دین، یعنی ولایت کلّیّه الهی است که تنها انسان قابلیّت پذیرش آن را دارد. از این رو، خلیفه الله شده است. این استعداد در انسان کامل، یعنی ائمّه(ع) به اوج کمال خود رسید. لذا به اوّلین آنان، «امین‌الله» خطاب می‌شود.

انتهای پیام