جدیدترین شماره «پژوهش‌های اجتماعی اسلامی» منتشر شد
گروه اندیشه ــ جدیدترین شماره فصلنامه «پژوهش‌های اجتماعی اسلامی» مشتمل بر هفت مقاله علمی ترویجی منتشر شد.
به گزارش ایکنا؛ صد و هفتهمین فصلنامه «پژوهش‌های اجتماعی اسلامی» به صاحب‌امتیازی دانشگاه علوم اسلامی رضوی و مدیرمسئولی سیدحسن وحدتی شبیری و سردبیری حجت‌الاسلام رضا حق‌پناه با محوریت انتشار جدیدترین پژوهش‌های علمی در حوزه جامعه‌شناسی اسلامی شد.
جایگاه دوستی و برادری در سبک زندگی رضوی و تأثیر آن در تمدن‌سازی
عناوین مقالاتی که در این شماره منتشر شده است بدین قرار است: «جایگاه دوستی و برادری در سبک زندگی رضوی و تأثیر آن در تمدن‌سازی»، «جایگاه استقلال فرهنگی در سبک زندگی از نگاه قرآن و مقام معظم رهبری»، «راه‌هاي معنوي دستيابي به آرامش در زندگي»، «بررسی ریشه‌های فرهنگی ارتجاع پس از انقلاب اسلامی با استناد به قرآن کریم»، «معرفی سبک فرزندپروری بامریند و ارزیابی آن با نگاهی به گزاره‌های اخلاقی اجتماعی اسلامی»، «بررسی عوامل موثر بر مشارکت زنان در فعالیت‌های داوطلبانه خیرخواهانه»، «امنیت در مکتب پیشوایان دین(ع)».
جایگاه دوستی و برادری در سبک زندگی رضوی و تأثیر آن در تمدن‌سازی
در چکیده مقاله «جایگاه دوستی و برادری در سبک زندگی رضوی و تأثیر آن در تمدن‌سازی» اثر محمدتقی سازندگی می‌خوانیم: «توجه و توصیه اسلام به رعایت اخلاق دوستی و برادری، نقش فراوانی در تعالی فرد و جامعه دارد، چراکه اخلاق یکی از عناصرمؤثر و مهّم شخصیّت انسان است. اسلام خواهان ایجاد رابطه صمیمی و عزت و روح برادری در جامعه است، تقویت روحیه برادری آثار شگرفی بر نوع سبک زندگی افراد جامعه ایجاد می‌کند. در این پژوهش این سؤال مطرح است که معیار و اهمیت انتخاب دوستی و برادری از دیدگاه حضرت‌رضا(ع) چیست و روش‌های تثبیت و تحکیم دوستی و نیز آداب معاشرت از منظر امام‌رضا(ع) کدام است و آیا می‌توان از مسأله دوستی و برادری در زمینه‌ی تمدن‌سازی و ایجاد وحدت بهره برد.
هدف از این مقاله این است که با آموزه‌های اخلاقی امام‌رضا(ع) در باب اخلاق دوستی و برادری آشنا شده و با الگوبرداری از آن در سبک زندگی ایرانی اسلامی به کاربندیم و در نظام‌سازی تمدن اسلامی مورد استفاده قرار دهیم و بتوان مسائل و مشکلات اخلاقی جامعه را برطرف نموده و با الگوگیری از رفتار و منش حضرت‌رضا(ع) جامعه را به سوی سعادت و خوشبختی هدایت نماییم. در این پژوهش با نگرشی نو به روش‌ها و کارکردهای اخلاق و رفتار و آداب اجتماعی اسلامی و با مطالعه و بررسی متون و منابع تاریخی و آموزه‌های امام‌رضا(ع)، می‌کوشد به تبیین کارکرد روایات در زمینه اخلاق دوستی و برادری پرداخته شود و دستمایه‌ای مناسب جهت الگوسازی برای جوامع اسلامی فراهم آورد.»
جایگاه استقلال فرهنگی در سبک زندگی از نگاه قرآن و مقام معظم رهبری
مقاله «جایگاه استقلال فرهنگی در سبک زندگی از نگاه قرآن و مقام معظم رهبری» یکی از مقالاتی است که در این شماره انتشار یافته است. در چکیده این مقاله می‌خوانیم: «استقلال کامل هر ملتی در گرو استقلال سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است. در این میان استقلال فرهنگی به لحاظ بستر بودن برای سایر مسائل از اهمیت فراوانی برخوردار است. یکی از راه‌های رسیدن به استقلال فرهنگی شکل‌دهی و اصلاح سبک زندگی است. از طرفی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از جمله شخصیت‌هایی هستند که نقش قرآن را در تمام شئونات زندگی ضروری می‌دانند و همواره از قرآن‌گرایی و توسل به آموزه‌های قرآن در حل مشکلات جامعه سخن به میان می‌آورند. یکی از این جنبه‌ها سبک زندگی است. از منظر ایشان برای رسیدن به استقلال فرهنگی نیازمند اصلاح سبک زندگی هستیم؛ بدین‌جهت بر لزوم مراجعه به آموزه‌های قرآنی برای اصلاح آن تأکید دارند. لذا این نوشتار درصدد با استفاده از روش داده‌بنیاد و تحلیل محتوا نقش آموزه‌های قرآنی در جهت‌دهی سبک زندگی را مورد بررسی قرار دهد. به همین دلیل به موضوعاتی مانند کار و وجدان کاری در فرهنگ کار، ادب در فرهنگ اجتماعی، تجمل‌گرایی در فرهنگ اقتصادی و طلاق در فرهنگ خانواده پرداخته شد. در نهایت آموزه‌های قران کریم با شکل‌دهی و یا اصلاح سبک زندگی به استقلال فرهنگی کمک می کنند.»
معرفی سبک فرزندپروری بامریند و ارزیابی آن با نگاهی به گزاره‌های اخلاقی اجتماعی اسلامی
در طلیعه مقاله «معرفی سبک فرزندپروری بامریند و ارزیابی آن با نگاهی به گزاره‌های اخلاقی اجتماعی اسلامی» اثر علي احمد پناهي می‌خوانیم: «یکی از مولفه‌ای اساسی در گستره و موضوع تربیت فرزند، سبک فرزندپروری والدین است. سوال اساسی این است که سبک فرزندپروری مبتنی بر گزاره‌های اسلامی دارای چه ویژ‌گی‌هایی است که در دیگر سبک‌های فرزندپروری به ویژه در سبک فرزندپروری دایانا بامریند مورد توجه نبوده و یا کم‌رنگ است. پژوهش حاضر از تحقیقات کیفی است وبا روش تحلیل محتوا، ضمن معرفی سبک فرزندپروری بامریند به برخی نقاط قوت و ضعف آن با روی‌آوردی به گزاره‌های اسلامی پرداخته است. از تتبع و ژرف‌اندیشی در گزاره‌های اسلامی می‌توان استنباط کرد که سبک فرزندپروری بامریند علی رغم امتیازات و جامعیت نسبی به ویژه در سبک مقتدارانه که دارد دارای نقاط ضعف چندی است. برخی از نکات که می تواند در اتقان، جامعیت و افزایش گستره شمولی نظریه سبک فرزندپروری حائز اهمیت باشد و این نکات به گونه‌های مختلف در گزاره‌های اسلامی و در رابطه با سبک فرزندپروری وجود دارد و در سبک فرزندپروری بامریند بسیار کم‌رنگ بوده و یا ملاحظه نشده است عبارتند از بی توجهی به ظرفیت‌ها و تفاوت‌های فرزندان، غفلت از اصل جامع‌نگری ، ناهمترازی بین تقاضا و کنترل، عدم ملاحظه جنبه‌های معنوی و عبادی در اهداف فرزندپروری و عدم توجه به هنجارهای متافیزیکی و الهی.»
انتهای پیام
