مجلس در بررسی موضوع نماینده سراوان به لحاظ اخلاق و عدالت نمره مردودی گرفت
گروه سیاسی ــ نماینده سابق مجلس با انتقاد از ورود نادرست مجلس شورای اسلامی به قضیه دعوای لفظی نماینده سراوان با افراد عادی گفت: در این موضوع مجلس از یک‌سو به الفاظ زشت به کار برده از سوی این نماینده حساسیت چندانی نشان نداد و از طرفی نوعی ضعیف‌کشی هم انجام شد و اجازه صحبت به یک طرف دعوا داده نشد. لذا در این مسئله نه تنها اخلاق از سوی مجلس زیر پا گذاشته شد، بلکه عدالت هم قربانی شد.
در روزهای اخیر فیلم منتشر شده از درگیری لفظی نماینده مردم سراوان در مجلس با کارمند گمرک و یک شهروند و متعاقب آن انتشار فیلمی از جلسه غیرعلنی مجلس و سخنان این نماینده و رئیس مجلس مبنی بر پیگیری چگونگی انتشار آن فیلم و تهدید وزیر اقتصاد به استیضاح و عزل رئیس و کارمند گمرک با انتقادات فراوانی در میان افکار عمومی و فعالان سیاسی و رسانه‌ای روبه‌رو شد؛ انتقادی که بیشتر بر محور بی‌توجهی نماینده، رئیس و اکثر نمایندگان مجلس به زیر پا گذاشته شدن اصول و آداب اخلاقی و در نظر نگرفتن اولویت‌های اصلی کشور در وضعیت کنونی است.
سخن امام(ره) را که «مجلس در رأس امور است...» کامل بخوانیم
قاسم جعفری، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا درباره اینکه تا چه اندازه می‌توان اقدام این نماینده و واکنش مجلس را به مثابه سقوط اخلاق در عرصه سیاسی دانست، گفت: یکی از اقداماتی که رسانه‌ها انجام می‌دهند نگهبانی از اخلاق، ارزش‌ها و همه دستاوردهای تمدنی یک ملت به ویژه ملت بزرگ ایران است که مبانی اصلی زندگی و تمدن خود را بر پایه آموزه‌های معرفتی توحیدی و اسلامی قرار داده و در عین حال سعی کرده با بهترین سلیقه از رفتارهای و دستاوردهای بومی و ملی خود طی هزاران سال صیانت و حفاظت کند. لذا اهتمام رسانه‌ها به این مسائل ارزشمند است. رسانه‌ها این گونه مسائل را باید بهانه قرار داده و صاحبان اندیشه را وارد قضیه کرده و ابعاد مختلف آن حادثه بررسی شود تا هم آسیب‌شناسی‌های دقیقی انجام شود و هم به پیشگیری از بروز این وقایع تلخ بینجامد.
وی ادامه داد: درباره این اتفاق خاص در نکته اول باید گفت که نماینده مردم اگر برای پیگیری کار و مصالح مردم فعالیت می‌کند، مناسب است که در هر دستگاه، نهاد و اداره‌ای که وارد می‌شود مورد تکریم و احترام قرار بگیرد، اما اینکه نماینده‌ای واقعاً کار مردم را پیگیری می‌کند یا در پوشش کار مردم فعالیت دیگری انجام می‌دهد باید در جای خودش بررسی شود. در مورد این نماینده محترم هم در فضای رسانه‌ای این بحث مطرح است که آیا برای مصالح عمومی به سازمان مربوطه رفته یا برای یک مسئله خاص. به نظرم جمله معروف حضرت امام(ره) درباره مجلس ناقص خوانده می‌شود. امام می‌فرمایند: «مجلس در رأس امور است. مجلس خوب همه چیز را خوب و مجلس بد همه چیز را بد می‌کند». این بخش دوم هم بسیار مهم است تا به یاد داشته باشیم که نمایندگان مجلس می‌توانند همه چیز را خوب یا بد کنند و فقط نباید بخش اول این جمله امام را برای به رخ کشیدن یا ایجاد هژمونی در مقابل دیگران به کار ببریم تا هر جا وارد می‌شویم همه از ما بترسند و به خاطر موقعیت و جایگاه حتی امتیازات غیرقانونی داده شود.
کارگزار نظام اسلامی در مقابل شهروندان عادی باید حساسیت بیشتری در ادبیات خود داشته باشد
جعفری اظهار کرد: مسئله مهم دیگر که به عقیده من اساسی‌ترین نکته در این اتفاق است جایگاه اخلاق کارگزاران در حکومت اسلامی است. همه ما انسان هستیم و ممکن است عصبانی شویم و بداخلاقی کنیم. هرقدر فردی در جایگاه مهم‌تری قرار می‌گیرد باید دقت و مراقبت بیشتری بر مملکت وجود خودش داشته باشد. در روایت داریم که خدا دو نعمت به انسان داده است؛ عقل و منطق. خدا نعمت عقل را به ما داده تا بشنویم، تأمل کنیم و یاد بگیریم و نعمت منطق را هم داده تا با زبان و سخن تأملات و اندیشه‌های درست خود را به دیگران منتقل کنیم. باید از خودمان سؤال کنیم که اگر به ویژه در جایگاه کارگزار نظام اسلامی قرار داریم حیف نیست این زبانی که باید چشمه حکمت‌ها باشد به مجرای تعابیر و کلمات زشت تبدیل شود. امام سجاد(ع) در دعای مکارم الاخلاق می‌فرمایند که خدایا به تو پناه می‌برم از چندین آسیب زبان که یکی از آنها همین فحش دادن و بیان الفظ زشت است. در روایت دیگری داریم که «ان الله لا یحب الفحش و و التفحش». لذا کارگزار نظام اسلامی باید در برابر یک شهروند عادی در به کار بردن عبارات و الفاظ حساسیت بیشتری داشته باشد و هرچه این حساسیت کمتر شود نشانه حرکت رو به نزول اخلاق در میان مسئولان و مدیران جامعه اسلامی است؛ جامعه‌ای که قرار است بر پایه اصول اخلاقی به حیات طیبه برسد نه با زشت‌گویی و دشنام دادن.
وی با بیان اینکه امام(ره) بیان کردند که مجلس در رأس امور است نه تک‌تک نمایندگان، گفت: اما امروز کار به نحوی پیش رفته است که هر نماینده‌ای، حتی در امور شخصی یا شبه شخصی هم خود را در رأس امور می‌بیند. در حالی که امام علی(ع) در زمانی که حاکم جامعه اسلامی بود در قضیه اختلاف با یک یهودی بر سر مالکیت زره به منزله یک شهروند عادی در محکمه حاضر شد. در مبانی حکومت اسلامی داریم که ولی فقیه دو جنبه دارد؛ حقوقی و حقیقی. جنبه حقیقی ولی فقیه هم باید تحت فرمان جنبه حقوقی او باشد و نمی‌تواند بگوید چون ولی فقیه است از قانون خدا و فقه استثناست. لذا باید پذیرفت این رفتارها وهن مجلس است و جایگاه مجلس را در نزد افکار عمومی تنزل می‌دهد.
این نماینده سابق مجلس ابراز کرد: اصلاً در این قضیه فرض می‌گیریم افرادی برای عصبی کردن کارگزار نظام اسلامی برنامه داشتند، اما ایشان باید مراقب باشد و از طریق قانونی پیگیری کند. الفاظی که از سوی وی به کار برده شد جنبه جزایی دارد و قابل پیگیری است و مصداق توهین و تهمت است. حال مجلس به جای اینکه بیاید مسئله را به شکل درست حل کند برای آن جلسه غیرعلنی تشکیل می‌دهد. یکی از ائمه جمعه در این باره گفت ما تا کنون فکر می‌کردیم وقتی مجلس جلسه غیرعلنی برگزار می‌کند در این جلسه نقشه‌‌های دشمن را از ابعاد اقتصادی، نظامی و امنیتی مورد بررسی قرار می‌دهند و راهکارهای مقابله را مطرح می‌کنند، اما نمی‌دانستیم در این جلسات درگیری بیرونی دو نفر که یکی نماینده است بحث و بررسی می‌شود. در حالی که این کار قاضی است یا نهایتاً رئیس مجلس می‌توانست گروهی را مأمور بررسی و پیگیری قضیه کند.
جعفری با تأکید براینکه رئیس مجلس و هیئت رئیسه اصلاً اولویت‌های اصلی جامعه را در این باره مورد توجه قرار ندادند، گفت: امروز اگر از مردم بپرسید که اولویت اصلی جامعه چیست به طور حتم مسائل معیشتی، گرانی، بیکاری، رکود، مفاسد اقتصادی و ...را مطرح می‌کنند نه اینکه چنین مسئله شخصی را مهم بدانند و بررسی این کار از سوی مجلس هم در شأن دستگاه قانونگذاری نبود.
وی با بیان اینکه در این قضیه نوعی ضعیف‌کشی هم اتفاق افتاد، گفت: یک طرف دعوا آقای نماینده است که تریبون در اختیار دارد و می‌تواند صحبت کند و برای ترمیم گفته خودش بلافاصله کلیپی منتشر کند، اما طرف دیگر کارمندی است که طبق شنیده‌های من به او گفته‌اند نباید صحبتی کند. این خیلی بد است و مگر می‌توان یک طرفه قضاوت کرد. ای کاش به آن کارمند هم اجازه صحبت کردن داده می‌شد اما چون این فرد دستش به جایی نمی‌رسد مورد ظلم واقع شده است. در واقع در این مسئله نه تنها اخلاق زیر پا گذاشته شد، بلکه عدالت هم قربانی شد.
جنبه مذهبی و قومیتی دادن به دعوای شخصی مصداق اقدام علیه امنیت ملی است
این کارشناس مسائل سیاسی اظهار کرد: متأسفانه در این موضوع نماینده محترم به جای عذرخواهی، به آن جنبه اختلاف مذهبی و قومیتی داد. آیا افرادی که در آنجا حاضر بودند به آن نماینده از چنین موضعی برخورد کردند؟ به فرض اگر هم آن افراد از این جنبه به آن فرد هجمه کرده بودند افراد عای بودند که نظر شخصی داده بودند، اما اینکه نماینده مردم از این دعوای لفظی شخصی برای تبرئه خود یک قضیه مذهبی و قومیتی ایجاد کند خواسته یا ناخواسته یک اقدام علیه امنیت ملی کشور انجام داده و باید این جنبه‌ها بررسی شود و به راحتی از آن نگذشت چون ممکن است از این به بعد هر مسئول، نماینده و مدیری بابت یک مسئله و دعوای شخصی بخواهد در کشور دو قطبی‌سازی کند. بحث این نیست که مقصر چه کسی است بلکه اساساً این دوقطبی‌سازی‌ها با تدبیر، دوراندیشی ومعارف دینی ما سازگار نیست. یک نماینده مجلس باید بیش از بقیه برای اصل نظام دلسوزی کند و دقت داشته باشد.
وی تصریح کرد: یکی دیگر از نکات تأسف‌برانگیز در این جدال لفظی آنجاست که آن شهروند عادی می‌گوید: «خاک بر سر مملکتی که تو نماینده‌اش باشی» و آن نماینده هم این حرف را تأیید می‌کند. این نماینده از این نظام و مردم رأی گرفته و سوگندنامه‌ای که در ابتدای کار نمایندگی خوانده و قانون اساسی که التزام خود را به آن اعلام کرده، او را موظف به پاسداری از آن کرده است، اما به راحتی این نماینده چنین توهینی را به نظام می‌کند و نشنیدم که وی عذرخواهی هم کند.
مطرح شدن استیضاح وزیر به خاطر مسائل شخصی نشانه بارز سوء استفاده مجلس از قدرت است
جعفری یادآور شد: نوع واکنش مجلس هم برای من عجیب بود که به دنبال نشردهنده این فیلم است تا اینکه از حیثیت خود به خاطر رفتار نماینده دفاع کند. این واکنش مجلس مصداق غلبه دادن حاشیه بر متن و اصل اتفاق است. به تصور من مجلس با این واکنش شأن خود را زیر سؤال برد و انتظار این بود که رئیس مجلس و هیئت‌رئیسه این نکته را مد نظر قرار می‌دادند. در اینکه باید ابعاد قضیه بررسی و سهم هر طرف در این اتفاق بد مشخص شود شکی نیست، اما این وظیفه دادگاه و قاضی است و قانون آن را روشن می‌کند اما برای یک دستمال که قیصریه را به آتش نمی‌کشند که عده‌ای از نمایندگان مجلس به خاطر این کار نامه استیضاح وزیر تازه‌کار اقتصاد را امضا می‌کنند. واقعاً برای استیضاح چه می‌خواهند بگویند؟ این مصداق بارز سوء استفاده از قدرت است. در خیلی از مسائل مهم اگر رگ غیرت نمایندگان بالا می‌زد مورد تحسین جامعه قرار می‌گرفتند نه در این مسئله که کاملاً شخصی است.
ضرورت حساسیت شورای نگهبان به ادبیات گفتاری و رفتاری نامزدها
این نماینده سابق مجلس توصیه‌ای هم به شورای نگهبان کرد و گفت: این قضیه نشان داد یکی از مواردی که شورای نگهبان در نظارت و احراز صلاحیت نامزدها باید بر آن دقت بیشتری کند همین ادبیات، نحوه رفتار و سوابق افراد است. گفتار به راحتی شخصیت افراد را نشان می‌دهد. لذا نمی‌گویم شورای نگهبان حق شهروندان را ضایع کند، بلکه بر روی گفتار و رفتار اجتماعی نامزدها هم حساسیت نشان دهد.
وی در پایان گفت: پیشنهاد من به نماینده محترم این است که نه از باب اعتراض و طلبکاری، بلکه از باب عذرخواهی از ملت صادقانه و برای جبران خطای خود از نمایندگی استعفا کند. یک مسئول وقتی حقوق مردم را ضایع کرد برای جبران آن توبه‌اش زمانی قبول می‌شود که حق مردم ادا شود. جایگاه نمایندگی حق مردم است و اگر این عصاره ما باشد اوضاعمان زار است.
گفت‌وگو از مهدی مخبری
انتهای پیام
