آشنا: جای دلار خامهیار داریم / خامهیار: امریکا جای ایران کلنگ دانشگاه در عراق را زد
کتاب «زخم و زیتون» نوشته عباس خامهیار با حضور جمعی از صاحبنظران رونمایی شد. او در این مراسم گفت: در این کتاب صادقانه‌ترین احساسم را نوشته‌ام.
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ مراسم رونمایی از کتاب «زخم و زیتون؛ یادگاران و روزگاران» نوشته عباس خامهیار ۲۷ بهمن با حضور جمعی از استادان و صاحبنظران در کتابخانه ملی ایران و با همکاری فرهنگسرای ملل و انتشارات هزاره ققنوس برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین میثم امرودی، رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در این نشست گفت: عباس خامهیار در این کتاب بخشی از افتخارات، رویش‌ها و تفکرات ۵۰ ساله را بیان کرده‌اند و برای نیم قرن دیگر نیز باید نوشت. قرن چهاردهم قرن ظهور و قرن شکستن بال‌های آمریکاست و تاکنون هرچه امام خمینی(ره) پیش‌بینی کرده است، همه آنها درست بوده‌اند.
وی افزود: کتاب «زخم و زیتون» به روایت مستقیم از شخصیت‌ها و حوادث روزگاران اختصاص دارد و این مسئله باید مورد توجه همه مدیران قرار گیرد تا درباره همه حوادث، دیدارها و ... بنویسند تا آیندگان از آنها بهره بگیرند.
اشرف بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در ادامه بیان کرد: کسانی که دغدغه فکر و دانش و تفکر و ایران را دارند کسانی هستند که مایلند با کمک همدیگر برای آینده این سرزمین اثرگذار باشند چیزی که نیاز است ما نسبت به آن حساس باشیم و بتوانیم اندیشه ایرانی را بارور و لحظاتی که با آن روبه‌رو بودیم را ثبت کنیم.
وی افزود: سازمان اسناد و کتابخانه ملی پناهگاهی برای اصحاب اندیشه است که می‌توانند تفکر خود را در آن مطرح کنند و پذیرای نقد باشند و بتوانند از آن برای بارور کردن اندیشه بشریت موثر باشند. کتابخانه ملی وظیفه خدمت رسانی و تکریم صاحبان اندیشه را دارد و باید بستر را برای آنها فراهم کند. باید به عرصه نجات اندیشه بشر وارد شود و زمینه‌ای را برای کسانی که مایل به دیده شدن و به محک گذاشتن اندیشه خود هستند فراهم کند. کتابخانه ملی باید در حافظه هر ایرانی قرار بگیرد.
آشنا: نیروهایی که جای خالی دلارها را می‌گیرد
حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس جمهوری نیز در ادامه این نشست گفت: در این کتاب دو بحث مهم تبیین شده که بخشی از آن مربوط به ذکر خیر شخصیت‌های جهان عرب است و بخش دیگر نیز مربوط به وقایع و حوادثی است که طی دهه‌های گذشته رخ داده است. در واقع این دو بحث با قلمی همه فهم و خواندنی نوشته شده است.
وی افزود: اگر از خودمان سؤال کنیم امروز در سال ۱۳۹۹ در کشور مدیر فرهنگی لایق و یا مدیر بین‌المللی فرهنگی داریم یا ندارم؟ به سبک علی شریعتی می‌توانیم بگوییم داریم و از جمله عباس خامهیار. کسی که به معنای واقعی مدیر فرهنگی بود و در زمان مسئولیتش در بنیاد شهید زمینه ساخت فیلم‌هایی، چون روز سوم، شوق پرواز و سمفونی پیروزی فراهم کرد و این‌ها بخشی از دستاورد‌های فرهنگی این مدیر است.
آشنا ادامه داد: عباس خامهیار زمانی که در کویت بود، یک انقلاب فرهنگی در روابط بین دو کشور ایران و کویت ایجاد کرد و این نشان از نقش مؤثر رایزن فرهنگی است. یکی از اتفاقات مهم در زندگی وی مسئولیت بین‌الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بود که در این سازمان با فضایی آشنا شد که فرهنگ‌های کشور‌های مختلف را کشف کرد و رواداری بیشتری را به ارمغان آورد و پختگی بسیاری را در بیان و فهم وی از مسائل شاهد بودیم.
وی تصریح کرد: متأسفانه در این روز‌ها ما شاهد مشکلات ارزی بسیاری در سازمان فرهنگ و ارتباطات هستیم و لطمه بسیاری خوردیم و آنچه این سازمان را سرپا نگه داشته، وجود چنین نیروهایی است که جای خالی دلارها و یورو‌های اهدایی کشور‌های دیگر را می‌تواند پر کند.
ده‌نمکی: مسئولان روزنوشت‌های خود را بنویسند
مسعود ده‌نمکی، کارگردان سینما در بخش دیگری از این نشست گفت: مدیر فرهنگی با آدم فرهنگی فرق دارد. خامهیار هر دو ویژگی را دارد. اما قدرت فرهنگی وی بسیار بالاست.
وی افزود: اگر من مسئولیتی در نظام اسلامی کشور داشتم، اجبار می‌کردم که مسئولان روزنوشت‌های خود را بنویسند. زیرا این مسئله برای آیندگان اهمیت ویژه‌ای خواهد داشت و زوایای پنهانی را برای آیندگان آشکار خواهد کرد. بسیاری از وقایع تاریخی دچار خودسانسوری می‌شود، اما این روزنوشت‌ها می‌تواند مورد توجه قرار گیرد.
ده‌نمکی در ادامه به شجاعت مدیریت فرهنگی خامهیار اشاره کرد و گفت: این شجاعت در حدی بود که وقتی پیشنهاد کردم واحد پژوهش ایجاد شود تا ناگفته‌های آزادگان ضبط و مستند شود، پذیرفت و من ماحصل ۲۰ سال تلاشم درباره آزادگان را که حدود ۵ هزار ساعت مصاحبه می‌شد، به بنیاد شهید و حوزه هنری تقدیم کردم.
جابری انصاری: «زخم و زیتون» چکیده سیر آفاق و انفسی خامهیار است
حسین جابری انصاری، دستیار ارشد وزیر خارجه ایران در امور ویژه سیاسی در ادامه این مراسم با اشاره به عنوان کتاب گفت: در مقدمه کتاب به عنوان آن اشاره نشده در حالی که چکیده سیر آفاق و انفسی عباس خامهیار است و این چکیده در این نام نهفته است. وی کسی است که تمام زندگی فکری، سیاسی و فرهنگی خود را بر جهان عرب متمرکز کرده است. فلسطین، قلب تپنده جهان اسلام است و تلاش بسیاری شده تا این صفحه بسته شود و در دستور کار قرار گیرد، اما با وجود مدیرانی، چون عباس خامهیار این مسئله انجام نشده است.
وی افزود: زیتون در کل منطقه شامات نشان دهنده و نماد این منطقه و جغرافیاست و نشان‌دهنده زیست انسانی است. زیتون میان انسان فلسطینی و عرب پیوند ناگسستنی دارد و دهه‌هاست که در پی تحولاتی، اشغال فلسطین اتفاق افتاده و همراه با زخم و خون بوده است؛ بنابراین عنوان کتاب «زخم و زیتون» اسم دوگانه و به لحاظ ادبی زیباست.
جابری انصاری با اشاره به محتوای کتاب بیان کرد: یادگاران و روزگاران نیز تکمیل کننده عنوان کتاب است و خاطراتی را از یادگارانی که با آنها کار کرده، بیان کرده است. خامهیار با این افراد زندگی کرده و بعد درباره آنها قلم زده است. در واقع چکیده نگاه خود و تجربه زیستی خود را درباره این شخصیت‌ها تبیین کرده است. روزگاران نیز مناسبت‌ها و مناسبات فکری و سیاسی و موضوعات و مسائل را شامل می‌شود.
وی تصریح کرد: با وجود یادداشت‌های قوی و خوب درباره شخصیت‌های گوناگون، اما به نظر می‌رسد یادداشتی که در ابتدای کتاب درباره امام خمینی آمده است، سطح پایینتری نسبت به یادداشت‌های دیگر دارد. در یکی از یادداشت‌ها درباره حسین شیخ‌الاسلام نوشته است، مردی که شباهتی با ما زمینیان نداشت. زلال درون، جوانمرد و بامروت، ساده و فروتن، مجاهد و نستوه، دلاور و پاک سرشت. ورای جناح‌بندی‌ها و سیاست‌بازی‌های امروز قرار داشت، «حق» ترازوی او بود و «انقلاب» معیار و «مردم» خط قرمزش بودند.
جابری انصاری در ادامه گفت: نوشته‌های این کتاب در مقاطع زمانی مختلف نوشته شده و سپس تبدیل به کتاب شده است. در این کتاب توصیفات و تعابیر نابی به کار برده شده و کتاب ارزش خواندن دارد و می‌توان گفت بسیاری از افرادی که در این کتاب از آنها یادشده، آیت خدا بودند.
بهشتی‌پور: خامهیار پاک و خدمتگزار است
حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل بین‌الملل دیپلماسی ایرانی در ادامه این نشست گفت: همانطور که حاج ابوترابی تأکید می‌کردند پاک باش و خدمتگزار. وقتی در میان مدیران به دنبال چنین ویژگی‌هایی می‌گردیم، عباس خامهیار را می‌یابیم. در واقع می‌شود در این دنیای وانفسا این ویژگی‌ها را داشت.
وی با بیان اینکه این سبک خاطره‌نویسی حائز اهمیت است، گفت: وقتی شیخ‌الاسلام فوت کردند و وی یادداشتی نوشت من بسیار تحت تأثیر قرار گرفتم. زیرا که از دل برآمده است. هر یک از این نوشته‌ها مستقل بوده و به نظر می‌رسید باید نخ تسبیحی این‌ها را به هم مرتبط می‌کرد، اما خلوصی که در قلم و توانایی که در بیان وجود داشته و تجربه زیستی نویسنده است، این اثر را بیش از پیش جذاب و خواندنی کرده است و این هنر نویسنده است.
مبلغی: «زخم و زیتون» تلفیقی از احساس و اندیشه است
حجت‌الاسلام احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری در ادامه این نشست با اشاره به اهمیت و ویژگی‌های کتاب گفت: در این کتاب احساس‌نویسی و اندیشه نویسی توأم با یکدیگر آمیخته است. همچنین متضمن خاطره‌نویسی ومسئله‌نویسی معاصر است و با وجود اینکه نوعی ادبیات خاطره نویسی بر آن حاکم است، اما مسئله‌یابی در عرصه سیاست نیز در آن دیده می‌شود.
وی افزود: کتاب «زخم و زیتون» متضمن موضوع نگاری و شخصیت‌نگاری است و این کتاب از این جهت حائز اهمیت است که این ویژگی‌ها را به صورت هم‌افزا دارد یعنی هم از یادگاران و هم روزگاران سخن می‌گوید. ویژگی دیگر این اثر مربوط به نوشته‌های ملی و بین‌المللی است که عباس خامهیار مرد هر دو ساحت بوده و واجد یک تجرب تلفیق یافته و اندیشه دو لایه و نگاه و دیدگاهی است که این دو را بازتعریف می‌کند. وی همچنین توانسته تحلیل و گزارش را همزمان جمع کند. یعنی هم مشکل را در زمینه‌های مختلف بیان و هم توانایی راه حل مشکل را بیان کرده است. در او اخلاق و آداب اجتماعی و فرهنگ و هنجار‌های سیاسی دیده می‌شود که هر خواننده می‌تواند هر یک از این ابعاد را کشف کند.
مبلغی این اثر را کتاب فرهنگ و اخلاق دانست و افزود: عباس خامهیار مرد تلاش و کوشش است و به صورت حداکثری کار می‌کند و می‌نویسد.
مشکین‌فام: خامهیار مدیری عملگرا و خلاق است
بتول مشکین‌فام، رئیس پژوهشکده زنان نیز درباره این کتاب و نویسنده آن گفت: از لابه‌لای این کتاب می‌توانیم به شخصیت فراجناحی و فراجنسی و جامع‌الاطراف بودن وی پی ببریم. کسی که به تخصص‌ها و شخصیت‌ها توجه دارد و این مسئله برای یک مدیر فرهنگی مهم است. بسیاری از رایزنان فرهنگی نمی‌توانند ارتباط خوب زبانی با مخاطبان خارجی برقرار کنند، اما خامهیار از نظر زبانی می‌تواند این ارتباط را برقرار کند.
وی افزود: عباس خامهیار آشنایی خوبی با آداب و رسوم کشور‌ها دارد و مهم است یک رایزن فرهنگی بداند مخاطب از چه چیزی ناراحت و یا خوشحال می‌شود. علاوه بر این وی مدیری عملگرا و خلاق است. حرکتی که در اجرای سرود در لبنان به وجود آمد، یکی از این خلاقیت‌هاست و بسیار اثرگذار بود.
رضا حاجی‌آبادی مدیر انتشارات هزاره ققنوس در بخش دیگری از این مراسم گفت: کتاب «زخم و زیتون» یکی از کتاب‌هایی هست که می‌توانم به انتشار آن افتخار کنم نوشتن خاطرات دلیلی بر ماندگاری اثر است و توصیه می‌کنم همه عزیزان نهضت نوشتن خاطرات را شروع کنند. چرا که به ماندگاری خاطرات مهم کمک می‌کند. اگر مدیران این مرز و بوم تجارب مدیریتی خود را در بزنگاه‌های تاریخی بنویسند باعث کمک به مدیران بعد از آنها خواهد بود.
در ادامه قیصر مصطفی، پژوهشگر الجزایر به زبان عربی سخنرانی کرد و پس از آن عباس خامهیار گفت: من خود را یک شاگرد کوچک برای شما میدانم. همواره سعی کردم خاطراتم را بنویسم و زمانی که نیروهایی را اعزام می‌کردیم و برای آنها اردو می‌گذاشتیم، به آنها تأکید می‌کردم که اشتباه من را تکرار نکنید و سعی کنید با استفاده از امکانات امروز همه خاطرات و نوشته‌های خود را مکتوب کنید.
خامهیار: سه جلد از خاطراتم منتشر می‌شود
وی افزود: آنچه در این مجموعه تدوین شد حادثه و جبر یادگاران و روزگاران بود و جبر آن زخم و درد و امید زیتون بود که من را واداشت احساسم را نسبت به اتفاق‌ها بنویسم. طبیعی است که این جلسه و سخن محبت‌آمیز دوستان من را واداشت که انگیزه بیشتری در چاپ خاطراتم پیدا کنم. در حال حاضر سه جلد از این مجموعه آماده است و به صورت تاریخ شفاهی تدوین شده و از ابتدای زندگی تا به امروز را دربرمی‌گیرد که امیدوارم به زودی منتشر شود. از منظر من آن کتاب‌ها تاریخ انقلاب هم خواهد بود و من نقش کوچکی در آن داشته‌ام.
خامهیار ادامه داد: این نوشته‌ها بیان یک احساس عمیق در زمان اتفاق یا یک حادثه بود که هنگام وقوع آنها صادقانه‌ترین احساسم را نسبت به آن اتفاق و یارانی که نام برده شد، نوشته‌ام و این احساس بسیاری از بزرگانی است که فرصت نگارش و بیان احساس را نداشته‌اند و من این فرصت را یافتم که بازخورد احساس دیگران را هم ببینم. زیرا بعد از نوشته آیت‌الله تسخیری جناب ظریف برای من پیامی نوشتند که چه زیبا حرف دل من و تمام کسانی که او را می‌شناختند نوشته‌اید.
وی با اشاره به اینکه در نگارش این اثر به دنبال خاطره‌نویسی نبوده است، گفت: من دنبال فرصتی بودم که درد‌های نهفته‌ام را بازگو کنم. به عنوان مثال درباره ایجاد پردیس دانشگاه تهران در لبنان تلاش مجدانه‌ای داشتم اما امر ممکن نشد و من از موانع گفته‌ام تا دیگران بدانند این فرصت فراهم شد و همه کار‌ها پیش رفت، اما مسائل داخلی اجازه نداد و ما همچنان در خسارت هستیم. زیرا اکنون کلنگ دانشگاه امریکایی در عراق زده شده و خوب است آن را با اتفاقی که ما باید در آن کشور‌ها رقم می‌زدیم، مقایسه کنید.
خامهیار تصریح کرد: سعی کردم پدیده‌های تأثیرگذار در جهان عرب را به خوبی بیان کنم. نسل جوان باید با این‌ها آشنا شوند. افرادی، چون جرج جرداق، امین لهود، مظهر نواب، محمدمهدی عاکف، ژیلبر لازار و ... چهره‌های مهمی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند. من خاطره دیداری نداشتم که به آن مباهات کنم، بلکه نکته‌های مهمی از آنها بیان کرده‌ام که مفید است.
وی در پایان افزود: در کتاب «زخم و زیتون» سعی کردم روایتگری مستقیم از همه حوادث داشته باشم و با واسطه نبوده است یعنی همه این حوادث را از نزدیک لمس کرده‌ام.
انتهای پیام
